م.ر.بهنام رئوف

افزایش نرخ مکالمه تلفن ثابت به تلفن همراه از جمله تخلفاتی است که از ابتدای سال‌جاری تا به امروز به شدت مورد توجه رسانه‌های گروهی قرار گرفته است. البته در این بین صحبت‌های ضد و نقیضی که از سوی مخابراتی‌ها مطرح می‌شود بر حساسیت این موضوع افزوده است. اواخر سال گذشته خبرگزاری ایسنا با انتشار خبری از قول برخی از مشترکان تلفن اعلام کرد که به ادعای این مشترکان هزینه مکالمه تلفن ثابت آنها با تلفن همراه در این دوره افزایش پیدا کرده است. این خبر در حالی منتشر می‌شد که تا پیش از آن هیچ‌کدام از مسوولان شرکت مخابرات خبری در مورد افزایش تعرفه تلفن ثابت به تلفن همراه نداده بودند.

در روزهای پایانی سال و درست در زمانی که تعطیلات نوروزی در حال آغاز شدن بود، مدیرعامل شرکت مخابرات ایران در گفت و گویی اعلام کرده بود که به احتمال زیاد تعرفه مکالمات از تلفن ثابت به همراه افزایش می‌یابد. صابر فیضی گفته بود: در بسته پیشنهادی که به رگولاتوری ارائه داده بودیم، بحث افزایش تعرفه مکالمات از تلفن ثابت به همراه نیز مطرح شده بود. او گفته بود این موضوع و میزان دقیق افزایش تعرفه بعد از تعطیلات عید نوروز نهایی و مشخص می‌شود و اکنون منتظر دریافت نظرات هستیم.

افزایش تعرفه تخلف است

نخستین اظهار نظر رسمی‌ در این بخش را لطف ا... سبوحی، معاون سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی ارائه کرد. در حالی که مدیر عامل شرکت مخابرات از افزایش نرخ مکالمه ثابت به همراه در برخی مناطق در راستای اجرای هم‌کدی استانی خبر داده، معاون رگولاتوری می‌گوید: مصوبه هم کدی به هیچ عنوان تعرفه ثابت به همراه را شامل نمی‌شود. سبوحی در پاسخ به این سوال که آیا مصوبه هم کدی داخل استانی تنها در خصوص افزایش تعرفه تلفن ثابت بوده است، اظهار کرد: مصوبه هم کدی تنها در خصوص افزایش تعرفه تلفن ثابت به ثابت بوده است و به هیچ عنوان تعرفه ثابت به همراه را شامل نمی‌شود.

معاون صدور پروانه و بررسی‌های فنی و اقتصادی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در پاسخ به این سوال که در این مصوبه نرخ پالس افزایش نیافته است، تاکید کرد: در مصوبه هم کدی به هیچ عنوان نرخ پالس افزایش نیافته، بلکه تعرفه هر دقیقه مکالمه ثابت به ثابت افزایش یافته است. وی تاکید کرده بود که مخابرات مجاز به انجام این کار نیست و این مورد از مواردی است که به هیچ عنوان قابل چشم‌پوشی نخواهد بود. سبوحی در خصوص تعرفه‌های فعلی تماس از تلفن ثابت به همراه مخابرات و ایرانسل توضیح داد: از گذشته تعرفه تلفن ثابت به همراه ۷/۴۴ ریال، معادل ۱۰ پالس بوده است؛ این تعرفه در خارج از زون ۷۶ تومان است و اعتباری ۵۰ درصد از این تعرفه بالاتر است. معاون رگولاتوری افزود: همچنین از تلفن ثابت به همراه ایرانسل ۵/۶۲ تومان است. وی تاکید کرد: به غیر از این تعرفه‌ها، اگر مخابرات تعرفه‌ دیگری برای مشترکان منظور کند، تخلف است و این موضوع روشن است.

بعد از سبوحی، رضوانی دیگر معاون رگولاتوری هم در تایید سخنان همکارش در خصوص اعلام خبر تغییر نرخ مکالمات تلفن ثابت به همراه اول در برخی مناطق خاص در راستای اجرای طرح یکسان‌سازی کدهای استانی از سوی مدیرعامل شرکت مخابرات اظهار کرد: مصوبه هم کدی تنها در خصوص مکالمات ثابت به ثابت بوده است و ارتباطی با مکالمات ثابت به همراه ندارد. وی ادامه داد: احتمالا این گفته از سوی مدیر عامل مخابرات با برداشت اشتباه منتشر شده است. وی در پاسخ به این سوال که آیا پس از مصوبه هم‌کدی، شرکت مخابرات مذاکره‌ای با رگولاتوری برای افزایش تعرفه ثابت با همراه در برخی مناطق خاص داشته است، گفت: خیر، مذاکره ای در این رابطه انجام نشده است و این درحالی است که فیضی در اولین گفت‌وگوی خود خبر از ارائه درخواست مخابرات به رگولاتور داده بود.

تغییر تعرفه در نتیجه افزایش نرخ پالس

در حالی که به گفته معاون رگولاتوری، مصوبه هم کدی، اجازه افزایش نرخ پالس را به شرکت مخابرات نداده اما در نهایت رییس هیات مدیره مخابرات، افزایش تعرفه مکالمه تلفن ثابت به همراه را ناشی از همین تغییر در نرخ پالس می‌داند.

مصطفی سید‌هاشمی ‌در گفت‌وگو با «فارس» اظهار کرد: قضیه این است که برای مثال در گذشته تعرفه هر ۵/۲ دقیقه تماس از ورامین به تهران ۲۱۶ ریال بود که هم اکنون و در پی اجرای طرح هم‌کدی به ۵۸ ریال کاهش پیدا کرده است. به این ترتیب مخابرات در هر پالس حدود ۱۶ تومان ضرر کرده است.

وی ادامه داد: به مخابرات اعلام شده که در پی اجرای هم کدی نرخ پالس تلفن ثابت از ۷/۴۴ ریال به ۵۸ ریال تغییر کرده است؛ در نتیجه زمانی که مشترک گوشی تلفن را بر می‌دارد و تماس می‌‌گیرد، تفاوتی ندارد که با تلفن ثابت یا همراه تماس گرفته شده است؛ بلکه هر پالس آن مکالمه محاسبه می‌شود و با رقم جدید نیز محاسبه می‌شود.

وی در پاسخ به این پرسش که در مصوبه هم کدی نرخ پالس افزایش نیافته، بلکه تعرفه هر دقیقه مکالمه ثابت به ثابت افزایش یافته است، توضیح داد: خیر؛ به ما تغییر نرخ پالس را گفته‌اند و گفته‌اند که به جای ۷/۴۴ ریال به ۵۸ ریال محاسبه کنید. این در حالی است که لطف‌الله سبوحی، معاون صدور پروانه و بررسی‌های فنی و اقتصادی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی تاکید دارد: در مصوبه هم کدی به هیچ عنوان نرخ پالس افزایش نیافته، بلکه تعرفه هر دقیقه مکالمه ثابت به ثابت افزایش یافته است.

وی یادآور شد: شرکت مخابرات در قضیه هم‌کدی کلی ضرر مالی کرده است و سازمان تنظیم مقررات نیز قیمت بسیار بسیار کمی‌ را به پالس اضافه کرده تا قسمتی از ضرر هم کدی برای مخابرات جبران شود. سید‌هاشمی ‌تاکید کرد: اجرای طرح هم کدی کاملا به نفع مردم بوده است؛ زیرا برای مثال در گذشته یک شهروند ورامینی برای تماس با تهران ۲۱۶ ریال پرداخت می‌کرد، اما هم اکنون ۵۸ ریال پرداخت می‌کند.

سید‌هاشمی ‌در حالی که به میزان تماس‌های شهروندان شهرستانی با مراکز استان در گذشته هیچ اشاره ای نکرد که بتوان این میزان را با تعرفه جدید مقایسه کرد اینگونه توجیه کرده است که تغییر تعرفه ثابت به همراه، تاثیری بسیار کم و در حد ۲ ریال در هر دقیقه داشته است؛ برای مثال ۱۹ ریال به ۲۱ ریال تغییر کرده است و تغییر قیمتی در حد ۲ ریال در کشور برای مردم سخت نیست.

وعده‌هایی که برعکس شد

پیش از این و از یک سال قبل هر زمانی که صحبت از طرح هم کدسازی شماره‌های تلفن ثابت مطرح شد نخستین اظهارات مدیران مخابرات ارائه خدمات ارزان توسط این طرح به کاربران بود. به عنوان مثال رحیمی، معاون اول رییس‌جمهوری در آذر ماه سال گذشته و در مراسم افتتاح این طرح با اشاره به اینکه پس از هم کد شدن تلفن‌ ثابت شهرستان‌های استان تهران، مردم این شهرستان‌ها هزینه کمتری را برای مکالمات خود متحمل خواهند شد خاطرنشان کرد : البته پس از این هم‌ کدسازی قطعا ارتباطات و برقراری تماس‌ها و همچنین درخواست دایر شدن خطوط تلفن بیشتر می‌شود و این به آن معنا است که شرکت مخابرات نیز با کاهش درآمد مواجه نخواهد شد.

اختلافات میان مخابرات و رگولاتوری در حالی شکل گرفته است که پیش از اجرای این طرح و در ابتدای آذر ماه سال گذشته ستاد اجرای طرح هم کدسازی تلفن‌های ثابت استان تهران تشکیل شد. سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در آن زمان و با صدور اطلاعیه ای اعلام کرد؛ این ستاد، متشکل از نمایندگان شرکت ارتباطات زیرساخت، شرکت مخابرات ایران و شرکت مخابرات استان تهران است که زیر نظر معاون نظارت و اعمال مقررات و ارتباطات رادیویی فعالیت خواهد کرد.

بر اساس اساسنامه سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، تدوین و تنظیم مقررات، آیین نامه‌ها، جدول‌های تعرفه و نرخ‌های کلیه خدمات در بخش‌های مختلف ارتباطات و فناوری اطلاعات، تعیین کف یا سقف آنها به منظور حصول اطمینان از رقابت سالم و تداوم ارائه خدمات و رشد کیفی آنها برای تصویب توسط کمیسیون، در چارچوب قوانین و مقررات، از سوی دبیرخانه کمیسیون تنظیم مقررات و ارتباطات صورت می‌گیرد.

صدای پای شورای رقابت

در حالی که در چند هفته گذشته اظهارات خبری هر دو طرف درگیر در بحث افزایش تعرفه تلفن ثابت به تلفن همراه به بالاترین حد خود رسیده است، اما شواهد حکایت از برنامه مخابرات برای اجرای توامان مصوبه‌های هم کدی هیات دولت و شورای رقابت دارد؛ به این معنی که تعرفه ثابت به ثابت را با مصوبه هیات دولت و تعرفه ثابت به همراه را با مصوبه شورای رقابت تغییر خواهد داد.

از سوی دیگر شنیده‌ها حاکی از این است که افزایش جزئی تعرفه‌ ثابت به همراه مختص به چند شهر خاص نخواهد شد؛ بلکه مخابرات درصدد اعمال این روش برای تمام شهرهای کشور است. به این صورت که پس از هم کدشدن کدهای یک استان، تعرفه تماس از ثابت به همراه نیز در استان تغییر خواهد کرد.

اما پشت این اقدام مخابرات، مصوبه سال گذشته شورای رقابت برای افزایش تعرفه هر پالس قرار دارد. در دی ماه سال ۹۰ و در شرایطی که هنوز اختلاف‌ها بر سر تعیین مرجع نرخ‌گذاری خدمات مخابراتی بین شورای رقابت و رگولاتوری پا بر جا بود؛ شورای رقابت افزایش ۱۲ درصدی تعرفه هر پالس تلفن ثابت را برای شرکت مخابرات تصویب کرد. این درحالی است که پیش از این وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در خبری که روی سایت پایگاه اطلاع‌رسانی دولت در آبان ماه گذشته منتشر شد، گفته بود: براساس قانون اصل ۴۴، شورای رقابت، چارچوب تعرفه تلفن ثابت را باید مشخص کند و تعرفه‌گذاری مخابرات به عهده کمیسیون تنظیم مقررات است که این کمیسیون فرابخشی است.