گروه بورس- پس از مصوبه شورای‌عالی پول و اعتبار در خصوص کاهش سود بانکی بسیاری از کارشناسان و صاحبنظران اقتصادی و مالی بر این عقیده بودند که آن مصوبه نه تنها سودی برای طبقات نیازمند و کم‌درآمد جامعه نخواهد داشت بلکه موجب پیدایش شیوه‌های جدید رانت و رانت‌خواری خواهد شد. به بهانه مصوبه شورای پول و اعتبار و آیین‌نامه بانک مرکزی برای شرکت‌های لیزینگی با منوچهر ابوطالبی، مدیر امور سهام و علی عبدالوند، کارشناس امور سهام شرکت «رایان‌سایپا» گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که در پی می‌آید:

منوچهر ابوطالبی می‌گوید: پس از کاهش دستوری سود تسهیلات بانکی نوبت به کاهش اجباری نرخ سود تسهیلات شرکت‌های لیزینگ رسید که توسط شورای‌عالی پول و اعتبار به ۱۷درصد کاهش یافت.

وی می‌افزاید: در این خصوص متولیان امر و صاحبنظران مالی و کارشناسان اقتصادی تبعات منفی ناشی از این موضوع را که باعث زیان‌های جبران‌ناپذیر چرخه تولید و عرضه به ویژه در زمینه صنعت خودرو شده بود را گوشزد کردند.

وی خاطر نشان کرد: یکی از مسائلی که مورد توجه منتقدان قرار داشت این بود که شرکت‌های لیزینگ معتبر در ایران که تعداد آنها از انگشتان دودست تجاوز نمی‌کند و به طور عمده وابسته به شرکت‌های خودروساز یا بانک‌ها هستند به دلیل عدم دسترسی به منابع ارزان‌قیمت به احتمال زیاد فعالیت‌های خود را محدود یا متوقف خواهند کرد.

ابوطالبی افزود: این شرکت ها از یک طرف خود را مقید به رعایت مصوبات قانونی می‌دانند و از طرف دیگر بهای تما‌م‌شده نرخ سود منابع مالی آنها بیش از ۲۰درصد است.

وی در این خصوص گفت: نتیجه این امر آن خواهد شد که رانت‌خواران و دلال‌ها و کلاهبرداران که چند سالی است به دلیل فعالیت منطقی شرکت‌های معتبر لیزینگ، سرشان بی‌کلاه مانده، به صورت قارچ‌گونه دوباره شروع به رشد و تکثیر خواهند کرد.

مدیر امور سهام شرکت رایان سایپا تصریح کرد: در این معرکه شرکت‌های لیزینگ وابسته به آنها و نیازمندانی که توانایی خرید خودرو به صورت نقد را ندارند، زیان خواهند دید.

ابوطالبی در این خصوص با یک مثال صحبت‌های خود را ادامه داد: اطلاعیه فروش اقساطی خودروهای پراید و آردی در یک روزنامه صبح تهران مورخ ۲۶ تیرماه ۱۳۸۵ نظرم را جلب کرد. در این اطلاعیه سخنی از نرخ سود و تسهیلات اعطایی نرفته بود و شرایط به ظاهر خیلی مناسب به نظر می‌رسید. به طور مثال برای پرایدسواری متالیک با قیمت نقدی ۷۱میلیون و ۴۰۰هزار ریال، مبلغ ۲۲میلیون و ۱۸۰هزار ریال پیش می‌گیرند و بقیه یعنی ۴۹میلیون و ۲۲۰هزار ریال را به صورت تسهیلات ۴۸ماهه در اختیار مشتری قرار می‌دهند. بازپرداخت اصل و فرع هر قسط نیز یک‌میلیون و ۶۱۵هزار و ۱۱۰ ریال تعیین شده است. کنجکاو شدم ابتدا یک‌میلیون و ۶۱۵هزار و ۱۱۰ریال را در ۴۸قسط ضرب کردم. بنابراین اصل و فرع قابل پرداخت معادل ۷۷میلیون و ۵۲۵هزار و ۲۸۰ریال حاصل شد. سپس اصل وام یعنی ۴۹میلیون و ۲۲۰هزار ریال را از آن کسر کردم. مبلغ ۲۸ میلیون و ۳۰۵ هزار و ۲۸۰ ریال سود ۴۸ماه به دست آمد و سود به دست آمده را در فرمول مرابحه ساده بانکی قراردادم، نرخ سود به ۱۷/۲۸درصد بالغ شد، خدا خیرشان دهد، زیرا نرخ سود آنها فقط ۱۷/۱۱درصد از نرخ مصوب تسهیلات لیزینگ بیشتر است. در حالی که بنده شنیده‌ام دلال‌ها و نزول خورهای شبکه زیرزمینی یک بلایی سر مشتری می‌آورند و طوری محاسبات را انجام می‌دهند که نرخ سود آنها هیچ‌وقت کمتر از ۴۰درصد نمی‌شود.

«علی عبدالوند» کارشناس امور سهام شرکت رایان‌سایپا نیز در گفت‌وگویی که خبرنگار ما با وی انجام داده بود، توضیحاتی را در خصوص وضعیت این شرکت، صورت‌های مالی و مناسبات سوددهی رایان‌سایپا به سهامداران و موقعیت آن در بورس اوراق بهادار داده‌اند، که از نظرتان می‌گذرد:

وی گفت: پیش‌بینی سود ۶۴۰ریالی برای سال ۸۵شرکت رایان‌سایپا نشان از وضعیت روبه‌رشد فعالیت‌های این شرکت دارد.

وی افزود: بررسی روند سوددهی شرکت رایان‌سایپا طی سال‌های گذشته در بورس تهران یعنی سود نقدی سال ۸۳ به مبلغ ۹۹۰ریال و سود نقدی سال ۸۴ با صد درصد افزایش سرمایه مبلغ ۴۲۰ریال نشان از وضعیت رو به رشد فعالیت این شرکت دارد.

وی با اشاره به کاهش نرخ تسهیلات لیزینگ از ۲۵درصد به ۱۷درصد و برخورد شتاب‌زده سهامداران شرکت‌های لیزینگی گفت: به سهامداران شرکت رایان‌سایپا توصیه می‌شود این موارد را مدنظر داشته باشند.

وی تصریح کرد: فعالیت شرکت‌های گروه رایان‌سایپا مختص لیزینگ نیست و تنها یکی از شرکت‌‌های این گروه فعالیت لیزینگ دارد.

عبدالوند به قابلیت‌‌های شرکت رایان‌سایپا اشاره کرد و گفت: به‌رغم تاثیرات منفی ناشی از کاهش نرخ بهره، این شرکت ظرفیت‌ها و پتانسیل‌هایی دارد که باعث سوددهی آن می‌شود.

وی با اشاره به اینکه عمده سرمایه‌گذاری این شرکت مالکیت صد در صد سهام شرکت‌ خدمات بیمه‌ای رایان سایپا است، اظهار داشت: پشتیبانی بیمه‌ای کل گروه صنعتی سایپا بر عهده رایان سایپا است.

وی متذکر شد: وضعیت سوددهی این شرکت طی سال‌های گذشته به همراه افزایش سودهای تحقق یافته نسبت به بودجه‌های پیش‌بینی شده نشان می‌دهد که موقعیت صنعت بیمه و گستردگی گروه شرکت‌های سایپا که تحت پوشش بیمه‌ای رایان قرار دارند، رایان را به یک شرکت قوی با پرتفوی قابل ملاحظه‌ تبدیل کرده است.

کارشناس امور سهام این شرکت همچنین گفت: مالکیت ۵۱درصد از شرکت «سایان کارت» متعلق به «رایان سایپا» بوده و ۴۱درصد آن جهت حمایت و پشتیبانی نظام بانکی و نقدینگی به بانک صنعت و معدن واگذار شده است.

وی با اشاره به اینکه رایان اولین شرکتی است که بانک مرکزی با فعالیت P.S.P آن موافقت کرده است، افزود: فعالیت کارت هوشمند و پول الکترونیکی را برعهده دارد و فعالیت‌های فروشگاهی از جمله نصب هزاران دستگاه POS (کارت‌خوان) در فروشگاه‌های زنجیره‌ای و معتبر کشور جهت استفاده بهینه از وجوه نقد به سبک هوشمند و الکترونیکی و پایین آوردن قیمت تمام شده پول از جمله فعالیت‌های دیگر سایان کارت محسوب می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: سایان کارت‌ دارای فعالیت‌های نزدیکی با بانک سپه بوده همچنین قصد دارد در آینده‌ای نزدیک به شبکه شتاب متصل شود و پیش‌بینی بودجه سال ۸۵ این شرکت حدود ۲۰۰درصد افزایش را نشان می‌دهد.

عبدالوند همچنین به ۱۰درصد مالکیت بیمه ملت‌ که به رایان سایپا تعلق دارد، اشاره کرد و گفت: یکی دیگر از سرمایه‌گذاری‌های رایان در این بخش قرار دارد که در مجموع سود حاصل از سرمایه‌گذاری‌های فوق در سال ۸۵ معادل ۱۷۵ ریال برای هر سهم پیش‌بینی شده که تحقق آن قطعی است.

وی به دیگر درآمدهای رایان سایپا اشاره کرد و افزود: بخش عمده‌ای از درآمدهای سال ۸۵ شرکت رایان سایپا حاصل از اقساط وصولی بابت فروش سال‌های قبل است که این درآمدها نیز قطعی است.

وی در خصوص فروش سال ۸۵ نیز گفت: رایان سایپا تفاوت نرخ بهره موثر تسهیلات اعطایی لیزینگ را با نرخ تامین منابع مالی معادل یک‌درصد در نظر گرفته است و نهایت احتیاط را در برآورد بودجه ۸۵ کرده است.

وی افزود: این شرکت با مدیریت وجوه در گردش و تامین منابع ارزان‌تر قادر است وضعیت سوددهی خود را بهبود بخشد و به این لحاظ جای نگرانی نیست.

وی همچنین گفت: اگرچه کاهش نرخ بهره ممکن است به‌طور مقطعی و فصلی باعث کندی روند فروش و کاهش تقاضا شود، اما به مرور سبب تقاضای بیشتر و فروش بیشتر و در نهایت سود بیشتر می‌شود.

عبدالوند به دریافت تسهیلات ارزان قیمت بانکی از سوی شرکت رایان سایپا اشاره کرد و گفت: یکی دیگر از مواردی که سهامداران رایان باید به آن توجه کنند، تامین منابع ارزان قیمت و اقدام رایان جهت دریافت تسهیلات بانکی ارزان قیمت و تامین منابع ناشی از افزایش سرمایه از محل آورده نقدی سهامداران است.

وی به عمده‌ترین سهامدار شرکت رایان سایپا اشاره کرد و گفت: لذا به سهامداران توصیه می‌شود در این برهه زمانی شتاب‌زده عمل نکنند، چرا که گذشت زمان بهترین برخورد در شرایط فعلی است.

عبدالوند به علت صف فروش رایان سایپا اشاره کرد و گفت: علت اصلی شوک ناشی از کاهش نرخ تسهیلات از ۲۵درصد به ۱۷درصد بود که بیشتر شرکت‌های لیزینگی را متاثر کرده است.

وی افزود: عامل دیگر شایعه‌پراکنی و دامن زدن به شایعات و عدم آگاهی کامل سهامداران از وضعیت شرکت باعث تشکیل صف‌های فروش شد.

وی اظهار داشت: شرکت رایان سایپا توانسته در سه ماهه اول سال ۸۵ حدود ۲۵درصد از EPS خود را پوشش دهد و امیدوار است به‌رغم کاهش نرخ تسهیلات به وعده‌هایش عمل کند.

عبدالوند می گوید: با یک تحلیل بنیادی کامل از وضعیت سهام و صورت‌های مالی شرکت رایان سایپا و وضعیت آینده سهام این شرکت چه از بعد کلان اقتصادی و چه از نظر وضعیت صنعت و انتظار تقاضاهای بالاتر با توجه به کاهش نرخ تسهیلات و نیز از نظر وضعیت داخلی شرکت، ظرفیت بالا روندگی این سهم ملموس به نظر می‌رسد.