پارسه، پارس و نور
رونمایی از نام‌های منتخب مردم برای پول ملی جدید
گروه بازار پول- دوتن از عالی‌ترین مقام‌های بانک مرکزی از تعیین واحد پولی کشور پس از حدف صفرها بر مبنای نظر سنجی خبر دادند. به گفته این مسوولان، پارسه، پارس، نور و دریک نام‌های پیشنهادی از سوی مردم بوده است اما در سایت نظر خواهی ایجاد شده از سوی بانک مرکزی، نام‌های دیگری نیز مانند ریال، تومان، دینار و.. به نظرسنجی گذاشته خواهد شد. محمود بهمنی رییس‌کل بانک مرکزی و حسین قضاوی معاون اقتصادی او در دو گفتوگوی جداگانه درباره نحوه تعیین واحد پول جدید پول ملی توضیح دادند. محمود بهمنی در حاشیه جلسه هیات دولت در پاسخ به پرسشی مبنی بر برگزاری رفراندوم برای حذف صفرهای پول ملی گفت: رفراندوم، شرایط خود را دارد ولی نظرخواهی صورت خواهد گرفت.
وی با اشاره به آغاز نظرسنجی درباره تغییر نام پول ملی در سایت این بانک اظهارکرد: منتظریم ببینیم ملت چه نامی را دوست دارند و اگر اکثریت یا تعداد قابل توجهی نامی را پیشنهاد کنند، همان را انتخاب می‌کنیم.
بهمنی با بیان اینکه مردم می‌توانند با ورود به سایت بانک مرکزی نظرات خود را در این‌باره ارائه کنند، تصریح کرد: همچنین تعداد قابل‌توجهی از آمارگران ما به میان مردم می‌روند و از آنان در این باره نظرخواهی خواهند کرد.
وی گفت: با بررسی مجموع نظرات مردمی در این باره نام جدید پول ملی را انتخاب و اعلام می‌کنیم و آن را به مجلس می‌دهیم، زیرا می‌خواهیم از مجلس هم در این باره کمک بگیریم. بهمنی گفت: شاید در برخی موضوعات نیازی به این کار نباشد اما خواستیم پشتوانه مجلس را هم داشته باشیم، زیرا این موضوع مربوط به پول ملی است و نخستین بار چنین موضوعی را می‌خواهیم تجربه کنیم؛ به همین علت نمی خواهیم هیچ عیب و نقصی در آن باشد.رییس‌کل بانک مرکزی گفت: ما هم همچون سایر کشورها دو واحد پولی خواهیم داشت و از آنجایی که واحد کسر پول ما از اعتبار ساقط شده، آن را نیز احیا خواهیم کرد. رییس کل بانک مرکزی درباره زمان اجرای طرح حذف چهار صفر از واحد پولی و تغییر نام آن گفت: تا زمانی که این طرح در میان مردم جا نیفتد این کار را نمی‌کنیم. برنامه ما این است که یک فرد روستایی نیز متوجه شود که این طرح به او ضرر نخواهد زد و حتی می‌تواند او را در جابه‌جایی پول کمک کند و بعد آن را اجرا کنیم.
بهمنی گفت: بر این مساله تاکید داریم که در روند اجرای این طرح اطلاع‌رسانی درست انجام شود بر همین اساس پیشنهاد ما این است که یک یا دو نفر مسوول اطلاع رسانی در این زمینه باشند تا خدای نکرده اطلاع‌رسانی غلط ایجاد نشود، چرا که به سختی می‌توان تبعات اطلاع‌رسانی‌های غلط را جبران کرد.
وی افزود: حذف صفرها از واحد پول ملی و نیز تغییر نام آن یک تجربه جدید در کشور است و ما تلاش داریم به شکل مطلوب انجام شود.
وی در پاسخ به این سوال که چه ضرورتی برای تغییر نام واحد پول کشور وجود دارد، گفت: هم اکنون واحد پول ما «ریال» است اما واحد رایج در کشور «تومان» است، در حالی که در کمتر کشوری شاهد چنین مساله‌ای هستیم یا به خاطر وضعیتی که هست مسکوکات در کشور ما کاربرد چندانی ندارد. اینها نشان می‌دهد که این اصلاحات باید انجام شود و به نفع کشور است. وی درباره علت حذف چهار صفر نیز گفت: به این دلیل با حذف سه صفر یا کمتر مخالف بودیم که پنج سال دیگر مجبور به برداشتن دوباره صفرها نشویم.
حذف صفر، تورم ندارد
معاون اقتصادی بانک مرکزی با اشاره به تلاش دولت در جهت سهولت مبادلات مردم تاکید کرد: حذف چهار صفر هیچ اثری در تورم ندارد.حسین قضاوی معاون اقتصادی بانک مرکزی نیز در مصاحبه با بخش گفتوگوی خبری سیما حذف چهار صفر را اقدام روبنایی خواند که هیچ تغییر ماهوی در اقتصاد ایجاد نخواهد کرد.
وی با اتکا به مطالعات صورت گرفته و مبانی نظری موجود، هر گونه افزایش تورم را رد و اظهار کرد: شواهد تجربی در افزایش تورم به قدری ناچیز است که می‌شود از آن چشم‌پوشی کرد. معاون اقتصادی بانک مرکزی تاکید کرد: حجم نقدینگی تحت تاثیر عوامل دیگری است که البته در این مسیر باید دو اثر ناشی از اجحاف قیمتی و رند کردن قیمت‌ها را با دقت لحاظ کرد.
وی افزود: وقتی که واحد پول اصلاح می‌شود ممکن است برخی از عرضه‌کنندگان کالا و خدمات قیمت را به واحد جدید بالاتر ببرند که در چنین شرایطی عرضه‌کنندگان باید قیمت‌ها را از چند ماه قبل به دو گونه به واحد جدید و قدیم روی اتیکت‌ها نصب کنند.
قضاوی گفت: سایت‌های اطلاع رسانی نیز باید همه قیمت‌ها را به دو گونه به مردم اطلاع رسانی و نهادهای نظارتی نیز بر اجرای اصلاحات پولی و جلوگیری از اجحاف قیمتی نظارت کنند.
قضاوی درباره احتمال رند کردن قیمت به سمت بالا نیز افزود: این امکان نیز در شرایطی اتفاق خواهد افتاد که سکه و اسکناس یا ترکیب سکه و اسکناس نتواند پاسخگوی قیمت معین باشد که فروشنده ناچار می‌شود به سمت قیمت بالا رند کند؛ دستورالعمل‌های بانک مرکزی بگونه ای است که کوچکترین واحدهای پولی بتواند عموم قیمت‌ها را پاسخ دهد بنابراین نیاز به گرد کردن قیمت‌ها به سمت بالا اتفاق نمی‌افتد.
معاون اقتصادی بانک مرکزی وجه نقد، بانکداری الکترونیکی و انواع چک را سه ضلع مثلث نظام پرداخت برای سهولت مبادلات برشمرد و گفت: در طول زمان میل نقدینگی خواهی مردم کاهش یافته و در حال حاضر به ۱۰ درصد رسیده است.
وی افزود: در سال ۱۳۸۶ حدود ۸ میلیارد قطعه اسکناس در جریان بود، به‌طوری‌که سالانه ۶۰۰ تا ۷۰۰ میلیون قطعه اسکناس تولید می‌شد و این مساله با هزینه بالا به اسراف در ثروت ملی منتهی می‌شد.
قضاوی در تعیین علل دیگر رویکرد بانک مرکزی به حذف چهار صفر گفت: به رغم افزایش دستگاه‌های خودپرداز ATM از ۷۴۰۰ دستگاه در سال ۸۵ به ۲۱ هزار دستگاه در سال ۸۹ مردم همچنان راحت نیستند ؛ این درحالی است که حجم مبادلات شکل گرفته در سال ۸۹ نیز براساس چک‌های عادی به ۱۰ تریلیون ریال افزایش پیدا کرد.
قضاوی افزود: ذخایر طلا و ارز بانک مرکزی به مراتب بیشتر از اسکناس منتشر شده و ایران‌چک در اختیار مردم است که این مساله نشان دهنده آن است که اسکناس‌های موجود با پشتوانه و دارایی است.
معاون اقتصادی بانک مرکزی افزود: حذف چهار صفر در شرایطی است که یک واحد فرعی برای پول وجود دارد و این بدان معنا است که دو رقم اعشار در ستون‌های حسابداری به پول اضافه می‌شود.
وی گفت: کوچکترین واحد فرعی پول ۱۰تومان است، این درحالی است که در کشور ما کالایی به قیمت ۱۰ تومان وجود ندارد بنابراین واحد فرعی پول باید طوری باشد که براساس آن بتوان مبادله ای را صورت داد.
قضاوی افزود: اگر سه صفر حذف می‌شد و قرار بود واحد فرعی برای پول بگذاریم، دیگر واحد فرعی مفهومی نداشت و نقض غرض بود.
نظرسنجی درباره واحد پول
قضاوی از نظر سنجی درباره واحد پولی ملی خبر داد و گفت: نظرسنجی در سایت طراحی شده از سوی بانک مرکزی در چهار سطح انجام می‌شود.
به گفته وی یک سطح نظرسنجی به وزیران، اعضای کابینه و معاونان آنان تعلق دارد. این گروه با مراجعه به سایت در قسمت نظرسنجی که خاص آنها شرکت خواهند کرد و در کنار انتخاب واحد پولی ملی به پرسش‌های مختلف مطرح شده پاسخ می‌دهند و همزمان می‌توانند نظرهای خود را ابزار کنند. معاون اقتصادی بانک مرکزی در ادامه گفت و گوی خود نظر سنجی از نمایندگان مجلس را سطح دیگری از اقدام بانک مرکزی برای اطلاع از نظر بخش‌های مختلف عنوان و اظهار کرد: نمایندگان مجلس نیز همانند وزیران نظر و پیشنهاد خود را می‌توانند در سایت ثبت کنند.
قضاوی گروهی سومی را که به صورت ویژه در نظرسنجی شرکت می‌کنند، اصناف دانست و گفت: نظر این بخش به‌دلیل آنکه در جریان مستقیم نقل و انتقال پولی قرار دارند برای بانک مرکزی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
به گفته این مقام پولی سایر شهروندان هم امکان اظهار نظر و پیشنهاد در این سایت را خواهند داشت و از روز شنبه این سایت بطور رسمی فعالیت خود را آغاز می‌کند.
در کنار برخی پرسش‌های مطرح شده از سوی بانک مرکزی که با هدف شناخت ذهنیت شهروندان و پیش‌بینی رفتار آنها طراحی شده نام واحد پولی نیز به انتخاب گذاشته شده است.
ریال، تومان، دینار، پارسی، دریک و.. از جمله واحدهای پولی است که شهروندان می‌توانند به آن رای دهند. رییس‌کل بانک مرکزی نیز در خصوص برخی نام پیشنهاد شده از سوی مردم گفت: برای نام جدید واحد پولی هم در نظرسنجی از مردم خواسته‌ایم که خودشان انتخاب کنند و ما هر چه مردم بخواهند همان را عمل می‌کنیم و تاکنون عناوینی مانند پارسه، پارس و نور از سوی مردم پیشنهاد شده است.
اقدامات عملی
عضو هیات عامل بانک مرکزی درباره اقدامات اجرایی بانک مرکزی پس از تصویب قوانین و تکمیل مطالعات لازم گفت:۱۸ ماه پس از تصویب قانون حذف صفر در مجلس شورای اسلامی، کار اجرایی و عملیاتی برای تغییر در واحد پولی آغاز می‌شود. وی در توضیح بخشی از این اقدامات به استفاده از تجربه سایر کشورها اشاره و اظهار کرد: قابلیت تبدیل اسکناس‌های قدیمی به اسکناس‌های جدید در یک بازه زمانی بلند مدت بخشی از تجربه‌ای است که در ایران نیز به تبعیت از الگوی موفق در دیگر کشورهای مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
قضاوی از طراحی نظام قیمت گذاری ویژه‌ای در دوره گذار خبر داد و گفت: در دوره انتقالی از واحد پول قدیم به جدید نظام قیمت گذاری طراحی می‌شود که بر اساس آن قیمت درج شده بر روی کالاها با دو نرخ محاسباتی پول قدیم و جدید خواهد بود. به گفته قضاوی، هدف از این کار سهولت در مبادلات است و مشتریان می‌توانند با ملاحظه قیمت با دو نرخ در یک فرایند زمانی مشخص به لحاظ ذهنی آماده عبور از شرایط انتقالی شوند.
دلایل اعمال نشدن قانون پولی و بانکی براساس بند «ب» ماده یک قانون پولی و بانکی کشور، یک ریال برابر یکصد و هشت هزار و پنجاه و پنج، ۱۰ میلیونیم ۰۱۰۸۰۵۵/۰ گرم طلای خالص است.
معاون اقتصادی بانک مرکزی در این باره با اشاره به سال تصویب این قانون در سال ۵۱ گفت: به دلیل فروپاشی نظام برتون وودز، اجرای این ماده نیز در ایران عملا از دستور کار خارج شد و ریال بر این پایه ارزش‌گذاری نشد. قضاوی با بیان اینکه در حذف صفر دولت بدنبال منافع نیست، سهولت در مبادلات مردم را ملاک نظر سیاست‌گذار پولی دانست.
آغاز به کار سایت «اصلاح پول ملی»
بانک مرکزی در اولین اطلاعیه مربوط به طرح اصلاح پول ملی اعلام کرد: با استعانت از درگاه حضرت دوست و در آستانه نیمه‌شعبان، میلاد فرخنده منجی عالم بشریت حضرت ولی عصر(عج) وب‌سایت «طرح اصلاح پول ملی» به نشانی Reform.cbi.ir راس ساعت ۱۲ روز شنبه مورخ ۲۵/۴/۱۳۹۰ از طریق پایگاه اطلاع‌رسانی بانک مرکزی فعالیت خود را آغاز خواهد کرد. این سایت در راستای اطلاع رسانی دقیق، شفاف و علمی به صاحبنظران اقتصادی، رسانه‌های گروهی و عامه مردم شکل گرفته است. از دیگر اهداف شگل‌گیری این سایت می توان به فراهم آوردن بستر مطالعاتی و تحقیقاتی مناسب برای صاحبنظران و پژوهشگران عرصه‌های مختلف اقتصادی، طرح سوالات و دیدگاه‌ها و نیز انجام نظرسنجیهای مختلف اشاره کرد.
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در خصوص اصلاح پول ملی به عنوان یکی از محورهای طرح تحول اقتصادی، در ۲۴ ماه گذشته موضوع را از جوانب مختلف تحت بررسی‌های کارشناسانه قرار داد. در این راستا، در جلسه روز یکشنبه مورخ ۱۹/۴/۱۳۹۰ هیات محترم دولت، رییس‌کل بانک مرکزی به همراه معاون اقتصادی بانک، گزارشی از نتایج بررسی‌های بانک مرکزی ارائه کرده و پس از آن سوالات و ملاحظات مطرح شده از سوی اعضای محترم هیات دولت توسط رییس‌کل محترم بانک مرکزی توضیح داده شد.در این جلسه اشاره شد، طرح در افق زمانی منطقی قابلیت اجرایی دارد و البته از الزامات توفیق آن، اطلاع‌رسانی کافی، آشنا ساختن افکار عمومی با ابعاد مختلف طرح و ارائه آموزش‌های مکفی است. در ضمن اشاره شد که بانک مرکزی آمادگی لازم در ابعاد فنی و عملیاتی را کسب کرده و قادر است درزمان مقتضی، اقدامات اجرایی مورد نیاز را به عمل درآورد. لازم به ذکر است در بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، ستاد اجرایی ناظر بر طرح اصلاح پول ملی تحت نظر معاون اقتصادی که با حکم ریاست محترم کل بانک، مسوولیت اجرای طرح را برعهده گرفته‌اند، تشکیل شده است. این ستاد از ماه‌ها قبل به طور مستمر و منظم جلسات هفتگی برگزار کرده و جنبه‌های گوناگون طرح از قبیل حوزه‌های اقتصادی، حقوقی، حسابداری، فن‌آوری اطلاعات، روابط عمومی و غیره مورد بررسی و تحلیل موشکافانه دقیق واقع شده است. در این راستا وبا هدف اطلاع رسانی و آگاه ساختن افکار عمومی، پایگاه اطلاع‌رسانی «طرح اصلاح پول ملی» طراحی شده که دارای قابلیت‌های ارائه مقالات تخصصی، انجام نظر سنجی‌های عمومی و تخصصی، پرسش و پاسخ، تالار گفت‌وگو و نظایر آن است.
متعاقب ارائه گزارش مبسوط بانک مرکزی در زمینه اقدامات انجام شده درخصوص اصلاح پول ملی در جلسه هیات محترم دولت، دولت ضمن تقدیر از گزارش مذکور و تایید مفاد کلی آن با حذف چهار صفر از پول ملی و درنظر گرفتن واحد پول فرعی در کنار واحد پول اصلی موافقت کرد و مقرر کرد پایگاه مزبور هرچه سریع‌تر رونمایی شود تا هموطنان بتوانند ضمن استفاده از مطالب آن، سوالات و نظرات خود را با مسوولان درمیان بگذارند. همچنین تاکید شد به موازات اخذ نظرات آحاد جامعه طی نظرسنجیهای مختلفی که در این پایگاه انجام می‌شود، گزارش‌های تحلیلی براساس نتایج همه‌پرسی‌ها تهیه و در حوزه سیاستگذاری‌های مربوطه مورد استفاده قرار گیرد. علاوه بر آن، مقرر شد پیش‌نویس لایحه اصلاح پول ملی در کارگروه تحولات اقتصادی مطرح و پس از نهایی شدن به مجلس شورای اسلامی ارسال گردد.
ارسال نظر