استاد دانشگاه و صادرکننده نمونه فرش:
فرش ایرانی هنوز خریدار دارد
لیلا اکبرپور - ارزآوری، اشتغالزایی و توسعه صنعت گردشگری موجب تغییر دیدگاه‌ها نسبت به فرش دستباف از یک کالای مصرفی به یک کالای هنری و نفیس شده و هم اکنون ۲۸ کشور جهان در عرصه جهانی فرش رقابت دارند. کشورمان ایران نیز در تولید فرش دستباف بی‌رقیب است، اما صادرات فرش ایران در ۴ ماه نخست سال جاری با ۱۲درصد کاهش از رقم ۱۴۴میلیون دلار سال گذشته به ۱۲۸میلیون دلار کاهش یافت که دلایل متعددی دارد. هر چند رییس کمیسیون صادرات اتاق بازرگانی ایران قیمت تمام شده و هزینه تولید فرش دستباف در ایران را بالا می‌داند و معتقد است فرش ایرانی قابلیت رقابت با سایر کشورها را ندارد، اما آنچه واقعیت دارد تولیدکنندگان فرش تقلبی مانند کشورهای پاکستان، هند و چین که از طرح و نقش دست بافته‌های ایران تقلید می‌کنند در بازاریابی محصول خود موفق عمل کرده‌اند.
شناخت بازارهای هدف و گسترش آن مشروط به توجه دولت و برنامه‌ریزی دقیق می‌تواند عاملی مهم درتوسعه صادرات فرش ایرانی باشد. یک صادرکننده نمونه فرش و تابلو فرش دستباف معتقد است: تجار و تولیدکنندگان فرش دستباف ایرانی مشکلات زیادی در جهت تولید و صادرات آن دارند، اما این مشکلات نتوانسته از تولید فرش که از اعماق فرهنگ کشورمان سرچشمه می‌گیرد، جلوگیری نماید و هنوز فرش دستباف ایرانی در بازارهای بین‌المللی خریداران زیادی دارد.
فخری‌ا... توکلی، بازاریابی و توجه به نیاز بازارهای هدف را عامل اساسی موفقیت خود در صادرات فرش دستباف دانست و گفت: طبق سلیقه کشورهای آسیایی مانند سنگاپور و مالزی سالانه بیش از ۵۰۰ تخته فرش و گلیم به سنگاپور و مالزی صادر می‌کنم.
او که در حوزه هنرهای اسلامی مالزی هنر تولید فرش را تدریس کرده و امروز استاد دانشگاه باهنر کرمان است، اظهار داشت: بازاریابی یکی از ارکان اصلی در تولید فرش است که امروز توسط کشورهایی مانند هند، پاکستان و اخیرا افغانستان نظم گرفته و طرح‌های ایران را الگوی کار خود قرار داده و گوی سبقت را از ما ربوده‌اند.
توکلی با اشاره به اینکه هنوز داشتن فرش ایرانی برای خارجیان مایه مباهات به حساب می‌آید، یادآور شد: برنامه‌ریزی سایر کشورها برای رقابت با ایران از یک سو و عدم توجه مسوولان به نقش فرش در صادرات غیرنفتی باعث شده که تولیدکنندگان فرش دستباف ایران نتوانند در تولید سفارش‌های گرفته شده از سایر کشورها موفق باشند.
بازرگان زن نمونه صادرکننده فرش دستباف خواستار دوره تنفس در اعطای تسهیلات بانکی شد و خاطرنشان کرد: فرآیند تولید تا فروش یک فرش دستباف ۶ متری حداقل یک سال است که ۶ ماه آن دوره خواب فرش است در حالی که سیستم بانکی دوره بازپرداخت تسهیلات در صنعت فرش را تنها ۲ سال آن هم با وثیقه‌های سنگین ملکی تعیین می‌کند که برای هیچ بافنده و صادرکننده‌ای توجیه اقتصادی ندارد.
توکلی یادآور شد: اتاق بازرگانی، صنایع‌و‌معادن کرمان سال گذشته با دعوت از تمامی دست‌اندرکاران صنعت فرش موضوعات و مشکلات فرش را در جلساتی با حضور استاندار و نمایندگان کرمان و راور بررسی و حل مشکلات سه بخش تولید، مواد اولیه و درآمد‌بافند‌گان را در اولویت قرار دادند.
وی درخصوص وضعیت تولید فرش دستباف در استان کرمان با یادآوری اینکه در حال حاضر حدود ۷۰درصد از بافندگان استان که حدود ۲۰ تا ۳۰هزار نفر هستند به صورت تک‌بافی عمل کرده و عمدتا طرح‌های سنتی و از رده خارج شده با مواد اولیه نامرغوب را تولید می‌کنند که متاسفانه این محصولات به خارج از کشور صادر و باعث خدشه وارد شدن به جایگاه فرش کرمان شده است، گفت: سیاست اجرایی بخش خصوصی در قالب شرکت احیا و توسعه فرش در راستای رفع موانع و هماهنگی تولید و صادرات است.
این صادرکننده نمونه فرش درخصوص مواد اولیه در استان کرمان یادآور شد: در استان کرمان ماهانه حدود ۳۰تن مواد اولیه مصرف می‌شود که فقط ۶تن آن سهم کارخانجات کرمان است.
به گفته وی از ۶ کارخانه ریسندگی در کرمان فقط یکی در حال فعالیت است و همین امر موجب شده تا ماهانه حدود ۲۴تن مواد اولیه نامرغوب توسط واسطه‌گران به خورد قالی کرمان برود.
توکلی با اشاره به اینکه بافندگان تک‌باف به دلیل نداشتن الگوی تولید درآمد کافی از حرفه‌ای که دارند عایدشان نمی‌شود، گفت: تولید براساس طرح‌های جدید دنیاپسند و اعتبارات ارزان‌قیمت به تولیدکنندگان واقعی که می‌توانند مبتکر در تحول فرش کرمان باشند از ضروریات صنعت فرش کرمان است.
او ادامه داد: دست‌اندرکاران و تولیدکنندگان فرش کرمان از دولت انتظار دارند تا واقع‌بینانه‌تر به مشکلات صنعت فرش در سراسر ایران نگاه کند.
توکلی یادآور شد: بیمه بافندگی فاقد دفتر خدمات درمانی است و تولیدکننده فرش هنوز نمی‌تواند مجموعه سیستم بانکی را متقاعد کند که دوره تولید تا برگشت سرمایه حداقل ۳سال به طول می‌انجامد و تولیدکنندگان در صورت عدم‌همکاری بانک‌ها ناگزیر به همکاری با واسطه‌گری آن هستند.
ارسال نظر