گزارشی از بازار دستیارهای دیجیتال شخصی

بازار هزار رنگ کامپیوترهای جیبی

مریم عسگری- از زمانی که داده‌ها و اطلاعات مورد نیاز روزانه انسان آن قدر زیاد شد که همراه داشتن یا به خاطر سپردن همه آنها دشوار شده بود، فکر ساختن کامپیوتر کوچکی که بتواند آدرس و شماره تلفن‌ها را ذخیره کند و یادداشت‌های نوشته شده را نگه دارد و قرار ملاقات‌ها را به شخص یادآوری کند شکل گرفت.

مریم عسگری- از زمانی که داده‌ها و اطلاعات مورد نیاز روزانه انسان آن قدر زیاد شد که همراه داشتن یا به خاطر سپردن همه آنها دشوار شده بود، فکر ساختن کامپیوتر کوچکی که بتواند آدرس و شماره تلفن‌ها را ذخیره کند و یادداشت‌های نوشته شده را نگه دارد و قرار ملاقات‌ها را به شخص یادآوری کند شکل گرفت.

این قضیه در اوایل دهه ۱۹۸۰ میلادی مطرح شد و چندین سال بعد بود که اولین دستیار دیجیتالی شخصی با نام نیوتن به صورت رسمی، توسط شرکت APPLE به بازار عرضه شد.
اگر چه نیوتن طی سال‌ها توانست بخشی از این خلاء را پر کند و نیاز کاربران را تا حدودی رفع کند، اما بزرگ، گران و پیچیده بودن آن باعث شد تا در نهایت پس از چند سال تولید آن متوقف شود.
پس از آن، نوع ساده‌تری از این دستگاه به نام سیمپیوتر (کامپیوتر ساده) تولید و برای مدتی در کشورهای هند و برخی از کشورهای آفریقایی توسط کشاورزان مورد استفاده گرفت و مشاهده شد برنامه‌ریزی‌های مربوط به امور کشاورزی و کاری آنها، سرعت و کیفیت بیشتر و بالاتری یافته است.
دستیار دیجیتال شخصی چیست؟
دستیار دیجیتالی شخصی یا PDA Persanal Digital)l Assistant)، سخت‌افزار کوچکی است به اندازه یک کیف جیبی یا کف دست که به سیستم عامل، نرم‌افزارهای ویژه و حافظه مجهز است.
کاربران به وسیله این دستگاه کوچک و قابل حمل می‌توانند اموری مانند برنامه‌ریزی اطلاعات شخصی، نوشتن یادداشت، تنظیم برنامه‌ها، خواندن کتاب الکترونیک، شنیدن موسیقی، خواند و نوشتن ایمیل و ... را به راحتی طی روز، بیرون از منزل، در اتومبیل، پارک، رستوران و یا هر جای دیگری انجام دهند.
مهمترین مورد استفاده این کامپیوترهای جیبی که مکمل لپ‌تاپ‌های سنگین و گران قیمت به شمار می‌آیند، مدیریت اطلاعات شخصی یا اصطلاحا PIM Personal Information)n Management ) است.
البته نسل جدید دستیارهای دیجیتال شخصی، به امکانات پیشرفته‌تری چون ارتباط بی‌سیم بلوتوث و یا wifi مجهز شده‌اند که امکان اتصال به اینترنت به صورت بی‌سیم را برای کاربران فراهم می‌کند. حتی در بسیاری از این دستگاه‌ها، محفظه‌ای برای قرار گرفتن سیم کارت موبایل وجود دارد تا به این وسیله کاربران از امکان برقراری تماس با این وسیله نیز برخوردار شوند.
به هر حال گسترش بازار تلفن‌های همراه مجهز به امکانات ذکر شده باعث شده است تا بازار داغ در حال پیشرفت دستگاه‌های دیجیتال شخصی، کمی تحت تاثیر قرار گیرد و سازندگان مدل‌های جدید متنوع و پیشرفته‌تری را روانه بازار کنند. به همین دلیل لازم است هنگام بررسی چنین دستگاه‌هایی از امکانات، تفاوت بین مدل‌های مختلف و... اطلاع داشته باشیم.
انواع کامپیوتر جیبی
کامپیوترهای جیبی در دو دسته اصلی پالم (palm) و Pocket pc در سراسر جهان شناخته شده است که این دو رده از کامپیوترهای جیبی به نوعی رقیب یکدیگر محسوب می‌شوند.
سروری یک کارشناس قطعات و سیستم‌های کامپیوتری ضمن بیان مطلب فوق می‌گوید: به طور کلی پردازنده‌ها، سیستم عامل، نرم‌افزارها، دستگاه‌ها، وسایل جانبی و... در بسیاری موارد بین palm و Pocket pc متفاوت است. اما کاربرد این دستگاه‌ها تا حد زیادی شبیه به هم است و کارکردهای مشابه‌ای را می‌توان از آنها انتظار داشت. وی در مورد امکانات و ویژگی‌های دستگاه‌های دیجیتال شخصی می‌گوید: این دستگاه فاقد هارد دیسک، فلاپی یا
CD ROM بودند و حافظه آنها به دو دسته درونی و بیرونی تقسیم می‌شود که حافظه درونی شامل دو دسته ROM (ثابت) و ROM (متغیر) است.
به گفته وی، حافظه ROM کل برنامه‌ها و نرم‌افزارهای اصلی، مثل دفترچه یادداشت، تقویم، دفتر تلفن و... را همراه سیستم عامل دستگاه در خود گنجانده است.
همچنین برنامه، نرم‌افزار یا اطلاعات مورد نیاز که کاربر، خود آنها را به حافظه اضافه می‌کند روی حافظه متغیر یا RAM ذخیره می‌شود.
این کارشناس می‌گوید: معمولا Pocket PCها نسبت به دستگاه‌های palm، RAM و ROM بالاتری نیاز دارند. در نتیجه نسبت به palmها از ظرفیت بالاتری برخوردارند. به طوری که palmها در انواع ساده می‌توانند با 2 مگابایت حافظه کار کنند. در حالی که Pocket pcها حداقل به 16 تا 32 مگابایت حافظه احتیاج دارند. تجهیز به سیستم عامل ویندوز موبایل، سیستم مکان‌یاب جهانی GPS، دوربین دیجیتال، قلم مخصوص صفحه نمایشگر و... از سایر ویژگی‌های این دستگاه‌ها است
شعیبی، یک فروشنده انواع کامپیوتر جیبی در پاساژ پایتخت در زمینه حافظه این دستگاه‌ها می‌گوید: «در حال حاضر palmها با حافظه ۳۲، ۶۴ و گاه ۱۲۸ مگابایت در بازار داخلی موجود هستند. در حالی که Pocket pcها عمدتا ظرفیتی حدود ۶۴، ۹۶ و یا ۱۲۸ مگابایت دارند و علاوه بر حافظه درونی، امکان افزودن حافظه به شکل کارت‌های مختلف فلش (SD، MMC یا CF) وجود دارد.
اجزای دستیار دیجیتال شخصی
این کامپیوترهای کوچک قطعات مشترکی دارند تا بتوانند امور معمول را انجام دهند.
پردازنده یا پروسسور که قسمت اصلی دستگاه است و تمام کارکردهای دستگاه را هماهنگ می‌کند یکی از این قطعات است. سیستم عامل، حافظه، باتری که در هر دو گروه (Palm و Pocket PC) شامل باتری‌های قابل شارژ است و دستگاه‌های ورودی (کلیدها، دکمه‌ها، صفحه کلید حقیقی یا مجازی نر‌‌م‌افزاری)، صفحه حساس به لمس و پورت‌ها و... نیز از سایر قطعات و تجهیزات این دستگاه‌ها به شمار می‌روند.
امکانات جانبی
طبیعی است که رشد فناوری در این زمینه با سرعت بالایی ادامه دارد. در نتیجه نسل جدید
Palm و Pocket PCها به امکانات جانبی پیشرفته‌تری مجهز هستند. شایان، یک فروشنده انواع کامپیوتر جیبی در پاساژ پایتخت در این زمینه می‌گوید: امروزه اکثر Pocket PCها قابلیت اتصال به اینترنت، امکان ارسال و دریافت Email، SMS، Chat، ارسال و دریافت فاکس، استفاده از برنامه Microsoft Office، قابلیت استفاده به عنوان گوشی تلفن‌همراه، تجهیز به گیرنده سیستم مکان‌یابی جهانی یا GPS، تجهیز به دوربین دیجیتال ۳/۱ تا ۳مگاپیکسلی، قابلیت ضبط صدا، پخش کلیپ تصویری و گیم، اجرای بازی‌های کامپیوتری و قابلیت استفاده به عنوان MP۳ Player و ... از امکانات جانبی این دستگاه‌ها است. خلیلی یک فروشنده در پاساژ پایتخت در زمینه استفاده از Pocket PC به عنوان گوشی تلفن‌همراه می‌گوید: کاربران این دستگاه باید توجه داشته باشند که به غیر از برخی
Pocket PCها که شماره سریال آنها توسط شرکت مخابرات ثبت شده است، بقیه دستگاه‌ها registered شده نیستند و باید برای استفاده از عنوان تلفن‌همراه با پرداخت مبلغی به شرکت مخابرات، شماره سریال دستگاه را به ثبت برسانند تا بتوانند از آن استفاده کنند.
تنوع در مدل و مارک
i-mate، Giga byte، i-teq، Eten، samsung، i-Do، XDA، HTC، Toshiba، Asus، HP، apple و... از مارک‌های مختلف این دستگاه در بازار هستند.
طبق اعلام فعالان بازار POCKET PCهای i-MATE
از پرفروش‌ترین برند موجود در بازار است که در بین مدل‌های مختلف این برند مدل JASJAM با ویژگی‌هایی چون تجهیز به پردازنده 400 مگاهرتزی سامسونگ، ROMم128مگابایتی و RAMم64مگابایتی، صفحه نمایش LCD2/8 اینچی TOUCH SCREEN دوربین 2 مگاپیکسلی و کارت حافظه نوع MICRO SD جزو پرفروش‌های بازار است.
قیمت این مدل از طرف فروشندگان پاساژ پایتخت بین ۶۹۰هزار تا ۷۰۰هزار تومان اعلام شده است. همچنین مدل HTC X۷۵۰۰ گران‌قیمت‌ترین POCKET PC موجود در بازار است که با قیمت یک میلیون و ۲۰۰هزار تا یک میلیون و ۲۵۰هزار تومان به فروش می‌رسد.
تجهیز به پردازنده 624 MHZ INTEL، ROM 256 مگابایتی و RAM 128 مگابایتی، صفحه نمایش LCD 5 اینچی TOUCH SCREEN و دوربین 3 مگاپیکسلی از ویژگی‌های این دستگاه است. فروشندگان همچنین مدل‌های GIGABYTE GSMART و i-MATE SP 5m را به عنوان ارزان‌قیمت‌ترین POCKET PCها معرفی کردند که به ترتیب با قیمت 330هزار و 360هزار تومان به فروش می‌رسد.
فروزان یکی دیگر از فروشندگان کامپیوتر جیبی در پاساژ پایتخت مدل I-MATE JAMIN را که با قیمت ۹۵۰هزار تومان به فروش می‌رسد را پس از مدل JASJAM این برند جزو پرفروش‌های بازار دانست.
وی مدل سرعت پردازنده مقدار حافظه، اندازه صفحه نمایش، قابلیت‌هایی چون داشتن امکان ارتباط بی‌سیم بلوتوث و شبکه بی‌سیم WIFI امکانات نرم‌افزار و سخت‌افزار و ... را از عوامل تاثیرگذار بر قیمت انواع کامپیوتر جیبی معرفی کرده و می‌گوید: به طور کلی قیمت مدل‌های مختلف PALM بین 400هزار تا 700هزار تومان و نرخ انواع POCKET PC بین 330هزار تا یک‌میلیون و 250هزار تومان است.
نوسانات قیمت
فعالان بازار معتقدند، کامپیوتر جیبی از دسته کالاهایی است که قیمت آن تحت تاثیر عوامل مختلفی چون نوسانات ارزی، کاهش و افزایش عرضه و تقاضا، ورود مدل‌های جدید و پیشرفته به بازار و ... دائما متغیر است.
به طوری که گاه قیمت این دستگاه طی یک هفته بارها و بارها تغییر می‌کند. از طرفی کامپیوترهای جیبی در ایران با گارانتی رسمی ارائه نمی‌شوند و اکثر فروشندگان، این کالا را با ضمانتنامه‌های شرکتی و یا گاه بدون گارانتی به فروش می‌رسانند. این فروشنده که ورود کامپیوتر جیبی به ایران را به سال ۸۰ مربوط می‌داند می‌گوید: طی سال‌های اخیر تحولات عظیمی در زمینه تولید این کالا رخ داده است و بسیاری از افراد از این کالا استفاده می‌کنند.
اما کاربران باید به این نکته توجه داشته باشند که هر دستگاه برای کارکرد خاصی ساخته شده است و باید با توجه به نیاز و خواسته‌هایمان برای خرید این کالا اقدام کنیم.
از طرفی تلفن‌های همراه جدید و پیشرفته که کارهای ساده و ابتدایی‌تر دستیارهای دیجیتال شخصی مثل دفترچه تلفن، یادداشت، زنگ هشدار و ... را انجام می‌دهند در صدد هستند تا در مقابل انواع کامپیوتر جیبی، خودی نشان دهند.
اما حقیقت این است که این تلفن‌ها هرگز کارایی یک PALM یا POCKET PC را نخواهند داشت.

1 - IMATE Jas Jam مدل: Jas Jam با ویژگی‌هایی چون تجهیز به پردازنده ۴۰۰مگاهرتزی سامسونگ، ROM ۱۲۸مگابایتی و Ram ۶۴مگابایتی، صفحه نمایش LCD ۸/۲اینچی touchscreen، دوربین ۲مگاپیکسلی و کارت حافظه نوع microsd جزو پرفروش‌های بازار است. قیمت این مدل ۷۰۰هزار تومان اعلام شده است.
2 -HTCX7500 مدل HTC X۷۵۰۰ گران‌قیمت‌ترین Packet PC است. تجهیز به پردازنده G۲۴mHZintel، ROM ۲۵۶مگابایتی و RAM صفحه نمایشLCDا۵ اینچی touchscreen و دوربین ۳مگاپیکسلی از ویژگی‌های این دستگاه است. قیمت این مدل یک‌میلیون و ۲۰۰هزار تومان اعلام شده است.
3 -i-Doneon مدل: i-Doneon مجهز به پردازنده ۳۵۰mhzi.mx۲۱، RAMم۱۲۸مگابایتی،مگابایتی و RAMم۶۴مگابایتی، صفحه نمایش LCD ۲۰۸اینچی touchscreen و دوربین ۲مگاپیکسلی از ویژگی این دستگاه است که با قیمت ۶۰۰هزار تومان به فروش می‌رسد.
4 -xDAo2Atomlife مدل xDAo۲Atomlife مجهز به پردازنده ۶۲۴مگاهرتزی اینتل، ROM یک‌گیگابایتی و RAMم۶۴مگابایتی، صفحه نمایش LCD ۲۰۷اینچی touchscreen، دوربین ۲مگاپیکسلی از ویژگی این مدل است که با قیمت ۸۹۰هزار تومان به فروش می‌رسد.