چرخش در سیاست‌های قیمت‌گذاری دولت؟

سازمان حمایت افزایش پلکانی نرخ کالاها را پذیرفت

نکویی مهر: تثبیت قیمت‌ها به ضرر تولید است

گروه بازرگانی - همزمان با آغاز تنظیم بازار شب عید، سازمان حمایت سیاست‌های خود در حوزه قیمت‌گذاری را تغییر داد و افزایش پلکانی قیمت‌ها را پذیرفت. این نخستین بار از زمان فعالیت سازمان حمایت است که افزایش قیمت‌ها امری پذیرفتنی تلقی می‌شود. پیش از این سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان که به خاطر در پیش گرفتن سیاست‌های سخت‌گیرانه بیشتر به جانبداری از مصرف‌کنندگان می‌پرداخت، با اغلب درخواست‌های مکرر واحدهای تولیدی برای افزایش قیمت کالاها مخالفت می‌کرد. این در حالی است که در یک سال گذشته به دنبال اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها و همچنین افزایش چندین باره نرخ ارز در تولیدکنندگان خواستار گران کردن کالاهای خود شدند، اما آنگونه که خود مسوولان می‌گویند تا کنون بیشتر این درخواست‌ها با پاسخ «نه» مواجه شده‌اند.

رییس سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولید‌کنندگان «تثبیت قیمت‌ها را به ضرر تولید» خواند و گفت: این سازمان در سیاست‌های کنترل بازار خود شیوه تغییر پلکانی قیمت‌ها را اعمال می‌کند؛ چرا که ثبات و «فریز کردن» قیمت‌ها منطق اقتصادی ندارد و تولید را دچار مشکل خواهد کرد. محمد حسن نکویی مهر در گفت‌وگو با «شاتا» با بیان این مطلب که آستانه تحمل مصرف‌کننده مشخص است و در بسیاری موارد افزایش قیمت‌ها را بر نمی‌تابد، تصریح کرد: از طرفی به دنبال خارج کردن تولیدکننده از چرخه تولید هم نیستیم، بنابراین تلاش می‌کنیم تا با یک شیب ملایم و مدیریت شده، خواسته هر دو طرف را برآورده کنیم.

به گفته نکویی مهر، با تثبیت قیمت‌ها نمی‌توان تولید را استمرار بخشید و رشد ناگهانی و تورم شدید نیز به اقتصاد کشور آسیب وارد می‌کند.

نکویی مهر همچنین با اشاره به طرح ویژه کنترل بازار در آستانه سال نو افزود: سیاست‌های پولی هم به مدد آمده‌اند و بانک مرکزی ارز مورد نیاز وارد‌کنندگان رسمی را تامین می‌کند، ارز تک نرخی ملاک سازمان حمایت در سیاست‌های قیمتی است.

معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت می‌گوید: ملاک قیمتی این بوده که واحدها برای تغییر قیمت باید حتما با تشکل‌ها و تشکل‌ها نیز با سازمان حمایت هماهنگ باشند؛ بنابراین افزایش خودسرانه قیمت‌ها مورد پذیرش نیست.

نکویی مهر در عین حال تاکید کرد: کالاهای با درج قیمت، باید با همان قیمت به مصرف‌کننده برسد و خلاف این تخلف محض و قابل پیگیری است. رییس سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولید‌کنندگان، مدیریت فضای روانی را بخش مهمی از تنظیم بازار دانست و افزود: مجموع بخش خصوصی به همراه دولت باید در این خصوص، کار ویژه انجام دهند.

این اظهارات نکویی مهر همان واقعیتی را آشکار می‌کند که کارشناسان اقتصادی و فعالان بخش خصوصی پیوسته در باب آن سخن گفته و خواستار واگذاری قیمت‌ها به تصمیم‌گیرندگان و دست‌اندرکاران بازار شده‌اند. اگر چه دولت پس از هدفمندی یارانه‌ها بنا به برخی ملاحظات به تدریج با افزایش کنترل شده قیمت چند کالا موافقت کرد، اما نمایندگان بخش خصوصی با انتقاد از امتناع دولت از آزادسازی قیمت‌ها یا واگذاری تعیین ساز و کار آن به تشکل‌های بخش خصوصی همچنان بر خروج سازمان حمایت از نظام قیمت‌گذاری تاکید می‌کنند. یحیی آل‌اسحاق رییس اتاق تهران از جمله منتقدان سیاست کنونی است. او با اشاره به رشد قیمت حامل‌های انرژی در یک سال گذشته، افزایش قیمت‌ها را منطقی ارزیابی می‌کند. طی یک ماه گذشته علاوه بر آشکار شدن پیامدهای قیمتی هدفمندسازی یارانه‌ها، رشد شتابان نرخ ارز و برخی مسائل دیگر نیز بر تولید اثر گذاشت و با افزایش قیمت مواد اولیه، رشد قیمت نهایی کالاها نیز گریزناپذیر به نظر می‌رسد.

با این حال وزیر صنعت، معدن و تجارت، افزایش قیمت‌ها به دلیل نوسانات قیمت ارز را مورد پذیرش سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان و تعزیرات حکومتی نمی‌داند و می‌گوید: از بانک مرکزی تعهد گرفته‌ایم که از مسیر قانونی به همه واردکنندگان و تولیدکنندگان، ارز به قیمت مرجع بدهند، اما اگر آنها در دریافت ارز از سوی بانک مرکزی با مشکلی مواجه شدند به ما مراجعه کنند، تا مسائل آنها حل شود. مهدی غضنفری تصریح می‌کند: معنی این سخن آن است که ما افزایش قیمت را در بازار قبول نداریم و به سازمان حمایت مصرف‌کننده و تولیدکننده و تعزیرات حکومتی نیز دستور داده شده که گشت مشترک را برای کنترل قیمت‌ها آغاز کنند.

در آستانه سال نو و فرارسیدن ایام عید، این اصرار وزیر در تنظیم دستوری بازار طبیعی به نظر می‌رسد، اما اکنون باید پرسید پس از آن چه خواهد شد؟