از مجاز تا مجاز!

پنجمین همایش ملی تجارت الکترونیک با حضور وزیر بازرگانی، وزیر ارتباطات و فن‌آوری اطلاعات و جمعی از معاونان وزارت بازرگانی در حالی برگزار شد که دیدگاه سخنرانان دولتی این همایش حاکی از مساعد بودن شرایط و نزدیکی فضای تجاری ایران به تجارت الکترونیک بود، این در حالی است که دیدگاه‌ کارشناسان و اساتید دانشگاه نشان از عدم رونق تجارت الکترونیک در فضای تجاری کشور داشت. کارشناسان بر این باور بودند که به منظور ارائه راهکارهای مناسب جهت رشد تجارت الکترونیکی در کشور باید نظرات بخش دولتی و بخش خصوصی و دانشگاهی در این عرصه واحد شود و در غیر این صورت ایران در ۵ سال آینده به محل پرسه بازرگانان مجازی خارجی تبدیل می‌شود که هر گونه امکان تجارت الکترونیک در داخل کشور را از دست می‌دهیم.

در این همایش یکی از اساتید دانشگاه به نقل از وزیر ارتباطات می‌گوید: در سطح بین‌الملل از نظر فرصت ایجاد شده در زمینه اجرای الکترونیکی از نمره یک، ۹۹دهم درصد را داریم. این استاد دانشگاه می‌گوید: پس اگر شرایط کشورمان مساعد است این سوال ایجاد می‌شود که چرا ما هنوز در ابتدایی‌ترین زمینه الکترونیکی که همان بازکردن ایمیل‌هایمان است مشکل داریم و اگر همسطح سایر کشورهای دنیا هستیم هنوز درگیرودار مقدمات کارمان مانده‌ایم.

رقابت داخلی مفهوم خود را از دست داده است

اما سیدمسعود میرکاظمی، وزیر بازرگانی به عنوان نخستین سخنران در پنجمین همایش ملی تجارت الکترونیک که با حضور وزیر ارتباطات و فن‌آوری اطلاعات، معاون و مدیران وزارت بازرگانی برگزار شد، گفت: توجه به تجارت الکترونیک مبحث بین‌المللی است و در‌حال‌حاضر رقابت مفهوم خود را از دست داده است.

میرکاظمی در ادامه خاطرنشان کرد: سرعت دریافت اطلاعات و عرضه در بازار برای ماندن در بازار بین‌المللی این نوع از تجارت ضروری است و این چابکی به ارتباط و تعامل قوی بین مولفه‌های مختلف بازار ارتباط دارد که تنها با استفاده از تجارت الکترونیک و فضای مجازی میسر است.

وزیر بازرگانی با تاکید براینکه ماندگاری در بازار بین‌المللی نتیجه فراهم بودن امکانات و بسته‌های تسهیل تجاری است، اظهار داشت: راه‌اندازی مرکز صدور گواهی الکترونیکی، پیش‌بینی شورایی در قانون تجارت الکترونیک که در حال ارائه خدمات هستند، ایجاد ۳۷ سامانه الکترونیکی و خدمات فضای مجازی تجارت طی ۳ سال از عمده اقدامات و خدمات ارائه شده در خصوص تجارت الکترونیک طی سال‌های اخیر است. وی ابراز عقیده کرد: زیرساخت‌های لازم در عرصه تجارت الکترونیک ایجادشده و خوشبختانه بانک‌ها به سمت ارائه خدمات در فضای مجازی در حال حرکتند.

میرکاظمی با اشاره به طبقه‌بندی و شماره‌گذاری کالا در سطح‌ ملی از اجرای این طرح ابراز خرسندی کرد و افزود: بدون وجود چنین زیرساختی امکان توسعه فضای مجازی نیست و این در حالی است که هم‌اکنون با حضور شرکت‌های مختلف پایگاه اطلاع‌رسانی قوی برای شناسایی محصولات کشورمان فراهم شده است.

وی در ادامه به اهمیت فرهنگ‌سازی و آموزش در عرصه تجارت الکترونیک اشاره و خاطرنشان کرد: برای تسهیل تجاری بسیاری از زیرساخت بر روی شبکه فراهم شده است و به زودی هیچ مراجعه فیزیکی برای ثبت سفارش انجام نمی‌شود.

وزیر بازرگانی به نسبت تجارت الکترونیک بین شرکت‌ها و مشتریان اشاره کرد و گفت: آمارها نشان می‌دهد حجم تجارت الکترونیکی بین شرکت‌ها در اروپا ۳۴ برابر، در آسیا ۱۳برابر در آمریکای غربی ۳ برابر و در آفریقا ۱۳ برابر است. میرکاظمی با بیان اینکه اصلاح نظام توزیع یکی از محورهای اصلی طرح تحول اقتصادی است بیان کرد: هدف اصلی از اصلاح نظام توزیع ایجاد یک نظام توزیع سامان‌یافته و مطابق بر توسعه تجارت الکترونیک است. این در حالی است که شناسه کالا کاملا استاندارد شده و تمامی خرده‌فروشان باید تا پایان امسال کد ملی و کارت خرید در شبکه دریافت کرده باشند. وی در ادامه افزود: در حال حاضر ۷۰درصد اصناف موفق به دریافت کارت خرید از شبکه شده‌اند. وی خاطرنشان کرد: توزیع آرد خبازی‌ها شامل ۱۱میلیون تن، تحت سیستم خرید تجارت الکترونیک انجام می‌گیرد و همچنین توزیع شیر یارانه‌ای خانوار نیز تحت شبکه است که این امر نظم بیشتر را ایجاد می‌کند.

در ادامه محمدصادق مفتح، معاون بازرگانی داخلی وزارت بازرگانی در همایش تجارت الکترونیک درخصوص عملکرد و برنامه‌های وزارتخانه در راستای طرح تحول اقتصادی در عرصه تجارت الکترونیک گفت: در زمینه پرداخت وجه از طریق الکترونیکی پروژه خرید گندم طرح بسیار موفقی برای وزارت بازرگانی بود و علاوه بر آن خرید ۲۸هزار خودرو با رقمی حدود ۳۰۰میلیارد تومان از طریق خرید الکترونیکی از دیگر زمینه‌های موفق انجام شده خرید الکترونیکی است.

مفتح با تاکید بر اینکه تجارت الکترونیکی تسهیل‌کننده فعل خرید و فروش به صورت الکترونیکی است بیان کرد: چهار مشخصه لجستیک، گردش اطلاعات و سرعت در اختیارگیری کالا، مدیریت و برنامه‌ریزی و امنیت تجارت از مهم‌ترین مقوله‌های پیشرفت تجارت الکترونیک در کشور است.

وی افزود: ایجاد بسترسازی مناسب برای اصلاح نظام توزیع در وزارت بازرگانی که در طرح تحول اقتصادی گنجانده شده، با آماده‌سازی این بسترها در قالب تجارت الکترونیک و استفاده از ابزارهای نوین قابلیت اجرایی دارد.

مفتح با بیان اینکه در زمینه اطلاعات بازار به شدت فقیر هستیم، خاطرنشان کرد: یکی از مولفه‌های نظام بازرگانی توسعه یافته و یک نظام توسعه نیافته بحث اطلاعات است و نیاز به اطلاعات موجود در بازار در شبکه مویرگی تجارت از الزامات است.