دیروز در همایش بانکداری اعلام شد
ظهور یک پدیده خاص در اقتصاد ایران
رییس کل بانک مرکزی خبر داد
ظهور یک پدیده خاص در اقتصاد ایران
گروه بازار پول- رییس کل بانک مرکزی از بروز پدیده خاص در اقتصاد ایران خبر داد و گفت: باید برای این پدیده تدبیری اندیشیده شود تا از پیامدهای منفی آن جلوگیری شود. رییس کل بانک مرکزی هشدار داد در صورتی که مقابله‌ای با این پدیده خاص صورت نگیرد، تورم گریبان ما را می‌گیرد. محمود بهمنی این پدیده منفی را رشد بی‌رویه نقدینگی در سال جاری اعلام و اظهار کرد: رشد نقدینگی در پایان تیر ماه نسبت به پایان سال گذشته به ۱۰ درصد رسیده در حالی که این رقم در دوره مشابه سال قبل معادل سه درصد بوده است.
بنابراین نقدینگی در پایان تیر ماه گذشته به بیش از 387 هزار میلیارد تومان رسیده است. بنابراین بر حجم نقدینگی در چهار ماهه ابتدایی سال 35 هزار میلیارد تومان اضافه شده است. محمود بهمنی یکی از دلایل اصلی رشد نقدینگی را رشد خالص دارایی‌های سیستم بانکی عنوان کرد.به گفته وی، 4 درصد از رشد کل نقدینگی مربوط به افزایش خالص دارایی‌های سیستم بانکی (بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی) است. او از بانک‌ها خواست با به کارگیری خلاقیت‌های مدیریتی نسبت به کاهش بدهی‌های خود اقدام کنند.
نرخ سود تغییر نمی‌کرد، چه می‌شد؟
این روزها نرخ دلار در قیمت‌های بالای دو هزار تومان نوسان دارد؛ اتفاقی که در بهمن سال قبل نیز تکرار شد و شورای پول و اعتبار با افزایش نرخ سود بانکی تلاش کرد به مقابله با این التهاب رود. هفت ماه پس از آن تصمیم بار دیگر دلار به قیمت‌های بالای دو هزار تومان رسیده است و گروهی با تشابه این دو مقطع اظهار می‌کنند تغییر نرخ سود چه کرد؟ محمود بهمنی در واکنش به این ادعا بخشی از چالش‌های سال گذشته را بیان کرد. به گفته وی، در دی ماه سال قبل بانک‌ها به طور مرتب از خزانه بانک مرکزی تقاضای برداشت داشتند تا پاسخگوی خروج سپرده‌ها از بانک‌ها باشند. سپرده‌های خارج شده به سوی بازار ارز و طلا می‌رفت. وی ادامه داد:با تغییر نرخ سود حجم سپرده‌های مدت‌دار رشد کرد، اوراق مشارکت بانک مرکزی فروش رفت و ماندگاری سپرده‌ها افزایش یافت. بهمنی با اشاره به جمع آوری 25 هزار میلیارد تومان منابع از طریق پیش‌فروش سکه این اقدام را نیز یکی از عوامل کند کننده رشد نقدینگی دانست و افزود: با اجرای این مجموعه اقدامات رشد نقدینگی از 2/25 درصد در سال 89 به 19 درصد در پایان سال گذشته رسید.نرخ تورم نیز در محدوده 5/21 نیز کنترل شد. بهمنی گرچه نرخ تورم 5/21
درصد را بالا خواند؛ اما تصریح کرد: اگر نرخ سود تغییر نمی‌کرد و به دنبال آن اقدامات مکمل صورت نمی‌گرفت، نرخ رشد نقدینگی و تورم به بالای 30 درصد می‌رسید.
آمارهای دیگر: رونمایی از رشد
بهمنی در بخش دیگری از سخنانش به ارائه برخی آمارهای اقتصادی پرداخت. رشد شش ماهه تولید ناخالص داخلی مهم‌ترین آمار رییس کل بود. وی در خصوص رشد اقتصادی گفت: این رقم در سال 89، با احتساب نفت، 8/5 و بدون احتساب نفت، 1/6 درصد بوده است. وی ادامه داد: رشد اقتصادی در 6 ماهه اول سال گذشته، 2/4 درصد بوده در حالی که میانگین رشد اقتصاد جهانی 5/3 تا 9/3 درصد در دو سال گذشته بوده است. بهمنی در باره نرخ تورم نیز گفت: این نرخ در پایان سال 90، 5/21، تیرماه 9/22 و مرداد ماه 5/23 درصد بوده است. رییس کل بانک مرکزی تصریح کرد: افزایش نرخ بعضی از اقلام، اجتناب‌ناپذیر بوده؛ اما تلاش می‌شود آن را کنترل کنیم.
مطالبات معوق سیستم بانکی
رییس کل بانک مرکزی گرچه روند مطالبات معوق سیستم بانکی را در چند سال گذشته کاهشی خواند، اما از افزایش این روند تا پایان تیر ماه سال جاری خبر داد.
به گفته بهمنی نسبت مطالبات معوق، در تیرماه سال‌جاری به ۱۷/۳ درصد افزایش یافته است. از نظر بهمنی این اتفاق، به دلیل شرایط اقتصادی بوده؛ ضمن آنکه سود برخی از تسهیلات پایین است و تسهیلات گیرندگان انگیزه‌ای برای بازپرداخت آن ندارند.
تغییر سیاست بانک مرکزی در ورشکستگی بانک‌ها
بهمنی در بخش دیگری از سخنانش از تغییر نگرش بانک مرکزی به ورشکستگی خبر داد. به گفته رییس کل بانک مرکزی این بانک در سیاست جدید خود هیچ ابایی از ورشکستگی بانک‌ها ندارد و عصا زیر دست بنگاه‌های پولی که در حال از بین رفتن هستند، نخواهد زد. او با اشاره به ورشکستگی ۹ هزار بانک در آمریکا گفت: دلیلی ندارد برای سرپا نگه داشتن یک بنگاه در حال نابودی هزینه زیادی کرد.
برداشت دوباره از حساب بانک‌ها
رییس کل بانک مرکزی درباره نتیجه بررسی‌ها از برداشت دولت از حساب بانک‌ها بابت مابه‌التفاوت ارز دریافتی گفت: فکر می‌کنم آن رقمی که در مرحله اول از حساب بانک‌ها برداشت کردیم، یک رقمی نیز باید به آن اضافه شود و برداشت دوباره‌ای از حساب آنها داشته باشیم.
محمود بهمنی در زمینه برداشت منابع از حساب بانک‌ها به دلیل تخلفات ارزی که یک فاز آن در سال گذشته انجام شد، گفت: در این رابطه جلسات زیادی را با بانک‌ها برگزار کردیم.
بهمنی ادامه داد: البته باید ببینیم طبق توافقی که با بانک‌ها در این زمینه انجام می‌شود، برداشت دوباره برای ما اثبات شود، چون در حال بررسی سند به سند گزارش‌ها هستیم. وی در ارتباط با زمان جمع‌بندی گزارش برداشت از حساب بانک‌ها گفت: فکر می‌کنم به زودی این کار نهایی و برای اجرا آماده شود.
رییس کل بانک مرکزی در عین حال تاکید کرد: اگر محاسبات ما به جایی برسد که برداشت دوباره از حساب بانک‌ها ضروری باشد یا اینکه جمع‌بندی ما نشان دهد در مرحله اول برداشت به اندازه کافی صورت نگرفت، این کار حتما انجام خواهد شد.
بهمنی به این مطلب نیز اشاره کرد که اگر برداشت ما نیز زیاد بود، آن را به حساب بانک‌ها برخواهیم گرداند ولی در مجموع فکر می‌کنم باید اضافه برداشتی را انجام دهیم. اواخر سال گذشته مسوولان دولتی از مصوبه بیش از ۸ هزار میلیارد تومانی برداشت از حساب بانک‌ها بابت مابه‌التفاوت ارز دریافتی (به اتهام فروش ارز دولتی در بازار آزاد) خبر داده بودند که در نهایت بیش از یک سوم از این رقم، از حساب بانک‌ها برداشت شده بود.
سال سخت سیستم بانکی در پیش است
رییس موسسه عالی آموزش بانکداری کشور با بیان این ادعا که رشد اقتصادی سال‌های ۸۴ تا ۹۰ در مقایسه با سال‌های ۸۰ تا ۸۴، ۵۰درصد کاهش داشته، گفت: باتوجه به وضعیت نقدینگی، تورم و کاهش سپرده‌گذاری در بانک‌ها، سال آتی برای سیستم بانکی سالی دشوار خواهد بود.
مرتضی الله داد افزود: مطالعه این مشکلات و استفاده از تجربیات دیگر کشور‌ها می‌تواند راهگشا باشد تا کشور به سلامت از این مقطع عبور کند.
وی سپس به بحث رشد اقتصادی و اشتغال پرداخته و آن را بسیار مهم عنوان کرد و مدعی شد: متوسط نرخ رشد اقتصادی کشور ۴/۳ درصد است که در مقایسه با سال ۸۰ تا ۸۴ که این رشد ۲۴/۶ بوده، شاهد کاهش رشد بوده‌ایم که در کنار آن این کاهش نشان‌دهنده افزایش بیکاری نیز هست. وی خاطرنشان کرد: البته این نرخ رشد اقتصادی در سال‌های اخیر در ساخت‌وساز و ساختمان افزایش داشته، اما در ماشین‌آلات کمتر بوده است و براساس آمار در سال ۹۱ رشد اقتصادی ما به ۳/۱درصد رسیده است.
رییس موسسه عالی آموزش بانکداری کشور در ادامه سخنانش با بیان اینکه رشد نقدینگی در نیمه سال 80 ، 3/25 درصد و نرخ تورم نیز 9/14 درصد بوده، گفت: در سال 87 نرخ رشد نقدینگی کاهش پیدا کرد، اما این نوسانات به صورت مستقیم مانند قبل نبوده است؛ چرا که قبلا افزایش تورم و نقدینگی با هم تغییر می‌کرد، اما آمارها در سال‌های اخیر نشان می‌دهد که هر دو سال یکبار این اتفاق در سال‌های اخیر افتاده است، به گونه‌ای که در انتهای سال 90 نرخ تورم را 5/21 درصد داشته‌ایم و الان نیز رقم آن فراتر از این عدد رفته است.
وی با اشاره به بحث ارز و تجارت در کشور گفت: همان‌طور که می‌دانید درآمد ارزی کشور در سال‌های نیمه دوم دهه ۸۰ به دلیل افزایش قیمت نفت افزایش داشت که همین امر منجر به افزایش صادرات غیرنفتی هم شد که البته افزایش صادرات غیرنفتی بیشتر ناشی از مشتقات نفت بوده است.
رییس موسسه عالی آموزش بانکداری کشور افزود: طبق نظریه برابری قدرت خرید ارز متناسب با نرخ تورم این اتفاق در کشور ما نیفتاد و تفاوت نرخ تورم و ارزش ریال به صورت مصنوعی بسیار پرارزش‌تر نگه داشته شد، اما در سال گذشته دیدیم این فشار تا حدودی برداشته شد و شاهد رشد 70 درصدی نرخ ارز بودیم که تمام این موارد به سیستم بانکی بر می‌گردد.
وی تصریح کرد: در پایان با بیان اینکه تمام این مولفه‌ها بر سیستم بانکداری اثر‌گذار خواهد بود و در شرایط کنونی که ریسک بانک‌ها در دادن تسهیلات افزایش پیدا می‌کند، سال آتی سال دشواری برای سیستم بانکی خواهد بود که مطالعه مشکلات و استفاده از تجربیات دیگر کشور‌ها می‌تواند راهگشا باشد تا کشور به سلامت از این مقطع عبور کند.
حاشیه همایش
یکی از اضلاع ثابت همایش بانکداری اسلامی روز گذشته غایب بود. همایش‌های بانکی در طول ادوار برگزاری خود دو سخنران کلیدی دارد رییس کل بانک مرکزی و وزیر اقتصاد. شمس‌الدین حسینی روز گذشته در سالن همایش‌های موسسه علوم بانکی حاضر نشد تا برای دومین بار در طول دوران وزارت خود غایب این نشست باشد.بار اول به دلیل رای اعتماد از مجلس به این همایش نیامد، اما بار دوم به گفته دبیر همایش با وجود هماهنگی‌های قبلی در آخرین ساعت‌های روز شنبه اطلاع داده است که در بیست و سومین دوره همایش غایب خواهد بود. مرتضی الله داد رییس موسسه علوم بانکی و برگزارکننده همایش در سخنرانی افتتاحیه از این موضوع غافل نشد و به کنایه گفت: حتما آقای وزیر کاری مهم‌تری داشته‌اند که از حضور در همایش واجب‌تر بوده است.این موضوع با زمزمه‌هایی در نشست بیست و سوم همراه بود؛ به گونه‌ای که برخی از حاضران از تشدید اختلاف میان دو ضلع اقتصادی دولت بر سر ایجاد بورس ارز سخن می‌گفتند. گرچه مقام‌های بانک مرکزی هر گونه اختلاف با وزارت اقتصاد را رد کردند، اما نیامدن وزیر در همایش علامت سوال پر رنگی بود.
محمود بهمنی در بخشی از سخنانش که در خصوص رعایت عقود اسلامی بود، گفت: سال گذشته بانک مرکزی بررسی درخصوص میزان تولید خودرو در کشور داشت پس از بررسی‌ها مشخص شد میزان تسهیلات پرداختی برای خرید خودرو بیش از میزان تولید است. به گفته وی این عدم تناسب آمار، ضرورت بررسی جدی فاکتورها را نشان می‌دهد.
عکس: ایسنا
ارسال نظر