افت قیمت طلای جهانی و سکه ایرانی

گروه بازار پول- قیمت طلا در بازار‌های جهانی به دنبال سخنرانی رییس فدرال رزرو آمریکا در کمیته بانکداری سنای آمریکا با کاهش مواجه شد و به دنبال آن در بازار داخلی نیز قیمت سکه ۹ هزار تومان ارزان شد. بازارهای مالی و کالایی جهان در روزهای اخیر درانتظار گزارش ۶ ماهه رییس فدرال رزرو آمریکا بود. شرط‌بندی و گمانه زنی در مورد به راه افتادن دور تازه‌ای از تزریق منابع مالی به اقتصاد آمریکا که به سیاست تسهیل مقداری(خرید اوراق قرضه دولتی) یا به اختصار Q۳ معروف است، شرایطی را به وجود آورد تا قیمت طلا و نفت در مسیر افزایشی قرار گیرد. با گذشت مدتی، ‌خبرها جهت عکس به خود گرفت و فضای بازار آماده رد احتمال به جریان افتادن دور سوم تزریق‌ها شد. غروب سه‌شنبه اخبار نشست اول برنانکه رییس فدرال رزرو منتشر شد و بر اساس آن برنانکه بدون اشاره کردن به طرحی خاص برای حمایت فدرال رزرو از اقتصاد آمریکا، اعلام کرد که اقتصاد این کشور هنوز آمادگی به جریان افتادن دور سوم تزریق منابع مالی را ندارد. از سال ۲۰۰۸ تا کنون در آمریکا تا کنون ۳/۲ تریلیون دلار پول به اقتصاد وارد شده است.

برنانکه در روز اول سخنرانی و گزارش ۶ ماهه خود در برابر اعضای کمیته بانکداری سنا با اعلام اینکه اقتصاد آمریکا آمادگی Q۳ را ندارد، گفت: با این وجود فدرال رزرو آماده انجام حرکت‌های تازه برای حمایت از اقتصاد آمریکا است. بر اساس گزارش‌های رسیده مساله بیکاری ۲/۸ درصدی برای رییس فدرال رزرو مساله بغرنجی است که وی با نا‌امیدی از شرایط آن سخن گفته است. در حالی برنانکه از حمایت از اقتصاد سخن گفته که برنامه‌ای روشن از نحوه حمایت از اقتصاد و به ویژه برنامه‌های اشتغالزایی سخن نگفته است. او در گزارش ۶ ماهه خود شرایط کاستن از نرخ بیکاری را با نا‌امیدی «کند» توصیف کرد و از اعضای کمیته نیز کمک خواست. برنانکه در توجیه شرایط اقتصادی آمریکا از تاثیر بحران بدهی‌‌ها در اروپا هم سخن گفت و از سیاست‌های مالی در جهان نیز انتقاد کرد.

در ماه ژوئن بانک مرکزی آمریکا فدرال رزرو ترکیب اوراق قرضه را در قالب برنامه‌‌ای با عنوان چرخش عملیات «operating twist» تغییر داد و با فروش اوراق قرضه با سررسید کوتاه‌مدت، اوراق قرضه با سررسید بلند مدت را تجمیع کرد.

با سخنان برنانکه در گزارش روز اول قیمت طلا و نفت با افت مواجه شد. قیمت طلا در پایین‌ترین حد تا ۱۵۷۰ دلار افت کرد، که ۲۵ دلار نسبت به قیمت بعد از ظهر سه‌شنبه افت داشت. در بازار‌های جهان نیز قیمت نفت و شاخص بورس‌ها با کاهش مواجه شد.

در واکنش به حرف‌های برنانکه برخی به پرخاشگری پرداخته‌اند. برخی از سرمایه‌داران در بازارهای جهانی گفتند که ما اعتنایی به حرف‌های او نمی‌کنیم. برخی نیز به طعنه به او گفته‌اند که مگر او دکتر یا پروفسور است که همه چیز با موضع‌گیری‌های او تعیین شود.

در بازار داخلی

قیمت سکه با ۹ هزار تومان کاهش تا ۷۰۶ هزار تومان افت کرد. قیمت سکه طرح قدیم هم با ۵۰۰۰ تومان کاهش به نرخ ۷۱۵ هزار تومان رسید. برخی از منابع قیمت ۷۰۹ هزار تومان هم برای آن اعلام کردند. در بازار قیمت نیم سکه هم با۴۰۰۰ تومان افت تا ۳۵۳ هزار تومان کاهش یافت، اما از ارزش ربع سکه تنها ۱۰۰۰ تومان کاسته شد و ۱۸۲ هزار تومان تا ساعت ۲ بعداز ظهر به فروش رسید. قیمت سکه گرمی همچنان در سطح ۱۱۰ هزار تومان فروخته می‌شود که مدت‌ها است تغییر و نوسان خاصی را ثبت نکرده است.

در بازار طلا قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار تا ۷۲ هزار و ۷۲ تومان افت کرد که ۵۵۴ تومان از قیمت روز سه‌شنبه خود را از دست داد. در این راستا قیمت هر مثقال طلای ۱۷ عیار با ۲۴۰۰ تومان کاهش به ۳۱۲ هزار و ۲۰۰ تومان رسید.

در بازار ارز قیمت دلار بین ۱۹۰۸ تا ۱۹۱۵ تومان از قبل از ظهر تا بعداز ظهر در نوسان بود. تا رسیدن به نرخ ۱۹۰۸ تومان، تقریبا نسبت به روز سه‌شنبه ۱۲ تومان کاهش ثبت کرده است. تلاش برای کنترل قیمت ارز در شرایط فعلی و آرامش بخشیدن به بازار قیمت آن را تا اندکی بالای ۱۹۰۰ تومان حفظ کرده است.

برخی در بازار از پیش فروش دلار هم سخن می‌گویند. روز سه‌شنبه در حالی که قیمت دلار بر تابلو صرافی‌ها ۱۹۲۰ تومان و حتی ۱۹۳۰ تومان هم درج شده بود، در میان همهمه دلالان در کف بازار، نرخ ۱۹۱۷ تومان و ۱۹۱۸ تومان هم پیشنهاد و معامله می‌شد. در این روز البته برخی از شایعه فروش ۲ میلیون دلار به نرخ ارزان تر در بازار سخنانی مطرح کردند. روز گذشته همچنین بد فهمی از خبر شلیک یک ناو آمریکایی به یک قایق ماهیگیری موجب ایجاد شایعه در بازار شده بود که با بر ملا شدن ابعاد بیشتری از قضیه، بازار از این منظر به اطمینان بیشتری رسید.

علاوه بر عواملی همچون فروش دلار ارزان در بازار، زمان تحویل سکه‌های پیش فروش شده نیز بر افت قیمت‌ها در هر دو بازار ارز و سکه تاثیر گذار عنوان شده است. در بازار داخلی همچنان سهمیه‌بندی ارز دولتی ۱۲۲۶ تومانی برای کالاهای ضروری بازتاب دارد و تاثیر روانی آن بر قیمت‌ها مورد چالش دلالان است. اخبار ضد و نقیض در بازار بر سر اختصاص سهمیه به کالاهای مختلف در حالی است که اخبار موثق در این زمینه حکایت از آن دارد که بر اساس آخرین توافق‌های بانک مرکزی و وزارت صنعت، معدن و تجارت تمام تعرفه‌های واردات به ۱۰ گروه کالایی تقسیم شده‌اند که از این تعداد برخی کالا‌ها با اولویت، از دلار دولتی با نرخ ۱۲۲۶ تومانی بهره‌مند خواهند شد. به این ترتیب که از میان ۱۰ ردیف کالایی پنج گروه کالایی نخست ارز مرجع دریافت می‌کنند و پنج گروه دیگر نیز ارز خود را از طریق ارز حاصل از صادرات یا منشا خارجی تامین خواهند کرد.

بر این اساس، گروه اول شامل کالاهای اساسی مورد نیاز مصرف روزانه مردم می‌شود. گوشت قرمز، مرغ، شکر، دانه سویا، ذرت دامی و برنج، شیر خشک صنعتی، گوسفند زنده از جمله عمده اقلام این گروه هستند.

گروه دوم نیز شامل دارو، مواد اولیه برای ساخت دارو و تجهیزات پزشکی و دندانپزشکی که در داخل تولید نمی‌شود، است. حیوانات زنده و دامی از جمله انواع جوجه یک‌روزه، انواع بذور از جمله سبوس و کنجاله، گاو شیری، انواع کودهای پتاسه و قارچ‌کش‌ها نیز بخشی از گروه کالایی سوم است که ارز مرجع دریافت خواهند کرد.

گروه چهارم کالاهای اولویت دار برای دریافت دلار ۱۲۲۶ تومانی نیز شامل لاستیک کامیون و اتوبوس، قطعات منفصله برای ساخت ماشین‌آلات، انواع آلیاژ آهنی، نورد و انواع کائوچو می‌شود. در اولویت پنجم آخرین کالاهایی که شانس دریافت ارز دولتی را دارند نیز انواع روغن‌های خوراکی، ماشین‌آلات چاپ و دستگاه‌های الکترونیکی، سولفات‌ها، نیترات‌ها، فلزات گرانبها، سنگ‌های گرانبها، تراکتور، ماشین‌آلات، وسایل نقلیه هوایی، کک نفت، آمونیاک و سایر اقلام مربوطه قرار گرفته‌اند. با این اوصاف، تنها این گروه‌های کالایی مذکور امکان تامین ارز مرجع را از طریق بانک مرکزی خواهند داشت.