مشکلات همچنان باقی است

گروه بازرگانی- وزیر تجارت عراق و هیات همراهش دیروز به اتاق بازرگانی ایران رفتند تا گسترش مبادلات تجاری با بخش خصوصی کشورمان را پی بگیرند، اما واقعیت این است که در این سال‌هایی که از دوران جدید این کشور همسایه می‌گذرد، مبادلات دو کشور عمدتا جنبه و ساختار دولتی داشته است. راه دور نرویم. همین چند ماه پیش برنامه جامع توسعه مبادلات تجاری ایران و عراق در «دفتر هماهنگی امور عراق» طراحی و تدوین شد که در درون سازمان توسعه تجارت، یعنی این سازمان دولتی مستقر شده است. هر چند اتاق بازرگانی دو کشور نیز کماکان به کار خود ادامه می‌دهد، اما نشانه‌ها حاکی از آن است که چندان در رویکرد مبادلات تجاری به بخش خصوصی توفیقی نداشته است. حال آنکه رفتار تجاری کشورهای دیگر منطقه با عراق به گونه‌ای دیگر رقم خورده است. ترکیه، اردن، عربستان، امارات متحده عربی و... اکنون نقشی تعیین کننده در بازار عراق دارند به طوری که ارزش صادرات ترکیه به عراق از مرز ۵میلیارد دلار گذشته است و بر اساس برنامه مشترک دو کشور قرار است طی چند سال آینده به ۲۰میلیارد دلار برسد. دستیابی ترکیه به این سهم، تلویحا به معنای بازدارندگی کشورهای دیگر از گسترش رابطه با عراق است. بیش از آنکه دیرتر شود، کاری کنیم.

نشست مشترک فعالان اقتصادی ایران و عراق با حضور وزیر بازرگانی عراق، رییس اتاق بازرگانی ایران، رییس اتاق مشترک ایران و عراق تشکیل شد.

دکترحسن تیزمغز، رییس اتاق بازرگانی ایران و عراق در این نشست اظهار داشت: رابطه با عراق نسبت به سال گذشته از توسعه خوبی برخوردار بود و صادرات ما به این کشور به رقم ۳میلیارد دلار رسیده است. ارتباط ما با اقلیم کردستان نیز نسبت به سال گذشته بیشتر شده، به‌طوری که بیش از ۵/۱میلیارد دلار از کل صادرات ایران به عراق از طریق اقلیم کردستان صورت می‌گیرد.

وی در ادامه افزود: در حال حاضر سفر به کردستان عراق نیازمند اخذ ویزا نیست و ایرانیان تنها با داشتن گذرنامه می‌توانند به استان‌های اربیل، سلیمانیه و دهوک وارد شوند.

تیزمغز با اشاره به اینکه کامیون‌ها و سیستم‌های حمل‌ونقل کشور از طریق دریافت گذرنامه وارد خاک عراق می‌شوند، گفت: این به مثابه فرصت مناسبی برای گسترش حجم ارتباطات تجاری است. رییس اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق در ادامه به بیان مشکلات موجود بر سر راه تجارت میان دو کشور پرداخت و گفت: با کمال تاسف اخذ ویزا برای تجار ایرانی در سفارت عراق با مشکلات زیادی مواجه است به گونه‌ای که پیش از صدور روادید، ویزا باید در بغداد به تایید برسد که این روند بین یک هفته تا ۳ ماه به طول می‌انجامد.

رییس اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق مشکل دیگر تجارت با عراق را حل نشدن بازگشایی مرز شلمچه عنوان کرد و گفت: به‌رغم همه وعده‌هایی که مسوولان عراقی به ایرانیان داده بودند این مرز هنوز باز نشده و کار به درازا کشیده است.

تیزمغز در ادامه در خصوص حجم مبادلات تجاری در مرزهای مختلف میان دو کشور گفت: در حال حاضر حجم مبادلات تجاری ما در اقلیم کردستان به مراتب بیشتر از مبادلاتی است که در بقیه مرزها با کشور عراق داشته‌ایم. تنها ۵/۱میلیارد دلار از مرزهای تمرچین، باشماق و پرویزخان کالا به عراق صادر شده است.

وی مساله ورود کامیون‌های ایرانی به عراق را از مشکلات اساسی تجار دانست و گفت: متاسفانه همچنان در مرزهای جنوبی ماشین‌‌های تجار ایرانی پشت به پشت در حال تخلیه کالا هستند که این موجب بروز خسارت قابل توجهی به تاجران شده است.وی گفت: این مشکل در مرزهای شمالی منتفی شده است ولی همچنان در مرزهای جنوبی ادامه دارد.

تیزمغز در ادامه پیشنهاد ایران به کشور عراق را چنین عنوان کرد: پیشنهادی که ما به تصمیم‌سازان اقتصادی عراق داده‌ایم این است که تاجران بتوانند با نامه‌هایی که از طریق اتاق بازرگانی دریافت می‌کنند وارد خاک عراق شوند و این روشی است که در‌حال‌حاضر در کردستان عراق پیاده می‌شود.

وی با ابراز تاسف از بروز موانعی در تردد تاجران ایرانی به خاک عراق گفت: بروز این مشکلات در حالی است که عراقی‌ها بدون هیچ مشکلی وارد خاک ما می‌شوند.

وی در ادامه پیشنهادهای اتاق‌های بازرگانی ایلام، سنندج و ارومیه برای تاسیس کنسولگری عراق در مراکز این استان‌ها را اعلام کرد و گفت: این پیشنهادها در مقابل وجود کنسولگری ایران در شهرهای بصره، کربلا، اربیل و سلیمانیه عراق است.وی در ادامه از تصمیمات اتاق مشترک ایران و عراق در جهت توسعه روابط میان دو کشور سخن گفت: این مقام مسوول در بخش‌خصوصی نسبت به ضعف شرکت‌های ایرانی برای حضور در مناقصات و خدمات فنی و مهندسی ابراز نگرانی کرد و گفت: در این خصوص از هیات عراق می‌خواهیم که فرصت بیشتری به شرکت‌های ایرانی بدهند.

تیز مغز گفت: نوری مالکی در سفر پیشین خود به ایران بسیار مایل بود که ایرانیان در پروژه‌های کشاورزی عراق ظاهر شوند. در این راستا وی از بازرگانان حاضر در این نشست درخواست کرد که پیشنهادهای خود را در زمینه نخلستان‌ها، محیط‌زیست و به خصوص کنترل شن‌های صحرایی ارائه دهند.