شروین شهریاری
پرسش از خواننده‌ای بدون ذکر نام: وضعیت سودآوری شرکت فولاد خوزستان در سال جاری با توجه به افت قیمت‌های جهانی چگونه خواهد بود؟

همانطور که می‌دانید نوسانات قیمت جهانی مواد خام و کالا‌ها در سال جاری شدید و بی سابقه بوده به نحوی که در مورد شرکت‌های وابسته به قیمت‌های جهانی، پیش‌بینی‌های تحلیلی و ارزش‌گذاری سهام آنها با تغییرات قابل‌ملاحظه‌ای مواجه بوده است که آثار آن در نوسان شدید قیمت سهام در بورس نیز منعکس شده است. «فخوز» نیز از جمله شرکت‌هایی است که از این رویه کلی مستثنی نبوده؛ به طوری که به علت تغییرات سریع نرخ فروش محصولات، تخمین سودآوری شرکت از امکان تعدیل مثبت در گذشته به احتمال تعدیل منفی در شرایط حاضر تغییر یافته است. در ادامه به بررسی این مساله می‌پردازیم.
فولاد خوزستان قصد دارد در سال ‌جاری در مجموع ۴/۲میلیون‌تن محصولات شمش فولادی در ابعاد مختلف مشتمل بر ۸۰۰هزارتن اسلب و ۶/۱‌میلیون‌تن بلوم و بیلت را تولید و به فروش برساند.
در جدول 1 بودجه فروش ارائه شده توسط شرکت برای سال 87 را در مقایسه با عملکرد 6 ماهه نخست مشاهده می‌کنید.
با توجه به ارقام جدول ۱ مشخص می‌شود که قیمت کنونی فروش محصولات شرکت تفاوت معناداری با پیش‌بینی بودجه دارد که علت اصلی آن نیز به سقوط شدید نرخ شمش فولاد در بازارهای جهانی باز می‌گردد. قیمت هر‌تن شمش هم‌اکنون در بازار کشورهای منطقه در محدوده ۵۰۰ دلار قرار دارد. به علت نوسانات شدید بازارهای جهانی، هر گونه برآورد در خصوص وضعیت آتی بازار فولاد‌تنها جنبه گمانه‌زنی خواهد داشت. در اینجا یک فرضیه را در نظر می‌گیریم که انواع محصولات شرکت درنیمه دوم سال از قرار هر کیلو ۵۰۰‌تومان (میانگین) به فروش برسد. با لحاظ کردن این فرض، یک تخمین از بودجه فروش ۸۷ شرکت در جدول ۲ نمایش داده شده است.
همان طور که از ارقام جدول 2 پیداست، عملکرد فروش تحلیلی حدود 2/369‌میلیارد‌تومان کمتر از پیش‌بینی ارائه شده توسط شرکت است. البته در اینجا باید توجه داشت که شرکت با اتخاذ تدابیری جهت افزایش تولید در نظر دارد بودجه تولید و فروش 4/2‌میلیون تنی را در سال 87 محقق کند و محاسبات سودآوری در این تحلیل نیز بر مبنای تحقق این فرض بنا شده است. این در حالی است که در سال گذشته به علت مشکلات تامین انرژی، شرکت به ظرفیت اسمی خود نرسیده و ‌تناژ تولیدات در محدوده 176/2‌میلیون تن محقق شد.
برای تخمین سودآوری باید به بررسی بهای تمام شده نیز بپردازیم به ویژه آنکه گزارش‌های ادواری در سال گذشته نشان داده که شرکت در برآورد بهای تمام شده محتاطانه عمل می‌کند و در نهایت تعدیل سود ۸۶ «فخوز» نیز عمدتا از محل همین کاهش بهای تمام شده نسبت به پیش‌بینی اولیه محقق شده است. یک تخمین اولیه از سرفصل بهای تمام شده شرکت در سال ۸۷ در مقایسه با بودجه شرکت در جدول۳ نمایش داده شده است.
همان طور که از ارقام جدول3 پیداست، بهای تمام شده تحلیلی حدود 7/243‌میلیارد‌تومان کمتر از پیش‌بینی ارائه شده توسط شرکت است. البته باید توجه داشت که برآورد فوق از بهای تمام شده یک تخمین اولیه است و با فرض افزایش حدود 15‌درصدی بهای تمام شده نسبت به سال گذشته انجام شده است.
این رقم از عملکرد ۶‌ماهه نخست طبیعتا پایین تر است زیرا این انتظار وجود دارد که قیمت مواد اولیه (قراضه و بریکت، سنگ‌آهن وارداتی و...) و نیز برخی اقلام سربار در شش ماهه دوم با افت مواجه شود. گفتنی است، نرخ خرید قراضه در بودجه برابر ۴۰۰‌تومان در
هر کیلو و هر‌تن سنگ‌آهن وارداتی 171‌هزار‌تومان لحاظ شده است. این در حالی است که میانگین خرید قراضه در حال حاضر در محدوده 300‌تومان و قیمت سنگ‌آهن وارداتی در محدوده 120‌دلار به ازای هر‌ تن (با احتساب حمل) قرار دارد.
به این ترتیب با لحاظ کردن اثر دو مورد فوق (کاهش فروش و بهای تمام شده) سود ناخالص شرکت نسبت به بودجه فعلی ۵/۱۲۵‌میلیارد ‌تومان کاهش خواهد یافت. با فرض ثبات سایر سرفصل‌ها و لحاظ کردن اثر مالیات (بر اساس ضریب محاسباتی خود شرکت)، ۸/۱۰۵‌میلیارد تومان از سود خالص شرکت کاسته می‌شود که در صورت تحقق مفروضات، می‌تواند EPS و۱۸۲۱ریالی کنونی را با کاهش ۴۸۰ ریالی به رقم ۱۳۴۱‌ریال برساند. البته باید توجه داشت این یک تخمین احتمالی است و کارشناسان با تغییر مفروضات می توانند به ارقام متفاوتی در محاسبه EPS شرکت دست یابند.
Shahriary_sh@yahoo.com