«کارون» در خطر

دنیای اقتصاد، اهواز، محمد علاف‌پور: عضو کنفرانس ملی کارون گفت: با شرایطی که در انتقال آب از خوزستان پیش می‌رود، کارون تا ۲۰ سال دیگر عمر نمی‌کند. پرویز باورصاد در سمینار علمی فرصت‌های سازمان متولی غیربهره‌بردار رودخانه کارون که در اهواز برگزار شد، تصریح کرد: امروز رودخانه‌های استان را به‌دلیل بهره‌برداری‌های غیراصولی و غیرقانونی از بین برده‌ایم و چالش‌های کنونی این رودخانه‌ها ناشی از نبود متولی واحد و مدیریتی ناظر بر بهره‌برداری از آنها است.

وی با بیان اینکه حیات خوزستان در گرو رودخانه‌های آن است، اظهار کرد: خوزستان با نفت بزرگ نشده است، بلکه به‌دلیل برخورداری از رودخانه‌های عظیم و جلگه‌ای پهناور از قرن‌های گذشته تاکنون شناخته شده است. کشتیرانی در رودخانه‌های استان به حدی در جریان بود که تمام کالاهای مورد نیاز نقاط مختلف کشور از طریق بنادر این رودخانه‌ها از کشورهای دیگر، وارد و به سایر نقاط منتقل می‌شد.

باورصاد تصریح کرد: بر اساس قانون، ما نباید از رودخانه‌ها این گونه بهره‌برداری کنیم اما اکنون بسیاری از دستگاه‌های اجرایی قانون را کنار گذاشته‌اند و برای مصارف غیرشرب به‌ویژه تولید انرژی از رودخانه‌ها بهره‌برداری می‌کنند و کار تا جایی پیش رفته است که این ثروت‌ها روز به روز رو به نابودی می‌روند. وی بیان کرد: بررسی مدیریت ۵۰ سال اخیر رودخانه‌ها در استان نشان می‌دهد که سازمان‌هایی همچون وزارت نیرو و شهرداری‌ها که متولی رودخانه کارون بوده‌اند، از این رودخانه به شکل بی‌رویه‌ای استفاده کرده‌اند. وزارت نیرو با سدسازی و تولید انرژی از آب رودخانه کارون به سهم خود آن را خشک کرده و شهرداری نیز با خاک‌ریزی و خاک‌برداری دهانه‌های زیر پل‌ها را بسته

است.

عضو کنفرانس ملی کارون اظهار کرد: شهرداری اهواز باید فرهنگ رودخانه‌داری داشته باشد. انگار این دستگاه اجرایی نمی‌داند که رودخانه کارون به دریا وصل است و نباید چنین کارهایی روی آن انجام دهد. معتقدیم کلیه این اقدامات ناشی از نبود آگاهی دستگاه‌های اجرایی در صیانت و بهره‌برداری از رودخانه‌ها است.

باورصاد بیان کرد: مدیریت رودخانه‌ای در بیشتر کشورها وجود دارد اما این مساله در کشور ما اعمال نمی‌شود، زیرا چند دستگاه و هر کدام به نحوی از رودخانه‌ها و منابع آبی بهره‌برداری می‌کنند. وی افزود: حداقل در ۶ بند از قانون اساسی کشور به مبحث بنادر و رودخانه‌ها اشاره شده است اما این قوانین بدون اینکه منسوخ شوند، کنار گذاشته شده‌اند. اگر این قوانین رعایت می‌شد، رودخانه کارون امروز به این حال و روز نمی‌افتاد.

باورصاد بیان کرد: در خصوص سازمان‌های مدیریتی و سیاست‌گذاری آب رودخانه‌ای در جهان، مطالعات فراوانی انجام شده و به این منظور سازمان‌هایی تحت عنوان مشارکت جهانی آب و سازمان بین‌المللی بهره‌برداری از آب تشکیل شده است که ما نیاز داریم از مطالعات علمی این سازمان‌ها استفاده کنیم.

وی ادامه داد: کشورهای دیگر، مدیریت جامع آب رودخانه‌ای دارند و برای نگهداری از رودخانه‌های خود در چارچوب قانون آب، براساس سیاست ملی منابع آب و سیستم مدیریت منابع، عمل می‌کنند.

باورصاد با اشاره به سدسازی و پل سازی بر سطح رودخانه‌های بزرگ خاطرنشان کرد: سدسازی و پل‌سازی یکی از بزرگ‌ترین مشکلات و معضلات کنونی ما در رودخانه‌ها است که متاسفانه به صورت غیر علمی و بی رویه در حال احداث است.

وی با بیان اینکه مراکز علمی زیادی در کشور و خوزستان وجود دارد اما از آن استفاده نمی‌شود، ادامه داد: گروه علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز بهترین مطالعات را در حوزه آب انجام داده‌اند اما از این مطالعات در روند بهره‌برداری و سدسازی استفاده نمی‌شود. امروزه گروه‌های زیادی در مخالفت با سدسازی در کشورهای مختلف فعال شده‌اند و به مقابله با این مساله می‌پردازند.

باورصاد اظهار کرد: پل‌های شهری و بین شهری از معضلات بزرگی است که بی رویه در حال ساخت هستند، به طوری که اکنون ۵۰ پل از مقطع بهمنشیر تا شوشتر به‌صورت غیراستاندارد روی کارون ساخته شده‌اند و به جز پل سفید در ساخت مابقی پل‌ها به مساله قابل کشتیرانی شدن رودخانه توجهی نشده است.

وی ضمن مخالفت صریح با انتقال آب کارون خاطرنشان کرد: خوزستان بزرگ‌ترین جلگه کشور است و بهترین زمین‌ها را برای کشت انواع محصولات کشاورزی دارد اما چرا باید آب این جلگه برای آبادانی مناطق دیگر منتقل شود. وقتی پتانسیل کشاورزی بی‌نظیری در خوزستان وجود دارد چرا باید آب برای کشاورزی به بیابان‌ها منتقل شود؟

باورصاد تصریح کرد: به‌طور کلی ساخت صنایع آب بر در کویر، کاری از اساس اشتباه است که متاسفانه دولت تن به انجام آن داد و امروز صنایع بزرگی که نیاز آبی زیادی دارند و برای تامین نیاز آب آنها کانال‌های پیدا و ناپیدا به‌صورت علنی و پنهانی ایجاد شده است و به این ترتیب آب رودخانه‌های خوزستان منتقل می‌شود.