اسقاطی‌های دیجیتال روی میز سمساری

مینا صباغی

روزگاری بود که اگر می‌خواستید از شر لوازم بلااستفاده و قدیمی خانه خود خلاص شوید یا اگر نیاز به پول داشتید تنها راه، فروش لوازم منزل بود. آن وقت‌ها راهی نمی‌ماند جز آنکه یک راست بروید سراغ سمساری‌ها. اما حالا اگر تصمیم به فروش یکی از وسایل خانه بگیرید، هزار و یک گزینه پیش رو دارید که می‌تواند حتی کوچک‌ترین وسیله دست دوم شما را در معرض فروش بگذارد، از آگهی‌های دیواری دست‌نویس و سایت‌های حراجی گرفته تا ضمیمه‌های خرید و فروش لوازم دست دوم در روزنامه‌ها و برخی از فروشگاه‌های مخصوص خرید و فروش لوازم دست دوم در سطح شهر.

لوازم صوتی و تصویری نیز جزو آن دسته اقلامی هستند که روز به روز مدل‌های جدیدتر و پیشرفته‌تری از آنها به عرصه زندگی وارد می‌شود. به عبارتی دیگر با ورود انواع جدید این لوازم، مدل‌های سابق صفت قدیمی و کهنه را به خود می‌‌گیرند، از این رو برخی افراد برای خلاص شدن از لوازم صوتی و تصویری به اصطلاح قدیمی خود راه‌های مختلفی را انتخاب می‌کنند که مراجعه به بعضی فروشگاه‌های خرید و فروش لوازم صوتی و تصویری یکی از این راه‌ها است، فروشگاه‌هایی که صرفا به فروش لوازم دست دوم اختصاص دارند.

از تعرفه خاصی پیروی نمی‌کنیم

بیشتر فروشگاه‌های خرید و فروش لوازم صوتی و تصویری دست دوم در خیابان‌های جمهوری، سه راه امین‌حضور و میدان امام حسین قرار دارند.

هر چند که در این خیابان‌ها فروش انواع لوازم صوتی و تصویری نو بیشتر دیده می‌شود اما خرید و فروش نوع دست دوم این محصولات نیز در این بازار به وفور انجام می‌شود.

«ترابی» یکی از فعالان در زمینه خرید و فروش انواع لوازم صوتی و تصویری دست دوم در خیابان جمهوری در این مورد می‌گوید: به غیر از فروشگاه‌هایی که به طور اختصاصی در زمینه خرید و فروش انواع لوازم صوتی و تصویری فعالیت می‌کنند، مغازه‌های فروش لوازم صوتی و تصویری هم وجود دارند که به غیر از لوازم نو خود، به صورت جزئی به خرید و فروش انواع تلویزیون و ضبط صوت و DVD و VCD دست دوم نیز می‌پردازند.

وی معتقد است خرید و فروش در این نوع فروشگاه‌ها از تعرفه خاصی پیروی نمی‌کند و به طور معمول معامله به صورت توافقی صورت می‌گیرد.

این در حالی است که بیشتر فعالان بازار برای خرید لوازم صوتی و تصویری دست دوم و نرخ‌گذاری روی آن قانونی نانوشته و غیر رسمی دارند و آن این است که قیمت جنس دست‌دوم یک سوم کمتر از جنس آکبند است.

البته این موضوع به کیفیت و میزان سالم بودن لوازم نیز بستگی دارد. در واقع هر چه محصول بی‌کیفیت‌تر باشد، به نسبت مبلغ خرید نیز کاهش می‌یابد.

وی همچنین خرید انواع لوازم صوتی و تصویری بدون ضمانتنامه را نیز جزو فعالیت هم‌صنفان خود اعلام می‌کند و می‌گوید: لوازمی که می‌خریم و بعد به فروش می‌رسانیم، سالم‌اند بوده‌اند و در صورت داشتن ایراد بعد از تعمیر به فروش می‌رسند که در این صورت قیمت فروش این محصولات کمی افزایش می‌یابد.

متولی، یکی دیگر از فعالان در این زمینه می‌گوید: بیشتر فروشگاه‌های مجاز که در زمینه خرید و فروش لوازم صوتی و تصویری دست دوم کار می‌کنند، زیر نظر اتحادیه لوازم صوتی و تصویری فعال هستند چرا که برخی از این فروشگاه‌ها در زمینه فروش محصولات نو نیز فعالیت دارند.

به گفته وی افرادی که قصد فروش لوازم صوتی و تصویری دست دوم را دارند، به فروشگاه‌ها مراجعه می‌کنند و ما نیز برای نرخ‌گذاری و مشاهده محصول به محل رجوع می‌کنیم که در صورت توافق جنس از آنها خریداری می‌شود.

به گفته «متولی» خریداران انواع لوازم صوتی و تصویری دست دوم، به دو دسته تقسیم می‌شوند.

عده‌ای از کاسب‌ها به دنبال خرید اجناس ایراددار هستند تا با خرید ارزان از مشتری و تعمیر آن، مبلغ بیشتری نصیبشان شود و عده‌ای نیز فقط اجناس سالم و بدون ایراد را خریداری می‌کنند.

به طور مثال برخی کاسب‌ها تلویزیونی را که لامپ تصویر آن سوخته با مبلغ ۲۰ تا ۲۵هزار تومان خریداری می‌کنند و بعد از تعمیر، آن را حدود ۱۰۰هزار تومان می‌فروشند.

به اعتقاد وی در فروش لوازم صوتی و تصویری دست دوم خریدار به ظاهر و تمیز بودن محصول دقت دارد.

متولی همچنین در زمینه تعیین قیمت لوازم صوتی و تصویری دست‌دوم می‌گوید: هر کالایی که بیشتر از یک ماه کار کرده باشد، آن را دست‌دوم می‌دانیم و اما قیمتی که برای این اجناس در نظر می‌گیریم تا حدودی در بین فعالان بازار به یک شکل است.

اصولا قیمتی که برای محصولات دست‌دوم تعیین می‌شود، نسبت به جنس آکبند آن در بازار حدود ۳۰ تا ۲۰درصد ارزان‌تر است و تا زمانی که نمونه آکبند آن مدل در بازار موجود باشد، این درصد اجرا می‌شود، در غیر این صورت مبلغ تعیین شده حدود ۴۰درصد خواهد بود. به گفته وی، به طور نمونه اگر یک تلویزیون پلاسمای نو در بازار با قیمت یک‌میلیون و ۵۶۰هزارتومان به فروش می‌رسد، نوع دست‌دوم آن را با قیمت یک‌میلیون و ۱۰۰هزار تومان می‌فروشیم. اما در صورتی که این مدل تلویزیون پلاسما از دور خارج شود و نمونه آکبند آن در بازار نباشد، قیمت خرید و فروش ما نیز کاهش پیدا می‌کند.

فروش، بیشتر در شهرستان‌ها است

کم نیستند افرادی که به دلیل سفر به خارج از کشور، چاره‌ای جز فروش یک جای لوازم منزل را ندارند و کم نیستند افرادی که مجبورند به خاطر نقل مکان به یک خانه جدید لوازم قدیمی را به فروش برسانند و در پی خرید سیستم‌های صوتی و تصویری جدیدتری باشند. این شاید بهانه‌ای باشد برای آنهایی که تمام زندگی‌شان را به هر دلیلی از دست داده‌اند یا دلشان می‌خواهد پس از سال‌ها یک‌بار دیگر لوازم منزل را تعویض کرده و با هزینه کمتری زندگیشان را جمع و جور کنند.به گفته «ضرابی»، یکی از فروشندگان انواع لوازم صوتی و تصویری دست‌دوم در سه راه امین حضور قیمتی که برای فروش محصولات خود در نظر می‌گیریم حدود ۵ تا ۱۰درصد بیشتر از قیمت خریدمان است که البته این موضوع در بین فعالان بازار با اختلاف قیمت ۵ تا ۱۰هزار تومان دیده می‌شود.

به اعتقاد وی بیشتر محصولات دست‌دومی که در این نوع فروشگاه‌ها عرضه می‌شود به شهرستان‌ها فرستاده می‌شود، چرا که فروش این محصولات در شهرستان‌ها به نسبت بهتر است.

تعمیرگاه‌ها هم می‌فروشند

به غیر از انواع فروشگاه‌های لوازم صوتی و تصویری دست دوم که به صورت اختصاصی در این زمینه فعالیت می‌کنند، برخی دیگر از مراکز همچون تعمیرگاه‌های مرکزی لوازم صوتی و تصویری برخی مارک‌های معتبر نیز به فروش محصولات دست‌دوم اقدام می‌کنند. به گفته رحیمی مسوول تعمیرگاه لوازم صوتی و تصویری سونی، ‌برخی افراد برای تعمیر لوازم صوتی و تصویری به ما مراجعه می‌کنند و بعد از تعمیر کالا مایلند محصول آنها از طریق این مرکز به فروش برسد که در این بین فروش انواع تلویزیون سهم بالایی دارد.

به اعتقاد وی برخی تعمیرگاه‌های مرکزی شرکت‌ها نیز جنس‌های استوک و از رده خارج شده خود را با قیمت پایین در این نوع مراکز به فروش می‌رسانند که البته تعداد این نوع محصولات نیز محدود است.

اتحادیه بر قیمت‌ها نظارتی ندارد

«ابراهیم درستی»، رییس اتحادیه لوازم صوتی و تصویری نیز با بیان اینکه فروشگاه‌های فروش لوازم صوتی و تصویری دست‌دوم زیر نظر این اتحادیه فعالیت می‌کنند، می‌گوید: اتحادیه در زمینه تعیین قیمت خرید و فروش لوازم در این نوع فروشگاه‌ها چندان نظارتی ندارد و این‌طور نیست که تعرفه خاصی را تعیین کرده باشد، ولی روشی را که بیشتر این فعالان در زمینه قیمت‌گذاری روی اجناس اجرا می‌کنند، به صورت خرید یک‌سوم کمتر از محصول نو آن در بازار است. به اعتقاد وی بیشتر قیمت‌هایی که برای اجناس دست دوم تعیین می‌شود، به صورت توافقی است.

«درستی» همچنین از فعالیت برخی فروشگاه‌های لوازم صوتی و تصویری در این زمینه خبر می‌دهد و می‌گوید: بیشتر فروشگاه‌های خرید و فروش لوازم صوتی و تصویری دست دوم دارای جواز کسب هستند که در صورت تخلف تحت پیگرد اتحادیه قرار می‌گیرند.وی همچنین معتقد است بیشتر این محصولات به شهرستان‌ها فرستاده می‌شود. چرا که قدرت خرید مردم در شهرستان‌ها نسبت به تهران پایین‌تر است هر چند که در تهران نیز خرید و فروش این محصولات به وفور صورت می‌گیرد.

سمساری‌های مدرن

از همه این مراکز که بگذریم به فروش انواع لوازم صوتی و تصویری دست‌دومی می‌رسیم که از طریق برخی افراد در صفحات ضمیمه بعضی روزنامه‌ها و یا سایت‌های اینترنتی آگهی داده‌اند.

صفحات ضمیمه خرید و فروش لوازم دست دوم روزنامه‌ها را که ورق بزنید یا نگاهی به سایت‌های حراجی بیاندازید، به ندرت پیش می‌آید دست خالی برگردید چرا که محال به نظر می‌رسد آنچه را به دنبال آن هستید نتوانید پیدا کنید.از دی‌وی‌دی و وی‌سی‌دی ۱۰ تا ۱۵هزار تومانی گرفته تا تلویزیون و ضبط‌صوت ۶۰ و ۳۰هزار تومانی.همین شیوه فروش لوازم صوتی و تصویری دست‌دوم تا حدودی کاروبار برخی فروشگاه‌ها را کساد کرده است. فروش اینترنتی (فروش مدرن) که در مقایسه با فروشگاه‌های سطح شهر نه از مزیت نظارت فروشنده بر فروش در تمام مراحل معامله برخوردارند، نه از امکان بالای چانه‌زنی و نه از تنوع غیرقابل باور کالاهای مورد فروش.