گروه بازار پول- مسعود رضا طاهری: بهای طلا در بازارهای جهانی پس از نوسان روزهای اخیر تا ۱۷۵۰ دلار، در پایان معاملات این هفته به سطح ۱۷۲۲ دلار رسید.در بازار داخلی قیمت سکه با ۵۰۰۰ تومان کاهش روبه‌رو شد و به ۸۳۰ هزار تومان رسید.

نرخ جهانی طلا در روز پنج‌شنبه از ۱۷۵۰ دلار هم بالاتر رفت؛ اما در ادامه با افت تدریجی در روز پایانی معاملات هفتگی در پایین‌ترین حد به ۱۷۰۵ دلار هم رسید؛ اما درساعات پایانی معاملات در سطح ۱۷۲۲ دلار بسته شدکه نسبت به نرخ غروب چهارشنبه ۲۸ دلار افت داشت. در روز‌های اخیر عوامل مهم تاثیرگذار برروند معاملات طلا در بازارهای جهانی بیشتر در اروپا وشرق آسیا رقم خورده است. در یونان تصویب طرح ریاضتی توسط دولت این کشور، امید بازارهای مالی اروپایی را برای بالارفتن ارزش یورو و طلا زنده کرد. اما با گسترده‌ترشدن دامنه اعتراضات مردمی در واکنش به این مصوبه تردیدهایی نیز برای تصویب نهایی این طرح‌ها درپارلمان این کشور به وجود آورده است.

گفته می‌شود در صورت مخالفت پارلمان با این مصوبه دریافت وام ۱۳۰ میلیارد یورویی از اتحادیه اروپا و صندوق بین‌المللی پول با مشکل مواجه می‌شود. یونان تا ماه مارس فرصت دارد که این وام را برای بازپرداخت ۱۴۵ میلیارد یورو از کل بدهی ۴۵۰ میلیارد یورویی خود دریافت کند. خروج از اتحادیه پولی اروپا مهم‌ترین پیامد این وضعیت خواهد بود که نگرانی از سرایت این شرایط برای سایرکشورهای اروپایی از سوی برخی رهبران اروپا به کرات مطرح شده است. در عین حال استاندارد اند پورز در روزهای اخیر رتبه اعتباری ۳ بانک ایتالیایی را کاهش داد که در افت ارزش یورو در مقابل دلار موثر بوده است.

در همین راستا از چین خبر می‌رسد که با آشکار شدن نشانه‌هایی از افت نرخ رشد اقتصادی چین در ماه ژانویه به دلیل افت تقاضای واردات طلا توسط بانک مرکزی این کشور، قیمت طلا از این ناحیه نیز با کاهش مواجه بوده است. میزان واردات چین در این ماه ۳/۱۵ درصد افت داشته و حجم صادرات نیز نیم درصد کم شده است.در این میان تعطیلی پایان سال چینی در این کشور نیز بر حجم فعالیت‌های اقتصادی تاثیر زیادی داشته و از این نظر نیز مورد توجه تحلیلگران قرار گرفته است.

از میان این دو عامل به نظر می‌رسد تعیین تکلیف نهایی نسخه‌های ریاضتی در یونان توسط پارلمان این کشور طلا را از فشارقیمتی خارج کند. در صورت موافقت پارلمان این کشور بااین طرح‌ها بازارهای مالی اروپا به جمع‌بندی کامل‌تری در این خصوص برسد و با توافق بر سر طرح‌های پیشنهادی، افزایش تقاضا برای سایرکالاها، قطعا قیمت طلا را نیز بالاتر خواهد برد و در مقابل دامنه دارتر شدن اعتراضات و مخالفت احزاب این کشور با اجرایی شدن این برنامه‌ها، افت ارزش یورو در مقابل دلار و افت نرخ طلا را در کوتاه مدت و میان مدت موجب می‌شود. در عین حال افزایش خرید طلا در این شرایط به دلایل تقاضای سفته بازانه و حفظ دارایی‌ها در برابر نوسان ارزش یورو ممکن است بخشی از افت قیمت طلا را در بلند مدت جبران کند. این تحلیل‌ها در شرایطی مطرح می‌شود که بر اساس گزارش‌های بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول نرخ رشد اقتصادی در سال ۲۰۱۲ نسبت به سال قبل افت خواهد داشت. افت تقاضای مصرف برای طلا از یک سو کاهش قیمت و در مقابل تقاضای سرمایه‌گذاری و سفته بازی در سوی دیگر افزایش قیمت طلا را رقم خواهند زد.

بازار داخلی

قیمت سکه طرح جدید، طرح قدیم و نیم سکه هر یک با ۵۰۰۰ تومان کاهش قیمت روز پنج‌شنبه به ترتیب ۸۳۰ ،۸۳۵ و ۴۰۰ هزار تومان فروخته شدند. ربع سکه نیز در این میان با ۲۰۰۰ تومان افت قیمت به ۲۰۳ هزار تومان رسید.در مقابل در بازار طلا قیمت هر مثقال طلای ۱۷ عیار با ۷۰۰ تومان افزایش تا ۳۴۸ هزار تومان بالارفت.از این رو نرخ هر گرم طلای ۱۸ عیار تا ۸۰ هزار و ۳۴۰ تومان بالا رفت.

قیمت سکه در بازار داخلی از نوسان قیمت جهانی طلا و افت و خیز قیمت دلار بازار داخلی تاثیر پذیر است. بازار شب عید ممکن است قیمت سکه را تا حدودی افزایش دهد، اما به نظر می‌رسد ورود بخشی از سکه‌های پیش‌فروش شده از ابتدای اردیبهشت سال آینده بر قیمت‌ها در بازار داخلی تاثیرگذار باشد.

قیمت ارز بازار داخلی در روزهای اخیر تقریبا افزایشی است. قیمت دلار روز پنج‌شنبه ۱۸۹۵ تومان بود. نرخ یورو با ۱۰ تومان افزایش به ۲۵۳۰ تومان رسید. پوند انگلیس در این میان بدون تغییر در سطح ۳۰۵۰ تومان باقی مانده است و هر صد ین ژاپن با ۱۰۰ تومان افزایش به نرخ ۲۵۰۰ تومان فروخته می‌شود.

نتایج عملی یک بخشنامه

با ابلاغ بخشنامه بانک مرکزی به صرافان سراسر کشور در اوایل بهمن ماه مبنی بر اجرای سیاست یکسان‌سازی نرخ ارز از تاریخ ۸/۱۱/۹۰ و تعیین نرخ فروش ارز حداکثر به میزان ۲ درصد بالاتر از نرخ مرجع بانک مرکزی فعالیت برخی صرافان تعلیق شده است.

در نتیجه ابلاغ این بخشنامه، فعالیت تعداد قلیلی از صرافان خصوصی به طور موقت متوقف شده و این صرافان از حواله دلار به نرخ آزاد خودداری می‌کنند. تا جایی که شعب خود در برخی مناطق آزاد کشور را تا تعیین تکلیف نهایی نرخ حواله ارز به حالت نیمه تعطیل درآورده‌اند. در همین حال برخی دیگر بی‌اعتنا به دستورات بانک مرکزی مبنی بر افزایش حداکثر ۲ درصد کارمزد نقل و انتقال دلار ۱۲۲۶ تومانی ، نرخ حواله دلار را بسیار بالاتر اعلام می‌کنند.

بر اساس خبرهای رسیده در حالی که بانک مرکزی قیمت دلار داخلی را ۱۲۲۶ تومان تعیین می‌کند برخی شنیده‌ها از پیش فروش درهم در امارات به نرخ ۵۲۰ تومان برای تحویل در روز سه‌شنبه حکایت دارد. این در حالی است که بر اساس تاکیدات بانک مرکزی و مقامات وزارت اقتصاد قرار نیست از این پس دلاردولتی به صرافان خصوصی پرداخت شود.

بسیاری از صرافی‌ها معتقدند در شرایط کنونی با توجه به بخشنامه بانک مرکزی امکان فعالیت محدود شده زیرا امکان خرید و فروش و ارسال حواله با نرخ‌های تعیین شده وجود ندارد. به گفته آنان از جمله شروط تاسیس صرافی‌ها و به ویژه صرافی‌های نوع دوم داشتن حداقل ۲ میلیارد تومان سرمایه است. سپرده قانونی نزد بانک مرکزی نیز برای این صرافی‌ها تقریبا ۴۰۰ میلیون تومان است، اما وضعیت کنونی توجیه این میزان سرمایه‌گذاری برای ایجاد صرافی را اندک کرده است.