راه‌ بهینه برای تعیین نرخ سود، برداشتن محدودیت‌ها است

مدیرعامل بانک کارآفرین گفت: راه‌حل بهینه در مورد تعیین نرخ سود این است که محدودیت‌ها برداشته شود و اجازه بدهیم مکانیسم رقابت بازار، عرضه و تقاضا باشد و نرخ‌ها رقابتی شود. ولی‌اله سیف در گفت‌وگو با «ایسنا»، درباره چرخش بانک‌ها به سمت عقود مشارکتی اظهار کرد: شخصا فکر می‌کنم که محدودیت در نرخ باعث می‌شود که به درستی از ابزارها استفاده نشود. وقتی برای عقود مبادله‌ای مثل فروش اقساطی و اجاره‌ به شرط تملیک نرخ محدود ۱۲ تا ۱۴ درصدی اعمال می‌کنیم، باعث می‌شود به طور مناسب از سوی بانک‌های خصوصی مورد استفاده قرار نگیرد؛ کما اینکه در تجربه گذشته این را ملاحظه کرده‌ایم. همین امر باعث شده یک عقد مشارکتی مثل مشارکت مدنی را برای مواردی غیر قابل ترتیب با ماهیتش استفاده می‌کنیم.

رقابتی شدن نرخ‌ها سود را کاهش می‌دهد

به اعتقاد سیف، رقابتی شدن نرخ‌ها باعث کاهش نرخ سود خواهد شد و در حال حاضر که نرخ در بانک‌های خصوصی حدود ۲۵ درصد است با رقابتی که بین آنها به وجود می‌آ‌ید این رقم پایین‌تر خواهد آمد.

مدیرعامل بانک کارآفرین در عین حال افزود: عمده نگرانی در مقاطعی که این آزادسازی اعمال می‌شود به این دلیل است که تقاضای زیاد باعث افزایش نرخ‌ها می‌شود؛ اما الان شرایط به نحوی است که شنیده می‌شود برخی بانک‌ها منابع مازاد هم دارند. علاوه بر این منابع ایجاد شده ناشی از اجرای هدفمند کردن یارانه‌ها هم باعث خواهد شد که بخش عرضه برتری بیشتری نسبت به بخش تقاضا داشته باشد و خود به خود همین امر منجر به رقابت بانک‌ها در کاهش نرخ خواهد شد.

وی افزود: واقعیت‌های اقتصادی مثل نرخ تورم علامت می‌دهند که نرخ سود می‌تواند پایین‌تر از این هم بیاید. حالا این کار را می‌توان به دوصورت انجام داد یا با دستور یا واگذاری به مکانیسم بازار. به نظر من اگر نرخ‌ها آزاد گذاشته شود، در رقابت با هم پایین خواهد آمد؛ چرا که سایر شاخص‌های اقتصادی این علامت را می‌دهد. به این ترتیب واقعیت بازار منجر به هدفی می‌شود که سیاست‌گذاری پولی در کشور خواهان آن است.

کاهش نرخ به دلیل رقابت سابقه داشته است

مدیرعامل اسبق بانک ملی ایران درباره تعیین سقف و کف برای نرخ سود عقود مشارکتی گفت: اصولا ایجاد محدودیت این علامت را می‌دهد که نرخ باید به غلط در جایی ثابت بماند؛ اما وقتی رقابت باشد و نقدینگی بیشتری در جامعه پمپاژ شود امکان عرضه تسهیلات افزایش می‌یابد و می‌تواند به دلیل رقابت بازار، منجر به کاهش آن شود.

سیف تاکید کرد: اگر برگردیم به زمان شروع فعالیت‌ بانک‌های خصوصی، این بانک‌ها ظرف سه و چهار سال به دلیل رقابت زیاد از سودهای بالا، به نرخ‌هایی حدود ۲۳ درصد رسیدند چون برای نرخ‌های بالا تقاضایی وجود نداشت. بنابراین کاهش نرخ سود به دلیل رقابت سابقه دارد.

تاثیر هدفمندکردن یارانه‌ها

وی درباره تاثیر هدفمند کردن یارانه‌ها و اثری که ورود شش هزار میلیارد تومان منابع دولتی به بانک‌ها به دلیل ارائه تسهیلات می‌تواند داشته باشد، گفت: تجربه نشان داده که یکی از دلایل افزایش مطالبات معوق پرداخت تسهیلات بی‌رویه و بدون توجیه اقتصادی است. اما حالا هم مسوولان و هم بانک‌ها به این دقت رسیده‌اند که در اعطای تسهیلات، مهم‌ترین عاملی که باید در نظر گرفته شود، توان بازپرداخت تسهیلات است. توان بازپرداخت تسهیلات هم زمانی ممکن است انجام شود که تسهیلات براساس اصول کارشناسی پرداخت شود.

به اعتقاد سیف، هر گونه افزایش امکان پرداخت تسهیلات در بانک‌ها با این مکانیسم انجام خواهد شد و نگرانی در این باره وجود ندارد.

حفظ مطالبات معوق از دوره‌های گذشته باعث افزایش مطالبات معوق شده مدیرعامل بانک کارآفرین در پاسخ به سوالی درباره مطالبات معوق بانک‌ها گفت: یکی از دلایل افزایش این مطالبات، حفظ مطالبات معوق از دوره‌های گذشته است و برخی مطالبات مربوط به سال‌های بسیار دور هر ساله در ترازنامه منتقل می‌شوند.

وی با بیان اینکه «اجرای آیین‌نامه ماده ۳۴ قانون ثبت که بانک‌ها را در تملیک با دشواری مواجه کرده است» گفت: پیش از این اگر وثیقه ملکی یک مشتری پس از هشت ماه مزایده و حراج به فروش نمی‌رفت، بانک آن را تملک می‌کرد؛ اما حالا باید متناسب با قیمت روز ارزیابی و در شرایط کنونی رکود بازار آن را فروخته و مابه‌التفاوت را به مشتری بدهکار تحویل بدهد.

افزایش سرمایه بانک کارآفرین

سیف درباره بحث افزایش سرمایه بانک کارآفرین گفت: بانک کارآفرین در حال حاضر ۳۰۰ میلیارد تومان سرمایه دارد و در شرف تامین سرمایه ۴۰۰ میلیارد تومانی است. مجمع بانک یک مصوبه برای افزایش سرمایه تا ۶۰۰ میلیارد تومان دارد که اولین مرحله آن انجام شد و در سال آینده به سقف ۶۰۰ میلیارد تومان خواهد رسید.