سکه طلا در سرازیری افتاد
حباب‌شکنی در بازار سکه
دنیای اقتصاد- بازار سکه طلا روزگذشته پس از سه هفته التهاب، در پی اعلام رییس کل بانک مرکزی مبنی بر عرضه گسترده سکه طلا از طریق بانک کارگشایی و فروش شمش ۵/۱۲ کیلوگرمی، با افت شدید قیمت‌ها مواجه شد. این در حالی است که بازار سکه پس از نوروز امسال در پی انتشار بسته سیاستی- نظارتی بانک مرکزی و کاهش نرخ سود سپرده‌های بانکی از یک سو و اعلام نرخ تورم ۲۰ درصدی برای اسفندماه ۸۹، در پی افزایش انتظارات تورمی سرمایه‌گذاران با جهش چشمگیر قیمت‌ها مواجه شد. جهشی که بیشتر در سکه ربع بهار آزادی رخ داد. جهش غیرمنتظره قیمت ربع سکه بهار آزادی و ایجاد فاصله معنادار بین ارزش طلای موجود در این سکه با قیمت بازار آن، بیش از هر چیز خروج سپرده‌های خرد از بانک‌ها و هجوم این نقدینگی به سمت بازار طلا را گوشزد می‌کند.در این میان باید توجه داشت، هر چند بانک مرکزی، ممکن است بتواند در کوتاه مدت، حباب ایجاد شده در بازار سکه را تا حدی تخلیه کند، اما صاحب‌نظران اقتصادی معتقدند که این موفقیت تنها باید به عنوان موفقیتی در برخورد با معلول ارزیابی شود که در صورت بقای علت که همان بلاتکلیفی نقدینگی است، ممکن است اتفاقات مشابهی در بازارهای دیگر بیفتد که عواقب خاص خود را خواهد داشت. ربع سکه ۳۳هزار تومان ارزان شد
روز حباب‌شکنی در بازار سکه
گروه بازار پول - مسعودرضا طاهری: حباب قیمت سکه با ورود جدی بانک مرکزی به بازار سکه شکسته شد. دیروز همزمان با انتشار اولین اخطارهای رییس کل بانک مرکزی در مورد حباب قیمت سکه پس از بازگشت از اجلاس بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول، قیمت انواع سکه در بازار به سرعت کاهش یافت.
همان‌طور که پیش‌بینی شده بود، ربع سکه با بیشترین افت قیمت همراه شد و با ۳۳ هزار تومان کاهش به نرخ ۱۳۰ هزار تومان رسید. سکه بهار آزادی نیز ۱۵ هزار تومان از حباب خود را از دست داد و به نرخ ۴۳۰ هزار تومان افت کرد. در جریان کاهش شدید قیمت‌ها، نیم سکه ۴۰۰۰ تومان ارزان شد و ۲۲۰ هزارتومان عرضه شد. در این میان قیمت سکه طرح قدیم اگرچه ۱۰ هزارتومان کاهش داشته، اما بازهم رقم دقیقی برای آن اعلام نشده است. این سکه در بازار دیروز که اغلب فروشنده سکه بوده و خریداری در آن به چشم نمی‌خورد، با نرخ ۴۶۵ هزار تومان در برخی تابلو‌ها خودنمایی می‌کرد.
افت قیمت سکه با میانداری بانک مرکزی در حالی در جریان است که یک کارشناس اقتصادی ضمن متهم کردن بانک مرکزی به گران فروشی سکه، عامل اصلی حباب قیمت سکه را تلاش این بانک برای تجمیع منابع ریالی دولت و سیاست‌های پولی آن دانسته است. در عین حال رییس کل بانک مرکزی با تاکید بر این که افزایش قیمت‌ها در بازار داخلی تابع نوسانات جهانی بوده و زمانی که این قیمت‌ها به دلیل بحران‌ها و مسائل جهانی بالا می‌رود به طور حتم قیمت‌های داخلی نیز بالا خواهد رفت، گفته است که قیمت‌ها را کنترل خواهد کرد.
این در حالی است که در بازارهای جهانی، قیمت طلا با عبور از مرز۱۵۰۰ دلار روز گذشته تا ساعت ۳۰/۱۸ به وقت تهران با بیش از ۷ دلار افزایش به نرخ ۱۵۰۱ دلار رسید. افت ارزش دلار آمریکا و کاهش رتبه اعتباری آن از سطح AAA مهم‌ترین دلیل افزایش قیمت طلا در دو روز گذشته بوده است.
عرضه شمش طلا و سکه از روز شنبه
رییس کل بانک مرکزی با اشاره به عرضه شمش‌های ۵/۱۲ کیلوگرمی در بانک کارگشایی گفت: از شنبه هفته آینده اکثر واحدهای بانکی به توزیع سکه و شمش برای شکست حباب قیمتی در بازار سکه اقدام خواهند کرد.
محمود بهمنی سه‌شنبه شب طی سخنانی پس از بازگشت از اجلاس بهاره صندوق بین‌المللی پول در واشنگتن در جمع خبرنگاران به ارائه اخباری برای کاهش التهاب در بازار سکه پرداخت و اظهار کرد: از روز شنبه به میزان کافی و تعداد قابل توجهی در واحدهای بانکی، سکه و شمش بین مردم توزیع خواهد شد.
وی ادامه داد: کسانی که دنبال خرید طلا هستند شمش‌های ۵/۱۲ کیلوگرمی را از واحدهای بانکی خریداری کنند.
رییس کل بانک مرکزی با تاکید بر اینکه از روز جاری (سه‌شنبه) به بانک کارگشایی اعلام شد شمش‌های ۵/۱۲ کیلوگرمی در اختیار متقاضیان قرار گیرد، تصریح کرد: مردم به قیمت‌های واقعی و جهانی سکه توجه داشته باشند و بدون لحاظ این نرخ‌ها از بازار آزاد طلا نخرند.
بهمنی ادامه داد: زمانی که قیمت ربع بهار ۱۶۰ هزار تومان اعلام شود به معنای رسیدن نیم بهار به ۳۲۰ هزار تومان و یک بهار ۶۴۰ هزار تومان است، اما باید دید آیا واقعا در سکه‌های یک بهار به میزان ۶۴۰ هزار تومان طلا به کار رفته است.
وی ضمن تاکید بر اینکه به طور حتم قیمت‌های مذکور اشتباه و کاذب است، ادامه داد: به طور حتم قیمت یک بهار کمی بالاتر از ۴۰۰ هزار تومان است.
به گفته بهمنی سکه بهار آزادی قیمت ضرب دارد که این نرخ می‌تواند به قیمت سکه اضافه شود، اما باز هم قیمت این سکه به رقم فعلی که در بازار اعلام می‌شود، نمی‌رسد.
رییس کل بانک مرکزی به تجار و متقاضیان طلا توصیه کرد: اگر دنبال خرید طلا هستند حتما شمش بخرند.
وی خطاب به مردم و متقاضیان این روزهای خرید سکه تاکید کرد: چرا این افراد سکه می‌خرند که در آینده در ضرب و فروش متحمل ضرر و زیان شوند.
بهمنی با اشاره به اینکه پیش‌بینی این وضعیت از ۲ سال قبل در بانک مرکزی صورت گرفته بود، تصریح کرد: پیش از این نیز اعلام کرده بودم که به میزان چندصد تن طلا خریداری کرده‌ایم و اگر نیاز باشد به بازار عرضه می‌کنیم.
رییس کل بانک مرکزی تاکید کرد: کنترل قیمت برای کسانی که از بازار و واسطه‌ها سکه می‌خرند از بانک مرکزی خارج است؛ این امر به طور کلی اشتباه است.
قیمت‌ها را فردا واقعی می‌کنیم
بهمنی در پاسخ به این سوال که افزایش قیمت‌ها در بازار داخلی تا چه زمانی ادامه خواهد داشت؟ تصریح کرد: افزایش قیمت‌ها در بازار داخلی تابع نوسانات جهانی بوده و زمانی که این قیمت‌ها به دلیل بحران‌ها و مسائل جهانی بالا می‌رود به طور حتم قیمت‌های داخلی نیز بالا خواهد رفت.
به گفته این مقام مسوول در نظام بانکی ورود دلالان به بازار طلا و فروش سکه با قیمت‌های بالاتر از بانک مرکزی به هیچ وجه توجیه علمی و اقتصادی ندارد. وی افزود: حباب قیمت‌های سکه در بازار شکسته می‌شود.
رییس کل بانک مرکزی همچنین در این سخنان خود با تاکید بر عرضه سکه و شمش در واحدهای بانکی گفت: این اقدام مانع از سفته‌بازی و بورس‌بازی در بازار خواهد شد.
وی همچنین با اشاره به گزارش پولشویی در جلسات اجلاس بهاره افزود: هرسال اجلاس اطلاعیه‌هایی را به بانک مرکزی می‌داد، اما امسال با گزارش‌های کارشناسی هیات ایرانی مسوولان بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول متقاعد شدند اتهامات پولشویی علیه ایران اصلا صحت ندارد.
گران‌فروشی سکه با اراده بانک مرکزی
در همین رابطه یک کارشناس اقتصادی دلیل اصلی حباب بازار سکه در روزهای اخیر را ناشی از سیاست‌های عمدی بانک مرکزی دانست و گفت: اگر دشمن بخواهد به ایران ضربه بزند در بازار ارز یا سکه التهاب ایجاد می‌کند.
محمد خوش‌چهره در گفت‌وگو با فارس، ضمن اینکه خروج سپرده‌ها از بانک‌ها و ورود آنها به بازار طلا را پدیده نامطلوبی عنوان کرد، گفت: تغییر سیاست‌های اعتباری بانک مرکزی نباید به گونه‌ای باشد که موجب نااطمینانی در بازار شود.
این کارشناس اقتصادی کاهش نرخ سود سپرده‌ها را موجب خروج سرمایه‌ها از شبکه بانکی و جذب آنها در بازارهای دیگر سرمایه‌گذاری از جمله اوراق مشارکت، سرمایه و طلا دانست و افزود: بانک مرکزی باید بتواند این سپرده‌ها را مدیریت کند و نباید اجازه افزایش التهاب در بازارهای اقتصادی را بدهد.
وی ادامه داد: طبق اقتصاد امنیتی، بازارهای ارز، سکه و طلا از جمله بازارهایی است که مورد هدف دشمنان قرار دارد؛ اگر دشمن بخواهد به ایران ضربه بزند در بازار ارز یا سکه التهاب ایجاد می‌کند.
خوش‌چهره با تاکید بر حساس بودن و شکنندگی نرخ ارز و سکه در بازار داخلی تصریح کرد: اگر بورس و سایر بازارها مشابه اوراق مشارکت دچار التهاب شود به اندازه التهابات بازار طلا و ارز خطر ندارد.
چه کسانی از التهاب بازار طلا منتفع می‌شوند؟
این استاد دانشگاه ضمن اشاره به لزوم اهمیت شناخت منتفعین در نوسانات اخیر بازار سکه گفت: نوسانات چند دهه اخیر بازار طلا نشان می‌دهد که در برخی مواقع منتفع اصلی دولت بوده که سعی می‌کرده با اجرای سیاست‌ها و روش‌های خاصی به بازارهایی مانند طلا و ارز التهاب ببخشد.
وی اضافه کرد: به دلیل اینکه دولت‌ها عرضه کننده اصلی طلا و ارز است برای اینکه به منابع ریالی بیشتری دسترسی پیدا کند اقدامات مشابه فوق را انجام می‌دهد. این سیاست درحالی صورت می‌گیرد که آثار تورمی در درجه اول به ضرر دولت می‌شود.
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه التهابات اخیر بازار سکه نیز می‌تواند یکی از سیاست‌های دولت باشد، تصریح کرد: بنابراین دولت (بانک مرکزی) خود به افزایش قیمت‌ها در بازار سکه دامن می‌زند و بعد با ورود به بازار تحت عنوان مداخله در قیمت‌ها حدود چند درصد نرخ‌ها را کاهش می‌دهد.
خوش‌چهره ضمن اشاره به قیمت‌های اعلام شده درباره فروش سکه‌های بهار آزادی در بازار داخلی بیان کرد: قیمتی که الان بانک مرکزی برای عرضه سکه اعلام می‌کند، حدود ۴۰۰ هزار تومان است این قیمت نیز با قیمت واقعی فاصله بسیار زیادی دارد.
این استاد دانشگاه در ادامه گفت: از بعد اقتصاد امنیتی، نوسانات اخیر بازار سکه به اراده بانک مرکزی است به دلیل اینکه در این ایام برای انجام سیاست‌های خود به ریال زیادی احتیاج دارند؛ در این شرایط هرچه سکه گران‌تر فروخته شود به نفع بانک مرکزی خواهد بود.
خوش‌چهره درباره حباب سکه در بازار و وضعیت حراج در بانک کارگشایی تصریح کرد: وضعیت موجود بازار و حراج نشان می‌دهد که رشد حبابی برای دولت مهم نیست، بلکه افزایش قیمت پایه سکه و رساندن آن به ۴۰۰ هزار تومان برای مقامات حائز اهمیت است.
وی به اهمیت افزایش قیمت پایه سکه یک بهار طی چند ماه اخیر تاکید و اضافه کرد: قیمت طلا در ایران اگر هم‌راستا با قیمت‌های جهانی افزایش پیدا می کرد الان باید رشد قیمت‌ها مطابق بازار بین‌المللی باشد؛ اما الان رشد قیمت‌ها در اقتصاد ایران بیش از ۳۰ درصد است.
دخالت عمدی دولت در افزایش قیمت‌ها
این استاد اقتصاد گفت: بزرگ‌ترین اشتباه استراتژیک این است که دولت‌ها به خاطر محدودیت منابعی که با آن مواجه می‌شوند به قلمروهای در انحصار خود (بازار طلا و ارز) با ضعف کنترل در بازار و سایر ابزارها ورود پیدا کرده و اجازه افزایش قیمت‌های کاذب را بدهند.
خوش‌چهره به سال‌های دهه ۷۰ اشاره و تصریح کرد: در آن سال‌ها اراده‌ای در مدیریت‌های ارزی بود که موجب استفاده نامناسب از ارز، افزایش قیمت ارز، کاهش قدرت خرید مردم، بالا رفتن نرخ تورم و بحران بدهی‌ها در آن دوره شد. سرانجام این ماجرا با تدابیر به موقع مقام معظم رهبری برطرف شد؛ چراکه می‌توانست به بحران قوی اقتصاد ملی منجر شود.
وی با تاکید براینکه سیاست‌های مذکور افزایش جهشی تورم و بی‌ثباتی در بازارهای دیگر را ایجاد می‌کند، افزود: این رویه خلاف وظیفه قانونی بانک مرکزی و دولت بوده؛ چرا که حفظ ارزش پول ملی جزء وظیفه‌های این بانک است؛ افزایش جهشی قیمت ارز موجب تورم و کاهش ارزش قدرت خرید مردم می‌شود.
به گفته این کارشناس اقتصادی، باید از این اقدامات سهوی و تعمدی در مدیریت کلان اقتصادی و بخش‌های مختلف آن خودداری کرد.
گران‌فروشی بانک مرکزی اشتباه است
خوش‌چهره تاکید کرد: نگرانی این است که دولت در مقطعی اقدام به محدویت منابع برای انجام تعهدات خود از جمله هدفمندی یارانه‌ها و رها کردن نرخ ارز و سکه روی بیاورد؛ در این شرایط قیمت‌ها به شدت بالا می‌رود.
این اقتصاددان از دستگاه‌های نظارتی خواست که در این موارد هشدار باشند و به موقع تذکر خود را درباره بورس‌بازی‌ها و سفته بازی‌ها مطرح کنند. وی درباره توجیه بانک مرکزی برای دیر اقدام کردن به منظور کنترل بازار سکه به خاطر سفر رییس کل این بانک بیان کرد: خروج رییس کل بانک مرکزی از کشور به معنای نفی مسوولیت‌های وی نیست؛ امروزه ارتباطات و تماس‌ها به شدت در محافل جهانی برقرار است. از همین رو هیچ دلیل و بهانه‌ای برای عدم کنترل بازار وجود ندارد.
خوش‌چهره ادامه داد: این بهانه‌ها هم می‌تواند دلیلی باشد بر اراده دولت به ایجاد التهاب در بازار طلا و سکه. گران فروختن کالا برای کسب پول بیشتر با توجیه جمع‌آوری پول اصلا درست نیست؛ چراکه دولت باید برای جمع‌آوری نقدینگی بازارهای دیگری را انتخاب کند.
ارسال نظر