در بیستمین همایش هماهنگی ارگان‌های دریایی بررسی شد
تاثیر تحریم‌ها بر هزینه تجارت کالا
رییس کمیسیون حملونقل اتاق ایران مطرح کرد: سهم ۱۲ درصدی هزینه‌های حملونقل بر قیمت تمام شده
وزیر راه و شهرسازی خبر داد: کاهش تعرفه ورود و خروج کالاهای ترانزیتی
رییس کمیسیون حملونقل اتاق ایران مطرح کرد: سهم ۱۲ درصدی هزینه‌های حملونقل بر قیمت تمام شده مینا یوسفی - حدود ۹۰ درصد تجارت خارجی کشور از طریق دریا انجام می‌شود، اما با این حال به گفته مسوولان و فعالان اقتصادی، صنعت حملونقل دریایی همچنان با مشکلاتی چون تاثیر بحران اقتصاد جهانی بر کشتیرانی ایران، ایجاد ناامنی در آب‌ها از سوی دزدان دریایی، سرمایه گذاری ناکافی در بنادر، نبود طرح‌های جامع در این زمینه و همچنین چالش نوظهور تحریم‌ها مواجه است.
این مشکلات موجب شده که هزینه حملونقل بر قیمت تمام شده کالا در ایران به حدود دو برابر میانگین جهانی برسد.
آن طور که رییس کمیسیون حملونقل اتاق تهران می‌گوید: در حال حاضر ۶ تا ۷ درصد قیمت کالاها در جهان متاثر از هزینه‌های حملونقل است، اما این رقم در ایران ۱۲ درصد برآورد می‌شود.
در این زمینه، گروهی از مسوولان و کارشناسان در بیستمین همایش هماهنگی ارگان‌های دریایی در کیش گردهم آمدند تا علاوه بر بررسی چالش‌های موجود در صنعت دریایی به بررسی راهکارهایی در این زمینه بپردازند.
این همایش به محلی برای بررسی تاثیر تحریم‌ها بر اقتصاد حملونقل دریایی تبدیل شد و در نهایت کارشناسان به این نتیجه رسیدند که برای عبور از بحران‌های کنونی صنعت حملونقل و توسعه حملونقل دریایی، باید همکاری گمرک، بانک‌ها و بیمه‌ها با کشتیرانی‌ها افزایش یابد.
اما چالش‌های صنعتی دریایی کشور در حالی افزایش پیدا کرده است که به گفته متولیان امر، از ۳۰ کشور محصور در خشکی جهان، ۱۳ کشور برای حمل کالاهای خود نیازمند ایران هستند.
مسعود دانشمند، رییس کمیسیون حملونقل، ترانزیت و گمرک اتاق بازرگانی ایران در حاشیه پانلی در این زمینه به «دنیای اقتصاد» گفت: یکی از عوامل موثر بر حمایت از تولید ملی ایجاد حملونقلی کارآمد است.
او در این مورد به برخی نارسایی‌ها اشاره کرد و پیرامون تحریم‌ها نیز توضیح داد: در شرایط تحریم، بازرگانان ناچار به پرداخت هزینه‌های بیشتر برای جا به جایی کالاها به خارج و داخل کشور هستند؛ بنابراین باید با در پیش گرفتن راهکارهایی از این هزینه‌های سربار کاسته شود.
سوخت در فاز دوم هدفمندی تک نرخی شود
در عین حال، چند نرخی بودن قیمت سوخت، همکاری ضعیف بانک‌ها و بیمه‌ها با دست‌اندرکاران صنعت حملونقل و پایین بودن بهره‌وری نظام حملونقل در کشور از جمله مهم‌ترین دست‌اندازهایی محسوب می‌شود که این کارشناس از آنها به عنوان مشکلات صنعت حملونقل یاد می‌کند.
او اما انتقاد به قیمت سوخت در کشور را به منزله مخالفت با هدفمند کردن یارانه‌ها نمی‌داند، ولی در عین حال پیشنهاد می‌دهد که در فاز دوم هدفمندی از یک سو، سوخت تک نرخی شود و از سوی دیگر، مابه‌التفاوت قیمت سوخت به صورت یارانه مستقیم به کامیون‌ها یا کشتی‌ها داده شود.
رییس کمیسیون حملونقل، ترانزیت و گمرک اتاق بازرگانی، صنایع و معادن ایران با این توضیحات، به ترانزیت ۵/۱۰ میلیون تنی کالا در سال گذشته هم اشاره کرد و گفت: قرار است در سال‌جاری، ۵/۱۲ میلیون تن کالا ترانزیت شود و در برنامه پنجم نیز تکلیف بر ترانزیت ۲۰ میلیون تن گذاشته شده است.
تاثیر منفی هزینه‌های ترانزیت بر رقابت‌پذیری
علاوه بر اینها، در جریان برگزاری پانلی که به بررسی تاثیر تحریم‌ها روی هزینه‌های حملونقل کالا می‌پرداخت، محمد سمیعی، عضو انجمن مالکان کشتی هم، افزایش قیمت سوخت، کاهش میزان بار و نرخ بالای بهره‌های بانکی را موجب افزایش هزینه‌های حملونقل عنوان کرد و گفت که این موضوع باعث کاهش رقابت پذیری تجارت خارجی ایران در میان دیگر کشورها شده است.
حمزه کشاورز، یک فعال صنعت کشتیرانی نیز به موضوع عرضه و تقاضا در صنعت حملونقل اشاره کرد و از برنامه‌های جهانی برای متعادل کردن این موضوع تا سال ۲۰۱۳ خبر داد.
آن طور که این کارشناس می‌گوید: در حال حاضر در جهان به خاطر پیشی گرفتن عرضه‌کشتی از تقاضای ترانزیت دریای کالا، نرخ حملونقل دریایی پایین تر از میزان مطلوب است.
علی عزتی از مقام‌های شرکت کشتیرانی ایران نیز در این مراسم به ارائه آماری در مورد تحریم‌ها پرداخت و از شدت گرفتن تحریم‌ها در جهان علیه کشورهای مختلف که اغلب از سوی آمریکا اعمال می‌شود، انتقاد کرد.
به گفته او، از سال ۱۹۱۸ تا ۱۹۹۰، در مجموع ۱۱۵ مورد تحریم در جهان اجرا شد، اما این در حالی است که تنها طی ۹ سال بعد از آن، تعداد موارد تحریم ۶۶ مورد گزارش شده است.
کاهش تعرفه ترانزیت کالا
البته به گفته مسوولان، اقداماتی نیز برای حل این مشکلات در دستور کار است؛ آن طور که وزیر راه و شهرسازی در حاشیه این همایش اعلام کرد: برای تسهیل در امر ترانزیت، تعرفه ورود و خروج کالاهای تجاری و عوارض عبور آن از کشور کاهش می‌یابد که بخشی از این برنامه، حملونقل دریایی را دربر خواهد گرفت.
به گفته علی نیکزاد، کاهش تعرفه ترانزیت در بالا بردن درآمد سرانه ملی و رشد و توسعه کشور اثر دارد و به همین دلیل برنامه‌هایی برای کاهش تعرفه‌ها در این زمینه در دستور کار است تا به این ترتیب، حجم کالاهای ترانزیت شده امسال به ۱۲ میلیون تن افزایش یابد.
وزیر راه و شهرسازی همچنین به چند چالش مهم صنعت حملونقل دریایی هم اشاره کرد و با بیان اینکه بحث ترانزیت و توجه به توسعه حمل ونقل دریایی موجب امنیت، اشتغال، رونق اقتصادی و بالا بردن سرانه ناخالص درآمد ملی می‌شود، گفت: در بخش تهدیدها، بحث بحران اقتصاد جهانی و اثرات آن شرایط را بر کشتیرانی سخت کرده است.
نیکزاد در عین حال به پدیده دزدی دریایی در سواحل سومالی و خلیج عدن هم به عنوان چالشی دیگر اشاره و تاکید کرد که مسوولان از پشت پرده این دزدی‌های دریایی مطلع هستند.
به گفته او، همچنین باید به گسترش سرمایه‌گذاری خارجی در بنادر ایران توجه بیشتری شود، تا بنادر قدرت رقابت با سایر بنادر منطقه را از دست ندهند.
تاثیر هزینه‌های حملونقل بر قیمت تمام شده کالا
وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح نیز در بیستمین همایش هماهنگی ارگان‌های دریایی به ضرورت وجود طرح جامع حملونقل کشور اشاره و از نبود چنین طرحی انتقاد کرد.
به گفته احمد وحیدی، حمل ونقل کشور نقشی بی‌بدیل در توسعه اقتصادی دارد و این موضوع در قیمت تمام شده از کارخانه به کارخانه دیگر خود را نشان می‌دهد.
به گفته وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، توجه به پس کرانه‌ها و افزایش توان تخلیه و بارگیری کشتی‌ها در توسعه دریایی کشور نقش مهمی دارد.
او همچنین در مورد تحریم‌ها گفت: امروز در عرصه کشتیرانی بین‌المللی شاهد افزایش فشارها و برقراری تبعیض‌های ناروا و تفاوت‌های فاحش هستیم؛ بنابراین هرقدر که ارگان‌های دریایی در جهت هماهنگی و همسویی با هم در اجرای برنامه‌ها گام بردارند، اقتصاد کشور از نتایج آن برخوردار خواهد شد.
وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح همچنین با اشاره به اهمیت امنیت دریایی تاکید کرد: ایران نمره بالایی در این زمینه دارد.
طرح توسعه ۵ کیلومتری برای یک تحول
عطاالله صدر، مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی نیز در مراسم افتتاحیه این همایش گفت: موقعیت ممتاز جغرافیایی، اقتصادی و سیاسی ایران در منطقه استراتژیک خاورمیانه و برخورداری از سواحل طولانی در شمال و جنوب کشور و دستیابی به آب‌های آزاد بین‌المللی کشور را در زمره کشورهای دریایی قرار داده است. صدر افزود: عبور دو کریدور شمال و جنوب و شرق و غرب از پهنه سرزمین، ایران را به عنوان پل ارتباطی مهم حملونقلی و ترانزیتی اقتصاد و تمدن منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای، نقش‌آفرین ساخته است.
صدر با این توضیحات تاکید کرد: اگر فقط پنج کیلومتر از نوار ساحلی کشور در این روند توسعه‌ای هدف قرار داده شود، با در اختیار گرفتن مساحتی بالغ بر ۲۹ هزار کیلومتر مربع از اراضی ساحلی در شمال و جنوب کشور و استفاده از ظرفیت‌ها، ذخایر و قابلیت‌های دریایی اعم از تجارت، حملونقل، کشاورزی، صید و پرورش آبزیان، توسعه صنایع دریایی در ساحل و فراساحل، ذخایر و معادن فلات قاره، خدمات بندری و دریایی، تولید کالا و محصولات و صادرات مجدد آنها در آینده‌ای نه چندان دور، شاهد تحولات چشمگیر اقتصادی، اجتماعی و پیدایش تمدنی جدید در نوار ساحلی کشور خواهیم بود.
لزوم توجه به امنیت حملونقل دریایی مسافر
فرمانده نیروی دریایی سپاه نیز در بیستمین همایش هماهنگی ارگان‌های دریایی، تشکیل کارگروه دریایی در دولت را ضروری خواند و گفت: حتی با وجود تشکیل این کارگروه، بعضی از مشکلات که به تصمیم‌گیری‌های فوری و قطعی نیاز دارد، حل نمی‌شود.
علی فدوی در این مراسم به حادثه غرق شدن یک فروند اتوبوس دریایی در آب‌های هرمزگان اشاره کرد و با انتقاد از زمینه‌هایی که به رخداد این حادثه منجر شد، گفت: کشته شدن ۱۷ نفر در یک حادثه دریایی معضل بزرگی است و می‌طلبد که موضوع امنیت در حملونقل دریایی مسافر بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد.
او تردد چهار میلیون مسافر دریایی در استان هرمزگان را حاکی از لزوم اهمیت به توسعه بخش مسافری عنوان کرد و گفت: این در حالی است که شاهد تردد مسافرهای دریایی با حداقل شرایط و امکانات هستیم.
فدوی با بیان اینکه صنعت دریایی کشور با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می‌کند، تاکید کرد: گرفتاری‌های موجود در این بخش کم نیست و با وجود تلاش‌های زیاد که صورت گرفته، هنوز نتایج خوبی حاصل نشده که این امر نیازمند تصمیم‌گیری‌های عاجل است.
خسارت کلان دزدی دریایی
فرمانده نیروی دریایی ارتش نیز در این همایش بر تدوین سند راهبردی استراتژی دریایی و تمرکز بر توانمندی‌های موجود در منطقه برای کمرنگ شدن حضور کشورهای فرامنطقه‌ای در آب‌های منطقه تاکید کرد.
حبیب ا... سیاری درباره اقدامات نیروی دریایی در مقابله با دزدی‌های دریایی نیز گفت: نیروی دریایی ارتش ایران با اعزام ۱۹ ناوگروه و دریانوردی بیش از ۴۸۴ هزار کیلومتر از دریای سرخ تا جنوب هندوستان، از کشتی‌های تجاری عبوری در برابر حملات دزدان دریایی صیانت می‌کند.
به گفته او، امروزه کشورهای ابرقدرت جهان با استفاده ابزاری از دزدان دریایی، موجب افزایش هزینه‌های حملونقل دریایی و تاثیر آن بر توان رقابتی کشورها شده اند.
سیاری گفت: متاسفانه هم‌اکنون پدیده دزدی دریایی، ده‌ها میلیون دلار خسارت به اقتصاد جهانی با گروگان گرفتن یک هزار و ۹۰ نفر در دریاها را رقم زده است.
فرمانده نیروی دریایی ارتش تمرکز بر توانمندی‌های موجود در منطقه برای کاهش حضور کشورهای فرامنطقه‌ای در این حوزه را نیز پیشنهاد کرد و افزود: تدوین سند راهبرد استراتژی ملی دریایی، اصلاح قوانین و مقررات، تبادل اطلاعات در سطح بین‌المللی و منطقه‌ای، کسب آمادگی برای مقابله با تهدیدات بین‌المللی و افزایش آگاهی و هوشیاری از طریق آموزش کشورهای صاحب حملونقل دریایی از جمله اقداماتی است که باید در این بخش مورد توجه قرار گیرد.
ارسال نظر