اجاره زمین‌های کشاورزی به همسایه‌ها
تهیه فهرست متقاضیان واگذاری زمین به قطریها در استان تهران
مسوولان وزارت جهاد کشاورزی: در حال بررسی موضوع هستیم
تهیه فهرست متقاضیان واگذاری زمین به قطریها در استان تهران گروه بازرگانی - پس از آنکه اماراتی‌ها طرحی برای توسعه زمین‌های کشاورزی ایران ارائه دادند، قطریها هم برای اجاره بلندمدت زمین‌های کشاورزی کشور خیز برداشته اند و در حالی که رییس سازمان جهاد کشاورزی استان تهران در حال تهیه فهرست متقاضیان برای مشارکت در این طرح است، مسوولان وزارت جهاد کشاورزی اعلام می‌کنند: فعلا در حال بررسی موضوع هستیم و نظر قطعی نداریم.
رییس سازمان جهاد کشاورزی استان تهران در نامه‌ای به مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان‌های تابعه، از آمادگی بازرگانان و سرمایه‌گذاران کشور قطر جهت سرمایهگذاری در ایران از طریق اجاره بلندمدت زمین‌های زراعی در بخش کشاورزی خبر داده و تاکید کرده که متقاضیان تا ۱۵ مرداد برای اعلام درخواست مشارکت خود با قطریها فرصت دارند.
بر این اساس، متقاضیان باید مشخصات مربوطه به زمین‌های کشاورزی همچون زمین، ساختمان، تاسیسات زیربنایی، نحوه تولید، وضعیت آبی و مواردی از این دست را به مدیریت صدور پروانه‌های سازمان جهاد کشاورزی استان تهران اعلام کنند.
اما این نامه در حالی منتشر شده که مسوولان وزارت کشاورزی هنوز از این موضوع اطلاع کامل ندارند و نتیجه را به انجام بررسی‌های لازم موکول می‌کنند. البته آنها از طرف دیگر، واگذاری بلندمدت زمین به خارجی‌ها را مغایر قانون می‌دانند و تصمیم‌گیری در این باره را به بررسی چارچوب قوانین وزارت اقتصاد محول می‌کنند.
در این باره وزارت کشاورزی اعلام کرد، هر گونه درخواست سرمایهگذاری خارجی در کشور را به وزارت امور اقتصادی و دارایی ارجاع می‌دهد و سپس این وزارتخانه با وزارتخانه مربوطه، مکاتبه و از زمینه‌های سرمایهگذاری خارجی‌ها کسب اطلاع می‌کند.
چنانچه اخیرا سازمان امور اقتصادی و دارایی استان تهران هم طی نامه‌ای به سازمان جهاد کشاورزی استان خواستار کسب اطلاعات در زمینه سرمایهگذاری قطریها در بخش کشاورزی از طریق اجاره بلندمدت زمین‌های زراعی شده است.
البته در این باره، مدیرکل حمایت از سرمایهگذاری، کارآفرینی و توسعه تجارت کشاورزی، به نوعی موضوع تقاضای قطریها برای سرمایه گذاری در ایران را رد می‌کند و توضیح می‌دهد: تاکنون قطریها هیچ گونه پیشنهاد و درخواستی مبنی بر واگذاری، فروش یا اجاره بلندمدت اراضی کشاورزی ایران نداشته‌اند.
به گفته اسماعیل عباس‌پور، هر گونه سرمایهگذاری خارجی در کشور باید از طریق وزارت اقتصاد درخواست و اعلام شود و سپس این وزارتخانه با وزارتخانه مربوطه موضوع را مکاتبه خواهد کرد که تاکنون وزارت اقتصاد مکاتبه‌ای مبنی بر سرمایهگذاری قطر در اراضی کشاورزی ایران به وزارت کشاورزی نداشته است.
وی افزود: در صورتی که قطریها درخواست سرمایهگذاری در اراضی کشاورزی ایران برای فروش یا اجاره بلندمدت داشته باشند، این موضوع مربوط به سازمان امور اراضی بوده و آنها باید در این زمینه اظهار‌نظر کنند.
علیرضا اورنگی، سرپرست سازمان امور اراضی کشور هم در این زمینه می‌گوید: واگذاری اراضی مستعد کشاورزی به سرمایه‌گذاران خارجی امکان‌پذیر نیست؛ چگونه ممکن است که زمین‌هایمان را به خارجی‌ها واگذار کنیم که آنها برایمان کشاورزی کنند؟
از سوی دیگر، رییس کمیسیون کشاورزی مجلس هم از بررسی مغایرت‌های قانونی اجاره بلندمدت زمین‌های کشاورزی به قطریها خبر داده و گفته: سرمایهگذاری خارجی باید توان تولید داخل را افزایش دهد، نه اینکه خارجی‌ها بیایند، تولید کنند و ببرند. عباس رجایی درباره اینکه که کشور قطر اعلام آمادگی کرده از طریق اجاره بلندمدت زمین‌های کشاورزی در بخش کشاورزی کشورمان سرمایهگذاری کند، بیان کرد: براساس قانون سرمایهگذاری، مالکیت زمین در اختیار کشور سرمایهگذار قرار نمی‌گیرد و سرمایهگذار خارجی تنها می‌تواند در زمینه بخش‌های خاص سرمایهگذاری کند.
رییس کمیسیون کشاورزی مجلس افزود: اینکه به صورت بلندمدت زمین واگذار کنیم، شاید مغایر با قانون سرمایهگذاری باشد که باید بیشتر بررسی شود.
وی افزود: هرچقدر سرمایه وارد بخش کشاورزی شود استقبال می‌کنیم و اتفاقا به دنبال این هستیم که این سرمایهگذاری وارد بخش کشاورزی بشود و طی سال‌های گذشته این سرمایهگذاری نبوده یا شاید شرایطش مهیا نبوده است.
رجایی گفت: حتی از صندوق توسعه ملی یا حساب ذخیره ارزی، سهمی را که برای کشاورزی در نظر گرفته بودیم جذب نشده است و اگر امروزه سرمایهگذاری به بخش کشاورزی وارد شود استقبال می‌کنیم، اما شرایط خاص خودش را دارد.
وی تصریح کرد: در «قانون سرمایهگذاری» به استفاده از توان داخلی تاکید شده و اگر قرار است سرمایهگذاری قطریها توان داخل ما را افزایش دهد، ما مخالف نیستیم، اما با اینکه بیاییم و صرفا مجموعه‌ای را در اختیار خارجی‌ها بگذاریم که آنها تولید کنند و ببرند و نقشی در تولید کشور ما نداشته باشند مخالفیم.
درخواست یک میلیارد دلاری قطریها
این در حالی است که طبق اعلام یکی از کارشناسان دفتر امور بین‌الملل و سازمان‌های تخصصی وزارت جهاد کشاورزی، طی دو سال گذشته قطریها اعلام کرده‌اند که آمادگی دارند یک میلیارد دلار برای واگذاری زمین کشاورزی در استان فارس بپردازند.
عبدالکریم رضوی، مدیرعامل صندوق حمایت از سرمایهگذاری کشاورزی نیز در این باره می‌گوید: براساس قانون، به تعاونی‌ها اجازه داده شده با بانک‌های خارجی مشارکت سرمایهگذاری داشته باشند، اما تاکنون پیشنهادی در این خصوص از هیچ کشوری نداشته‌ایم.
حضور خارجی‌ها در غیبت داخلی‌ها
در هر حال، کارشناسان معتقدند یکی از دلایل رغبت کشورهای همسایه برای ورود به زمین‌های کشاورزی ایران، غفلت از ظرفیت‌های کنونی این بخش است که همواره مورد انتقاد فعالان بخش کشاورزی قرار گرفته است.
در این باره یک کارشناس اقتصاد کشاورزی، یکی از دلایل مطرح شدن درخواست مشارکت خارجی‌ها برای سرمایه گذاری در زمین‌های ایران را وجود ظرفیت‌های بالا در آنها خواند و تصریح کرد: در غفلت داخلی از این ظرفیت‌ها، خارجی‌ها به فکر توسعه امور کشاورزی افتاده‌اند.
عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد با تاکید بر ضرورت ایجاد جایگاه ویژه برای بخش کشاورزی در اقتصاد کشور تصریح کرد: بخش کشاورزی از نبود سرمایهگذاری کافی و سطحی‌نگری رنج می‌برد. ناصر شاهنوشی گفت: کشاورزی نیازمند یک برنامه منسجم است و سیاست‌های این بخش را نمی‌توان برای مدت یک سال اعمال کرد.
وی اظهار کرد: کشورهای پیشرفته نگاه ویژه‌ای به بخش کشاورزی دارند و به این باور رسیده‌اند که لازمه توسعه اقتصادی، توسعه بخش کشاورزی است، اما در ایران به دلیل درآمد‌های حاصل از نفت هنوز این باور ایجاد نشده است. به اعتقاد این کارشناس اقتصادی، کشاورزی از نبود سرمایهگذاری کافی رنج می‌برد؛ چرا که کشاورزی ایران «خرده مالکی» اداره می‌شود و استراتژی الگوی کشت وجود ندارد، در حالی که اگر بر اساس اقلیم مناطق مختلف الگوی کشت واقعی تنظیم شود، بسیاری از مشکلات کشاورزان برطرف خواهد شد.
این استاد دانشگاه با گلایه از قطعه‌‌قطعه شدن اراضی کشاورزی و تغییر کاربری اراضی کشاورزی تاکید کرد: قطعه قطعه شدن اراضی کشاورزی باعث تخریب سریع در مزارع و تغییر کاربری آنها می‌شود که این امر امکان سرمایهگذاری مناسب و بهره‌وری را از بین می‌برد. ضمن اینکه تشکل‌های کشاورزی بسیار ضعیف هستند و بنیه اقتصادی مناسبی ندارند و به صورت هدفمند فعالیت نمی‌کنند، در حالی که باید در قالب شرکت‌های سهامی و تعاونی فعال شوند.
وی تصریح کرد: هم‌اکنون باید در تولید محصولاتی که مزیت نسبی داریم یا منابع آبی کمی مصرف می‌شود یا قیمت تولید آنها در کشورمان بسیار ارزان‌تر از بازار‌های جهانی باشد، اقدام کنیم. عمده تمرکز در صادرات محصولات کشاورزی هم باید در زمینه محصولات باغی باشد که مزیت بیشتری نسبت به محصولات زراعی دارند. همچنین تولید محصولات دیگری همچون گیاهان دارویی که تولیدشان تاکنون در کشورمان مغفول مانده است و محصولات اقتصادی همچون گندم، جو و حبوبات که محصول استراتژیک و اساسی کشور هستند و آب کمی نیاز دارند، باید مورد توجه بیشتر قرار گیرند.
ارسال نظر