در گفت‌وگو با رییس سازمان میادین میوه و تره‌بار مطرح شد؛
راه‌اندازی یک بازار در هر محله
سارا صفاری- گفت‌وگو با رییس سازمان میادین میوه و تره‌بار استان تهران در یکی از خلوت‌ترین کوچه‌های نزدیک به خیابان مطهری و در دفتر مرکزی این سازمان صورت گرفت، سازمانی که بخش قابل‌توجهی از مصرف روزانه میوه و گوشت پایتخت از طریق میادین و بازارهای پر هیاهوی آن تامین می‌شود.
عکس: آکو سالمی
سارا صفاری- گفت‌وگو با رییس سازمان میادین میوه و تره‌بار استان تهران در یکی از خلوت‌ترین کوچه‌های نزدیک به خیابان مطهری و در دفتر مرکزی این سازمان صورت گرفت، سازمانی که بخش قابل‌توجهی از مصرف روزانه میوه و گوشت پایتخت از طریق میادین و بازارهای پر هیاهوی آن تامین می‌شود. حسین صفایی، به عنوان رییس این سازمان تابع شهرداری معتقد است که زمین مجانی دلیل ارزان‌تر بودن میوه در میادین است. به نظر وی عرضه میوه در شمال و جنوب تهران «تفاوت کیفی» ندارد و رفتار مصرف‌کننده در این میان تعیین‌کننده است؛ بنابراین هر که بامش بیش، برفش بیشتر، و البته در این جا، میوه‌اش آبدارتر.
به عنوان پرسش نخست بد نیست بدانیم که چه درصدی از نیاز بازار تهران از طریق میادین میوه و تره‌بار تامین می‌شود؟
سازمان میادین مسوول تامین مواد غذایی تهران است و تمرکز فعالیتش عمدتا حول محور میوه، تره‌بار و اقلام پروتئینی است، اگر چه اقلام دیگر نیز در بازارها عرضه می‌شود، اما تمرکز بیشتر روی این موارد است. عرضه تقریبا ۱۴ درصد از گوشت قرمز، ۱۸ تا ۲۲ درصد مرغ و تخم مرغ و حدود ۲۰ درصد ماهی در شهر تهران از طریق سازمان میادین صورت می‌گیرد. میادین در زمینه عرضه میوه تولید داخل با توجه به شرایط فصل بین ۳۰ تا ۳۵ درصد و در بخش میوه‌های فرنگی و تره‌بار هم از ۳۵ تا ۴۵ درصد نقش دارند.
چند میدان میوه و تره‌بار در سطح شهر وجود دارد؟
در حال حاضر حدود ۱۷۵ نقطه عرضه میوه و تره‌بار داریم که ۱۲۲ نقطه از این بازارها به صورت میدان است و بقیه بازارهای محلی است.
میادین میوه و تره‌بار در مناطق جنوب و غرب تهران تمرکز بیشتری دارند، منطقه‌بندی تاسیس میادین به چه صورت است؟ آیا با توجه به تراکم جمعیتی است یا تشخیص مدیران سازمان؟
در برنامه پنج سالهای که در دست اجرا است، سازمان میادین مکلف است در هر محله از شهر تهران یک بازار تاسیس کند، لذا اگر چه الان پراکنش بازارها در مناطق مختلف شهر تهران متفاوت است؛ لکن از سال گذشته با بازارهای جدیدی که احداث کردیم و قرار است تا پایان برنامه وضعیت متعادلی را از لحاظ استقرار بازار و سرویس‌دهی به مردم به وجود آوریم منتها میزان استقبال مردم از خدماتی که در بازارها ارائه می‌شود و نیز تقاضا و مطالباتی که شورایاری‌ها دارند، بسیار در سرعت تاسیس میادین موثر است؛ ضمن اینکه بالاخره تاسیس بازار تابع تامین زمین به عنوان گران‌ترین بخش سرمایه‌گذاری است و شهرداری‌هایی که امکان تامین زمین دارند بازارها در مناطق‌شان زودتر شکل گرفته است.
به نظر می‌رسد بهترین میوه‌ها در میادین شمال شهر عرضه می‌شود؛ دلیل این تفاوت کیفیت چیست؟
در تمام نقاطی که سازمان میادین حضور دارد، محصولات به یک نرخ عرضه می‌شود و اعمال نرخ واحد در تمام بازارهای میادین میوه و تره‌بار یکی از مزیت‌های سازمان ما است، منتها ممکن است برای کالایی که نرخ واحد دارد، در مناطق مختلف تفاوت کیفیت به صورت محدود وجود داشته باشد، یک دلیلش این است که بخش محدودی از میوه و تره‌بار در سطح کشور بسته‌بندی می‌شود و بخش عمده‌ای از این محصولات به صورت فله از باغات و مزارع به بازار مصرف منتقل می‌شود و این محصولی که به صورت فله می‌آید، می‌تواند باکیفیت متفاوتی در بازار مصرف عرضه شود. در بازارهایی که شما اشاره کردید کیفیت بهتر است، وضعیت عرضه یک مقداری تحت‌تاثیر میزان فروش و رفتار مصرف‌کننده است. گاهی مصرف‌کننده که در بازار ما مشتری تلقی می‌شود، عرضه‌کننده را برای کالای با کیفیت تحت‌تاثیر قرار می‌دهد، جاهایی که فرهنگ مردم به صورتی است که مطالباتشان را به جد پیگیری می‌کنند طبیعتا این رفتار مشتری در کیفیت و میزان فروش تاثیر دارد؛ یعنی بازاری که فروش بیشتری از یک محصول را در طول روز دارد، به دلیل حاشیه سودی که نصیبش می‌شود، ترجیح می‌دهد محصول بهتر به مشتری عرضه کند.
کالاهای قابل عرضه در میادین از چه محل‌هایی تامین می‌شود؟
عمدتا از میدان مرکزی تهران توسط خود غرفه‌داران تامین می‌شود، تقریبا روزانه نزدیک به ۲۰ درصد از تره‌بار و میوه تولیدی در سطح کشور به میدان مرکزی منتقل می‌شود. غرفه‌داران سازمان میادین و فروشنده‌های سطح شهر از آنجا میوه‌شان را تامین می‌کنند که البته این روند در محصولات مختلف متفاوت است.
شهرداری بودجه‌ای به سازمان میادین اختصاص می‌دهد؟
بزرگ‌ترین کمکی که شهرداری می‌تواند بکند توسعه بازارها است، شهرداری‌ها زمین مورد نظر را برای تاسیس بازارهای جدید تامین می‌کنند که ثمرات آن عملا به سفره مردم منتقل می‌شود.
نظارت بر میادین به چه صورت است؟
اولا واگذاری غرفه‌ها برای دوره یک ساله است و بعد از واگذاری بر اساس آیین‌نامه انضباطی مصوب شورای شهر تهران بر عملکرد غرفه‌ها نظارت روزانه صورت می‌گیرد، اگر اقدامات مثبتی داشته باشند تشویق می‌شوند و در صورت عملکرد منفی، امتیاز منفی می‌گیرند و این روند در ارتباط غرفه‌داران با سازمان و تجدید اجاره‌شان موثر است.
چرا در میادین عرضه گوشت گرم کمتر صورت می‌گیرد؟
بر اساس مقررات سازمان دامپزشکی کشور، باید مواد پروتئینی به صورت بسته‌بندی عرضه شود، ولی در جاهایی که مواد پروتئینی به صورت بسته‌بندی عرضه نمی‌شود، باید محل سوال شما باشد.
چون گوشت و مرغ بسته‌بندی شده ندیدیم و هر آنچه عرضه می‌شود به صورت فله‌ای و باز است، این سوال پیش آمد!
از امسال تصمیم داریم در عرضه مرغ، بسته‌بندی را اجباری کنیم تا امکان ردیابی و کنترل بهداشتی محصولات فراهم شود.
پیش از این به احداث نانوایی در میادین اشاره کرده بودید برای این منظور چه برنامه‌ای دارید؟
شهر تهران از نظر تعداد نانوایی مشکل ندارد و بیشتر کیفیت و بهداشت نان است که محل تامل است. ما در سازمان میادین با همکاری شورای آرد و نان و سازمان بازرگانی استان تهران تصمیم گرفتیم تا در مناطقی که استقرار نانوایی کمتر است واحدهای نانوایی ایجاد کنیم، البته با شرایطی متفاوت از نانوایی‌های معمول، به طوری که کنترل کیفیت و بهداشت در آن رعایت شود. تا آخر این ماه مکان‌های پیش‌بینی شده را به مزایده خواهیم گذاشت و تا اواخر شهریور ماه امکان فعال‌سازی تولید و عرضه نان در بخشی از بازارهای مان فراهم خواهد شد.
تاسیس میادین در برخی محله‌ها باعث بی‌رونقی و تعطیلی برخی واحدهای خرده‌فروشی شده و اعتراض اصناف را در پی داشته است؛ برای جلوگیری از این اتفاق چه تمهیداتی اندیشیده‌اید؟
بله، یکی از مشکلات بازار و نظام توزیع کالا در تهران تعداد بیش از حد متعارف بازارهای خرده‌فروشی است، ظاهرا به ازای هر ۶ یا ۷ خانوار یک واحد خرده‌فروشی وجود دارد؛ یعنی آن واحد تجاری باید هزینه‌های زندگی و کارش را از جیب ۶ یا ۷ خانوار تحصیل کند. این وضعیت باعث شده واحدهای خرده‌فروشی مجبور شوند حاشیه سود بالایی برای خود قائل شوند، یکی از کارکردهای سازمان میادین افزایش میزان فروش در میادین به دلیل قیمت پایین است و این امر باعث کم شدن حاشیه سود می‌شود و نفع مصرف‌کننده را در پی دارد. چنین اعتراض‌هایی از سوی خرده فروشان طبیعی است، منتها بخشی از همین واحدهای خرده‌فروشی در میادین مشغول می‌شوند.
در برخی میادین شاهد عرضه میوه‌های وارداتی هستیم، در حالی که مشابه همان محصول در داخل وجود دارد، دلیل چیست؟
عملکرد سازمان میادین تابع محصولاتی است که در بازار کشور وجود دارد، اما متاسفانه در سالهای اخیر به‌رغم تنوع ممتاز محصولات تولید داخل، شاهد عرضه میوه‌های وارداتی بوده‌ایم. تقریبا سرانه تولید میوه در کشور ۵/۲ برابر تولید جهانی است و نباید فضا را برای حضور میوه‌های وارداتی باز می‌کردیم. در یک دوره ۴ ساله میزان واردات کشور از حدود ۳۰۰ هزار تن به فراتر از یک میلیون تن رسیده و طبیعتا وقتی این میزان میوه مصرف شود، می‌تواند ذائقه مردم را تغییر دهد و به صورت مستمر جای خود را در سفره مردم باز کند، با این حال ما سعی کردیم با مکانیزم قیمت‌گذاری خیلی فضا را برای محصولات وارداتی در بازارهایمان باز نکنیم و شرایط عرضه محصولات داخلی را فراهم کنیم.
ارسال نظر