پیوند اقتصاد و هنر در تماشاگه بانک پاسارگاد

عکس: آکو سالمی

گروه بازارپول- همنشینی واژه‌های اقتصاد و هنر در فرهنگ ما دور از ذهن می‌نماید. گویا باور کرده‌ایم که اقتصاد را با هنر میانه‌ای نیست. گویی آن یکی در هیاهوی بازار، حیات می‌یابد و این یک خلوت‌نشین گوشه‌های تنهایی است.

اما اگر این روزها سری به بنای باصفای موسسه فرهنگی، هنری صبا در همسایگی میدان فلسطین تهران بزنید، فروریختن باور بیگانگی اقتصاد و هنر را به چشم خواهید دید. آنجا که تابلوی خوش‌آمدگویی بانک پاسارگاد شما را به دیدن تماشاگه هنرهای تجسمی معاصر این بانک دعوت می‌کند، موزه‌ای در طبقه سوم این موسسه که بیش از ۱۴۰ اثر نفیس هنرهای تجسمی معاصر را در خود جای داده است.

آثاری که تنها نیمی از تابلوهای هنرمندان ایرانی است که بانک‌خصوصی پاسارگاد با هدف حمایت از هنرمند ایرانی و با رویکردی اقتصادی بر روی آن سرمایه‌گذاری کرده است. سرمایه‌گذاری پرسودی که یک نمونه آن فروش مجسمه اوه- پرسپولیس به قیمت ۲میلیون و ۸۵۰هزار دلار در حراج کریستی دبی در سال گذشته بود. امسال اما بانک پاسارگاد با آثار جدیدی بار دیگر تماشاگه هنرهای تجسمی معاصر خود را بازگشایی کرده است و در آخرین روزها با خرید ۵۰۰میلیون تومان آثار هنری جدید به موزه رونق تازه‌ای بخشیده است.

امین تفرشی، عضو هیات مدیره بانک پاسارگاد و مسوول موزه هنرهای تجسمی معاصر این بانک درباره انگیزه مدیران بانک پاسارگاد برای راه‌اندازی این موزه می‌گوید: موسسات بزرگ مالی در سراسر جهان در راستای ایفای مسوولیت‌های اجتماعی خود فعالیت‌هایی از این دست را در دستور کار قرار می‌دهند.

او می‌گوید: بانک پاسارگاد در سه محور هنرهای مدرن معاصر، ورزش و علم پا به میدان گذارده است.

تفرشی هدف بانک پاسارگاد از این فعالیت‌ها را ایفای مسوولیت‌های اجتماعی یک بنگاه اقتصادی و حمایت از هنر، ورزش و علم می‌داند. او تاکید می‌کند که در ورزش، بانک پاسارگاد به سراغ فعالیت‌های ورزشی غیرتجاری مثل کوهنوردی رفته است تا با حمایت از این ورزشکاران، مسوولیت خود را ایفا کند. به گفته این عضو هیات مدیره بانک پاسارگاد، حمایت از علم هم فعالیتی اقتصادی نیست و در راستای پشتیبانی از بخشی از دانشگاهیانی است که سهامداران بانک هم هستند. اما در فعالیت‌های هنری رویکرد بانک پاسارگاد حمایتی و اقتصادی است.

او می‌گوید: بانک پاسارگاد با عرضه تابلوهای نفیس ایرانی در بازارهای بین‌المللی علاوه بر حمایت از آثار هنرمندان، پاسخگوی ذینفعان بانک نیز خواهد بود. او سرمایه‌گذاری چند میلیارد تومانی بانک پاسارگاد در هنرهای تجسمی معاصر را فعالیتی اقتصادی می‌داند که جنبه حمایتی هم دارد.

فکر اقتصادی و ذوق هنری

اما هنرمندان و اساتید هنر هم با حضور در تماشاگه بانک پاسارگاد از حرکت این بانک در جهت حمایت از هنر ایرانی استقبال کردند. استاد محمدعلی جعفری،‌نقاش،‌شاعر و استاد دانشگاه در سخنان کوتاهی در مراسم بازگشایی موزه هنرهای تجسمی معاصر بانک پاسارگاد گفت: یک فکر اقتصادی وقتی از ذوق هنری سرچشمه بگیرد ارزشمند خواهد بود. او به مدیران بانک پاسارگاد اطمینان داد که سرمایه‌گذاری آنها در هنرهای تجسمی سودآور خواهد بود، زیرا مسوولان بانک با جان و دل این آثار را انتخاب و خریداری کرده‌اند و اصالت این آثار و ماندگاری آنها در موزه بر ارزش آنها خواهد افزود.

استاد جعفری گفت:‌ در برخی از موزه‌های دیگر که ویژگی خریدهای بانک پاسارگاد را نداشته‌اند، ارزش آثار خریداری شده کاهش یافته، اما من همین امروز اعلام می‌کنم که آماده‌ام تا حداقل تابلوهای خودم را در این موزه به چهار برابر قیمت اولیه خریداری کنم. او گفت: به یاد داشته باشیم که برخی از آثار برجسته هنری جهان در ابتدای امر در پاریس، مهد هنرهای معاصر، خریداری نشد و روس‌ها آن را خریدند، اما پس از چند سال ارزش اقتصادی آنها آشکار شد.این استاد دانشگاه کشف گوهر خلاقیت، نگهداری آن و معرفی آثار برجسته به معاصران را نتیجه برپایی موزه‌ها دانست و از این که بانک پاسارگاد در این راه گام برداشته است ابراز خوشحالی کرد.

رقص‌ رنگ و خط و خیال

دیوارهای موزه هنرهای تجسمی معاصر بانک پاسارگاد، گنجینه‌ای از آثار نفیس هنرمندان نقاش سرزمین‌مان را در حافظه خود جای داده بودند. هنرمندان نام‌آشنایی در عرصه هنرهای تجسمی که آوازه برخی از آنها از مرزهای کشور گذر کرده است. نام فرامرز پیلآرام، فرهاد مشیری، آیدین آغداشلو، فریده لاشایی، بهمن محصص و بسیاری دیگر از هنرمندان این عرصه، زینت‌بخش دیوارهای موزه بود. آثار صادق تبریزی، حسین زنده‌رودی و پرویز تناولی، پایه‌گذاران مکتب نقاشی سقاخانه نیز بر در و دیوار این گنجینه می‌درخشیدند.

همچنان که آثاری از میرحسین موسوی و زهرا رهنورد نیز بر بوم رنگ و روغن و پارچه نقش بسته بود. مجموعه تابلوهای آیدین آغداشلو با عنوان انهدام خاطرات، دلهره‌های نقاش را به تصویر کشیده بود. رنگ روغن روی بوم، رنگ روغن روی مقوا و چوب، چاپ دستی و گواش، ترکیب مواد روی بوم تابلوها را به نمایش گذاشته بود. کویر، خلوت کارگاه نقاشی، تصویر مادر و دختر، درختان بهشتی و الله بخشی از آثار هنرهای تجسمی معاصر بود که در قالب تابلوهای نقاشی، رقص رنگ و خط و خیال را به نمایش گذاشته بود.