پرسش امروز
«بسته امنیت غذایی» و تجارب جهانی
دکتر جعفر خیرخواهان جهان امروز بیش از هر زمان دیگری در تاریخ بشر، سرشار از فراوانی منابع و رشد سرسامآور مصرف در ابعاد مختلف و به خصوص مواد غذایی است. با این حال، این فراوانی مواد غذایی و مصرف آن در سایه نابرابری، ناآگاهی، جنگ، سوانح طبیعی و نظایر آنها همه اقشار انسانی به خصوص زنان و کودکان را در تمامی جوامع در برنمیگیرد. در برخی از کشورها، نیمی از کودکان دچار سوءتغذیه یا «توقف رشد» هستند. سوءتغذیه و کمغذایی، هزینه سرسامآوری از هر دوجنبه انسانی و اقتصادی بر جوامع تحمیل میکند. بهرغم پیشرفتهای فراوان در مبارزه با گرسنگی و فقر در دهه گذشته، کمغذایی موجب مرگ سالانه بیش از ۶/۲ میلیون کودک و بیش از ۱۰۰ هزار مادر شده است.
دکتر جعفر خیرخواهان جهان امروز بیش از هر زمان دیگری در تاریخ بشر، سرشار از فراوانی منابع و رشد سرسامآور مصرف در ابعاد مختلف و به خصوص مواد غذایی است. با این حال، این فراوانی مواد غذایی و مصرف آن در سایه نابرابری، ناآگاهی، جنگ، سوانح طبیعی و نظایر آنها همه اقشار انسانی به خصوص زنان و کودکان را در تمامی جوامع در برنمیگیرد. در برخی از کشورها، نیمی از کودکان دچار سوءتغذیه یا «توقف رشد» هستند. سوءتغذیه و کمغذایی، هزینه سرسامآوری از هر دوجنبه انسانی و اقتصادی بر جوامع تحمیل میکند. بهرغم پیشرفتهای فراوان در مبارزه با گرسنگی و فقر در دهه گذشته، کمغذایی موجب مرگ سالانه بیش از ۶/۲ میلیون کودک و بیش از ۱۰۰ هزار مادر شده است. تداوم تغذیه نامناسب زمینه تضعیف سیستم ایمنی بدن را فراهم میسازد و مرگ کودکان و بزرگسالان را موجب میشود. بیش از یک سوم همه مرگومیرهای کودکان زیر ۵ سال را به کمغذایی نسبت میدهند. تغذیه ضعیف در دوره ۱۰۰۰ روز اول زندگی، آسیبهای جبرانناپذیری به رشد فیزیکی و شناختی کودکان میزند و در نتیجه شانس آنان را برای تحقق و شکوفایی توانایی و استعدادهایشان برای همیشه از بین میبرد.
تغذیه مناسب این توانایی را به افراد، خانوارها و ملتها میدهد تا از توان بالقوه اقتصادی خود به طور کامل استفاده کنند. جامعهای که به خوبی تغذیه شده باشد، پایه و اساس سرمایهگذاریهای اثربخشتر در آموزش و پرورش، کسبوکار، بهداشت، کشاورزی و زیرساختها را فراهم میآورد. هر ملت، با سرمایهگذاری در تغذیه بهتر، در سرمایه فکری مردم خود که مهمترین عنصر توسعه پایدار و عادلانه است سرمایهگذاری میکند.
طبق گزارش «نگاهی به شاخص جهانی گرسنگی و وضعیت ایران» منتشره در معاونت رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، درصد افراد دچار کمغذایی در ایران در سال ۲۰۱۱ نسبت به سال ۱۹۹۰ حدود ۵۰ درصد افزایش یافته است (از ۴/۳ درصد به ۵ درصد) و تعداد مطلق این افراد طی همین دوره نیز حدود دو برابر شده است (به دلیل افزایش جمعیت ایران از ۵۵ میلیون نفر به ۷۵ میلیون نفر). به این ترتیب برآورد میشود جمعیتی نزدیک به ۴ میلیون نفر در ایران دچار کمغذایی باشند. در مقام مقایسه، میزان کمغذایی کشور همسایه ترکیه نیز در دو مقطع پیشگفته برابر با ۵/۰ درصد و
۹/۰ درصد بوده است که تعداد آنها حدود یک پنجم ایران است. با توجه به هزینههای بلندمدتی که کمغذایی به شکل ناتوانی هوشی و جسمی و افت کارآیی بر دوش اقتصاد میگذارد و معمولا بسیار سنگین و جبرانناپذیر است، ضرورت دارد برنامههای موثر و عاجلی برای هر چه کمتر کردن سوءتغذیه و محو کامل گرسنگی در ایران تهیه و اجرا شود. اجرای «بسته حمایت غذایی» توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در سال جاری در همین راستا معنا پیدا میکند. پرونده پیش رو نگاهی به تجربه کشورهای منتخب در مبارزه با سوءتغذیه از طریق توزیع بسته حمایت غذایی بین خانوارهای فقیر و آسیبپذیر با استفاده از کارت الکترونیکی یا دیجیتالی میاندازد.
ارسال نظر