پرونده نرخ تورم در سال گذشته بسته شد
افزایش شتاب تورم در نیمه دوم سال
در آغاز سال ۱۳۹۱ رییس کل بانک مرکزی در یادداشت مفصلی، تورم و رکود احتمالی را دو عامل چالش برانگیز امسال برشمرده بود. حال آمارهای به دست آمده از میانگین نرخ تورم در سال ۹۰ و مقایسه آن با تورم «نقطه به نقطه» نشان از روند صعودی نرخ تورم دارد که در پیش‌بینی‌های رییس کل بانک مرکزی نیز به آن اشاره شده است. نرخ تورم از طریق محاسبه قیمت هفتگی، ماهانه و سالانه یک سبد کالای پایه محاسبه می‌شود. این سبد که به عنوان «سبد پایه» شناخته می‌شود، هر چند سال یک بار مورد بازنگری قرار می‌گیرد. تدوین این سبد از سال ۱۳۳۸ آغاز شد و آخرین بار در سال ۱۳۸۳ با دربرداشتن ۳۵۹ قلم کالا و خدمات در ۷۵ شهر منتخب کشور و در ۱۲ گروه کالایی مورد استناد قرار گرفت.
با این حال، ارقام به دست آمده از حاصل این سبد کالایی در سه شیوه که هر کدام یک مقطع زمانی خاص را نشان می‌دهند، مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرد. در محاسبه نرخ تورم سه روش عمده وجود دارد. روش اول، محاسبه تغییر «نقطه به نقطه نرخ تورم» است. یعنی مثلا گفته می‌شود نرخ تورم در اردیبهشت ماه 90 در مقایسه با اردیبهشت ماه 89 چه تغییری کرده است. روش دوم محاسبه تغییر ماه به ماه است ؛ یعنی نرخ تورم اردیبهشت ماه 90 در مقایسه با فروردین 90 چگونه بوده است. اما روش سوم متوسط 12 ماه سال است. به این صورت که گفته شود نرخ تورم در 12 ماهه منتهی به اردیبهشت 90 در مقایسه با 12 ماهه منتهی به اردیبهشت 89 چقدر بوده است.
میانگین نرخ تورم
گزارش مقایسه‌ای خبرنگار «دنیای‌اقتصاد» از میانگین نرخ تورم با تورم نقطه به نقطه نشان از تلاقی این دو آمار در یک نقطه مشخص است: ماه‌های پایانی سال گذشته. بر اساس این آمار، نرخ تورم به صورت میانگین طی سال 90 روند صعودی داشته است. یعنی میانگین تورم هر ماه افزایش یافته و از 4/12 درصد در اسفند سال 89 به 5/21 درصد در اسفند سال 90 رسیده است. آمارها نشان می دهد که طی فروردین ماه تا مهر ماه سال 90 یک درصد به میانگین نرخ تورم افزوده شده است. در آبان ماه قدری این روند کند تر شده و دوباره از دی ماه روند صعودی نرخ تورم افزایشی شده است. تا این که در ماه‌های پایانی سال - بنا به آمارهای ارائه شده از سوی بانک مرکزی- نرخ تورم افزایش اندکی را به طور میانگین داشته است.
تغییرات تورم نقطه به نقطه
اما آمارهای به دست آمده از «تورم نقطه به نقطه» سال 90 نیز روند افزایشی نرخ تورم ماه‌های مختلف سال 90 نسبت به ماه‌های سال 89 را هر چند با تغییرات و فراز و فرود‌های اندک، تایید می‌کند.
بنا بر این آمار، نرخ تورم فروردین ماه ۹۰ نسبت به فروردین ماه ۸۹ رقمی معادل ۷/۱۹ درصد بود. تورم نقطه‌به‌نقطه در اردیبهشت ماه افزایش پیدا کرده و به ۲/۲۱ درصد رسید. افزایش نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه در ماه خرداد نیز ادامه پیدا کرده و رقمی معادل ۳/۲۲ درصد داشت. در ادامه و با آغاز فصل تابستان طی دو ماه تیر و مرداد ۹۰، تورم نقطه به نقطه کاهش پیدا کرد؛ گرچه در شهریور ماه این شاخص بار دیگر افزایشی شد و این روند افزایشی را با نوسان اندک تا آخر سال حفظ کرد. بر اساس آمار به دست آمده نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه در اسفند ماه سال ۹۰ از میانگین نرخ تورم پیشی گرفته و به ۸/۲۱ درصد رسید.
نمودار به دست آمده از اطلاعات مربوط به نرخ تورم نیز نشان از تلاقی میانگین نرخ تورم با نرخ نقطه به نقطه تورم دارد. موضوعی که می‌تواند در شریط فعلی اقتصاد ایران هشدارآمیز باشد. برخی کارشناسان با اشاره به متغیرهای مختلف تاثیرگذار بر نرخ تورم به مانند نقدینگی و بالا گرفتن کسری بودجه دولت معتقدند با توجه به اجرای مرحله دوم هدفمندی یارانه‌ها و در شرایطی که احتمال کسری بودجه در سال جاری نیز وجود دارد؛ روند افزایشی نرخ تورم در سال 91 نیز ادامه پیدا کند.
ارسال نظر