پیش‌بینی رشد منفی 6/5 درصدی

والتر راسل مید استاد روابط بین‌الملل دانشگاه بارد مترجم: شادی آذری منبع: امریکن اینترست اقتصاد اوکراین در حال متلاشی شدن است. اوضاع آنقدر بد شده است که پس از استعفای اجباری و خلع ید یانوکوویچ از مقام ریاست‌جمهوری اوکراین که با تنفری علنی همراه بود، وزیر اقتصاد کشور مامور اعمال اصلاحات شد. نیویورک تایمز نوشته است: شرمتا،[وزیر اقتصاد]، در صفحه فیس‌بوک خود نوشته است که دیگر نمی‌خواهد «علیه نظام قدیم مبارزه کند.» وال‌استریت ژورنال با اشاره به اینکه زیرساخت‌های این کشور بر اثر جنگ نابود شده‌اند، چنین نوشته است:«با زبانه کشیدن آتش جنگ، نخست‌وزیر آرسنی یاتسنیوک هشدار داد که حفظ زیرساخت‌ها در شرق اوکراین می‌تواند میلیاردها دلار هزینه در بر داشته باشد و این در شرایطی است که درگیری‌ها اصلاحات اقتصادی ضروری را با اختلال مواجه می‌سازد.یاتسنیوک اقتصاددانی است که به‌خاطر روند کند اصلاحات، تهدید کرده بود که از مقام خود کناره‌گیری می‌کند. یاتسنیوک، جدایی‌طلبان را متهم کرده است که به عمد زیرساخت‌هایی چون معادن، نیروگاه‌ها و خطوط راه آهن را مورد هدف قرار می‌دهند. او در یکی از جلسات دولت چنین گفت: «واضح است که این اقدامی طراحی شده است تا گلوی اقتصاد ما را بفشارند.»

اقتصاد اوکراین تا حدود زیادی به منطقه شرقی‌اش که اکنون گرفتارجنگ شده وابسته است، چون این منطقه مهد کسب و کارهای صنعتی اوکراین است که در کنار سایر تولیدات، تولیدکننده منابع انرژیی است که اوکراینی‌ها برای برق و گرما به آنها نیاز دارند. سایت oilprice.com گزارش کرده است که در حدود نیمی از معادن زغال‌سنگ اوکراین تولید خود را متوقف کرده‌اند. ظرف سه هفته همه عرضه زغال‌سنگ کشور از بین رفت و اکنون کشور نمی‌تواند زغال لازم را به نیروگاه‌های حرارتی خود که ۴۰ درصد کل برق کشور را تامین می‌کنند، برساند. باتوجه به نزدیک شدن فصل سرما، تهی‌شدن ذخایر انرژی به مشکلی وخیم‌تر تبدیل می‌شود. در چنین شرایطی اوکراین از صندوق بین‌المللی پول درخواست کمک کرده است. وال‌استریت ژورنال در ادامه می‌نویسد:

«اولکساندر شلپاک، وزیر دارایی اوکراین، باتاکید بر نیاز کشورش به تامین بودجه توسط صندوق بین‌المللی پول خواسته است تا تخصیص سه بسته اعتباری کلا به ارزش ۶/۳ میلیارد دلار که انتظار می‌رود کی‌یف در سال جاری دریافت کند، تسریع شود. آقای یاتسنیوک گفته است انتظار دارد هیات رئیسه صندوق بین‌المللی پول در تاریخ ۲۹ اوت درمورد پرداخت بخش ۴/۱ میلیارد دلاری از این اعتبارات تصمیم بگیرد. صندوق بین‌المللی پول هم خواسته است تا کی‌یف از هزینه‌هایش بکاهد، قیمت گاز خانوارها را افزایش دهد و از مداخلات حمایتی در قیمت پول خود، گریونا، خودداری کند؛ اما دولت مشغول انتقال بودجه به سوی عملیات نظامی شرق بوده است و یاتسنیوک گفته است که درگیری‌ها موجب اختلال در اصلاحات برنامه‌ریزی شده می‌شود. بنا به اعلام صندوق بین‌المللی پول، انتظار می‌رود اقتصاد اوکراین در سال جاری میلادی ۵/۶ درصد کوچک شود. طی هفته‌های اخیر، ارزش گریونا به پایین‌ترین رکورد خود رسید و اکنون با یک دلار می‌توان بیش از ۱۳ گریونا خرید.»

پس‌از‌انتشار این مطلب، صندوق بین‌المللی پول با کمک ۴/۱ میلیارد دلاری به اوکراین موافقت کرد؛ اما فایننشیال تایمز تحلیل بسیار خوبی از وضعیت مالی وحشتناک این کشور ارائه کرده است که در آن نسبت به بروز بدترین سناریوی ممکن هشدار داده است: «اگر برنامه کمک ۱۷ میلیارد دلاری صندوق بین‌المللی پول که در ماه آوریل به امضا رسید، اجرا نشود، احتمالا کشور در ورطه ورشکستگی فرو می‌رود و مجبور به بازپرداخت منظم بدهی‌هایش خواهد شد.»

اگر رهبری اوکراین نتواند یک اقتصاد و حکومت سالم را برای مردمش به ارمغان بیاورد، ممکن است این انقلاب برگی دیگر از تاریخ طولانی حکومت خودکامگان و اولیگارش‌ها را ورق بزند. این موضوع مهم‌تر از آن است که بدانیم هر روز چند گلوله در منطقه شلیک می‌شود. این نه فقط برای اوکراین به عنوان یک کشور از اهمیت زیادی برخوردار است، که برای استراتژی درازمدت پوتین هم حائز اهمیت است. حتی پس از آنکه درگیری‌های نظامی پایان یابد، اوکراینی که به لحاظ اقتصادی و سیاسی شکننده است، به پوتین این فرصت را می‌دهد که نفوذ خود را افزایش دهد و کشورهای غربی مجبور خواهند بود هر از گاهی به‌خاطر گاز کی‌یف به روسیه پول بپردازند تا اوکراین را به‌لحاظ مالی نجات دهند. حکومت غیرموثر اوکراین و ناکارآمدی اقتصاد این کشور دو دارایی بزرگ پوتین هستند. تاکنون دلایل چندانی وجود نداشته است که نشان دهد موفقیت‌های نظامی اوکراین خواهد توانست با موفقیت در این دو عرصه، برابری کند.