11درصد منابع بانک‌ها سپرده‌های پس انداز قرض‌الحسنه است

عکس: پورحسن

عضو کمیته بانکداری بدون ربا گفت: ۱۱‌درصد از منابع بانک‌ها سپرده‌های پس انداز قرض‌الحسنه است.

«سید عباس موسویان» در گفت و گو با «ایرنا»،‌ افزود: ۸۰‌درصد سپرده‌های قرض‌الحسنه بانک‌ها باید به عنوان وام قرض‌الحسنه پرداخت شود که بر اساس آمارها، ۴۵‌درصد آن برای تسهیلات و مابقی ۳۵‌درصد به فعالیت‌های انتفاعی بانک‌ها تزریق می‌شود.

وی گفت: بر اساس آخرین آمار نظام بانکی کشور حدود ۱۰ تا ۱۱‌درصد منابع بانک‌ها را سپرده‌های پس انداز قرض‌الحسنه تشکیل می‌دهند که ۱۷‌درصد این رقم باید به بخش سپرده قانونی اختصاص یابد و حدود سه‌درصد آن به عنوان نقدینگی در خود بانک باقی می‌ماند؛ ضمن اینکه ۸۰‌درصد بقیه نیز به عنوان وام قرض‌الحسنه پرداخت می‌شود.

عضوکمیته بانکداری بدون ربا افزود: از رقم ۸۰‌درصدی که باید به عنوان وام قرض‌الحسنه پرداخت شود، ۴۵‌درصد پرداخت می‌شود و ۳۵‌درصد مابقی به فعالیت‌های انتفاعی بانک تزریق می‌شود که باید این وضعیت کنترل شود.

وی در ادامه در خصوص وضعیت سپرده‌های قرض‌الحسنه گفت: در صورتی که بخواهیم این خدمت را به صورت صحیح و مناسب ارائه کنیم، باید از تجربه حدود ۲۰ سال گذشته بهره گیری کنیم.

این عضو کمیته بانکداری بدون ربا افزود:‌ بانک‌ها بر اساس بررسی‌های انجام شده‌،بخشی از سپرده‌های قرض‌الحسنه خود را به سمت فعالیت‌های سودآور سوق می‌دهند و تنها بخشی از آن برای تسهیلات قرض‌الحسنه اختصاص می‌یابد.

به گفته موسویان، بخشی از تسهیلات قرض‌الحسنه به سمت فروش اقساطی و اجاره به شرط تملیک سوق می‌باید و بانک‌ها از این محل کسب سود می‌کنند که این امر با اهداف سپرده گذار سازگار نیست.

عضو کمیته بانکداری بدون ربا تصریح کرد:‌ برای جلوگیری از این امر دو ایده مطرح بود؛ اول اینکه بانک مرکزی امور نظارتی و کنترلی را نسبت به سپرده‌ها قرض‌الحسنه تقویت کند و به بانک‌ها اجازه بهره‌گیری از این سپرده‌ها در امور غیر قرض‌الحسنه را ندهد.

وی با بیان آنکه‌، ‌در ایده دوم نیز به بحث جداسازی منابع قرض‌الحسنه بانک‌ها توجه شده است‌، افزود:‌ تاسیس بانک‌های قرض‌الحسنه در این راستا بوده است تا زمینه برای فعالیت‌های سود آور کاهش یابد.

وی در ادامه از دو سناریوی جداسازی فعالیت‌های قرض‌الحسنه از شعب بانک‌ها خبرداد و گفت: بر اساس یکی از این پیشنهادها قرار بود که بانک مرکزی بخشنامه‌ای به بانک‌ها ابلاغ کند، مبنی بر اینکه بانک‌ها منابع سپرده‌های پس انداز قرض‌الحسنه را پس از کسر سپرده قانونی و ذخیره‌ای که برای نقدینگی نگه می‌دارند، بقیه را در بخش وام قرض‌الحسنه به کار گیرند و بانک مرکزی نیز بر این موضوع نظارت کامل و جدی داشته باشد تا تخلفی در این خصوص همچون شرایطی که هم اکنون وجود دارد، انجام نشود.

موسویان با اشاره به راهکار دوم برای جداسازی فعالیت‌های قرض‌الحسنه از شعب بانک‌ها‌ گفت: با توجه به بخشنامه و آیین‌نامه‌ها، جدا سازی فعالیت‌های قرض‌الحسنه به طور کامل ممکن نیست؛ بنابراین تصمیم گرفته شد که برای دستیابی به هدف جداسازی فعالیت‌های قرض‌الحسنه بانک‌ها از سایر فعالیت‌های بانکی، بانک‌های تخصصی تشکیل شود که تنها به امر قرض‌الحسنه بپردازند.

وی ادامه داد: همچنین در درون بانک‌های تجاری یک موسسه قرض‌الحسنه تاسیس شود که کار آن تجهیز منابع قرض‌الحسنه و اعطای وام قرض‌الحسنه باشد و بلوک بندی بین منابع قرض‌الحسنه با سایر منابع بانک‌ها انجام شود.