داوود جعفریان قطب‌آبادی
در حالی که مدتی از ابلاغ نرخ جدید سود بانکی به بانک‌ها گذشته و بحث‌های مربوط به تثبیت یا کاهش نرخ سود بانکی بین اعضای مختلف شورای پول و اعتبار با دخالت و دستور رییس جمهور به نفع طرفداران کاهش سود، پایان یافته به نظر می‌رسید، با مطرح شدن مجدد فرمول جدید محاسبه نرخ سود و اعلام آن توسط بانک مرکزی به بانک‌های دولتی جهت اجرا، چنین به نظر می‌آید که پیروزی کوتاه‌مدت و بی‌نتیجه طرفداران کاهش نرخ سود با شگرد (فرمول) نه چندان جدیدی که سال گذشته بانک‌های خصوصی از آن استفاده می‌کردند به شکست مبدل شده است. در این فرمول برخلاف فرمول فعلی که نرخ سود به صورت سالانه محاسبه می‌شود، نرخ سود به صورت ماهانه محاسبه و از مشتری دریافت خواهد شد.

در اینکه این فرمول جدید عملا باعث افزایش نرخ سود دریافتی توسط بانک می‌شود شکی نیست. مخالفان کاهش نرخ سود هم قبلا این وعده را به بانک‌ها داده بودند که با تصویب فرمول جدید بخشی از کاهش نرخ دستوری رییس‌جمهور جبران خواهد شد. اما اینکه این فرمول به چه میزان باعث افزایش سود نسبت به فرمول فعلی بانک‌های دولتی خواهد شد، مساله‌ای است که هر کسی با نظر خود و اینکه کدام طرف قضیه قرار گرفته است، اظهار نظر می‌کند. مدیران بانک‌ها و طرفداران تثبیت نرخ سود سعی می‌کنند طوری در این مورد صحبت کنند که انگار هیچ اتفاقی نیفتاده و با اجرای فرمول جدید آب از آب تکان نمی‌‌‌‌خورد. به عنوان مثال مدیر عامل محترم بانک ملی در مصاحبه با ایسنا (که در 27تیرماه در روزنامه دنیای‌اقتصاد نیز چاپ شده) فرموده‌اند: «این فرمول نیز دقیقا همانند فرمول قبلی است. به عنوان مثال اگر قرار باشد تسهیلات در سه سال پرداخت شود، با فرمول جدید تفاوت 7/0 (هفت‌‌دهم) درصدی ایجاد می‌شود.» سوال نمی‌کنم(!) اگر این فرمول دقیقا همانند فرمول قبلی است پس چرا آن را بلافاصله برای اجرا به شعب خود اعلام کردید، بلکه سوال من این است که اگر تسهیلات در 10سال بازپرداخت شود با فرمول جدید تفاوت چنددرصدی ایجاد می‌شود؟! 12، 15 یا 20سال چطور؟ جواب این سوال بسیار ساده است. در جدول زیر میزان افزایش سود دریافتی واقعی در فرمول جدید در مقایسه با فرمول فعلی در سه نرخ مختلف 13درصد ، 12درصد و 11درصد ارائه شده است.بنابراین طرفداران کاهش نرخ سود بانکی از پیروزی ظاهری خود خشنود نباشند چرا که در صورت اجرایی شدن فرمول جدید عملا بازی نرخ سود در سال 86 را به طرفداران تثبیت (و افزایش) نرخ سود واگذار کرده‌اند. برای سال آینده هم لطفا از کاهش نرخ سود بانکی جدا خودداری کنند چون در آن صورت شاهد ارائه فرمول محاسبه سود به روش ثانیه‌شمار خواهیم بود!!