حاملان تجارت و جاعلان نام

گروه بازرگانی- از این پس واردات کالا‌هایی که با نام «خلیج عربی» وارد گمرکات کشور شود و یا برخی پوشاک یا لوازم دیگر که به جای نام خلیج‌فارس، عنوان مجعول خلیج العربی بر روی آنها حک شده باشد، ممنوع است و از ترخیص این نوع کالاها جلوگیری می‌شود. معاون امور گمرکی ایران، با بیان این مطلب و اعلام این خبر که کمیته فنی بررسی ممنوعیت صادرات و واردات کالا با نام مجعول «خلیج عربی» تشکیل شده است، افزود: عمدتا کالا‌هایی که نام خلیج‌العربی بر روی آنها حک شود با نظر نماینده دادستانی منهدم می‌شوند و به هیچ وجه حق ورود به کشور را ندارند. نادری درباره ممنوعیت صادرات با نام خلیج عربی نیز توضیح داد: برای اتخاذ این تصمیم مراحل بررسی کارشناسی آن با تشکیل یک کمیته فنی ویژه در گمرک آغاز شده تا با اتخاذ تصمیم کارشناسی شده هم به صادرات کشور لطمه‌ای وارد نشود و هم زیر بار فشار سیاسی برخی کشور‌ها نباشیم.

معاون امور گمرکی گمرک ایران، درباره تصمیم ایران برای اعمال محدودیت یا تبعیض در صادرات کالا‌های ایرانی از سوی برخی کشور‌ها نیز عنوان کرد: وادار کردن صادرکنندگان ایرانی به درج نام خلیج به جای نام خلیج‌فارس از جمله اقداماتی است که ما نیز برای انجام اقدام متقابل در حال بررسی‌های کارشناسی هستیم و سپس پیشنهاد از سوی وزارت امور اقتصادی و دارایی به وزارت امور خارجه ارسال و پس از آن در اختیار وزارت بازرگانی قرار می‌گیرد که از آنجا نیز برای تصویب نهایی در هیات وزیران مطرح خواهد شد.

وی با اشاره به پیش‌بینی قانون درباره کشوری که نسبت به تمام یا قسمتی از اقلام صادراتی ایران به هر صورت تبعیض یا محدودیتی ایجاد کند، بیان کرد: براساس این قانون هیات وزیران اجازه دارد که اگر وزارت بازرگانی پیشنهادی نسبت به تمام یا بعضی از اقلام صادراتی دیگر کشور داشته باشد، پیشنهاد را بررسی و مصوبه‌ای را در این زمینه بگذارند.

یک عضو هیات رییسه اتاق بازرگانی تهران در این زمینه معتقد است: آنچه در واکنش به اقدام کشورهای عربی ضروری به نظر می‌آید تغییر مسیر ری اکسپورت کالا‌ها و نیز افزایش توان بنادر داخلی است.

شاهرخ ظهیری، با اشاره به اینکه تاکید کشور‌های حوزه خلیج‌فارس به ویژه امارات بر درج نام مجعول برای «خلیج‌فارس» در مدارک تجاری غیر منطقی است، افزود: با وجود این اقدام باید واکنش ما براساس توانمندی‌هایمان باشد.

ظهیری با تاکید بر افزایش توان حمل و نقل و ترانزیت در بنادر جنوبی کشورمان عنوان کرد: آنچه در این باره مسلم است هر تاجر ایرانی باید تا آنجایی که مقدور است مسیر کالا‌هایش را تغییر داده و به سایر بنادر کشور‌های شیخ‌نشین انتقال دهد.

وی با بیان اینکه این مشکل یک موضوع ملی بوده و منافع ملی را تهدید می‌کند، تصریح کرد: دولت باید در این خصوص واکنش نشان نشان دهد و اعلام کند تا تجار و صادرکنندگان ری اکسپورت را به بنادر دیگر و یا بنادر داخلی منتقل کنند.

عضو هیات رییسه اتاق بازرگانی تهران، با اشاره به سفر اخیر یک هیات تجاری اتاق ایران به سه کشور عربی حاشیه خلیج‌فارس گفت: در این سفر درباره این موضوع از سوی طرف دوبی و یا سایر کشور‌ها تاکیدی نشد، اما این که حتی هواپیمایی امارات نیز از درج خلیج‌فارس خودداری می‌کند شکی نیست، البته آنها از نام دیگری برای خلیج‌فارس استفاده نمی‌کنند بلکه از نام خلیج استفاده می‌کنند.

ظهیری خاطرنشان کرد: در واکنش‌هایمان به این موضوع باید در نظر داشته باشیم که کشور امارات در بنادر خود زیرساخت‌ها و بستر‌سازی‌های فراوانی کرده و منتفع شدن از این امکانات برای ایران و امارات دو طرفه است، لذا اگر بخواهیم به امارات ضرری بزنیم خودمان نیز ضرر خواهیم کرد.

***

واقعیت این است که در یک دهه اخیر امارات متحده عربی خود را به بزرگ‌ترین مرکز تجاری منطقه تبدیل کرده و اکنون در پی آن است که به موازات رشد تجاری و اقتصادی، فرهنگ و گفتمان ملی - عربی خود را نیز در گستره‌ای جهانی به نمایش بگذارد. رویکرد این کشور به جعل‌سازی عناوین منطقه‌ای که نوعی «قلمرو زدایی» و تلاش برای کسب هویت تلقی می‌شود از همین منظر قابل توجه است. آنها با استفاده از قدرت رسانه‌ای به دنبال هویت‌سازی برای خود هستند و بدیهی است که در این میان برای مقابله باید به همین «قدرت رسانه» روی آورد. این همان موضوعی است که اگر از آن غفلت شود چه بسا بازی را به نفع جاعلان هویت پیش برد و واقعیت را چنان وانمایی کند که حتی با تغییر آن نتوان گره از مشکل گشود.