قطع واردات از اروپا

۱۰۰ شرکت اروپایی در لیست تحریم

نهاوندیان: اروپایی‌ها ضرر می‌کنند

تمامی کشورهای اتحادیه اروپا تحریم می‌شوند گروه بازرگانی - به دنبال آغاز چرخش در سیاست‌های تجاری ایران در سال۹۱ که با تغییر سمت و سوی تجارت از اروپا به آسیا و کشورهای همسایه کلید خورد، ایران ثبت سفارش واردات کالا از ۱۰۰ شرکت فعال در ۲۸ کشور عضو اتحادیه اروپا را قطع کرد. آن‌طور که رییس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران می‌گوید: با تغییر کامل ذائقه بازارهای ایرانی از اروپا به آسیا، آن هم در شرایطی که اقتصاد اروپا دچار بحران شده، ضرر بزرگی متوجه حجم سود تجاری شرکت‌های فعال اروپایی از ناحیه تجارت با ایران، خواهد بود. در شرایطی که پیش از این، برخی رسانه‌های خارجی از احتمال توقف مراوده تجاری ایران با ۱۰۰ شرکت فعال و بزرگ از مجموع کشورهای عضو اتحادیه اروپا خبر دادند، روز گذشته، معاون دفتر مقررات واردات و صادرات سازمان توسعه تجارت ایران با تایید این موضوع، اعلام کرد که این اقدام در پاسخ به مواضع خصمانه کشورهای اروپایی در مقابل اقتصاد ایران اتخاذ شده است. «دنیای اقتصاد» همزمان با آغاز سال جدید، از برنامه دولت و به طور ویژه، سازمان توسعه تجارت کشور از چرخش در سیاست‌های تجاری ایران خبر داد؛ خبری که همزمان با اعلام سه گام دولت در این راستا تایید شد؛ نخست، افزایش تعرفه واردات تا ۱۲۰ درصد که با هدف حمایت از تولیدات داخلی اجرا می‌شود، دوم، جایگزینی بازار عراق با بازار شرکای سابق تجاری همچون امارات و ترکیه که به دلیل وابستگی شان به کشورهای تحریم‌کننده ایران، ملزم به اجرای سیاست‌های تحریم تجاری علیه کشورمان هستند و سوم، آزاد شدن واردات کالاهای لوکس و تشکیل بورس ارز برای مدیریت ارزهای صادراتی با هدف رفع ممنوعیت‌ها و محدودیت‌ها از تجارت خارجی کشور و خروج از دایره

«خود تحریمی تجاری» در شرایطی که تحریم‌های خارجی علیه ایران تشدید شده است. اما اکنون خبر می‌رسد که دولت برای اجرای فاز چهارم چرخش در سیاست‌های تجاری کشور در سال۹۱ نیز گام برداشته که این اقدام نیز در راستای ادامه تغییر در سمت و سوی تجاری ایران از کشورهای اروپایی و کشورهای آسیایی وابسته به اروپا به سمت کشورهای همسایه تعبیر می‌شود. ساسان خدایی، معاون دفتر مقررات واردات و صادرات و مسوول ثبت سفارش‌های سازمان توسعه تجارت ایران در گفت‌و‌گو با «دنیای اقتصاد»، با اعلام خبر توقف مراودات تجاری ایران با ۱۰۰ شرکت اروپایی، می‌گوید: در مقابل مواضع خصمانه‌ای که اتحادیه اروپا علیه ایران داشته و از آنجا که برخلاف عرف تجارت بین‌المللی و قوانین سازمان ملل متحد، کشورمان را در معرض تشدید محدودیت‌های اقتصادی قرار داده، ایران مراودات تجاری خود با ۱۰۰ شرکت اروپایی را متوقف کرده است. به این ترتیب از این پس رابطه تجاری ایران با تمام ۲۸ کشور عضو اتحادیه اروپا که شامل عمده شرکای تجاری کشور در اروپا می‌شوند، محدود خواهد شد. البته بررسی‌های «دنیای اقتصاد» نشان می‌دهد که در فاز اول، این محدودیت‌های تجاری برای آن دسته از شرکت‌‍‌هایی صورت گرفته است که کالاهای لوکس و مصرفی به ایران صادر می‌کردند و فعلا شامل کالاهایی چون مواد اولیه کارخانجات نمی‌شود اما در صورت ادامه رویه خصمانه بنگاه‌های اقتصادی اروپا، احتمال تشدید تحریم‌ها از سوی ایران و گسترش قطع واردات از این کشورها حتی تا مواد اولیه صنعت و کالاهای اساسی ادامه خواهد داشت.

به سوی تراز مثبت تجاری با اروپا

محمد نهاوندیان، رییس اتاق ایران و عضو شورای پول و اعتبار معتقد است که بخش عمده ای از تجارت ایران با اروپا به دلیل اعمال تحریم‌های تجاری از سوی اروپایی‌ها در حوزه‌های بانکی، حمل و نقلی و غیره، در شرایط یک سویه و به نفع اروپایی‌ها، صورت می‌گیرد و این رشد یک سویه تجارت میان ایران و اروپا در حالی بوده که مبادلات تجاری عمدتا با عدم شفافیت و هزینه‌های زیاد انجام شده است. به اعتقاد این کارشناس اقتصادی، اقدام دولت در راستای کاهش واردات کالاهای لوکس و مصرفی از کشورهای اروپایی، می‌تواند تا حدی در کم کردن این هزینه‌های زیاد تجاری و ایجاد تراز میان مبادلات تجاری ایران و اروپا موثر باشد. رییس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران در عین حال با تایید چرخش در سیاست‌های تجاری ایران با هدف دور زدن تحریم‌ها و تغییر ذائقه بازارهای ایرانی از اروپا به آسیا، تصریح می‌کند: در صورت تحقق کامل این امر، آن هم در شرایطی که اقتصاد اروپا دچار بحران شده، ضرر بزرگی متوجه حجم سود تجاری شرکت‌های فعال اروپایی از ناحیه تجارت با ایران خواهد بود.

دست‌اندازهای بانکی در اروپا تحریم در ایران

احتمال گسترش دامنه تحریم‌ها از سوی ایران موضوعی است که محمود دودانگه، عضو صندوق توسعه ملی هم به آن اشاره می‌کند و می‌گوید: هر چند انتظار داریم این اقدام ایران موجب تحریک اروپا شود، اما در صورت دریافت واکنش‌های دور از انتظار دامنه تحریم‌ها را گسترش خواهیم داد. دودانگه در عین حال با اشاره به سیاست‌های جدید مسوولان تجارت کشور در مورد جایگزینی بازارهای آسیایی و اروپای شرقی به جای شرکای سابق در اروپا، تاکید می‌کند که کاهش میزان واردات از اروپا به ایران مشکلی در صنعت و تولید کشور به وجود نخواهد آورد. او در توضیح بیشتر علت تصمیم متولیان تجارت خارجی کشور برای قطع واردات از ۱۰۰ شرکت اروپایی به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: اگر چه این شرکت‌ها همچنان مایل به صدور کالاهای خود به ایران هستند، اما به خاطر پیروی از سیاست‌ها تحریم اقدام به دشوار کردن روابط بانکی کرده‌اند. عضو صندوق توسعه ملی با این توضیحات انتظار تصمیم‌گیران در این مورد را بازشدن شبکه بانکی و سامانه‌های ارتباطی اروپا اعلام کرد.

قطع واردات برای کالاهای مصرفی

اما در رابطه با اتفاقی که در روند مبادلات تجاری ایران و اروپا رخ داده، رییس سابق اتاق ایران نیز نظری مشابه رییس فعلی این اتاق دارد و می‌گوید: اگر قطع واردات از ۱۰۰ شرکت اروپایی در مورد کالاهای لوکس و مصرفی باشد، این اقدام برای تجارت کشور مفید خواهد بود. سید علینقی خاموشی که ریاست اتاق مشترک ایران و انگلیس را برعهده دارد، به خبرنگار «دنیای اقتصاد» می‌گوید: باید توجه داشت که ما در شرایط تشدید تحریم‌های تجاری به سر می‌بریم و در این شرایط نباید «خودزنی» کرد؛ یعنی قطع واردات باید صرفا در مورد کالاهای لوکس و مصرفی مدنظر باشد، نه در مورد مواد اولیه کارخانجات. به اعتقاد این عضو هیات نمایندگان اتاق تهران، مسوولان سیاست‌های تجاری کشور باید به سمت اعمال سیاست‌های منطقی و معقولانه پیش بروند که این سیاست‌ها باید در راستای حمایت از تولیدات داخلی باشد.