بررسی اهداف راه‌اندازی تشکل‌های وارداتی در گفت‌وگو با فعالان اقتصادی
پلی بر سیل واردات
مسیح حاتمی - وزارت بازرگانی دولت دهم در پی استقرار تشکل‌های وارداتی و گسترش دامنه فعالیت آنها است، تا آنجا که وزیر بازرگانی در جمع نمایندگان اتاق‌های بازرگانی گفته است که اگر بخش خصوصی این تشکل‌ها را راه نیندازد وزارت بازرگانی راسا دست به تشکیل آنها خواهد زد.
رییس اتاق تهران در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» با بیان اینکه اگر تشکل‌های وارداتی شکل بگیرند و از سوی وزارت بازرگانی ارزشگذاری شوند، می‌توانند نقش موثری ایفا کنند، افزود: ما در اتاق بازرگانی تهران به دنبال تقویت تشکل‌ها هستیم.
وی در پاسخ به این سوال که آیا آیین‌نامه تشکل‌های وارداتی تا پایان امسال تدوین خواهد شد یا نه، گفت: باید دید که وزارت بازرگانی چه کار می‌کند. اگر وزارت بازرگانی همراهی کند، ما آمادگی داریم که این تشکل‌ها را ساماندهی بکنیم. به اعتقاد آل‌اسحاق اگر تشکل‌ها شکل بگیرند، خیلی از مشکلات حل شده و آنگاه اتاق می‌شود تشکل تشکل‌ها. نظر دولت هم همین است که باید تشکل‌های تولیدی، صادراتی و وارداتی تقویت شوند.
فرهاد فزونی، عضو هیات نمایندگان اتاق تهران نیز می‌گوید: از این پس واردات یک گروه کالایی منوط به کسب مجوز از تشکل وارداتی مربوطه خواهد بود. بنابراین می‌توانیم مطمئن باشیم که از واردات کالای بی‌کیفیت جلوگیری خواهد شد.
این عضو هیات نمایندگان اتاق‌های ایران و تهران همچنین با اشاره به مشکلات یا مضرات احتمالی تشکل‌های مذکور یادآور شد: البته اینها ممکن است که به انحصار در واردات هم منجر بشود. به این صورت که هیات‌مدیره یک تشکل وارداتی به طور انحصاری فقط به خودشان اجازه واردات بدهند که اگر این گونه بشود، این تشکل‌ها به مشکل برخواهند خورد.
وی همچنین اظهار امیدواری کرد که تا پایان سال پس از تدوین آیین‌نامه مذکور و ارائه آن به هیات نمایندگان به دولت نیز ارائه بشود تا نظر دولتیان لحاظ شود.
احمد پورفلاح، دیگر فعال بخش خصوصی نیز با بیان اینکه همزمان با موضوع رای اعتماد دکتر غضنفری این مساله در اتاق ایران طرح شد، افزود: همان زمان ما اعتراض کردیم که اگر اتاق بازرگانی مسوول تشکل‌ها است، وزارت بازرگانی به چه شکلی می‌خواهد وارد این
عرصه شود.
وی افزود: به طور مرتب تشکل‌های جدید دارد شکل می‌گیرد، اما احساس من این است که پس از تدوین این آیین‌نامه در اتاق ایران، وزارت بازرگانی عقب‌نشینی می‌کند.
پدرام سلطانی، عضو هیات نمایندگان اتاق تهران نیز با بیان اینکه راه‌اندازی تشکل‌های وارداتی نیازی به آیین‌نامه ندارد، تاکید کرد: در اتاق ایران در این مورد هم قانون و هم آیین‌نامه داریم چنانکه هر تشکل می‌تواند صادراتی، تولیدی یا وارداتی باشد.
سلطانی تصریح کرد: وزیر بازرگانی از این آیین‌نامه اطلاع دارد، ولی تصور ایشان این بوده که تشکل‌های وارداتی به هر دلیلی - عامدانه یا به دلیل نقص قوانین- شکل نگرفته و مانعی در راه آنها وجود دارد.
این فعال بخش خصوصی با بیان اینکه « به نظر من این موانع وجود ندارد» در توضیح مدعای خود گفت: چون ما همین الان تشکل وارداتی داریم، بنابراین هرجا که واردکننده‌ها احساس بکنند که با ایجاد تشکل می‌توانند منافع خود را حفظ کنند، اقدام خواهند کرد.
وی در عین حال خاطرنشان کرد: البته در بعضی گروه‌های کالایی واردات توسط بخش دولتی یا شبه دولتی انجام می‌شود که اینها نمی‌خواهند شناسایی بشوند. سلطانی ادامه داد: در بخش واردات بر خلاف صادرات خیلی‌ها سر خودشان را پایین نگه می‌دارند که شناسایی نشوند، بنابراین به فکر ایجاد تشکل هم نمی‌افتند.
وی با بیان اینکه «من اختلاف‌نظری هم با آقای وزیر دارم،»گفت: معتقد نیستم که تشکل‌های وارداتی می‌توانند واردات را سامان دهی کنند مگر تشکل‌های صادراتی توانسته اند به رغم قوی بودن صادرات را سامان دهی بکنند؟
وی در بیان چرایی عدم‌کارآیی تشکل‌های صادراتی یادآور شد: بخشی از این مساله به دولت برمی گردد که خیلی حرف شنوی از تشکل‌ها ندارد. شما ببینید کدام پیشنهادها و راهکارهای اتاق بازرگانی به عنوان مادر تشکل‌ها در چند سال گذشته از سوی دولت شنیده شده و به مرحله اجرا درآمده است. نمی‌گویم نیست، اما خیلی کم است. حالا برسید به تشکل‌های کوچک‌تر که دیگر دولت به آنها اصلا توجهی ندارد.
وی افزود: در همه دنیا تشکل‌ها برای حفظ منافع صنفی ایجاد می‌شوند؛ یعنی اعضای یک صنف دور هم جمع می‌شوند که مشکلات خودشان را ساماندهی کنند. مشکلات ملی را اصولا خود دولت باید سامان دهی کند می‌تواند از توان کارشناسی یا نظرات تشکل‌ها استفاده بکند، اما تشکل به دنبال این راه نمی‌افتد که واردات بی‌کیفیت یا بی‌رویه نباید انجام بشود.
عضو هیات نمایندگان اتاق ایران ادامه داد: واردات کالای بی‌کیفیت نیازی به تشکل‌ها ندارد. بیماری اقتصاد باعث می‌شود که واردات ما بی‌رویه یا بی‌کیفیت بشود.
وی این سوال را طرح کرد که اصولا چرا واردات بی‌کیفیت صورت می‌گیرد و افزود: چون قدرت خرید مردم پایین است جنس ارزان می‌خرند؛ بنابراین تقاضا برای این نوع کالاها وجود دارد.
سلطانی در پایان گفت: دولت تا زمانی که با اصلاح ساختارهای اقتصادی نتواند تقاضا را نظام‌مند کند، این آسیب‌ها وجود دارد و با درست کردن چند تشکل، امور واردات اصلاح نمی‌شود.
محمدعلی ضیغمی، معاون وزیر بازرگانی تدوین آیین‌نامه تشکل‌های وارداتی را بخشی از رویکرد وزارت بازرگانی به عنوان یکی از بخش‌های مدیریت واردات دانست و گفت: در پروژه مدیریت واردات که وزارتخانه به طور جدی پیگیر آن است، یکی از موارد این است که واردکنندگان سامان پیدا کنند و از کانال مناسبی دارای تشکل بشوند تا مشخص شود چه کسانی چه کالاهایی را وارد می‌کنند و در برابر واردات خود- اگر احیانا مشکلی ایجاد شود- مسوولیت‌پذیری داشته باشند.
ضیغمی با بیان اینکه تشکل دار شدن واردکنندگان به کاهش هزینه‌های واردات کمک می‌کند، افزود: وزارت بازرگانی در این موضوع جدی است و در تعامل با اتاق بازرگانی، پیشنهاد وزیر هم این بوده که اتاق‌های بازرگانی خودشان این تشکل‌ها را ایجاد بکنند. معاون وزیر بازرگانی با بیان اینکه ما هنوز در این مورد نتوانسته ایم به جمع‌بندی برسیم، گفت: ما در تشکل‌های صادراتی اعضایی داریم که کار واردات را هم انجام می‌دهند. مساله این است که آیا همین تشکل‌های صادراتی را اصلاح بکنیم و بپذیریم که اقدام به واردات کنند یا اینها را از هم جدا بکنیم.
رییس اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی نیز با بیان اینکه نمی‌شود یک تصمیم کلی گرفت و اصناف دارای موقعیت‌های متفاوت هستند، گفت: می‌توان بعضی از تشکل‌های وارداتی را اصلاح و واردکنندگان را هم عضو آن کرد، چون اینها به درد هم می‌خورند و ۵۰ درصد اقلام وارداتی دوباره برای صادرات مورد مصرف قرار می‌گیرد.
حسینی بر این باور است که نمی‌شود برای همه صنف‌ها یک حکم کلی صادر کرد. ما صنایعی داریم مثل پوشاک که تشکل‌های تولیدی یا صادراتی نمی‌توانند با تشکل‌های وارداتی یک جا جمع شوند و به طور کلی واردکنندگان کالاهای مصرفی باید تشکل جداگانه‌ای تشکیل دهند؛ چون منافع آنها با منافع تولیدکنندگان و صادرکنندگان در تناقض است.
به هر روی تشکل‌های وارداتی در راهند و چنین به نظر می‌رسد که در ابهام‌زدایی از حجم واردات که همواره ارزش آن چندین برابر ارزش صادرات کشور است، اثر گذار خواهند بود.
ارسال نظر