بازار پس از تولید چالش کشاورزی

دنیای اقتصاد، ارومیه، امیررضا علیار: آذربایجان غربی با تولید ۷ درصد از محصولات کشاورزی از قطب‏های مهم کشاورزی کشور به‌شمار می‏رود ولی با وجود کیفیت بالای محصولات تولیدی سهم قابل قبولی در بازارهای داخلی و خارجی ندارد. این استان با تولید یک‌میلیون و ۳۰۰ هزار تن سیب، قطب اول تولید این محصول در کشور است ولی همه ساله با افزایش تولید و کیفیت بالای محصولات نه‌تنها سودی عاید بخش کشاورزی استان نمی‏شود بلکه همین افزایش تولید به چالشی برای بازاریابی و فروش آن تبدیل می‏شود.

نبود سورت و بسته‌بندی، بالابودن هزینه‏های تولید، پایین بودن قیمت محصول نهایی و نامشخص بودن وضعیت صادرات، دلالان و واسطه‏های بی‌شمار، بخش مهمی از چالش‏های پیش‌روی باغداران سیب استان به‌شمار می‏رود. این استان اکنون سهم ۳۰ تا ۴۰ درصدی تولید سیب در کشور را به خود اختصاص داده اما توسعه باغ‏های سیب و افزایش میزان تولید سیب در آذربایجان غربی در شرایطی سالانه تکرار می‏شود که این افزایش تولید، چند سالی است با مشکلات زیرساختی در عرضه و فروش محصول باغداران مواجه شده است.مسوولان سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی معتقدند اکنون قیمت سیب به‌دلیل عرضه زیاد و کاهش تقاضا پایین است و این قیمت با توجه به هزینه‏های تولید سیب مناسب نیست.نبود تعادل بین عرضه و تقاضا به همراه بازار مناسب خارجی برای سیب تولیدی استان موجب شده کشاورزان برای جلوگیری از ضرردهی بیشتر سیب‏های با کیفیت خود را تحت‌عنوان سیب زیردرختی به کارخانه‌های صنایع تبدیلی بفروشند.

لزوم مدیریت نگهداری و مصرف مازاد

رئیس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی در این باره گفت: پیش‌بینی می‏شود امسال در ۱۷ شهرستان استان یک میلیون و ۳۲۵ هزار تن سیب تولید شود که این میزان در مقایسه با سال گذشته ۴۰ درصد افزایش دارد.اسماعیل کریم‌زاده با اعلام اینکه برآوردها نشان می‏دهد برای مصرف یک میلیون و ۱۰۰ هزار تن سیب تولیدی هیچ مشکلی وجود نداشته باشد، اظهار کرد: این در حالی است که نگهداری و مصرف ۲۳۰ هزار تن سیب مازاد باید مدیریت و کنترل شود.وی قیمت تمام شده یک کیلو سیب درختی را ۱۷۷۴ تومان اعلام کرد و گفت: قیمت بازار این محصول برای کشاورزان کمتر از هزینه‏های تولید آن بوده و باید برای افزایش صادرات این محصول و عرضه آن در بازار مصرف کشورهای همسایه و حفظ این بازارها تمهیدات لازم اندیشیده شود که به این منظور حمایت و تقویت از تشکل‏های بخش کشاورزی به عنوان بازوان اجرایی سازمان باید بیشتر از گذشته انجام گیرد. رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان ادامه داد: در سفر اخیر هیاتی از اقلیم کردستان عراق به سردشت و دیدار آن‏ها با استاندار تصمیم‌هایی در خصوص تسهیل موانع صادرات محصولات کشاورزی استان به این کشور اتخاذ شد که امیدواریم بازار فروش محصولات کشاورزی در سال جاری نسبت به سال‌های گذشته بهبود یابد. کریم‌زاده با بیان اینکه قیمت تمام شده جمع‌آوری هر کیلو سیب صنعتی برای کشاورزان نزدیک به ۱۵۰ تومان است که این مبلغ مقرون به صرفه نیست، اظهار کرد: متاسفانه بازار پس از تولید، سال‌هاست چالش بزرگ پیش روی سیب استان شده است.

لزوم راه‌اندازی واحدهای بسته‌بندی مناسب

رئیس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی در ادامه گفت: بیشتر مشکلات موجود بعد از تولید و در مرحله فروش به وجود می‏آید و مشکلات در مرحله داشت محصول نیز عموما از فروش نرفتن و بازاریابی مناسب ناشی می‏شود.وی یاد آور شد: افزایش میزان مصرف سرانه کشور نسبت به سایر کشورهای در حال توسعه با بالا رفتن توان خرید مردم و به‌کارگیری سیاست‌های حمایتی از قبیل توزیع سیب در سبد توزیعی مدارس، پادگان‏ها، مراکز آموزشی و درمانی و افزایش آگاهی‏های عمومی درخصوص مزایای مصرف سیب از طریق رسانه‏های جمعی می‏تواند در این مورد راهگشا باشد.کریم‌زاده تاکید کرد: با توجه به اینکه امسال سال بارآوری محصولاتی همچون سیب درختی و انگور در استان است و بر اساس پیش‌بینی‏های انجام شده تولید انگور در استان نیز ۵/ ۲ برابر در مقایسه با سال گذشته افزایش خواهد یافت، برای صادرات این محصولات باید برنامه‌ریزی‏های لازم صورت گیرد.

وی راه‌اندازی واحدهای سورت و بسته‌بندی مناسب در سردخانه‏های استان، حمایت از صادرکنندگان با پرداخت جوایز صادراتی به موقع و برقراری استاندارد اجباری در صادرات سیب برای حفظ بازار و حفظ آبروی محصول تولیدی استان را از دیگر راهکارهای عملی برای تنظیم بازار محصولات کشاورزی استان اعلام کرد. کریم‌زاده با تاکید بر اینکه مشکل بازاریابی محصولات کشاورزی در عدم برنامه‌ریزی مدیریتی در سطح کلان اقتصادی کشور خلاصه می‏شود، افزود: بخش کشاورزی استان تاکنون اقدامات خوبی به این منظور انجام داده است و مسوولان کشوری و استانی نیز باید با برنامه‌ریزی‏های درست برای کاهش تعرفه‏ها و هزینه‏های تولید به‌منظور افزایش صادرات محصولات کشاورزی و رونق اقتصادی استان، مخصوصا کاهش واسطه‏ها تلاش کنند.

مشکلات صدور سیب مرغوب

مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی نیز درباره مشکلات باغداران سیب استان گفت: متاسفانه با وجود اینکه سیب تولیدی استان کیفیت و مرغوبیت بالایی دارد اما در عرصه بازاریابی و فروش داخلی و حتی در صادرات با مشکل مواجه است.عزیز امانی با اشاره به فعالیت ۱۲ کارخانه صنایع تبدیلی در آذربایجان غربی گفت: صاحبان صنایع تبدیلی در زمان برداشت و خرید محصولات کشاورزی به‌خصوص سیب در بحث تعیین قیمت به صورت مشترک عمل می‏کنند، درحالی که باغداران استان در این مورد هیچ حرکت صنفی انجام نداده‏اند.وی با تاکید بر کیفیت بالای سیب تولیدی استان گفت: اکنون تنها در بسته‌بندی محصول سیب مشکل وجود دارد که برای برطرف کردن بسته‌بندی سورت در سردخانه‏ها را در اولویت قرار داده‏ایم.

امانی با اشاره به ضرورت شناسایی بازارهای صادراتی جدید افزود: به‌منظور تسهیل صادرات سیب، مکاتباتی را با رایزنان اقتصادی سایر کشورها انجام داده‏ایم و به این منظور هیاتی از عراق دعوت کرده‏ایم تا از روند تولید سیب و نحوه نگهداری آن در سردخانه‏ها بازدید کنند.مسوولان بخش کشاورزی بر این باورند که مازاد تولید سیب در آذربایجان غربی از مسائل اساسی در بازار عرضه و فروش این محصول است به گونه‌ای که میزان سیب تولیدی استان بیش از نیاز داخلی است و باید نسبت به صادرات آن تدابیر لازم اندیشیده شود.