مناطق آزاد؛ رونق واردات، رکود صادرات

گروه بازرگانی - در سال ۸۹، ده هزار و۵۵۰ تن کالا به ارزش هفت میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار از طریق مناطق آزاد وارد کشور شده است که از میان اقلام وارداتی خودرو،‌ لوازم یدکی خودرو، برنج، سیگار و پارچه به ترتیب بیشترین سهم ارزشی را به خود اختصاص داده‌اند. سال گذشته در حالی شاهد رشد ۳۱ درصدی درآمد مناطق آزاد از محل واردات کالا بوده‌ایم که میزان واردات این مناطق حدود چهار برابر صادرات آنها بوده است.بنا به یک گزارش رسمی، در سال ۸۹، ارزش حقوق ورودی اخذ شده در گمرکات مناطق آزاد نزدیک به شش‌هزار و ۲۷۵ میلیارد ریال بوده که نسبت به سال ما قبل آن ۵۲/۴۶ درصد افزایش داشته است. همچنین درآمد این مناطق، حدود هفت هزار و ۶۶۱ میلیارد ریال ارزیابی شده که افزایش ۱۵/۳۱‌درصدی را نسبت به سال ۸۸ نشان می‌دهد. از سوی دیگر طی سال گذشته حدود ۲۳ هزار تن کالا به ارزش تقریبی ۴۷ میلیون دلار از مناطق آزاد و از محل ارزش افزوده به داخل کشور وارد شده که نسبت به سال قبل از آن به لحاظ وزن ۳۱/۸ درصد کاهش اما از حیث ارزش ۹۹/۲۵ درصد افزایش داشته است. نکته قابل توجه این است که منطقه آزاد ارس مبدا ۹۳/۷۳ درصد از وزن و ۹۱/۷۳ درصد از ارزش کالاهای وارداتی به سرزمین اصلی بوده است.

مدیر دفتر طرح ملی ساماندهی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی ایران سال گذشته اعلام کرده بود که ارزش واردات مناطق آزاد در فاصله سال‌های ۸۸-۸۰ ده برابر شده است. به گفته سلطانی‌نیا، آمارها حاکی از آن است که رشد واردات در مناطق آزاد نیز به مراتب شتاب بیشتری از رشد واردات در سرزمین اصلی داشته است، به نحوی که واردات مناطق آزاد طی دوره ۸۸-۸۰ از ۵/۴۸۴ میلیون دلار در سال ۸۰، به ۴ میلیارد و ۶/۶۸۴ میلیون دلار در سال ۸۸ رسیده و ۱۰ برابر شده است؛ در حالی که طی همین دوره، واردات در سرزمین اصلی بیش از ۳ برابر شده است با این وجود، سهم واردات مناطق آزاد از واردات کل نیز از ۸/۲ درصد در سال ۸۰ به ۵/۸ درصد در سال ۸۸ ارتقا یافته است؛ اگرچه هنوز آمار دقیقی از میزان صادرات این مناطق اعلام نشده، اما بنا به گزارش برخی منابع غیررسمی از مناطق آزاد کشور طی سال گذشته حدود ۵/۱ میلیارد دلار کالا به خارج از کشور و نیز سرزمین اصلی صادر شده است.