گروه بازرگانی - چندی پیش معاون پیشگیری، برنامه ریزی و امور استان‌های ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز از ورود سالانه بیش از ۶‌میلیارد دلار با کالای قاچاق به کشور خبر داد. این خبر پس از مدت‌ها سکوت ستاد مبارزه با قاچاق و ارز کالا منتشر شد. سکوتی که پس از یک دوره اطلاع رسانی شفاف این ستاد که حدود ۳ سال پیش اتفاق افتاد‌، ناگهان بر این ستاد حاکم شد و روزنامه‌نگاران از همان نشست‌های سالی یک یا دوبار با مدیران ارشد این ستاد نیز به کلی محروم شدند. یادمان نرفته که ۲ سال پیش در همایش سراسری این ستاد درست در لحظه‌ای که نوبت به گزارش‌دهی نمایندگان استان‌ها رسید‌، رییس ستاد دستور خروج خبرنگاران را صادر کرد و از سال بعد تصمیم گرفته شد که خبرنگاران به همایش سالانه مذکور دعوت نشوند.

اما از این مقدمه که بگذریم معاون پیشگیری، برنامه‌ریزی و امور استان‌های ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز با ابراز تاسف از وضعیت قاچاق کالا در کشور گفته است‌: متاسفانه سالانه بیش از ۶‌میلیارد دلار کالای قاچاق وارد کشور می‌شود که این میزان ورود کالای قاچاق باعث شده که بخش زیادی از کارخانجات و واحدهای تولیدی با مشکل مواجه شوند.

به گفته وی علاوه بر تاثیرات مخرب ورود کالای قاچاق به کشور در حوزه امنیت ملی، افزایش این روند باعث شده که بعضی از کارخانجات و واحدهای تولیدی در سراسر کشور با ۴۰ تا ۵۰‌درصد ظرفیت خود به فعالیت مشغول باشد که این کار در ادامه باعث افزایش نرخ بیکاری در کشور خواهد شد.

رئیس سازمان بازرگانی آذربایجان شرقی نیز در این باره معتقد است که مهمترین دلیل قاچاق کالا نبود قیمت واقعی برکالاها است.

رئیس سازمان بازرگانی آذربایجان شرقی چندی پیش در جلسه پیشگیری و ساماندهی اقتصادی مهم‌ترین دلایل قاچاق کالا در شهرهای مرزی را نبود قیمت واقعی برای اجناس عنوان کرد.

صادق نجفی گفت: تفاوت قیمت داخلی و خارجی برای انواع کالا از دلایل اصلی گرایش به قاچاق است.

وی عدم اشتغال مولد و همچنین نبود امکانات کافی در شهرهای مرزی استان را از دیگر دلایل گرایش مردم به قاچاق کالا دانست.

بر اساس گفته او بسیاری از کالاهایی که به صورت غیرقانونی وارد استان آذربایجان شرقی می‌شوند، فاقد نظارت و کنترل هستند و به همین دلیل افزایش سطح آگاهی مردم می‌تواند در شناسایی و عدم استفاده از کالاهای تقلبی مفید باشد.

در حقیقت قاچاق کالا عمدتا در کشورهایی اتفاق می‌افتد که تقاضا برای کالاهای وارداتی بالا است و تفاوت قیمت و کیفیت این کالاها با تولیدات داخلی به چشم می‌خورد که این شرایط در کشور ایران به وضوح دیده می‌شود.

در نقاط مرزی به سبب برخورداری کمتر این نقاط از امکانات و فرصت‌های شغلی و سهولت تردد در دو سوی مرز پدیده قاچاق بارزتر از دیگر نقاط است.

اما از عمده‌ترین دلایل قاچاق کالا و رشد آن در نقاط مرزی کشورکه تا کنون کارشناسان بر شمرده‌اند می‌توان به محرومیت ساکنان نقاط مرزی، سودآوری قاچاق کالا به دلیل اختلاف قیمت‌ها در داخل و خارج از کشور، کیفیت پایین کالاهای تولید داخل، ناهماهنگی دستگاه‌های سیاستگذار و برنامه‌ریز با بدنه اجرایی در خصوص مبارزه با قاچاق، اتخاذ سیاست‌های مقطعی درخصوص واردات برخی کالاها وحقوق و عوارض گمرکی اشاره کرد.

در این میان نگاه درآمدی به گمرک نیز از مهم‌ترین مشکلات ساختاری اقتصاد است که مستقیما به پدیده قاچاق دامن می‌زند. در حال حاضر گمرک در ایران، مقام سوم را به لحاظ پول سازی برای دولت دارد، حال آنکه مهم‌ترین وظیفه گمرک‌، استقرار در تمام مبادی ورودی است تا هیچ کالایی بدون پرداخت حقوق گمرکی وارد نشود. کمبود نیرو در این نهاد موثراز

مشکلات اصلی این نهاد است؛ به طوری که در حال حاضر به عنوان مثال تنها در گمرکات استان فارس ۶۳ پست سازمانی خالی ست.