آخر هم نشدیم
مترجم: ندالهردی
نمایی از مسابقات کامپیوتری در سنگاپور
جهان روزبه‌روز بیشتر به سمت استفاده از فن‌آوری‌های مدرن و ارتباطات گسترده پیش‌ می‌رود.

در این میان، اما اینترنت به عنوان شاه‌کلید ورود به دنیای‌مدرن و دیجیتالی امروز محسوب می‌شود.
در حقیقت توسعه ارتباطات در فضای سایبر در سال‌های اخیر بخش قابل‌توجهی از نقل و انتقالات اقتصادی و معاملات بازرگانی را به خودش اختصاص داده است.
درست به همین دلیل هم هست که مجمع جهانی اقتصاد هر سال گزارشی از جدیدترین مطالعات خود را درباره رشد صنعت IT و اقتصاد آن منتشر می‌کند.
این مجمع، اقتصاد محیط تجاری و نظارت قانونی در کشورهای موردمطالعه و آمادگی اشخاص، شرکت‌ها و دولت برای بهره‌برداری از فرصت‌ها و استفاده فعلی از جدیدترین ابزارهای IT را در تهیه گزارش سالانه خود مورد بررسی قرار داده است.
در حقیقت هدف از گزارش‌های سالانه مجمع جهانی اقتصاد، برآورد تاثیر ICT بر توسعه و رقابت‌پذیری کشورها است.
امسال هم این مجمع ۱۲۷ کشور مختلف دنیا را براساس شاخص‌هایی مانند آمادگی شبکه‌ای، فضای بازار، زیرساخت، سیاسی و مقرراتی و میزان استفاده از ICT در سطوح فردی، تجاری دولتی مورد بررسی خود قرار داده است. با این همه از آنجا که دسترسی به اینترنت به عنوان سریع‌ترین و گسترده‌ترین ابزار ارتباطی در سطح جهان و یکی از مهم‌ترین عوامل در توسعه و رشد هر کشور است، گزارش امسال مجمع جهانی اقتصاد با تمرکز بیشتر روی نقش آمادگی شبکه‌ای تهیه و تنظیم شده است.
این روزها دیگر اغلب کشورهای در حال توسعه هم به استفاده از نسل جدید فناوری ارتباطات مانند اینترنت پرسرعت، WI-FI و یا WIMAX روی آورده‌اند.
به این ترتیب شکاف میان این کشورها با کشورهای توسعه یافته کمتر و کمتر می‌شود.
جایگاه کشورها و جای خالی ایران
۱۲۷ کشور مختلف مورد بررسی هر کدام جایگاه خاصی را در نتیجه نهایی این بررسی در اختیار خود گرفته‌اند.
تغییر شاخص‌ها اما جایگاه کشورها را هم تغییر می‌دهد.
در دسته بندی کشورها براساس شاخص آمادگی شبکه‌ای دانمارک اولین جایگاه را با امتیاز ۷۸/۵ به خودش اختصاص داده است.
بعد از دانمارک به ترتیب سوئد، سوئیس، ایالات متحده آمریکا، سنگاپور، فنلاند، هلند، ایسلند، جمهوری کره و نروژ با امتیازهای 72/5، 53/5، 49/5، 49/5، 47/5، 44/5، 44/5، 43/5 و 38/5 رتبه‌های دوم تا دهم را در اختیار گرفته‌اند.
این در حالی است که کشورهای نزدیک به کشورها مانند قطر، بحرین، عربستان سعودی، کویت، عمان، ترکیه، آذربایجان، قزاقستان، پاکستان، تاجیکستان و ارمنستان به ترتیب رتبه‌های ۳۲، ۴۵، ۴۸، ۵۲، ۵۳، ۵۵، ۶۷، ۷۱، ۸۹، ۹۸ و ۱۰۶ را به خودشان اختصاص داده‌اند.
با این وجود حتی در پایین‌ترین قسمت‌های جدول هم اثری از کشور ما و نام ایران وجود ندارد.
در بررسی کشورها براساس شاخص فضای بازار اما سنگاپور رتبه اول را دارد.
در این جدول امارات متحده عربی با رتبه 24، کویت با رتبه 29، بحرین با رتبه 42، عمان با رتبه 44، قطر با رتبه 48، ترکیه با رتبه 51، قزاقستان با رتبه 72، پاکستان با رتبه 75، آذربایجان با رتبه 81، ارمنستان با رتبه 102 و تاجیکستان با رتبه 121 قرار گرفته‌اند.
در جدول مربوط به شاخص زیرساخت اما ایسلند، ایالات متحده آمریکا، سوئد، دانمارک و کانادا به ترتیب اولین‌ها هستند. سنگاپور با رتبه ۲۶، کویت با رتبه ۳۷، عربستان سعودی با رتبه ۴۵، قطر با رتبه ۴۶، بحرین با رتبه ۵۴، قزاقستان با رتبه ۵۵، امارات متحده عربی با رتبه ۵۶، ترکیه با رتبه ۶۰، عمان با رتبه ۷۶، آذربایجان با رتبه ۸۳، تاجیکستان با رتبه ۹۷ و پاکستان با رتبه ۱۱۸ همه در جایگاه‌های بعدی این جدول قرار گرفته‌اند.
در جدول شاخص میزان استفاده فردی از IT هلند، دانمارک و سوئد جایگاه اول تا سوم را به خودشان اختصاص داده‌اند.
امارات متحده عربی، قطر، بحرین، کویت، ترکیه، عمان، آذربایجان، پاکستان، ارمنستان و تاجیکستان به ترتیب با رتبه‌های ۳۶، ۴۰، ۴۳، ۴۷، ۵۷، ۶۹، ۹۰، ۱۰۲، ۱۰۶ و ۱۲۵ در این جدول قرار گرفته‌اند. در جدول بررسی میزان استفاده تجاری از IT اما سوئد اول است. کشورهای آسیایی اطراف کشور ما هم مانند امارات متحده عربی، ترکیه، قطر، کویت، آذربایجان، عمان و پاکستان به ترتیب رتبه‌های ۳۲، ۴۳، ۴۶، ۵۱، ۶۵، ۶۷ و ۷۵ را در اختیار دارند.
در بررسی این گزارش براساس شاخص استفاده دولتی از IT باز هم دانمارک جایگاه اول را در اختیار دارد و کشورهای امارات متحده، قطر، آذربایجان، ترکیه و پاکستان به ترتیب رتبه‌های 17، 27، 48، 56 و 85 را در اختیار خودشان دارند. با این همه گویا در هیچ‌کدام از این بررسی‌ها هیچ جایی برای ایران وجود نداشته است. جای خالی کشور ما در میان نام کشورهایی مانند پاکستان، قزاقستان، آذربایجان و... کاملا احساس می‌شود.
مطالعه موردی: سنگاپور و قطر
در این میان اما نام دو کشور قطر و البته سنگاپور در اغلب جدول‌های مربوط به بررسی شاخص‌های مختلف، در رتبه‌های مناسبی دیده می‌شود. جالب‌تر اما راهی است که این دو کشور برای رشد صنعت IT خود به عنوان دو کشور در حال توسعه پیموده‌‌اند.
در گزارش جدید مجمع جهانی اقتصاد از سنگاپوری‌ها به عنوان یک ملت هوشمند تعبیر شده است.
سنگاپوری‌ها در واقع خیلی زود متوجه نقش ICT در رشد اقتصاد کشور خود شده‌اند.
طبیعتا برای یک جزیره کوچک بدون هیچ منابع طبیعی قابل بهره‌وری، هیچ امیدی به جز مردم آن وجود ندارد.
این بررسی‌ها نشان می‌دهد که سنگاپور طرح گسترش IT در سرتاسر کشور را از سال 1981 به اجرا درآورده و توانسته در این 26سال به بسیاری از اهداف خود دست پیدا کند.
قطر اما به عنوان یکی از ثروتمندترین اقتصادهای جهان به تازگی راه توسعه ICT را در پیش گرفته است. در حالی که درآمد متوسط هر فرد قطری براساس این بررسی‌ها به حدود ۶۲۰۰۰دلار می‌رسد، دولت این کشور ICT و گسترش آن را به عنوان تنها راه همراهی با دنیای مدرن دانسته و به دنبال ایجاد اقتصادی مبتنی بر دانش ICT برای جهانی شدن است.
*برگرفته از وب‌سایت مجمع جهانی اقتصاد