گزارش تامل‌برانگیز «ایسنا» از قاچاق گندم به عراق و افغانستان
قیمت تضمینی، بدتر از خشکسالی
اگر چه با بروز خشکسالی شدید در سال زراعی جاری، پیش‌بینی می‌شود حجم تولیدات گندم در کشور به خصوص استان فارس به عنوان قطب کشاورزی ایران کاهش یابد، قاچاق این محصول استراتژیک به کشورهای عراق و افغانستان آغاز شده است! به گزارش «ایسنا» همه ساله برداشت گندم از نیمه دوم اردیبهشت ماه و از شهرهای جنوبی استان فارس که عمدتا اراضی دیم هستند، شروع می‌شود، اما تاکنون جهاد کشاورزی و دیگر دستگاه‌های مسوول از میزان برداشت گندم در مزارع جنوب استان اطلاعاتی منتشر نکرده‌اند، با این حال گزارش‌ها حاکی از تلاش اتباع کشورهای عراق و افغانستان برای خرید و خروج قاچاق این محصول به کشورهای خود است.
یک کشاورز منطقه فیروزآباد فارس گفت: یک تبعه کشور افغانستان محصول گندم امسال را به ازای هر کیلو ۳۵۰ تومان پیش خرید کرده است.
رضا بخشی پور گفت: حدود ۲۰ روز دیگر محصول را درو می‌کنم، اما این تبعه افغانی هزینه‌های کمباین برای درو گندم و هزینه‌های حمل آن به خارج از زمین را نیز پذیرفته است.
این گندم کار فارس یادآور شد: ما فقط قرار است قسمتی از زمین و برق را برای بوجاری و بسته بندی گندم در اختیار آنها بگذاریم. حتی هزینه‌های کارگری را هم قبول کرده‌اند.
وی در پاسخ به این سوال که آیا این اقدام خود را مخالف منافع ملی نمی‌داند، گفت: امسال دولت تغییر چندانی در قیمت گندم نداد. قرار بود هر کیلوگندم را ۲۹۰ تومان از ما خریداری کند، در حالی‌که من گندم را کیلویی ۳۵۰ تومان بدون هر گونه هزینه درو و حمل و نقل و کارگر به افغانی‌ها فروختم. این خودش درآمد برای کشور است!
بخشی‌پور افزود: حدود ۱۲میلیون تومان به بانک بدهکار هستم و هر روز بانک فشار وارد می‌کند که پول را برگردانم. از بخشش جرائم تسهیلات هم چیزی اعمال نشد، ضمن اینکه نرخ تورم هم به شدت بالا رفته و هزینه‌ها پاسخگوی تولید نیست.
وی گفت: در تابستان هم آب نداریم که بتوانم محصولی بکارم و ما را مجبور کرده‌اند که در تابستان چیزی نکاریم.
سید رضا زارع، کشاورز منطقه مرودشت، هم از پیش فروش محصولات خود به اتباع عراقی و افغانی خبر داد و گفت: نیمی از محصول امسال را به یک تبعه افغانی به قیمت هر کیلو ۳۷۰ تومان فروختم و قرار بود مابقی را به دولت تحویل دهم.
وی گفت: تبعه دیگری از کشور عراق هم مابقی محصول را به قیمت۴۰۰ تومان برای هر کیلو خریداری کرد که من هم فروختم.
زارع گفت: قیمت ۲۹۰ تومان دولت در برابر افزایش هزینه‌های تولید مثل کارگر، بذر، کود و سم و هزینه‌های حمل‌ونقل و برداشت منطقی نیست.
وی ادامه داد: سال گذشته دولت قیمت‌ها را تغییری نداد، در حالی که طبق مصوبه مجلس شورای اسلامی، نرخ خرید تضمینی بایستی مطابق تورم افزایش یابد.
این کشاورز منطقه مرودشت خاطرنشان کرد: امسال هم گفته‌اند که نرخ خرید تضمینی ۲۹۰ تومان است؛ ولی هیچ کس به صورت قاطع این را تایید نکرده است.
زارع این اقدام خود را در راستای اهداف ملی دانست وگفت: اولا دولت توجهی به تولید در کشاورزی نمی‌کند در حالی‌که در همه جای دنیا بیشترین حمایت‌ها و یارانه‌ها در بخش کشاورزی پرداخت می‌شود. دیگر اینکه فروش ۲۹۰ تومانی مطابق منافع ملی نیست چون با این وضع قادر به تامین هزینه‌های تولید نیستیم و باید اعلام ورشکستگی کنیم.
غضنفر روستا در منطقه پاسارگاد هم گفت: در منطقه ما هم اتباع افغانی و عراقی هر کیلو گندم را تا ۴۰۰تومان از کشاورزان خریداری کرده‌اند.
وی با رد فروش گندم به اتباع خارجی گفت: من حتی یک دانه از گندم خود را حتی اگر همه آنها آتش بگیرد، به خارجی‌ها نمی‌دهم. آمریکایی و افغانی و لبنانی هم فرقی نمی‌کند.
روستا با بیان اینکه کشاورزان از شدت فشارهای اقتصادی مجبور به فروش محصولات خود به خارجی‌ها هستند، ادامه داد: تا آنجا که خبر دارم قیمت هر کیلو گندم در بازارهای جهانی بدون هزینه حمل از هزار تومان هم بیشتر است و دولت اگر بخواهد گندمی وارد کند باید چهار برابر قیمتی که به کشاورزان داخلی می‌پردازد، در بازارهای جهانی پرداخت کند.
وی با انتقاد از سیاست‌های دولت در خصوص حمایت از کشاورزان گفت: دولت هیچ سیاست مشخصی ندارد. فقط نامه‌ای به دست ما داده‌اند که به خاطر خشکسالی، کشت تابستانی نداشته باشیم و معلوم نیست کشاورز چه باید بکند تا معیشت زندگیش بگذرد.
این کشاورز منطقه پاسارگاد گفت: دل خوش کرده‌اند که ۵۰ هکتار زمین کشاورزیمان را مثلا چند صد‌میلیون تومان می‌خرند ولی درآمد ما با این حجم سرمایه گذاری همخوانی ندارد.
وی کشاورزی را تولیدی پر هزینه دانست و گفت: دولت اگر می‌خواهد از کشاورز حمایت کند، همان سیاست خرید تضمینی را درست اجرا کند، مشکل ما حل می‌شود.
وی گفت: از آبان ماه سال گذشته تاکنون نتوانسته‌ایم پول۱۰ تن چغندری را که به کارخانه‌های قند تحویل داده‌ایم، بگیریم. پس کشاورز حق دارد محصول خود را به بیگانه بفروشد، اگرچه همانگونه که گفتم، من تن به این کار نمی‌دهم.
روستا گفت: زمانی که دولت مجبور شد گندم کیلویی هزار تومان را وارد کند، آن وقت قدر کشاورز دانسته می‌شود.
وی نرخ واقعی تولید گندم در کشور را غیرقابل محاسبه دانست و گفت: منابع آبی که ما در منطقه از دست دادیم حتی اگر قیمت گندم به ۱۰۰ هزار تومان هم برسد قابل برگشت نیست؛ چرا که الان چاه با عمق ۲۵۰ متر هم آب ندارد.
به اعتقاد این کشاورز فارس، اگر دولت نرخ خرید تضمینی گندم را بین ۳۵۰ تا ۴۰۰ تومان تعیین کند، کشاورز می‌تواند به درآمد شغلی خود مطمئن بوده و حداقل‌ها را دریافت کند.
عبدالسلام ـ تبعه افغانی ـ که این روزها در فارس مشغول خرید و انتقال گندم به کشورش است، گفت: کشاورزان اشتیاق خوبی برای فروش گندمشان به ما دارند و حتی خود آنها تماس می‌گیرند که محصولشان را بخریم.
وی گفت: برخی از کشاورزان همه منابع و مواد را هدر داده اند و مثلا در یک هکتار کمتر از دو تن گندم نامرغوب برداشت خواهند کرد؛ اما کشاورز هم هست که در هر هکتار پنج تن به بالا گندم خوب تولید می‌کند و ما فقط از این کشاورزان خرید می‌کنیم.
عبدالسلام در پاسخ به این سوال که چرا محصولات مورد نیاز خود را از بازارهای جهانی تامین نمی‌کنند؟ گفت: پاکستان صادرات گندم خود به افغانستان را ممنوع کرده و برای خرید گندم از دیگر کشورها هم امکانات وارداتی نداریم و برخی از کشورها نیز با تجار افغانی معامله نمی‌کنند.
وی قیمت کنونی هرکیلوگرم گندم در افغانستان را هم اکنون ۷ دلار اعلام کرد و گفت: ما در ایران هر ۱۰۰ کیلو گندم را کمتر از ۴۰ دلار می‌خریم و با هزینه‌های بوجاری و حمل‌ونقل تا کابل به ۵۵ دلار می‌رسد.
این تبعه افغانستان گفت: در دیگر استان‌ها هم گندم می‌خریم و پس از بوجاری و بسته‌بندی با کامیون به لب مرز حمل می‌کنیم.
وی درباره چگونگی انتقال گندم‌ها به خارج از ایران نیز گفت: با استفاده از حیوانات و به صورت قاچاق از کوه‌های مرزی این گندم‌ها را به افغانستان حمل می‌کنیم.
عبدالسلام در پاسخ به این سوال که چرا گندم را از طریق قانونی و گمرکات از ایران خارج نمی‌کنید؟ گفت: تعرفه‌هایی که دولت ایران برای صادرات گندم وضع کرده، بسیار بالاست و به همان قیمت‌های جهانی می‌رسد.
این تبعه افغانی معتقد است: کشاورزان با میل و رغبت محصولات خود را می‌فروشند و هیچ گونه غارت منابع از ایران صورت نمی‌گیرد.
مهندس عبدالکریم رضوی، رییس جهادکشاورزی فارس، هم در گفت‌وگو با ایسنا گفت: من هم شنیده‌ام که محصول گندم استان تا قیمت ۴۰۰ تومان به کشورهای عراق و افغانستان قاچاق می‌شود.
وی افزود: تا زمانی که قیمت‌های خرید تضمینی را به صرفه نکنیم، این امکان وجود دارد که کشاورز محصول خود را به اتباع بیگانه بفروشد.
یک استاد دانشگاه می‌گوید: در حالی که کشورهای پیشرفته به شدت به ذخائر ژنتیکی خود توجه دارند، اما این ذخایر در کشور ما بی هیچ قید و شرطی صادر و گاهی قاچاق می‌شود.
وی گفت: امروز بسیاری از محصولات وارداتی فاقد قدرت باروری و تکثیر هستند، اما محصولات ایرانی به هنگام صادرات همچنان قدرت باروری دارند.
این استاد دانشگاه افزود: کارشناسان خارجی هم اکنون در داخل کشور به دنبال ذخائر ژنتیکی هستند و بسیاری از ذخائر را از کشور خارج کرده‌اند.
مدیر تعاون روستایی استان: قیمت‌های دولتی بالا باشد، گندم قاچاق نمی‌شود
از سوی دیگر مدیر تعاون روستایی فارس گفت: بر اثر خشکسالی امسال مزارع دیم به طور کامل نابود شده‌اند ضمن آنکه بیماری‌ها و آفات و هجمه حشرات افزایش می‌یابد و نتیجه آن کاهش میزان عملکرد در واحد سطح است.
وی درباره قاچاق گندم از فارس به عراق و افغانستان و انتشار اخبار آن در رسانه‌ها نیز گفت: این موضوع را من در روزنامه‌های استان خواندم، اما ما هم معتقدیم قیمت‌های دولتی باید به گونه‌ای باشد که کشاورز حاضر نباشد محصول خود را به غیر از دولت تحویل دهد.
وی گفت: امسال تولید ۱۲ تا ۱۵میلیون تن گندم در سال‌های گذشته، به نصف تقلیل پیدا می‌کند و به واردات سه تا پنج‌میلیون تن گندم نیاز خواهیم داشت.
ارسال نظر