محسن نظری

همه فعالان بازار سرمایه می‌دانند که بخشی از اخبار داغ و تحولات بازار سرمایه در فضای وب منتشر می‌شود. هستند تعداد بی‌شمار از سرمایه‌گذاران بازار سهام که در تالارهای گفت‌وگوی بورسی در ساعات مختلف روز با یکدیگر به بحث و تبادل نظر می‌پردازند. در این فضاهای مجازی موسوم به «فروم» همه چیز پیدا می‌شود، خبرهای داغ، تحلیل، پیشنهاد خرید و فروش، نصیحت و از همه مهم‌تر دردودل‌های سهامداران با یکدیگر.از این رو، اهمیت مسائل مطرح شده توسط سهامداران در فضای مجازی موجب شد تا در ستون جدیدی تحت عنوان درددل‌های اینترنتی به بررسی مهم‌ترین دغدغه‌های روز سهامداران بپردازیم. این مطالب گردآوری شده از تالارهای گفت‌وگوی سایت‌های بورکس، تالار بورس و بورس۲۴ است، که در ادامه از نظرتان می‌گذرد: طی چند هفته گذشته شاهد موضوعات و اتفاقات جالبی در فضای وب بودیم به طوری که ۲ محور اصلی مورد توجه و بحث کاربران محیط مجازی قرار گرفت.نخست آنکه در لابه‌لای دل‌نوشته‌های سهامداران خبر افزایش سرمایه نیم بند مپنا، داغ‌تر از دیگر خبرها بود. مپنا در ابتدا قصد افزایش سرمایه تا سطوح هزار میلیارد تومان را داشت، اما در اقدامی عجیب تنها به ثبت افزایش سرمایه تا سطوح ۵/۹۹۷ میلیارد تومان بسنده کرد. حال سوال اصلی اینجا است و آن اینکه پس تکلیف مابقی افزایش سرمایه و حدود ۲۴ میلیون حق‌تقدم استفاده نشده مپنا چه می‌شود؟ در این بین کاربران یکی از فروم‌های بورسی که اغلب از سهامداران مپنا هستند، نظرات جالبی در این باره دارند:

یکی از کاربران ادعای صحبت با مسوول‌ امور سهام مپنا را داشت که ظاهرا فرد مذکور خبر از سوخت شدن حق‌تقدم‌های استفاده نشده را داده است!!!اما کاربر دیگری در این باره استدلال جالبی دارد، این کاربر می‌گوید بر مبنای مقررات شرکت باید وجه خرید این تعداد حق‌تقدم را پرداخت کند و از سود شرکت کم کند.در مجموع ۲۴ میلیون حق‌تقدم است، فرضا ۱۵۰ تومان هم بفروشند، اگر تقسیم بر سرمایه هزار میلیارد تومانی آن کنند. نهایتا سهمی یک تومان از سود سهم کم می‌شود، بنابراین جای هیچ نگرانی نیست. مپنا وجه این تعداد را باید به قیمت روز تابلو به سهامداران پرداخت کرده و خواهد کرد.

اما در نهایت در این کلاف سر درگم یکی از کاربران به مورد قانونی خوبی اشاره می‌کند؛ این کاربر با استناد به تبصره ۴ ماده ۸ دستورالعمل مراحل زمانی افزایش سرمایه شرکت‌های پذیرفته شده در بورس، مصوب سال ۸۴، مبنی بر اینکه سازمان بورس موظف است قبل از تایید افزایش سرمایه شرکت‌های پذیرفته شده، اطمینان حاصل کند که حق تقدم استفاده نشده، به طور حتم به فروش خواهد رسید و در صورت لزوم، از سهامداران عمده تعهدات لازم در این مورد را اخذ کند، این سوال را مطرح می‌کند: به راستی چه کسی باید پیگیر و پاسخگوی این سردرگمی سهامداران مپنا باشد؟ و چرا اصلا سرمایه مپنا به‌این شکل اجرایی و به ثبت رسید؟

درد و دل‌های سهامداران بانک آرین...

بلاتکلیفی سهامداران بانک آرین و بلوک شدن سرمایه طیف وسیعی از سهامداران حقیقی در این بانک و چشم انداز نامعلوم فعالیت این بانک باعث شده تا سهامداران از همه جا مانده این بانک در یکی از فروم‌های بورسی دل نوشته‌هایی داشته باشند که جا دارد از مسوولان‌ امر بخواهیم به درد این سهامداران رسیدگی کرده و تکلیف سرمایه ای که سهامداران این بانک با هزار زحمت به امید کسب سود و مشارکت در اقتصاد کشور فراهم کرده اند را روشن نمایند و هر چه زودتر حداقل سرمایه اسمی سهامداران را به این بانک برگردانند. در ادامه به برخی از نظرات سهامداران بانک آرین می‌پردازیم:

یکی از سهامداران بانک آرین پیگیری‌های خود را این طور بازگو می‌کند: ظاهرا ماجرای ادغام جدیده حالا با کجا نمی‌دونم، ولی یادمه آرین با کارآفرین و گردشگری مراوداتی داشت. احتمال داره با گردشگری و یکی دوتا موسسه با هم ادغام بشن ... به هر حال از بلاتکلیفی بهتره، ولی یک بانک تمام الکترونیکی یه چیز دیگه بود ...حیف از این همه وقت و سرمایه ... عیب نداره دوستان به لطف خدا ضرر ما جبران می‌شه...

اما یکی از سهامداران دیگر این بانک درباره بحث ادغام نظر خود را این طور بازگو می‌کند: اگر مجوز ادغام بدهند، مجوز فعالیت بانکی به آرین داده خواهد شد و اگر هم که ادغامی صورت گیرد یکی از موسسات مالی را با این بانک ادغام می‌کنند، چرا که سیستم‌هایی که بانک آرین در نظر گرفته بود. برای ارائه خدمات هیچ کدام از موسسات مالی آن را در اختیار نداشته است. در ضمن آنها ارائه‌دهنده خدماتی در خصوص وام هستند و با خدماتی که یک بانک در سطوح مختلف آن هم به صورت الکترونیکی و پیشرفته ارائه خواهد داد. کلی فرق می‌کند.

از طرف دیگر یکی از سهامدارانی که پیگیر وضعیت بانک آرین است، وضعیت این بانک را به طور دیگری تشریح می‌کند که مسوولان بانک با وی تماس می‌گیرند و در محل ساختمان اداری بانک آرین توضیحاتی به ایشان ارائه می‌کنند که اهم آن از این قرار است:

• تعداد سهامداران بانک آرین در زمان بستن نماد حدود ۲۶۰۰ شخص (اعم از حقیقی و حقوقی) بوده است.

• حدود ۱۵ درصد سهام در دست سهامداران دارای کمتر از نیم درصد سهام است.

• به جز یک یا دو نفر از اعضای موسس، مابقی سهامداران همچنان سهامدار شرکت هستند و در افزایش سرمایه هم مشارکت داشته‌اند. آن یک یا دو نفر نیز فقط در افزایش سرمایه شرکت نداشته‌اند، اما همچنان اصل سهام خود را مالک هستند.

• بانک مرکزی به صورت مکتوب اسامی سهامدارانی که با تسهیلات بانکی در افزایش سرمایه شرکت کرده اند را به بانک آرین اعلام نکرده است.

• موضوع تامین قسمتی از سرمایه بانک از محل تسهیلات بانکی، معطوف به مرحله افزایش سرمایه است.

• با توجه به اساسنامه بانک که تصریح کرده سرمایه بانک نباید از محل تسهیلات اخذ شده از بانک‌ها تامین شود، به استناد بند «د» ماده ۳۹ قانون پولی و بانکی کشور، مجوز آن لغو شده است.

• مبلغ ۷۰ میلیارد تومان سرمایه اولیه و ۱۳۰ میلیارد تومان افزایش سرمایه از زمان واریز نزد بانک مرکزی مسدود بوده و سهامداران و مدیران بانک آرین به آن دسترسی نداشته‌اند.

• موسسین اولیه مبالغ قابل توجهی نیز از محل منابع خود برای خرید نرم افزار و سخت افزار و ... صرف کرده‌اند.

• افزایش سرمایه اجباری آرین از ۷۰ میلیارد تومان به ۲۰۰ میلیارد تومان و سپس ۴۰۰ میلیارد تومان قبل از آغاز فعالیت، کلیه محاسبات اقتصادی بانک و سهامداران را بر هم زده است.