گزارش شاخص بهای تولیدکننده نشان می‌دهد
افزایش هزینه‌های تولید در فاصله یک ماه
بانک مرکزی برای بررسی شاخص بهای تولیدکننده دو گروه اصلی و اختصاصی را در نظر می‌گیرد. در گروه اصلی هشت زیربخش با عنوان کشاورزی و جنگلداری، ماهیگیری، صنعت، هتل و رستوران داری، حمل و نقل و انبارداری، آموزش، مددکاری اجتماعی و سایر فعالیت‌های اجتماعی، فرهنگی و شخصی قرار می‌گیرد. در عین حال این شاخص در سه گروه اختصاصی «کشاورزی، صنعت و خدمات» نیز بررسی می‌شود. بررسی شاخص بهای تولیدکننده، نشان از افزایش هزینه‌های تولیدی در این دو گروه دارد. آن هم به فاصله یک ماه از اسفند ۹۰ تا فروردین ماه ۹۱.
شاخص قیمت تولیدکننده متوسط قیمت کالاها و خدماتی است که بنگاه‌ها به ازای تولید کالا و خدمات دریافت می‌کنند. این شاخص بیشتر از هر چیز، برای به‌دست آوردن رشد واقعی اقتصاد از طریق بررسی اثر قیمت روی جریان‌های درآمدی یک اقتصاد مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ اما می‌توان از آن به عنوان متغیری برای پیش‌بینی تورم آتی که بر مبنای شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی محاسبه می‌شود، استفاده کرد. در واقع فرض اصلی این است که شاخص بهای کالاها و خدمات تولیدی، هزینه تمام شده و بهای درب کارخانه‌ای کالا را به‌دست می‌دهد؛ بنابراین اگر این شاخص افزایش یابد، در نهایت به طور مستقیم تاثیر خود را در افزایش بهای کالاها و خدمات مصرفی که بهای کالایی است که مصرف‌کننده به خرده فروش می‌دهد، نشان می‌دهد.
روند سالانه
ارقام ارائه شده از سوی بانک مرکزی در مورد شاخص بهای تولیدکننده طی فروردین ماه 91 نسبت به فروردین ماه سال گذشته در 8 گروه اصلی نشان می‌دهد که روند افزایشی این شاخص طی یک سال اخیر ادامه یافته است. براساس آمارهای بانک مرکزی شاخص بهای تولیدکننده در فروردین ماه امسال، در گروه کشاورزی 2/23 درصد، ماهیگیری 1/56 درصد، هتل و رستوران 4/26 درصد، آموزش 2/15 درصد، بهداشت و مددکاری اجتماعی 21 درصد و سایر خدمات اجتماعی بیش از 23 درصد نسبت به فروردین ماه سال گذشته افزایش پیدا کرده است. در عین حال شاخص بهای تولیدکننده در فروردین 91 در گروه صنعت نیز 2/19 درصد و در گروه حمل و نقل 6/8 درصد نسبت به فروردین ماه 90 افزایش پیدا کرده؛ نکته جالب این که آمار ارائه شده بانک مرکزی برای این دو گروه وضعیت به مراتب بهتری نسبت به سال گذشته دارد؛ چرا که در فروردین ماه سال 90 شاخص بهای تولیدکننده برای گروه صنعت 65 درصد نسبت به فروردین ماه 89 افزایش پیدا کرده بود. اما به استناد ارقام ارائه شده از سوی بانک مرکزی، با گذشت یک سال، وضعیت هزینه‌های تولید در این گروه اصلی به مراتب بهتر شده است.
روند ماهانه
بررسی شاخص قیمت تولیدکننده در فاصله یک ماهه اسفند 90 تا فروردین 91 نشان می‌دهد در تمام گروه‌های اصلی به جز گروه حمل و نقل، روند افزایشی هزینه‌های تولیدی بنگاه‌ها، تنها به فاصله یک ماه رخ داده است. به نحوی که در گروه کشاورزی شاخص بهای تولیدکننده 4 دهم درصد، ماهیگیری 4/3 درصد، هتل و رستوران 2/3 درصد، آموزش یک دهم درصد، بهداشت و مدد کاری اجتماعی 1/1 درصد و در سایر فعالیت‌های اجتماعی 5/4 درصد رشد کرده است. در عین حال کاهش یک دهم درصدی شاخص بهای تولیدکننده طی فروردین ماه 91 نسبت به اسفند ماه 90 در بخش حمل و نقل نیز از نکات قابل توجه آمارهای بانک مرکزی است. بانک مرکزی اضافه کرده که شاخص بهای تولیدکننده در این مدت در بخش صنعت 3/2 درصد رشد داشته است. این آمار در مقایسه با آن چه در سال 90 اتفاق افتاده نشان از بهبود وضعیت شاخص بهای تولیدکننده در بخش صنعت دارد؛ چرا که در فروردین 90 نسبت به اسفند ماه 89، 4/5 درصد افزایش پیدا کرده بود.
چند نمونه از افزایش هزینه‌ها
با اینکه شاخص بهای تولیدکننده به نسبت سال گذشته با افزایش کمتری مواجه بوده است، اما نگاه متفاوتی به گزارش بانک مرکزی، افزایش هزینه‌های تولید در برخی از صنایع را به روشنی تایید می‌کند. به طور مثال شاخص بهای تولیدکننده در «گروه فرعی» عمل آوری و حفاظت گوشت، مرغ یا سبزیجات در فروردین ماه 90 نسبت به اسفند ماه 89، یک درصد کاهش پیدا کرده بود؛ اما در ارقام جدید منتشر شده، این شاخص 6/8 درصد افزایش یافته است یا شاخص بهای تولیدکننده در ساخت محصولات لبنی که در یک ماهه اسفند 90 تا فروردین 91 حدود 4 درصد افزایش داشته است. در گروه‌های فرعی، افزایش هزینه‌های تولید در ساخت انواع آشامیدنی‌ها طی اسفند ماه 90 تا فروردین ماه 91 نیز بالا بوده؛ در حالی که شاخص بهای تولیدکننده این گروه فرعی در فاصله فروردین ماه 90 به اسفند 89 تنها یک دهم درصد رشد داشته، با گذشت یک سال و در فاصله اسفند ماه 90 تا فروردین ماه 91 رشد بیش از 12 درصدی داشته است. شاخص بهای تولیدکننده در گروه فرعی ساخت کاغذ نیز با افزایش 4 درصدی در این مدت روبه‌رو بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل رشد بالایی داشته است. به همین ترتیب، شاخص بهای تولیدکننده در
گروه فرعی رستوران و بوفه نیز رشد بیش از 4 درصدی در فاصله اسفند 90 تا فروردین 91 داشته است.
ارسال نظر