رشد 58 درصدی ارزش کالای قاچاق کشف شده

از ابتدای سال تا پایان تیرماه ۳۷ میلیون دلار طلا صادر شد

واردات نهاده‌های دامی ۵۰ درصد افزایش یافت، کمبود بهانه است گروه بازرگانی- جزئیات تجارت خارجی کشور در ۵ ماه گذشته ابعادی جدید از وضعیت واردات و صادرات را نمایان کرده است. با وجودی که طی چند سال گذشته به ویژه امسال طرح‌های مختلفی برای مبارزه با ورود کالای قاچاق به داخل کشور اجرا شده است اما گزارش‌های رسمی حکایت از افزایش ۵۸ درصدی ارزش کالاهای کشف‌شده قاچاق دارد، رقمی که از یک سو نشان از افزایش توان کشور در کشف قاچاق دارد و از سوی دیگر به اعتقاد برخی تحلیلگران حاکی از رشد فعالیت در مبادی غیررسمی ورود کالا است. بر اساس آماری که روز گذشته عباس معمارنژاد، رییس کل گمرک کشور ارائه کرد، از ابتدای سال ۹۱ تا پایان تیر ماه ۱۰ هزار و ۵۲۷ پرونده قاچاق تشکیل شده است که از نظر تعداد ۱۴ درصد کاهش نشان می‌دهد. اما قاچاق این مقدار کالا که ۲۹۲ میلیارد تومان از منابع مالی کشور را نیز به خود اختصاص داده است، نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۵۸ درصد رشد داشته است. متوسط بهای مالی پرونده‌ها نیز نسبت به دوره مشابه سال قبل ۸۵ درصد رشد یافته است. معمارنژاد می‌گوید: آمار به معنای این است که سازمان‌های نظارتی آنقدر توانمند شده‌اند که کالاهای درشت را شناسایی و با قاچاق به طور جدی تر برخورد می‌کنند. گزارش‌های جدید از وضعیت قاچاق در کشور در حالی از سوی مسوولان به عنوان نقطه قوت برنامه‌های مبارزه با قاچاق ارزیابی می‌شود که آمارهای رسمی حاکی است، همزمان با افزایش آمار قاچاق، میزان واردات رسمی و همچنین ثبت سفارش کالا کاهش یافته است. بر اساس برخی تحلیل‌ها این به معنای افزایش میل تاجران به استفاده از راه‌های غیر‌رسمی برای انتقال کالاهای مورد نیاز بازار به داخل کشور است. در ۵ ماه گذشته در مجموع ۱۵ میلیون و ۷۰۰ هزار تن کالا به ارزش ۹/۲۱ میلیارد دلار وارد کشور شد که از نظر ارزشی نسبت به دوره مشابه سال قبل هفت درصد کاهش نشان می‌دهد. از سوی دیگر بر اساس آماری که ماه گذشته رییس سازمان توسعه تجارت اعلام کرد تعداد ثبت سفارش‌های صورت گرفته در سال گذشته ۱۱۰ هزار و ۷۳۰ مورد با رقم ۳۲ میلیارد دلار بود، حال آنکه این میزان در چهارماه ابتدای امسال به ۹۵ هزار و ۱۲۱ ثبت سفارش به رقم ۲۳ میلیارد دلار کاهش یافت. به این ترتیب برخی کارشناسان می‌گویند: افزایش همزمان آمار قاچاق و کاهش واردات رسمی و ثبت سفارش به معنای رشد واقعی میزان قاچاق است. اما معمارنژاد، رییس کل گمرک این نتیجه‌گیری را چندان قطعی نمی‌داند و می‌گوید: ممکن است توانایی مسوولان در کشف قاچاق آنقدر بالا رفته باشد که آمار ارائه شده بیانگر کشفیات باشد نه میزان قاچاق واقعی. طی چندماه گذشته نیز با اجرای طرح شبنم که واردکنندگان را ملزم به نصب برچسب قابل ردیابی روی همه کالاها کرده بود، اعتراض‌های زیادی از سوی واردکنندگان به این طرح شد، اعتراض‌هایی که بیشتر معطوف به هزینه‌های ناشی از اجرای این طرح در اقلام وارداتی است. اما معمارنژاد با استناد به رشد ۴۵۰ درصدی واردات گوشی موبایل به عنوان یکی از کالاهای مخاطب طرح شبنم، در ۵ ماه گذشته تاکید کرد: افزایش قاچاق به معنای بی‌رغبتی واردکنندگان به مبادی رسمی نیست.

آمار تجارت طلا

رییس کل گمرک در مورد صادرات طلا نیز به «دنیای اقتصاد» گفت: در ۵ ماه ابتدای سال ۹۱ در مجموع ۳۷ میلیون دلار طلا به خارج از کشور صادر شده است. او البته به میزان کاهش یا افزایش این رقم نسبت به سال گذشته اشاره‌ای نکرد و فقط گفت: بیشتر طلاها از شهر اصفهان صادر شده است. او در مورد واردات طلا نیز به این نکته بسنده کرد که این آمار را گمرک به صورت محرمانه در اختیار بانک مرکزی قرار می‌دهد. به گفته معاون وزیر اقتصاد و دارایی برای واردات طلا، بازرگانان علاوه بر گواهی ثبت سفارش نیازمند مجوز بانک مرکزی نیز هستند. رییس کل گمرک ایران با اعلام اینکه ورود و خروج ارز مسافری نسبت به مدت مشابه سال گذشته تغییر چندانی نداشته است، گفت: مسافران می‌توانند تا پنج هزار دلار ارز را به کشور وارد کنند و نیازی به اظهار ندارد. به گفته معمارنژاد در صورت ورود بیش از پنج هزار دلار ارز به کشور، واردکننده باید در بانک فرودگاه و گمرک ورودی به کشور حسابی را باز کند و پس از آن با اخذ مجوز از بانک مرکزی ارز به آن حساب واریز می‌شود. برای مصارف بعدی نیز باید از بانک مرکزی مجوز داشته باشد. به صورت کلی ضوابط ورود و خروج ارز به کشور از سوی بانک مرکزی تعیین می‌شود و بر عهده این نهاد است.

جزئیات واردات نهاده‌ها

آن طور که رییس کل گمرک جزئیات آمار تجارت خارجی در ۵ ماه گذشته تشریح کرد: در این مدت واردات نهاده‌های دامی با افزایش ۵۰ درصدی مواجه شد. در این مدت ۱۸۱/۱ میلیون تن کنجاله وارد کشور شد که ۷۸ درصد رشد نشان می‌دهد و همچنین ذرت دامی ۱۹۱/۱ میلیون تن وارد شد که از رشد ۴۰ درصدی برخوردار است و همچنین جو به مقدار ۴۱۵ هزار تن با رشد ۱۵۲ درصد نسبت به سال قبل وارد کشور شد. معمارنژاد با این توضیحات تاکید کرد: اشاره دامداران به کمبود نهاده‌های دامی به عنوان عامل اصلی گرانی شیر و لبنیات در ماه‌های اخیر نادرست است. همچنین معمارنژاد از تدوین آیین‌نامه جدید گمرکی و ارایه آن به دولت خبر داد و گفت: تا پایان مهر ماه سال جاری آیین‌نامه قانون جدید گمرکی تصویب و نهایی خواهد شد.

محاسبه تعرفه واردات تمام کالاها با دلار ۱۲۲۶ تومان

معاون امور گمرکی گمرک اعلام کرد: تعرفه واردات تمام کالاها بر اساس دلار ۱۲۲۶ تومانی محاسبه می‌شود.

محمدرضا نادری در مورد دلایل وصول حقوق گمرکی واردات تمام کالاها بر اساس ارز مرجع ۱۲۲۶ تومانی گفت: بر اساس قانون همه کالاهای وارداتی طبق ارز مرجع که از طرف بانک مرکزی به گمرک اعلام می‌شود، محاسبه و حقوق گمرکی آن دریافت می‌شود. معاون امور گمرکی گمرک ایران افزود: این قانون از قبل هم وجود داشته و حتی در مورد وارداتی که در برابر صادرات انجام می‌شود، نیز اعمال می‌شده و حقوق گمرکی بر اساس ارزش کالا با مبنای محاسبه نرخ مرجع ارز وصول می‌شود.

نادری در مورد اینکه فقط دارو و مواد غذایی با نرخ مرجع و بقیه کالاها به نرخ آزاد ارز وارد می‌شود، افزود: برای گمرک فرق نمی‌کند که کالای وارد شده با نرخ مرجع ۱۲۲۶ تومان یا با نرخ آزاد وارد شده باشد، بلکه برای دریافت حقوق ورودی گمرک مبنای محاسبه، فقط ارز مرجع است. معاون امور گمرکی گمرک ایران در پاسخ به این پرسش که آیا درآمد گمرک و دولت با این حساب کاهش پیدا نمی‌کند، گفت: یکی از جنبه‌های گمرک کسب درآمد برای دولت از طریق دریافت حقوق ورودی است، اما جنبه دیگر اجرای قانون و مقررات است که در حال حاضر قانون می‌گوید، مبنای دریافت حقوق ورودی برای کالاهای وارد شده به گمرک نرخ مرجع ارز است که از سوی بانک مرکزی به گمرک اعلام می‌شود. وی افزود: وظیفه گمرک وصول یک نوع مالیات غیرمستقیم و کسب درآمد از طریق حقوق و عوارض گمرکی است که بر مبنای سیاست‌های بازرگانی خارجی تعیین می‌شود و این قانون از قبل هم بوده و هم‌اکنون نیز اجرا می‌شود که محاسبه ارزش کالای وارداتی بر مبنای نرخ ارز مرجع بانک مرکزی است. وی افزود: حتی کالاهایی که در مقابل صادرات کالا متقابلا به کشور وارد می‌شود یا بر اساس LC بدون ارز وارد می‌شود، محاسبه مبنای حقوق گمرکی بر اساس نرخ ارز مرجع ۱۲۲۶ تومان است. نادری در مورد درآمد حقوق گمرکی در سال‌جاری گفت: طبق قانون درآمد عوارض و حقوق ورودی گمرک حدود ۱۱ هزار میلیارد تومان است که امید است، اهداف قانون محقق شود.