توافق وزارت اقتصاد و بانک‌مرکزی برای گشودن قفل تسهیلات

لیلا اکبرپور

عکس : اکو سالمی

نشست شورای راهبردی بانکداری الکترونیک توسط مرکز فرهنگ‌سازی و آموزش بانکداری الکترونیک کشور (فابا) به ریاست سیدحمید پورمحمدی، معاون‌وزیر اقتصاد در امور بانک، بیمه و شرکت‌های دولتی و با حضور مدیران عامل و اجرایی بانک‌های دولتی و خصوصی برگزار شد.

این نشست با حضور نمایندگان استانداری و مدیران بانکی ۳۰استان کشور که از طریق ویدئو کنفرانس در ارتباط زنده بودند، برگزار شد.

۷۲میلیون کارت بانکی تا پایان سال ۸۸

سیدحمید پورمحمدی، معاون وزیر اقتصاد در امور بانک، بیمه و شرکت‌های دولتی در ابتدای مراسم گفت: کارگروه‌های بانکداری الکترونیک با سرپنجه تدبیر گام‌های اولیه را برای ارائه خدمات مطلوب و درخور مردم و نظام برداشتند که جای کار بسیار داشته و وضعیت موجود هنوز مطلوب نیست. او تحقق اهداف کلان سند چشم‌انداز ۲۰ساله و دستیابی به رشد اقتصادی و شتابان و مقام اول منطقه را بزرگ‌ترین انگیزه برای پیشرفت نظام بانکی و امکان رقابت در عرصه بانکداری نام برد و افزود: ابلاغ بند ج سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی نیز بر حضور پررنگ بخش خصوصی و رقابت بنگاه‌های اقتصادی تاکید دارد.

وی ادامه داد: باید فضایی ایجاد شود تا دولتمردان در مسیر دشوار پیش روی و تحقق سندهای بالا دستی به سلامت عبور کنند. او برنامه‌های مشترک وزارت امور اقتصادی و دارایی و بانک مرکزی را برای پیشبرد اهداف یادشده تشریح کرد و گفت: با توافق کارگروه نظام بانکی که متشکل از نمایندگان وزارت اقتصاد و بانک مرکزی است، مقرر شد منابع مورد نیاز بانک‌ها برای پرداخت تسهیلات به طرح‌های نیمه تمام که دارای توجیه اقتصادی هستند، فراهم شود که در قالب تامین خط اعتباری فروش اوراق مشارکت و افزایش سرمایه بانک‌ها صورت می‌گیرد. معاون امور بانک، بیمه و شرکت‌های دولتی وزارت امور اقتصادی و دارایی افزود: همچنین واحدهایی که با مشکل سرمایه در گردش درگیر هستند، شناسایی شده و براساس دسته‌بندی صورت گرفته به بانک‌های مختلف معرفی شدند تا به ترتیب تسهیلات دریافت کنند.

او تاکید کرد: روند پرداخت این تسهیلات زیر نظر بانک مرکزی، وزارت اقتصاد و سازمان حسابرسی خواهد بود و مدیران بانک‌ها باید از عملکرد قابل‌دفاع در انتصاب واحدهایی که به آنها تسهیلات می‌دهند، برخوردار باشند.

پورمحمدی با اشاره به تجهیز منابع لازم برای پرداخت تسهیلات جدید ازدواج گفت: نظام بانکی کشور آماده است به هر یک از جوانانی که پس از عید فطر امسال ازدواج کنند، مبلغ دو‌میلیون تومان تسهیلات پرداخت کند و این تسهیلات نیز با کمترین بوروکراسی اداری و سهولت در اخذ ضمانت اعطا می‌شود. معاون وزیر اقتصاد در بخش دیگری از سخنانش در مورد وضعیت مولفه‌های مختلف بانکداری الکترونیکی در کشور گفت: در حوزه پرداخت‌های نوین خدمات بانکداری الکترونیکی، در دو بخش پرداخت‌های خرد و متوسط ارائه می‌دهیم که در بخش پرداخت‌های خرد به زودی شاهد آن خواهیم بود که کارت‌های سوخت قابلیت استفاده به عنوان کارت‌های پرداخت الکترونیک را پیدا می‌کند و مبلغ سوخت دریافت شده از حساب افراد کم می‌شود و به این ترتیب تبادل پول به راحتی فراهم می‌شود.

وی افزود: در اقدام دیگر به زودی خرید بلیت در سراسر کشور و تمامی حوزه‌ها اعم از بلیت‌های سفرهای درون شهری، برون شهری، بلیت موزه‌ها و سینماها تنها با استفاده از کارت‌های الکترونیکی صورت خواهد گرفت.

معاون وزیر اقتصاد در مورد خدمات بانکداری الکترونیکی در حوزه پرداخت‌های متوسط نیز توضیح داد: تا به حال حدود ۳۵‌میلیون کارت الکترونیکی صادر شده که تا پایان سال ۸۸ باید به ۷۲‌میلیون کارت برسد، یعنی به ازای هر ایرانی یک کارت. وی تعداد کارت‌های اعتباری صادر شده را نیز یک‌میلیون اعلام کرد و گفت: تا پایان سال آینده این تعداد باید به ۱۵‌میلیون کارت برسد.

پورمحمدی اضافه کرد: در حال حاضر ۱۲‌هزار دستگاه خودپرداز داریم که با احتساب تعداد شعب بانک‌ها می‌توان گفت به ازای هر شعبه یک خود پرداز وجود دارد، ولی تا پایان سال ۸۸ این تعداد باید به ۳۲‌هزار دستگاه افزایش یابد.

به گفته وی درحال حاضر ۹۷‌درصد تراکنش‌های الکترونیکی بر روی خودپردازها است و سه‌درصد آن توسط پایانه‌های فروش (pos) است در حالی که تراکنش خودپردازها باید به ۳۰‌درصد کاهش یابد و برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته نیز در این راستا است که تمام این عوامل به این دستگاه‌ها مجهز شوند. وی همچنین از افزایش خطوط ارتباط الکترونیکی بین بانکی از پنج به ۱۷‌هزار خط خبر داد و گفت: تا پایان امسال با افزایش این خطوط به ۱۹‌هزار خط، تمام شعب بانک‌ها به صورت برخط با یکدیگردر ارتباط خواهند بود.

معاون امور بانک، بیمه و شرکت‌های دولتی وزارت امور اقتصادی و دارایی همچنین در حاشیه این نشست درباره راه‌اندازی‌ سیستم ساتنا (سامانه‌ تسویه ناخالص ملی) از ۲۱ مهر ماه سال جاری در کشور گفت: این خدمات تحول اساسی در شبکه بانکداری الکترونیک کشور ایجاد خواهد کرد.

وی نظارت‌بر فعالیت بانکداری الکترونیک را از برنامه‌های جدی وزارت امور اقتصادی و دارایی و بانک مرکزی برشمرد و تصریح کرد: با تشکیل کمیته نظارت از این به بعد گزارش‌های هفتگی از عملکرد بانک‌ها بر حسن اجرای فعالیت دستگاه‌های خودپرداز و حسن ارائه خدمات به مردم منتشر می‌شود. به گفته وی براساس توافق کارگروه تحول بانکی، بانک مرکزی و وزارت امور اقتصادی و دارایی، اعتبارات مورد نیاز برای اجرای طرح‌های بزرگ نیمه تمام دارای پیشرفت مناسب و توجیه اقتصادی فراهم شده و آماده پرداخت است. پورمحمدی توضیح داد: اعتبارات طرح‌های تولیدی که با مشکل سرمایه‌ در گردش مواجه هستند نیز تامین شده و منابع مالی مورد نیاز طرح‌ها در صورت داشتن توجیه پرداخت می‌شود.

معاون وزیر اقتصاد به تمام افرادی که از طریق تعاونی‌های مسکن مهر نیز ثبت نام کرده و منتظر دریافت تسهیلات آماده‌سازی زمین‌های ۹۹‌ساله‌ خود هستند، عنوان کرد: اعتبارات آنها نیز تامین شده و آماده پرداخت است.

او در بخش دیگری از گفته‌هایش در خصوص شناور شدن نرخ سود تسهیلات بانکی نیز گفت: باید فضایی ایجاد کنیم که بانک‌ها ضمن رقابت با یکدیگر برای مشتریان خود چنان جذابیتی ایجاد کنند که خود آنها در بانک‌ها سپرده‌گذاری نمایند. لذا بانک‌ها به عنوان واسط وجوه باید پول‌ها را از مردم بگیرند و در اختیار فعالان اقتصادی که نیاز به منابع دارند، قرار دهند. پورمحمدی سپس با بیان آنکه وقتی نرخ سود سپرده‌ها پایین باشد، مدیریت وجوه صورت نمی‌گیرد، گفت: اگر نرخ سود ثابت باشد، دیگر امکان رقابت بین بانک‌ها وجود ندارد، اما با شناور کردن و ارتقای سود تسهیلات هم زمینه رقابت برای کاهش هزینه‌ها و توجیه داشتن فعالیت‌های آنها و هم در عین حال زمینه برای جذب منابع در اختیار مردم، فراهم می‌شود. وی با بیان آنکه با توزیع پرداخت تسهیلات میان بانک‌ها زمینه ای فراهم شد که منابع صندوق مهر امام رضا(ع) به سمت اولویت‌های دیگری جهت پیدا کند، گفت: بانک‌ها باید به تمام مزدوجین که عقدنامه آنها از تاریخ عید فطر سال جاری به بعد باشد، این تسهیلات را به سهولت و با سرعت پرداخت کنند. پورمحمدی در خصوص تامین منابع تخصیصی به طرح‌های در حال اجرا، نیمه تمام و غیره نیز گفت: ‌بخشی از این منابع از محل ۳۵‌تریلیون ریال اوراق مشارکت موجود در بانک‌ها خواهد بود، این اوراق مشارکت را از بانک‌های عامل گرفته و به بانک مرکزی ارجاع دادیم و منابع آن را گرفتیم که بخشی از آن بابت بدهی‌های دولت و بخشی هم واگذاری دارایی‌های مازاد نظیر املاک و وصول مطالبات است.

وی ابراز امیدواری کرد: با اجرای این کار بتوان طرح‌های تولیدی دارای توجیه نیمه تمام را در کشور سریع تر به اتمام رساند و سرمایه در گردش برخی از واحدها را نیز تامین کرد. معاون وزیر اقتصاد با بیان آنکه مباحث مربوط به پولشویی در شورای عالی مبارزه با پولشویی به سرعت در حال انجام است، گفت: از آنجا که براساس قانون اساسی نیز بحث جرایم ناشی از اعمال مجرمانه مثل قاچاق و اعمال جرایم ضد امنیت ملی و به تبع آن درآمدهای ناشی از آن جرم محسوب می‌شدند، قانون مبارزه با پولشویی در ماه‌های اخیر به تصویب رسید و برای اجرا به دولت ابلاغ شد.

برنامه‌های فرهنگ‌سازی و آموزش بانکداری الکترونیکی

مدیرکل مرکز فرهنگ‌سازی و آموزش بانکداری الکترونیک کشور (فابا) در نشست شورای راهبری بانکداری الکترونیک برنامه‌های فرهنگ‌سازی و آموزش بانکداری الکترونیکی را تشریح کرد.

دکتر محمد مراد بیات در این نشست با تاکید بر اینکه فرهنگ‌سازی به مفهوم فرهنگی است که لازمه توسعه و استفاده از فناوری بانکداری الکترونیکی باشد، ‌گفت: از سوی دیگر بنا به نظریات نوسازی و مدرنیزاسیون فرهنگ‌سازی به مفهوم فرهنگی که فناوری بر جامعه تحمیل می‌کند نیست.

بانکداری الکترونیکی بدون تغییر رفتارها امکان‌پذیر نیست

همچنین مجید رضا داوری، مدیرعامل بانک تجارت،‌ در نشست مذکور گفت: نظام بانکداری ملی وارد دوره‌ای حساس و سرنوشت ساز از حیات خود شده است و موج تغییراتی که از ابتدای دهه‌ ۸۰ با آغاز به کار دولت نهم و اجرایی شدن مقدمات واگذاری سهام بانک‌ها در بورس آغاز شده شتاب بیشتری به خود گرفته است.

وی ادامه داد: بی‌گمان هماهنگی با این تغییرات پرشتاب تنها از عهده‌ مدیرانی بر می‌آید که با مجهز بودن به دانش امروزی، انرژی و هیجان لازم برای حرکت در مسیر ناهموار تغییر را داشته باشند. مدیرعامل بانک تجارت تصریح کرد: انتظار من و سایر اعضای هیات‌مدیره این است که کارکنان ضمن افزایش دانسته‌ها و مهارت‌ها، خود را با تغییرات و شرایط جدید حاکم بر نظام بانکداری کشور بیشتر تطبیق داده و خدمات‌رسانی صادق و افزایش سود آوری بانک با تکیه بر مشتری مداری را سرلوحه‌ عملکردشان قرار دهند. داوری خاطرنشان کرد: برای تبدیل یک فرهنگ به عادت حداقل ۲۰سال زمان نیاز است تا این فرهنگ رشد یابد.