گروه بازارپول- براساس گزارش خبرگزاری رویتر در روز هشتم فوریه سال ۲۰۰۸میلادی، اگر چنانچه گذشته درس عبرتی برای ما باشد، قبل از اینکه بانک مرکزی اروپا اولین کاهش نرخ‌های بهره‌کلیدی خود را بعد از ۵سال مورد بررسی قرار دهد، خطرات میان مدت فشارهای تورمی منطقه یورو احتمالا محو خواهد شد. به گزارش اداره مطالعات و سازمان‌های بین‌المللی بانک مرکزی، بانک مرکزی اروپا در روز پنج‌شنبه ۷فوریه نرخ بهره کلیدی خود را در سطح ۰/۴درصد بدون تغییر باقی گذاشت. اما بازارهای مالی یک لحن متعادل‌تر و انعطاف‌پذیرتری را از سوی رییس این بانک آقای Jean-Claude Trichet شاهد بودند و چنین استنباط کردند که این بانک نرخ‌های بهره را در اوایل ماه آوریل و به طور حتم تا اواسط سال کاهش خواهد داد. بانک مرکزی اروپا اکنون دنباله‌روی فدرال رزرو آمریکا، بانک مرکزی انگلیس و بانک مرکزی کانادا است که در اواخر سال گذشته سیاست انبساطی پولی خود را جهت مهار کندی رشد اقتصادی آغاز کردند. هنوز هم، اقتصاددانان اظهار می‌دارند که بانک مرکزی اروپا به این خط مشی متوسل می‌شود. این بانک در روز پنج‌شنبه اعلام کرد، هنوز روند تورم در منطقه صعودی است. بنابراین می‌خواهد ببیند نشانه‌هایی از کاهش خطرات فشارهای تورمی در میان‌مدت وجود دارد تا تصمیم به کاهش نرخ‌های بهره بگیرد. تحلیلگر موسسه Lehman Brothers آقای Laurent Bilke اظهار داشت که بانک مرکزی اروپا به منظور فراهم کردن زمینه برای کاهش نرخ بهره نیازمند زمان کافی است. با توجه به اینکه آقای Trichet تاکید کرد که بانک مرکزی اروپا هنوز هدفش این است که کارهای غیرمنتظره‌ای انجام ندهد.

او اظهار داشت: دو مورد وجود دارد که ما نیازمند شنیدن آن هستیم: خطرات کندی رشد اقتصاد که در حال افزایش می‌باشند، که ما این مورد را شنیدیم و خطرات صعودی ثبات قیمت‌ها که در حال کاهش هستند و ما در این مورد مطلبی نشنیده‌ایم. این نظریه به وسیله یک سلسله از وقایع تایید شده و منجر به کاهش نرخ‌های بهره کلیدی بانک مرکزی اروپا در سال‌های ۱۹۹۹ و ۲۰۰۱ گردید. هنگامی که بانک مرکزی اعلام کرد، نه تنها خطرات کندی رشد وجود دارد، بلکه فشارهای تورمی نیز در میان‌مدت متوازن یا فروکش کرده است.

مقایسه دیگر نسبت به اوایل سال ۲۰۰۱ و دلیل دیگر بانک مرکزی به عجله نداشتن کاهش نرخ‌های بهره این واقعیت است که نرخ‌های بهره در آن زمان به سطح ۷۵/۴درصد رسید. سطحی که آنها به عنوان مهار کردن رشد اقتصادی در نظر گرفتند؛ در حالی که نرخ بهره ۰/۴درصد فعلی نرخ بهره تقریبا خنثی دیده شده است. نرخ بهره خنثی، یعنی

نرخی که نه موجب فشارهای تورمی می‌شود و نه مانع از رشد اقتصادی می‌شود.

در ماه ژانویه سال ۲۰۰۱، فدرال رزرو سیکل کاهش نرخ‌های بهره کلیدی خود را آغاز کرد و نرخ بهره را در ۴مرحله جمعا به میزان ۰/۲درصد کاهش داد. تا اینکه این بانک در ماه مه همین سال ۲۵/۰درصد نرخ‌های بهره را کاهش داد. لازم به ذکر است که این کاهش چند ماه زودتر از انتظار بازارها تحقق یافت. در زمان کاهش نرخ بهره، آخرین آمارهای منتشر شده نشان می‌داد که تورم در سطح ۶/۲درصد است.

در سطحی فراتر از هدف ۰/۲درصدی تعیین شده توسط بانک مرکزی اروپا- اما چنین تفسیر شد که فشارهای تورمی در میان مدت تا حدودی کاهش یافته است و انتظار می‌رفت تورم در سال ۲۰۰۲ به سطحی کمتر از ۰/۲درصد برسد. اگر چه تریشه هرگز به عنوان رییس بانک مرکزی اروپا روی کاهش نرخ‌‌های بهره نظارت نکرد، اما در تصمیم‌گیری‌های اخیر به عنوان رییس بانک مرکزی فرانسه در نشست‌های بانک مرکزی اروپا شرکت می‌کرد. ولی در زمان کاهش نرخ بهره در ماه مه ۲۰۰۱ در مطبوعات فرانسه اعلام کرد، فشارهای تورمی اندکی کاهش یافته است. در ماه آوریل ۲۰۰۱، بانک مرکزی اروپا گفت: خطرات تورمی کاهش یافته؛ اما هنوز محو نشده است. در ماه فوریه و ماه مارس آن بانک اعلام کرد که خطرات تورمی در میان مدت به یک اندازه متعادل شده‌اند.

در اوایل سال ۱۹۹۹، قبل از اینکه نرخ بهره را در ماه آوریل کاهش دهد، تورم در سطحی پایین‌تر از ۰/۱درصد قرار داشت و انتظار می‌رفت خطرات تورمی متعادل شود. این بیانیه با ارزیابی روز پنج‌شنبه بانک مرکزی اروپا در خصوص روند صعودی تورم در میان مدت قابل مقایسه است و این بانک متعهد شده است تا از وقوع این خطرات جلوگیری کند. نامشخص بودن زمان به طول انجامیدن سیکل کاهش نرخ‌های بهره کلیدی منطقه یورو: یک اقتصاددان به نام Tullett Prebon اظهار داشت، تصور می‌کند احتمالا نرخ بهره معاملات تعویضی (Swap) در ماه آوریل کاهش یابد.

وی گفت: لحن بیان بانک مرکزی اروپا نسبت به ماه قبل تغییری نکرده تا در کاهش نرخ بهره در ماه آوریل تردیدی ایجاد شود؛ ولی کاهش نرخ بهره درماه مه محتمل است. آقای Lehman's Bilke اظهار داشت، تا زمان نشست ماه مه بانک مرکزی اروپا که در آتن برگزار می‌شود، تورم منطقه یورو احتمالا از سطح بالای ۲/۳درصد در ماه ژانویه به سطح ۴/۲درصد کاهش خواهد یافت.

وی گفت: کاهش نرخ‌های بهره در سال ۲۰۰۱ نشان داد که تورم بالای ۰/۲درصد لزوما مانعی بر سر راه اعمال سیاست انبساطی پولی نیست. وی افزود: به علاوه اگر رشد منطقه یورو در سال ۲۰۰۸ آهسته‌تر از رشد بالقوه ۰/۲درصدی شود، آن وقت عامل اصلی که بر روی قیمت‌ها فشار وارد می‌کنند، مانند نفت خام و مواد غذایی صرفا توسط نرخ بهره بانک مرکزی تحت تاثیر قرار می‌گیرند. بر اساس نظرسنجی‌های به عمل آمده، اغلب تحلیل‌گران انتظار دارند، کاهش نرخ‌های بهره در سه ماهه دوم و برخی نیز انتظار کاهش نرخ بهره در سه ماهه سوم را دارند. اما هیچ اتفاق نظری راجع به اینکه سیکل کاهش نرخ بهره چه مدت و تا کجا طول می‌کشد، وجود ندارد.