گروه بورس- هدیه لطفی: بازار فرابورس ایران آخرین روز کاری هفته را بسیار متفاوت سپری کرد و به‌رغم افت معاملات در طول هفته، روز گذشته با رشد چشمگیری روبه‌رو شد؛ به طوری که حجم کل مبادلات این بازار با بیش از 600 درصد رشد به 50 میلیون برگه اوراق بهادار رسید.

به گزارش خبرنگار ما، در بازار دیروز بانک ایران‌زمین با جابه‌جایی بیش از ۲۸ میلیون سهم به ارزش ۵/۴۲ میلیارد ریال، بیشترین نقش را در رشد معاملات داشت. ذوب‌آهن اصفهان نیز معاملات پرحجمی را شاهد بود؛ به طوری که خرید و فروش ۷/۱۰ میلیون سهم به ارزش ۸/۱۷ میلیارد ریال را به ثبت رساند. در بازار ابزارهای نوین مالی نیز اوراق اجاره سامان با مبادله ۴/۴ میلیارد ریالی اوراق در صدر معاملات قرار گرفتند. اوراق مشارکت مسکن مهر و اجاره امید نیز هر کدام به ترتیب معاملات ۷/۳ و ۵/۲ میلیارد ریالی را ثبت کردند. در بازار پایه نیز فن‌آوا و بانک حکمت ایران به‌رغم معاملات اندک خود، صدرنشین بازار شدند، به طوری که هر کدام به ترتیب تنها جابه‌جایی ۳۱۱ و ۳۰۴ هزار سهم را رقم زدند.
همچنین در این بخش از بازار 154 هزار سهم «بورس» به ارزش 691 میلیون ریال و 64 هزار سهم «فرابورس» به ارزش 388 میلیون ریال به صورت توافقی معامله شد. در مجموع بازار دیروز 52 نماد شاهد معامله اوراق بهادار خود بودند که در این میان 19 نماد با افزایش قیمت، 26 نماد با افت قیمت و مابقی بدون تغییر نرخ بودند.
اتمام پذیره‌نویسی اوراق اجاره سرمایه‌گذاری مسکن
در همین حال پذیره‌نویسی مبلغ 238 میلیارد ریال اوراق اجاره شرکت سرمایه‌گذاری مسکن در اولین روز پایان یافت.
شرکت واسط مالی تیر به منظور تامین مالی شرکت سرمایه‌گذاری مسکن برای تامین وجوه مورد نیاز بابت تحصیل ساختمان مرکزی این شرکت، مبلغ ۲۳۸ میلیارد ریال اوراق اجاره را از طریق بازار سوم فرابورس، پذیره نویسی کرد.
این اوراق با نام و قابل معامله در فرابورس هستند، نرخ سود اوراق 20 درصد و زمان اجاره آن 4 ساله است که هر سه ماه یکبار پرداخت می‌شود. کارمزدها و هزینه پذیره‌نویسی از سوی شرکت سرمایه‌گذاری مسکن پرداخت می‌شود و فقط معاملات دست دوم اوراق بر اساس نرخ‌های کارمزد فرابورس از سرمایه‌گذاران دریافت می‌شود.
محاسبه نرخ بازده واقعی اوراق
افزون بر این، به منظور افزایش شفافیت و رفاه حال خریداران اوراق با درآمد ثابت و پس از تصویب هیات مدیره فرابورس، از این پس خریداران می‌توانند نرخ بازده واقعی اوراق با درآمد ثابت را در سایت فرابورس مشاهده کنند.
مدیر فناوری اطلاعات فرابورس با اعلام این خبر افزود: بازده از دیدگاه فردی که براساس نرخ آخرین معامله انجام شده یا قیمت پایانی معاملات، اقدام به خرید اوراق می‌کند محاسبه شده است و در صفحه اصلی بر اساس قیمت پایانی و در بخش «ادامه» بر اساس نرخ آخرین معامله در نظر گرفته شده است. روح‌الله دهقان در ادامه بیان کرد: با فرض بر اینکه خریدار تا پایان دوره (سررسید) اوراق را نگهداری ‌کند، کارمزد خرید در محاسبه لحاظ و از بازده کسر شده است. وی افزود: فرض براین است که سود یا حق‌الاجاره‌ها علی‌الحساب دریافتی از سوی سرمایه‌گذار دوباره سرمایه‌گذاری نمی‌شوند و برای دریافتی‌های دارنده اوراق، بازدهی دوباره‌ای در نظر گرفته نشده است.
وی با اشاره به آخرین نکته گفت: سود قطعی اوراق که در سررسید اوراق محاسبه می‌شود، در این محاسبات لحاظ نشده است و در نرخ بازده واقعی نمایش داده شده تاثیری ندارد. دهقان افزود: برای رفاه حال خریداران اوراق در پنجره ای مجزا امکان محاسبه اتوماتیک نرخ بازده ایجاد شده است. بر این اساس علاقه‌مندان می‌توانند با انتخاب نوع اوراق و وارد کردن قیمت خرید، تاریخ خرید، قیمت فروش و تاریخ فروش براساس مفروضات بالا و موجود در فایل راهنما نرخ واقعی بازدهی خود را محاسبه کنند. وی با اشاره به اینکه این پنجره جنبه کمک به اطلاع‌رسانی خریداران دارد، خاطر‌نشان کرد: این پنجره جنبه عملیاتی ندارد و هنگام خرید و فروش اوراق اتفاقات و وقایع دیگری رخ می‌دهد که با محاسبات فعلی تفاوت دارد.
فرمول محاسبه بازده واقعی به قرار زیر می‌باشد قیمت فروش یا بازخرید
اگر فاصله زمان خرید تا فروش یا سررسید کمتر از یک دوره پرداخت سود علی‌الحساب باشد (کمتر از سه ماه تا سررسید یا فروش) آنگاه محاسبه بازده براساس فرمول زیر خواهد بود:

که در این فرمول
الف: تعداد روز سپری شده از ابتدای دوره توزیع سود علی‌الحساب یا حق‌الاجاره تا زمان خرید اوراق
ب: تعداد روز هر دوره توزیع سود (3 ماه)
ج: تعداد روز فاصله بین تاریخ خرید تا تاریخ فروش است.
در صورتی که بیش از یک دوره توزیع سود بین تاریخ خرید و تاریخ فروش وجود داشته باشد، برای محاسبه سود از روش نبوتن و iteration‌های صد استفاده می‌شود. بر این اساس بازده مقدار بازدهی واقعی از حل معادله زیر حاصل می‌شود.

که در این فرمول:
الف: تعداد روز بین آغاز دوره توزیع سود تا تاریخ خرید
ب: تعداد روز دوره توزیع سود که خرید در آن دوره اتفاق افتاده است
ج: تعداد روز بین تاریخ خرید تا سررسید توزیع سود بعدی
N: تعداد کوپن پرداخت سود بین زمان خرید و زمان فروش می‌باشد.
درج دو نماد جدید
همچنین روز گذشته شرکت‌های پالایش نفت تهران و کشتیرانی والفجر به ترتیب در بازارهای دوم و پایه فرابورس درج نام شدند.
بر این اساس، شرکت پالایش نفت تهران پس از احراز کلیه شرایط پذیرش به عنوان شصت و چهارمین نماد معاملاتی و شانزدهمین شرکت در بازار پایه و با نماد «شتران» درج نام شد.
همچنین به استناد تبصره «ب» ماده 99 قانون برنامه پنجم توسعه و موافقت کمیته فرابورس، شرکت کشتیرانی والفجر به عنوان هفتادوسومین نماد معاملاتی در فهرست نرخ‌های بازار پایه درج نام شد.
عرضه بلوکی «برق سنندج»
در همین حال، بلوک 100 درصدی سهام تولید نیروی برق سنندج روز شنبه آینده در فرابورس عرضه می‌شود. بر این اساس روز شنبه 100 درصد سهام تولید نیروی برق سنندج معادل 220 میلیون و 970 هزار و 874 سهم به ارزش پایه هر سهم 24 هزار و 704 ریال و ارزش کل پایه 5 هزار و 42 میلیارد و 775 میلیون و 569 هزار ریال روی میز فروش قرار می‌گیرد.