جلای کم‌رنگ سکه‌های بهار آزادی در سال 87
مسعود رضا طاهری- بازار ارز و طلا در سال 87 در حالی به کار خود پایان داد که مقایسه ارقام به جای مانده در کارنامه معاملات این سال نشان از کاهش سودآوری در بازار طلا و سکه دارد و سوداگران بازار ارز نیز نه تنها از سودهای سرشار سال‌های گذشته طرفی نبسته‌اند، بلکه مبالغ قابل توجهی از سرمایه‌های خود را با افزایش تورم در این بازار از دست داده‌اند.

اهتمام دولت و بانک‌مرکزی به کنترل بازار سکه از طریق فروش سکه‌های بهار آزادی در بانک‌های سپه و تجارت نقش تعیین‌کننده‌ای در منحنی عرضه و تقاضای بازار بر جای نهاد. تاثیر ویژه این دخالت به بی‌انگیزگی سرمایه‌گذاران در به کارگیری نقدینگی خود در این عرصه منجر شد. خروج نقدینگی از بازار سکه و طلا کمترین نوسان قیمت را متوجه این بازار کرد. مقایسه قیمت‌های سال 87 و 86 در بازار سکه و طلا نتایج قابل توجهی به دست می‌دهد.
طی ۱۲ماه سال ۸۷ نرخ سکه بهار آزادی در بازار داخلی از حد ۲۰۷هزار تومان در پایان فروردین به نرخ ۲۱۶هزار تومان افزایش یافت که ۳/۴درصد رشد را ثبت کرده است. در صورتی که در سال ۸۶ نرخ رشد بهای سکه بهار آزادی ۵۰درصد بوده است. در پایان فروردین این سال نرخ سکه بهار آزادی ۱۵۵هزار تومان و در پایان اسفند ماه ۲۳۴هزار تومان بوده است.
سرمایه‌گذاری بر روی سکه طرح قدیم در سال 87 با زیان سالانه حداقل 10درصدی (9/9-) همراه بود. در پایان فروردین این سال نرخ سکه طرح قدیم در حدود 246500تومان بود. در پایان سال این نرخ به 222هزار تومان سقوط کرد.
در سال ۸۶ کسانی که نقدینگی خود را در سوداگری سکه طرح قدیم به کار انداخته بودند حداقل ۵۲درصد سود بردند. در فروردین این سال نرخ این سکه ۱۸۰هزار تومان و در پایان اسفند ماه نرخ آن ۲۷۵هزار تومان به ثبت رسیده است.
در این میان در سال 87 نیم سکه به طور سالانه 6/5درصد به پس‌اندازکنندگان خود سود داد. در صورتی که در سال 86 سودآوری سالانه معاملات نیم سکه 25/46درصد بود.
کسانی که در سال ۸۶ ربع سکه را حداقل یک سال نگاه داشته بودند از فروش آن در شب عید بیش از ۵۰درصد سود بردند. نرخ این سکه از ۴۲.۵۰۰ تومان در پایان فروردین به ۶۴هزار تومان رسید. در حالی که دارندگان این سکه در سال ۸۷ هیچگونه سودی نبردند. نرخ آن در آغاز و پایان سال تقریبا ۵۶هزار تومان بود،‌ حتی کسانی که در سال ۸۶ به خرید طلا (آب شده ۱۷عیار) روی آورده بودند، حداقل ۴۹درصد از این بازار بهره گرفتند، در حالی که حداکثر سود سرمایه‌گذاری در خرید طلا در سال ۸۷ به ۵/۶درصد رسید.
نرخ جهانی طلا نیز اگرچه در برخی شرایط به مرز 1.000دلار نیز رسیده بود، اما با نرخ رشد متوسط 3/0درصدی بین 917 تا 920دلار در نوسان بود.
با توجه به شرایط ۶ماه گذشته و عدم‌انگیزه در تزریق نقدینگی به بازار سکه پیش‌بینی می‌شود که اقلام سکه کماکان شرایط سال ۸۷ را حداقل در یک دوره ۴ماهه حفظ کند. به‌ویژه اینکه شرایط اقتصادی جهان در ادامه بحران مالی فراگیر آن مسیر روشنی برای برون‌رفت در پیش رو ندارد و براساس نظرات کارشناسان این بحران حداقل تا پایان سال ۲۰۱۰ اقتصاد همه کشورها از جمله کشورهای توسعه‌یافته و در حال توسعه را دست به گریبان نگه خواهد داشت.
کارشناسان صندوق بین‌المللی پول نیز از هجوم موج سوم این بحران به کشورهای فقیر خبر می‌دهند. اجلاس اخیر کشورهای صنعتی گروه 20 نیز با وجود تاکید جمعی بر حل بحران‌های مالی و پولی کماکان چشم‌انداز روشنی از رونق اقتصادی پیش رو نخواهد داشت.
بازار ارز
پوند انگلیس با 22درصد افت ارزش، رکورددار ارزهای زیان‌ده در بازار سال 87 کشور بود. نرخ پوند انگلیس از حد 1.803تومان به 1.400تومان رسید که بحران مالی و اقتصادی در انگلیس مشخص‌ترین دلیل این وضعیت گزارش شده است.لیر ترکیه با 17درصد، دلار کانادا با 13درصد و یورو با 10درصد در رتبه‌های بعدی زیان سرمایه‌گذاری دربازار ارز کشور طی سال 87 بوده‌اند.در مقابل صد ین ژاپن با 2/14درصد در صدر ارزهای سودآور بوده است.دینار عراق، یوآن چین، دلار آمریکا، درهم امارات و ریال عربستان به ترتیب با 8/12درصد، 3/12درصد، 6/8درصد، 4/8درصد و 8درصد به ترتیب سودآورترین اقلام ارز در 12ماهه سال 87 بوده‌اند.نرخ جهانی طلا در آستانه نوروز تا حد 959دلار بالا رفت که به مرور تا سطح 907دلار در روز گذشته پایین آمده است.
صندوق بین‌‌المللی پول نیز اخیرا در جریان اجلاس سران ۲۰ کشور صنعتی به طرح فروش ۴۰۳تن از دارایی‌های طلای خود برای کمک به بحران مالی در جهان تن در داد که به نوعی در کاهش ارزش قیمت جهانی طلا به مرز ۹۰۰ دلار موثر بوده است.