تنها 11شرکت لیزینگی دارای مجوز فعالیت هستند

فاطمه بهادری

حدود یک سال و نیم از تصویب دستورالعمل اجرایی تاسیس، نحوه فعالیت و نظارت بر شرکت‌های لیزینگ می‌گذرد. از نیمه اول تیر ماه سال گذشته که این دستورالعمل به تصویب شورای پول و اعتبار رسیده است، تا به حال ۱۱ شرکت لیزینگی توانسته‌اند در زمینه‌های مختلف مجوز فعالیت از بانک مرکزی دریافت کنند.

البته روند اعطای مجوز چندی است که با اقدام اداره راهنمایی و رانندگی مبنی بر شماره‌گذاری نکردن خودروهای شرکت‌های لیزینگ فاقد مجوز، سرعت گرفته است. حدود ۱۰شرکت لیزینگی دیگر نیز در پی تشکیل پرونده و اخذ مجوز از بانک مرکزی هستند. با توجه به اینکه زمینه فعالیت شرکت‌ها مستلزم تامین حداقل سرمایه توسط آنها است، شرکت‌های لیزینگی دارای مجوز عمدتا دارای مجوز فعالیت در هر سه زمینه هستند. بر اساس ماده پنج دستورالعمل اجرایی تاسیس، نحوه فعالیت و نظارت بر شرکت‌های لیزینگ، شرکت‌هایی که صرفا در زمینه کالاهای مصرفی بادوام لوازم خانگی، تجهیزات رایانه‌ای و موارد مشابه فعالیت می‌کنند باید حداقل ۲۰میلیارد ریال سرمایه تامین کنند.

اما شرکت‌هایی که به فعالیت در زمینه خودرو، سواری، وانت، مینی‌بوس، کامیون‌های سبک، ماشین‌آلات و تجهیزات راهسازی، ماشین‌آلات مورد نیاز کارخانجات و امثالهم می‌پردازند باید حداقل ۶۰میلیارد ریال سرمایه داشته باشند. شرکت‌هایی که خواستار فعالیت گسترده علاوه بر دو مورد فوق باشند مانند شرکت‌هایی که به فعالیت‌ در کالاهای سرمایه‌ای گران قیمت نظیر هواپیما، اتوبوس، تریلی، کامیون‌های سنگین، ماشین‌آلات سنگین مورد نیاز کارخانجات و ... می‌پردازند، باید حداقل یکصد میلیارد ریال سرمایه تامین کنند.

در قالب این دستورالعمل، ۱۱ شرکت رازی، ایران‌و‌شرق، زاگرس‌‌خودرو، گلد‌ایران، شید، سپهر‌پارس، ماشین‌آلات سنگین ایرانیان (هپکو)، آریادانا، ایرانیان، غدیر‌خودرو و صنعت‌و‌معدن به تامین سرمایه مورد نیاز موضوع فعالیت‌شان اقدام کرده و توانستند با احراز سایر شرایط مندرج در دستور‌العمل، مجوز فعالیت یک‌ساله دریافت کنند. در صورت عملکرد منطبق با مقررات بانک مرکزی، این شرکت‌ها مجوز نهایی فعالیت دریافت خواهند کرد. شرکت لیزینگ رازی یک شرکت سهامی عام است که با تامین ۲۰میلیارد ریال در زمینه محصولات شیمیایی فعالیت می‌کند.

شرکت ایران‌و‌شرق شرکت لیزینگی دیگری است که در ردیف اولین شرکت‌های لیزینگی مجوز فعالیت از بانک مرکزی دریافت کرد. این شرکت سهامی خاص است که با تامین یکصد میلیارد ریال، مجوز فعالیت در همه زمینه‌ها را از بانک مرکزی دریافت کرد.

سومین شرکت لیزینگی دارای مجوز از بانک مرکزی، شرکت زاگرس خودرو است که سهامی خاص بوده و با ۷۰میلیارد ریال سرمایه در زمینه خودرو فعالیت می‌کند. شرکت گلدایران وابسته به گروه ال‌جی، سهامی خاص بوده و با ۲۰میلیارد ریال سرمایه در زمینه لوازم خانگی فعالیت می‌کند.

همچنین شرکت لیزینگ شید، سهامی خاص بوده و با ۲۰میلیارد ریال حداقل سرمایه، مجوز فعالیت در زمینه لوازم خانگی را دارا است. سپهر پارس دیگر شرکت لیزینگی دارای مجوز است که ۸۰درصد از سهامش متعلق به سرمایه‌گذاری غدیر و ۲۰درصد از سهامش متعلق به سرمایه‌گذاری خوارزمی (زیر مجموعه بانک صادرات) است. و با تامین یکصد میلیارد ریال حداقل سرمایه، مجوز فعالیت در همه زمینه‌های لیزینگی را دریافت کرده است.

شرکت ماشین‌آلات سنگین ایرانیان یک شرکت سهامی خاص است که ۱۰۰درصد سهامش متعلق به شرکت هپکو است و با یکصد میلیارد ریال سرمایه در همه زمینه‌ها فعالیت می‌کند.

شرکت لیزینگ آریا دانا نیز با یکصد میلیارد ریال سرمایه در همه زمینه‌ها فعالیت خواهد کرد. این شرکت سهامی عام است. شرکت لیزینگ ایرانیان با بالاترین سرمایه (یک هزار میلیارد ریال) سهامی عام بوده و با مجوز بانک مرکزی، می‌تواند در همه زمینه‌ها فعالیت کند. بیشترین سهام این شرکت متعلق به گروه صنعتی ایران‌خودرو است.

غدیر‌خودرو، شرکت دیگر لیزینگی دارای مجوز فعالیت از بانک مرکزی است که دومین سرمایه بالا در میان شرکت‌های دارای مجوز را دارد. سرمایه این شرکت ۳۰۰میلیارد ریال است که به این شرکت امکان فعالیت در همه زمینه‌ها را داده است.

شرکت لیزینگ صنعت‌و‌معدن نیز حدود یکصد میلیارد ریال سرمایه تامین کرده و در همه زمینه‌ها اجازه فعالیت دارد.

۱۰شرکت لیزینگ در حال تکمیل پرونده

در حدود ۱۰ شرکت لیزینگی دیگر نیز در حال تکمیل پرونده برای اخذ مجوز از بانک مرکزی هستند.

بیشترین مساله شرکت‌های لیزینگی برای اخذ مجوز، تامین حداقل سرمایه در دستورالعمل بانک مرکزی است. برخی شرکت‌های لیزینگی نیز که سهامی عام هستند به دنبال تشکیل مجمع هستند. در این میان برخی شرکت‌ها بر سر تغییرات در اساسنامه با مشکل مواجه شده‌اند و برخی دیگر به دنبال چانه‌زنی برای افزایش زمینه فعالیت‌ها هستند. در این میان شرکت‌هایی هستند که برای تامین سرمایه موردنیاز ، درخواست دریافت وام از بانک‌ها داشته‌اند. این در حالی است که بانک مرکزی ارائه وام به شرکت‌های لیزینگی بدون مجوز را ممنوع اعلام کرده است.

با توجه به برخی آمارها مبنی‌بر وجود ۵۰۰شرکت لیزینگی، آمار ارائه مجوز فعالیت به ۱۱ شرکت، نشان می‌دهد که هنوز راه زیادی تا نظارت کامل بر این بخش توسط بانک مرکزی وجود دارد.

لیزینگ صنعتی است که می‌تواند در عین تامین نیازهای جامعه، بر تورم نقشی کنترل‌کننده داشته و از تولید حمایت کند.

اما روند اخذ مجوز بانک مرکزی از سوی شرکت‌های لیزینگی نشان می‌دهد، نقش این صنعت همچنان مغفول مانده و خواب چند ساله این صنعت همچنان ادامه دارد.