نمایه - گفت‌وگو با دکتر فرهاد فزونی
انتخابات اقتصادی در شرایط سخت
دکتر فرهاد فزونی از مدیران گروه خواستاران تحول، در این دوره به عنوان سخنگوی این گروه وارد میدان شده است، ولی بیشتر علاقه دارد که او را ریش سفید گروه خواستاران به حساب بیاورند. با وی درباره این انتخابات گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که از نظرتان می‌گذرد. بدیهی است که طی روزهای آینده به سراغ دیگر گروه‌ها و نمایندگان آنها نیز خواهیم رفت.
گروه بازرگانی- تنور انتخابات اتاق‌های بازرگانی و صنایع و معادن ایران رفته رفته گرم می‌شود و فعالان بخش خصوصی اقتصاد خود را برای حضور در این انتخابات که اوایل اسفندماه برگزار می‌گردد آماده می‌کنند. سوای مذاکراتی که بین گروه‌های مختلف فعال پشت درب‌های بسته انجام می‌شود به نظر می‌رسد که بزرگ‌ترین نگرانی بخش خصوصی حضور بیش از اندازه حامیان اقتصاد دولتی و شرکت‌های عمومی شبه دولتی در انتخابات است که منجر به دولتی شدن پارلمان بخش خصوصی گردد.
دکتر فرهاد فزونی از مدیران گروه خواستاران تحول، در این دوره به عنوان سخنگوی این گروه وارد میدان شده است، ولی بیشتر علاقه دارد که او را ریش سفید گروه خواستاران به حساب بیاورند. با وی درباره این انتخابات گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که از نظرتان می‌گذرد. بدیهی است که طی روزهای آینده به سراغ دیگر گروه‌ها و نمایندگان آنها نیز خواهیم رفت. آقای دکتر، انتخابات آینده اتاق در پیش است. وضعیت را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
انتخابات اتاق‌های تهران و شهرستان‌ها امسال از اهمیت ویژه برخوردار است. چرا که اقتصاد کشور در شرایط خاصی به سر می‌برد، برنامه پنجم توسعه، اجرای قانون اصل ۴۴، اجرای قانون هدفمند کردن یارانه‌ها و تحریم‌های ناصوابی که بر اقتصاد ایران آورده شده است... بنابراین اتاق‌های بازرگانی به عنوان پارلمان بخش خصوصی وظایفی چند برابر دارند. با توجه به اینکه این قوانین جدید هستند و نحوه اعمال فشارها بر اقتصاد کشور نیز هر روز تغییر کرده و شکل جدیدی به خود می‌گیرد، نمایندگان بخش خصوصی در پارلمان آتی باید از دانش بالا، تجربه‌ای بسیار، خلاقیت و هوش و ذکاوتی دو چندان و توان وقت‌گذاری فراوان، آن هم بدون مزد و منت، برخوردار باشند و هرکدام بتوانند به تنهایی مانند یک اتاق فکر عمل کنند. تکیه بر راهکارهای سنتی نمی‌تواند راهگشای مشکلات امروز باشد. اعضای اتاق‌های بازرگانی به عنوان رای‌دهندگان و انتخاب‌کنندگان نمایندگان هم باید توجه داشته باشند که شرایط و مشکلات اقتصادی کشور با دوره‌های گذشته تفاوت‌های فاحشی دارند. بنابراین افرادی را که انتخاب می‌کنند نه تنها باید با اقتصاد کشور در سطح کلان آشنا باشند، بلکه باید با بهره‌گیری از علم و دانش و تجربیات خود قادر باشند راهکارها و برنامه‌هایی برای رفع معضلات اقتصادی یا اجرای هرچه بهتر تصمیمات گرفته شده تنظیم و ارائه نمایند.
لذا انتخاب‌کنندگان نیز همانند انتخاب شوندگان باید از هوشمندی خاص برخوردار باشند و با شناخت کامل به نمایندگان خود رای بدهند.
نقش دولت را در اتاق‌ها و انتخابات آنها چگونه می‌بینید، در این سال‌ها همواره این انتقاد از سوی بخش خصوصی وجود داشته که نمایندگان دولتی، اغلب غایب نشست‌های هیات نمایندگان هستند؟
برابر قانون اتاق‌های بازرگانی تعداد بیست نفر، یعنی یک سوم نمایندگان اتاق تهران توسط وزرای بازرگانی و صنایع و معادن انتخاب می‌گردند که این جای تقدیر و تشکر دارد، اما متاسفانه این آقایان آنچنان گرفتارند که برخی از آنان را طی چهار سال گذشته بیش از یک یا دوبار در اتاق تهران ندیده‌ایم. وقتی نمایندگان یک وزارتخانه ۷۵ درصد اوقات در جلسات هیات نمایندگان غایب هستند یا ۹۵ درصد اوقات در کمیسیون‌های تخصصی اتاق تهران حضور نمی یابند ضربه بزرگی به اتاق و توانمندی‌های آن می‌زنند، چرا که از عمده وظایف این منصوبین ایجاد رابطه مستمر و فعال بین دولت و بخش خصوصی و تبیین و تفسیر نظرات و برنامه‌های دولت برای فعالان بخش خصوصی و کسب پیشنهادات و خواسته‌های بخش خصوصی و انتقال آن به دولت است. بنابراین عدم حضور این افراد به معنای قطع ارتباط دولت و نمایندگان بخش خصوصی است که مسلما تاثیر منفی در جهت دستیابی به اهداف اقتصادی کشور می‌گذارد. از طرف دیگر اتاق تا به امروز وظیفه و نقش مشاور سه قوه را بازی می‌کنند و مجوز قانون گذاری یا تعیین رویه و دستورالعمل برای اجرا در سطح کشور را ندارد. بنابراین هرچه اتاق پرتوان تر باشد، راهکارها و برنامه‌های بهتری را می‌تواند به سه قوه ارائه دهد و هرچه نمایندگان از طیف گسترده‌تری از فعالان اقتصادی با تفکرات مختلفی انتخاب شوند مسلما نظرات و خواسته‌های گروه‌های بیشتری از بخش خصوصی را می‌توانند تدوین و تقدیم نمایند. لذا منطقی به نظر می‌رسد که دولت مشوق شرکت جمع بیشتری از دست‌اندرکاران اقتصاد کشور باشد تا پارلمان بخش خصوصی طیف گسترده‌تری را بپوشاند و بتواند مشاور بهتری برای سه قوه باشد. اگر خدای ناکرده به‌نحوی تک صدایی در اتاق حاکم گردد بدون تردید منافع ملی دچار خدشه خواهد شد. به خصوص اگر این تک صدایی فقط صدای دولت و اقتصاد دولتی باشد. نکته دیگر این است که اگر قرار است قانون اصل ۴۴ به درستی انجام شود و نقش بخش خصوصی در اقتصاد کشور افزایش یابد، نقش نمایندگان این بخش نیز باید در تصمیم‌سازی‌ها و برنامه‌ریزی‌ها بیش از گذشته باشد.
آقای دکتر، این روزها بحث بر سر عملکرد اتاق‌های تهران و ایران و روسای آنها در میان است. اگرچه اتاق‌ها دارای سیستم دولتی و حاکمیتی نیستند که روسای آنها بتوانند هر آنچه که می‌خواهند انجام دهند یا با صدور بخشنامه و دستورالعملی دیگران را موظف به انجام دستورات خود نمایند. با این حال به نظر می‌رسد که گروهی همچنان بر این باور هستند که باید فضای اتاق را به این سمت برد؟
صرفنظر از ساختار هیات‌رییسه ای بودن مدیریت اتاق‌ها و تصمیم‌گیری‌ها براساس رای هیات‌رییسه‌ها اصولا روسای اتاق‌ها نمی توانند برای اعضای هیات نمایندگان آنچنان که در سیستم‌های دولتی می‌بینیم، تعیین تکلیف کنند. بنابراین برای جمع‌بندی عملکرد یک اتاق باید به عملکرد رییس در حد اختیاراتش، عملکرد هیات‌رییسه و بالاخره عملکرد هیات‌های نمایندگان نگاه کرد. نه همه افتخارات یک اتاق متعلق به جناب رییس است و نه رییس سبب تمام کاستی‌ها و کوتاهی است. اما ضمنا نمی‌توان نحوه مدیریت روسا را در عملکرد اتاق‌ها بدون تاثیر دانست. نگاه‌های آرمانی و دور از امکانات و حقایق هم عاقلانه نیست. بدون تردید تا رسیدن به نقطه مطلوب راه درازی در پیش داریم و عوامل بسیاری در این مسیر تاثیرگذار هستند که نادیده گرفتن هر یک از آنها اشتباه است.
ارسال نظر