مریم عسگری

تعطیلات نوروزی در راه است و در این ایام دانش‌آموزان و دانشجویان و در کل علاقه‌مندان به بازی‌های کامپیوتری و گیم بازها فرصت بیشتری پیدا می‌کنند تا از فرصت بدست آمده استفاده کرده و با صرف وقت پای کنسول‌های بازی و کامپیوتر دلی از عزا درآورند. با توجه به این موضوع به نظر می‌رسید در روزهای پایانی اسفند ماه امسال هم مانند سال‌های قبل، کنسول‌های بازی و نرم‌افزارهای بازی ولو قفل شکسته‌ها بازار گرم و پررونقی داشته باشند.

ولی اگر سری به بازار کامپیوتر بزنید متوجه می‌شوید موضوع عکس این است و بازار از لحاظ عرضه نرم‌افزارهای بازی در فقر کامل به سر می‌برد.

شاید تصور کنید افزایش تقاضا برای نرم‌افزارهای بازی منجر به کاهش شدید موجودی این نرم‌افزارها در بازار شده است. اما ...

اشتباه نکنید. چرا که بر اساس اعلام فعالان بازار نه تنها میزان عرضه در بازار نسبت به شش ماه قبل به شدت کاهش یافته، بلکه فعالان بازار این نرم‌افزارها نیز دیگر مانند سابق رغبتی به عرضه این نرم‌افزارها به بازار ندارند و در حال حاضر بازار این کالا به دست دستفروشان افتاده است. البته بهتر است بگوییم فعالان بازار نرم‌افزار به دست خود این افتخار را نصیب دستفروشان کرده‌‌اند و عرصه را برای این افراد خالی کرده‌اند.

البته تعداد معدودی از فروشندگان همچنان به عرضه محدود چند نرم‌افزار بازی که به هولوگرام وزارت ارشاد مزین است می‌پردازند، اما همین تعداد محدود هم به دلیل اینکه طرفداران زیادی ندارند در کنج فروشگاه‌ها خاک می‌خورند.

گوشه نشینی نرم‌افزارهای بازی

اگر به قصد خرید نرم‌افزار بازی راهی بازار کامپیوتر شدید و در مقابل مراکز خرید و فروش رایانه با انبوه دستفروشانی مواجه می‌شوید که نرم‌افزارهای بازی را حراج کرده‌‌اند و در مقابل فروشندگان داخل مراکز خرید و فروش بساطشان از این نرم‌افزارها خالی است تعجب نکنید. چرا که بر اساس اعلام فعالان بازار، وزارت ارشاد فروشندگان را ملزم به خرید نرم‌افزارهایی کرده است که به هولوگرام‌های این وزارتخانه مزین است و در این زمینه نظارت و کنترل دقیقی هم بر بازار دارد.

یکی از فروشندگان نرم‌افزار در پاساژ پایتخت در این زمینه می‌گوید: طی ماه‌های اخیر به دلیل اینکه وزارت ارشاد قوانین سخت‌گیرانه‌ای را در زمینه عرضه نرم‌افزارهای بازی اعمال کرده است عرضه این نرم‌افزارها به بازار در حد قابل توجهی کاهش یافته است و در مقابل دستفروشان از فرصت به‌دست آمده نهایت استفاده را می‌کنند.

به گفته وی، بر اساس تصمیم وزارت ارشاد تولید‌کنندگان و عرضه‌کنندگان عمده نرم‌افزار به بازار کامپیوتر تنها به صرف خرید هولوگرام‌های این وزارتخانه و نصب این هولوگرام‌ها مجاز به عرضه نرم‌افزارها هستند و در غیر این صورت فعالیت آنها غیرقانونی به حساب می‌آید و با آنها برخورد جدی می‌شود.

یک فروشنده دیگر هم در این باره می‌گوید: تا سال‌های قبل تابستان و اسفند ماه هر سال، بازار نرم‌افزارهای سرگرمی بسیار گرم و پررونق بود، ولی طی مدت اخیر با وجود تقاضای زیاد برای این نرم‌افزارها بازار با کاهش شدید موجودی مواجه شده است. زیرا نرم‌افزارهای عرضه شده به بازار که هولوگرام دارند قیمت بالاتری نسبت به نرم‌افزارهای بدون هولوگرام دارند و در مقابل نرم‌افزارهایی که توسط دستفروشان عرضه می‌شوند با قیمت سابق به فروش می‌رسند.

به گفته این فروشنده، میزان کاهش عرضه در زمینه نرم‌افزار به بازار در حدود ۳۰درصد سال قبل شده است.

یک فروشنده دیگر در این زمینه می‌گوید: جای تعجب است که به جای اینکه با نرم‌افزارهای قفل شکسته مقابله شود، تصمیم گرفته‌اند روی نرم‌افزارهای قفل شکسته قانون بگذارند.

یک فروشنده دیگر هم می‌گوید، این سخت‌گیری‌ها نخست در مورد نرم‌افزارهای بازی xbox اعمال شد و پس از آن نوبت نرم‌افزارهای کنسول‌های ps۳ و کامپیوتر شد.

چه کسی پاسخگوست

در حالی که فعالان بازار نرم‌افزارهای سرگرمی وزارت ارشاد را باعث و بانی تمام این مسائل در بازار می‌دانند، محمد بی‌طرف، رییس بنیاد بازی‌های رایانه‌ای می‌گوید: بر اساس توافق بنیاد بازی‌های رایانه‌ای و اداره کل همکاری‌های وزارت ارشاد قرار بر این شد تا بازی‌ها از لحاظ رده سنی و محتوا مورد بررسی بنیاد بازی‌های رایانه‌ای قرار‌گیرد و بازی‌های مجاز به اداره کل همکاری‌های وزارت ارشاد معرفی و وزارتخانه به این نرم‌افزارها مجوز عرضه دهد.

به گفته وی، قرار بر این شده است تا نرم‌افزارهای مجاز بازی با هولوگرام‌های خاص این وزارتخانه شناسایی شوند. وی افزود: تمام نرم‌افزارهای بازی به هولوگرام مزین هستند از لحاظ محتوایی بدون کوچک‌ترین مشکلی هستند. به گفته بی‌طرف، بحث بر سر فرهنگ‌سازی مصرف است و با توجه به این موضوع مهم و همچنین بازبینی محتوای بازی‌ها بود که این تصمیم اتخاذ شد و به نظر می‌رسد با این تفاسیر گفته‌های فروشندگان در مورد سود حاصل از فروش مجوزها و ... بی‌ربط است.

وی همچنین افزود: ما نرم‌افزارهای بازی را بر اساس رده سنی و محتوا به طور دقیق بررسی می‌کنیم.

وی در پاسخ به این سوال که چگونه می‌شود برای نرم‌افزارهای قفل شکسته اعمال قانون کرد، گفت: فعلا بحث در مورد نرم‌افزارهای قفل شکسته و اورجینال نیست و موضوع مهم در حال حاضر بازبینی محتوای نرم‌افزارهای بازی است.

نرم‌افزارهای بازی دیروز و امروز

تابستان گذشته نرم‌افزارهای BAT MAN LEGO،TOMB RAIDER،STAR WARS، SUPER SMASH BROS، CALL OF PUTY، WII SPORTS، WII FIT و... از بازی‌های جدید و البته پرفروش کنسول‌های WII NINTENDO بودند که در بازار به صورت قفل شکسته با قیمتی بین یک تا چهار هزار تومان به فروش می‌رسید. یکی از عرضه‌کننده‌های کنسول‌های بازی در پاساژ پایتخت‌، علت اختلاف قیمت بازی‌ها را در نوع و کیفیت DVD دانست که بازی روی آن رایت شده است. همچنین DVDهایی که روی آنها عکس بازی چاپ شده با قیمت بالاتری نسبت به DVDهای بدون عکس به فروش می‌رسید. بازی‌های PROTO TYPE ،CALL OFJUAREZ،UFC،TERMINATOR،، FAEL،FIGHT و STREET FITHER IV هم از بازی‌های جدید کنسول‌های X BOX بودند که در نوع یک DVD با قیمت چهار هزار تومان‌، در نوع دو DVD با قیمت شش هزار تومان و در نوع سه DVD با قیمت هشت هزار تومان به فروش می‌رسیدند. بازی‌های RED FACTION،DAM NATIONا، BIONICCOMMANDO ، ICE AGE ۳ و ... نیز از سایر بازی‌های کنسول‌های بازی بودند. البته نرم‌افزارهای بازی که در رایانه نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند با این اسامی‌ در بازار موجودند که قیمتی حدود یک تا چهار هزار تومان دارند.

در حال حاضر هم این نرم‌افزارها در بازار البته به طور محدود موجودند.

بر اساس اعلام یکی از عرضه‌کنندگان نرم‌افزار بازی در بازار که در حال حاضر نرم‌افزارهای محدود تری را به بازار عرضه می‌کند، در حال حاضر نرم‌افزار بازی‌های کونگ فو پاندا و فوتبال که روی سی‌دی رایت شده‌‌اند برای کنسول‌های PS۲ هستند که با قیمت یک هزار تا یک هزار و ۵۰۰ تومان به فروش می‌رسند.

نرم‌افزار بازی TACKEN و فوتبال هم که روی مموری عرضه می‌شوند برای کنسول‌های PSP مناسبند و قیمتی حدود یک هزار تومان دارند.

وی نرم‌افزارهای بازی WII TIT و WII SPORT را که روی DVD رایت شده‌‌اند برای کنسول‌های WII مناسب دانست که قیمتی معادل پنج هزار تومان دارند.

قیمت نرم‌افزارهای بازی کنسول‌های XBOX هم که روی DVD رایت شده‌‌اند پنج هزار تومان است.

نرم‌افزار بازی فوتبال و CALL OF DUTY از بازی‌های پرمخاطب کنسول PS۳ است که البته نرم‌افزارهای بازی این کنسول به صورت قفل شکسته در بازار موجود نیستند.

نرم‌افزارهای مربوطه برای گیمرهایی که با کامپیوتر بازی می‌کنند هم در بازار موجود است که با قیمتی حدود یک هزار تا دو هزار تومان در بازار موجودند.

یک فروشنده دیگر هم می‌گوید: طی مدت اخیر تعداد محدودی نرم‌افزار بازی با هولوگرام وزارت ارشاد وارد بازار شده است که PES ۲۰۱۰ با گزارش عادل فردوسی‌پور و عملیات انهدام که سابق بر این جزو بازی‌های غیر مجاز بود از این بازی‌ها هستند. وی قیمت این نرم‌افزارهای بازی را به صورت تک DVD،دو هزار و ۵۰۰ تومان و به صورت دو DVD، پنج هزار تومان اعلام کرد. قیمت بازی‌هایی که روی CD رایت شده‌‌اند هم یک هزار و ۵۰۰ تومان تا سه هزار تومان اعلام شد.

کنسول‌های بازی

شاید تصور کنید بروز چنین اتفاقاتی در بازار سرگرمی‌های دیجیتال باعث شده است قیمت کنسول‌های بازی هم کاهش یابد، اما این طور نیست.

بر اساس اعلام فعالان بازار، قیمت کنسول‌های بازی نسبت به سه ماه قبل تغییری نکرده است و در حال حاضر کنسول‌های PSP با قیمتی حدود ۲۳۰ تا ۳۳۰ هزار تومان به فروش می‌رسند که نمونه‌های کپی خوان قیمت بالاتری نسبت به نمونه‌هایی که فاقد این قابلیت هستند دارند. قیمت کنسول بازی XBOX هم ۲۷۰ هزار تومان است. کنسول‌های بازی PS۲ و PS۳ هم در حال حاضر به ترتیب با قیمت ۱۳۰ هزار تومان و ۴۲۰ هزار تومان به فروش می‌رسند.