بانک‌های کشور به دو نوع «سرمایه‌گذاری» و «قرض‌الحسنه» تبدیل می‌شوند
اصلاحات در نظام بانکی کلید خورد
وزیر امور اقتصادی و دارایی در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر گفت: هر یک از بانک‌های موجود در کشور می‌توانند یک بانک قرض‌الحسنه داشته باشند، به عبارت دیگر فعالیت قرض‌الحسنه خود را از دیگر فعالیت‌های سپرده‌گذاری و سرمایه‌گذاری جدا کنند.
وزیر امور اقتصادی و دارایی اهداف راه‌اندازی فعالیت بانک قرض‌الحسنه در آینده‌ای نزدیک را اعلام کرد و گفت: فعالیت بانک‌های موجود به دو نوع بانک صرفا «سرمایه‌گذاری» و «قرض‌الحسنه» تبدیل می‌شود.
وزیر امور اقتصادی و دارایی در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر گفت: هر یک از بانک‌های موجود در کشور می‌توانند یک بانک قرض‌الحسنه داشته باشند، به عبارت دیگر فعالیت قرض‌الحسنه خود را از دیگر فعالیت‌های سپرده‌گذاری و سرمایه‌گذاری جدا کنند. داوود دانش‌جعفری افزود: در عین حال بانک‌های قرض‌الحسنه جدید هم از طریق تقاضای صندوق‌های قرض‌الحسنه یا اشخاص حقیقی درخواست دهنده می‌توانند ایجاد شوند.
وی با تاکید بر اینکه همین منابع قرض‌الحسنه موجود در بانک‌ها با این طرح تجدید سازمان داده می‌شوند، تصریح کرد: در قدم اول هدف از ایجاد بانک قرض‌الحسنه زیاد شدن منابع قرض‌الحسنه نیست.
اهداف تشکیل بانک قرض‌الحسنه
وزیر امور اقتصادی و دارایی در بیان اهداف تشکیل بانک قرض‌الحسنه گفت: هدف از تشکیل بانک فوق این است که همان منابعی که در اختیار بانک‌ها به عنوان قرض‌الحسنه قرار می‌گیرد، در جهت خود در ساختار حقوقی مستقل مورد استفاده قرار گیرد و این منابع قرض‌الحسنه با منابع دیگری که در اختیار بانک‌ها است، متمایز شود.
صدور مجوز تشکیل بانک قرض‌الحسنه
وی از احتمال تشکیل یک بانک جداگانه با عنوان بانک قرض‌الحسنه خبر داد و تصریح کرد: یکی از مجوزهایی که از این پس توسط بانک مرکزی صادر خواهد شد، مجوز تشکیل بانک قرض‌الحسنه خواهد بود.
دانش‌جعفری ادامه داد: اما شکل کار این‌گونه است که بانک‌های موجود به دو نوع بانک صرفا «سرمایه‌گذاری» و «قرض‌الحسنه» تبدیل خواهند شد.
وی با تاکید بر اینکه تسهیلات بانک قرض‌الحسنه صرفا به صورت قرض‌الحسنه خواهد بود، افزود: نحوه استفاده از منابع قرض‌الحسنه نیز انواع مختلفی دارد.
وزیر امور اقتصادی و دارایی با اشاره به شرایط حساب‌های قرض‌الحسنه، اظهارداشت: مهم‌ترین شرط این است که فرد استفاده‌کننده از این تسهیلات سودی به بانک پرداخت نمی‌کند و فقط کارمزد آن توسط بانک دریافت می‌شود و فردی که این منابع را در اختیار بانک قرار داده است نیز هیچ انتظاری از قبیل دریافت سود همچون سپرده‌های یک ساله یا ۶ ماه از بانک ندارد.
وی خاطرنشان کرد: این منابع جمع‌آوری شده می‌تواند برای منظورهای مختلفی از جمله سرمایه‌گذاری، ایجاد اشتغال، ازدواج، نیازهای روزمره و غیره مورد استفاده قرار گیرد.
احتمال تبدیل بانک کارگشایی به بانک قرض‌الحسنه
وزارت امور اقتصادی و دارایی چگونگی تشکیل بانک قرض‌الحسنه در آینده‌ای نزدیک را اعلام کرد.
به گزارش خبرگزاری مهر، صندوق‌های قرض‌الحسنه به عنوان نهادهای مالی غیر بانکی به منظور جمع‌آوری پس‌اندازهای کوچک و پراکنده مردمی و افراد خیر و تامین نیاز مالی افراد نیازمند در کشور به وجود آمده‌اند.
براساس ماده ۳ فصل دوم قانون عملیات بانکی بدون ربا، بانک‌ها می‌توانند با عناوینی از جمله سپرده‌های قرض‌الحسنه و سپرده‌های سرمایه‌گذاری مدت دار نسبت به قبول سپرده‌ها اقدام نمایند.
همچنین بانک‌ها می‌توانند به منظور جذب و تجهیز سپرده‌ها با اتخاذ روش‌های تشویقی امتیازات اعطای جوایز غیر ثابت نقدی و جنسی برای سپرده‌های قرض‌الحسنه پس‌انداز، تخفیف یا معافیت سپرده‌گذاران از پرداخت کارمزد و یا حق‌الوکاله و دادن حق تقدم به سپرده‌گذاران برای استفاده از تسهیلات اعطایی بانکی را به سپرده‌گذاران اعطا کنند.
تسهیلات پرداختی بانک‌ها از این محل صرف سرمایه‌گذاری برای کسب سود نمی‌شود بلکه برای تامین نیازهای روزمره اشخاص مورد استفاده قرار می‌گیرد.
معاون امور بانکی، بیمه و شرکت‌های دولتی وزارت امور اقتصادی و دارایی در مورد تشکیل بانک قرض‌الحسنه، از تدوین مبانی تئوری بانک قرض‌الحسنه خبر داده و تصریح کرده است: در حال حاضر در همین زمینه چگونگی انطباق با قوانین و مقررات بانکی در دستور کار قرار دارد.سیدحمید پومحمدی در پاسخ به برخی انتقادات نسبت به تاسیس بانک قرض‌الحسنه مبنی بر توقف فعالیت‌های قرض‌الحسنه بانک‌ها و تجمیع آن در یک بانک، تاکید کرده است: چنین نیست و شاید با این اقدام هر بانکی در مجموعه کار خود به این نتیجه برسد که سازو کار قرض‌الحسنه را مجزا کند و یا حتی عصرها که از شعب بانک‌ها استفاده نمی‌شود می‌توان از آن شعب برای پرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه استفاده کرد.
وی خاطرنشان کرده است: این اقدامات به معنای توقف پرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه بانک‌ها و انجام آن توسط یک بانک نیست، بلکه به این معنا است که از ساز و کار فعلی نظام بانکی فاصله بگیرد و ممکن است این کار در بعدازظهرها در این شعب صورت بگیرد.
معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی از احتمال تبدیل بانک کارگشایی بانک ملی به بانک قرض‌الحسنه خبرداده و افزوده است: همچنین ممکن است هر بانکی بخواهد یک بانک قرض‌الحسنه تشکیل دهد و به تمام موارد مذکور در همین سازوکارهای قوانین و مقررات پرداخته خواهد شد.
در این میان، برخی از صندوق‌های قرض‌الحسنه نیز در شرایط کنونی به عملکردهای نامناسب همچون افتتاح حساب جاری و صدور دسته چک، پرداخت سود به سپرده‌گذاران، عدم رعایت ضوابط تعیین شده از سوی بانک مرکزی، خرید اوراق مشارکت، اخذ کارمزدهای نامتعارف، شرط مسدود کردن سپرده به منظور اعطای تسهیلات، پرداخت تسهیلات غیر قرض‌الحسنه و اخذ سود در مواردی بالای ۲۰درصد و اعطای تسهیلات کلان به برخی از متقاضیان اقدام می‌کنند.
این‌گونه عملکرد، مسوولان نظام و هیات‌های امنای صندوق‌های قرض‌الحسنه واقعی و خیرخواه را نگران کرده است، بنابراین باید ساختاری مناسب برای اطمینان خاطر افراد خیرخواه برای مصرف منابع آنها در این صندوق‌ها ارائه شود.
به عقیده طراحان بانک قرض‌الحسنه، نتایج حاصل از بررسی آمار منابع و مصارف کل سیستم بانکی نشان می‌دهد که پراکندگی وجوه قرض‌الحسنه در سیستم بانکی و تصمیم‌گیری هر بانک در خصوص پرداخت آن باعث ایجاد چالش‌ها و موانع مختلفی در مسیر دستیابی به این وجوه توسط نیازمندان واقعی می‌شود.
به نظر این عده از افراد اگر این وجوه در نزد سازمان، صندوق یا تشکل خاصی متمرکز شود به نحوی که اجازه جمع‌آوری و اعطای تسهیلات را توامان به عهده داشته باشد به نظر می‌رسد نظام مزبور از انسجام، نظم و مدیریت خاصی پیروی خواهد کرد.
اگر تشکل مزبور تحت هر عنوان حقوقی شکل بگیرد سرمایه تمامی اشخاصی که قصد پس‌انداز سرمایه خود با ماهیت قرض‌الحسنه را دارند به تشکل مزبور هدایت شده و شعب بانک‌ها از پذیرش این‌گونه سپرده‌ها منع خواهند شد.
وجود موسسات قرض‌الحسنه و تاثیر‌گذاری فعالیت آنها بر متغیرهای اقتصادی و غیره باعث شده که به منظور کنترل و نظارت موسسات و صندوق‌های قرض‌الحسنه، ساختار جدیدی زیر نظر بانک مرکزی با نام بانک قرض‌الحسنه و با محوریت رفتار انسانی ایجاد شود.
اهداف تشکیل این بانک را می‌توان به چند بخش از جمله توسعه فرهنگ قرض‌الحسنه، تخصصی شدن عملیات اجرایی قرض‌الحسنه، کنترل و نظارت بر اجرای صحیح اعطای قرض‌الحسنه به افراد واقعی، ایجاد اعتماد بیشتر سپرده‌گذاران جهت مصرف صحیح قرض‌الحسنه، تمرکز و سازماندهی صندوق‌های قرض‌الحسنه به منظور کنترل، هدایت و مصرف صحیح وجوه و غیره را متمرکز کرد.
نتیجه این اقدامات سازماندهی تمامی صندوق‌های قرض‌الحسنه خود جوش و بدور از قوانین و مقررات مدون در قالب بانک قرض‌الحسنه خواهد شد، بنابراین با توجه به این امر حساب قرض‌الحسنه از سایر بانک‌ها که عملیات تجاری، بازرگانی و غیره انجام می‌دهند جدا شده و تمامی وجوه حاصل در یک بانک مستقل متمرکز می‌شود.
منابع قرض‌الحسنه این بانک می‌تواند، منابع قرض‌الحسنه مردم، وجوه بلاعوض اشخاص حقیقی و حقوقی، منابع قرض‌الحسنه دانشجویی، کمک‌های دولتی و بلاعوض مردم، هبه، وصایا، خیرات، وقف و غیره باشد.
اعطای این تسهیلات می‌تواند به افرادی که امکان بازپرداخت آن را ندارند پرداخت شود و می‌توان از آنها تعهد گرفت که در صورت بهبود وضعیت مالی نسبت به بازپرداخت تسهیلات اعطا شده اقدام کنند. همچنین می‌توان این‌گونه تسهیلات را به افراد نیازمندی که امکان بازپرداخت ندارند جهت تامین هزینه‌های ازدواج و غیره پرداخت کرد. استفاده از سرمایه افراد خیر در تولید و رونق اقتصادی کشور، مشخص شدن میزان پس‌اندازهای قابل دسترس، رفع سرگردانی‌های متقاضیان استفاده از تسهیلات قرض‌الحسنه در شعب بانک‌ها، اتخاذ تدابیر مناسب برای راه‌اندازی واحدهای تولیدی و غیره از جمله مزایای طرح ایجاد بانک قرض‌الحسنه محسوب می‌شود.
ارسال نظر