۱۵۰۰ هکتار به محدوده قانونی شهر اراک افزوده میشود
اراک «کلانشهر» شد؟
دنیایاقتصاد - اراک - مجید نیکعهد: «اراک به جمع کلانشهرهای کشور پیوست». این جمله به عنوان مصوبه سفر سوم دولت به استان مرکزی بود که نخستین زمزمههای آن، از مدتها پیش با مطرح شدن الحاق شهرهای کرهرود و سنجان به شهر اراک آغاز شده بود. وعدهای که با وجود همه ابهامات و علامت سوالهایی که امروز برای یافتن شاخصها و نشانههای لازم برای کلانشهرشدن در ذهن بسیاری از کارشناسان و حتی شهروندان باقی گذاشته است، سرانجام با مهر تایید دولت به عنوان ثمره تلاش و پیگیری سیاستگذاران و تصمیمگیران حوزه شهری مطرح شد تا شاید تصویر شهری با پارکینگ های طبقاتی، مترو، مونوریل، بزرگراه، سیتی سنترو... را در آیندهای نه چندان دور شاهد باشیم.
امروز در حالی از افزایش ۱۵۰۰ هکتار به محدوده خدماتی و قانونی شهر اراک که ظاهرا در آخرین گام با تایید شورای عالی شهرسازی کشور شکل رسمی و قانونی خواهد یافت سخن به میان میآید که معضل حاشیهنشینی و محرومیت از حداقل امکانات شهری سالها است به قصهای تکراری برای ساکنان مناطقی که نام سکونتگاه غیررسمی را به یدک میکشند، تبدیل شده است.
اگرچه به اعتقاد بسیاری از موافقان اجرای این طرح، افزایش وسعت شهر اراک به حدود ۷۰۰۰ هکتار از معضل تصرف اراضی حاشیه شهر توسط افراد سودجو جلوگیری میکند و منجر به ساماندهی ساخت و سازهای غیرمجاز خواهد شد؛ اما باید پرسید آیا امکانات و ظرفیتهای موجود را نیز میتوان پاسخگوی رشد جمعیت و ساختوسازهای قانونمند شده حاصل از توسعه عرضی شهری دانست ؟
عدم توجیه کارشناسی برای اضافه شدن ۱۵۰۰ هکتار به اراک
یک عضو شورای شهر اراک با تاکید بر اینکه هیچ توجیه فنی و کارشناسی برای اضافه شدن ۱۵۰۰ هکتار به محدوده شهر اراک نمیبینم، گفت: با افزایش این مناطق به محدوده شهر اراک بحث تملک و ایجاد زیرساختها و شبکه معابر و ارائه خدمات شهری با مشکلات متعددی مواجه خواهد شد؛ چرا که شهرداری با نیروها و امکانات فعلی حتی وضعیت موجود را نیز نمیتواند به خوبی مدیریت کند.
محمد حسن احمدی افزود: این الحاق جز اینکه مشکلات جدی و اساسی را به مدیریت شهری تحمیل خواهد کرد، هیچ حسن و فایده دیگری نخواهد داشت و شهرداری اراک ظرفیت و امکانات لازم برای ساماندهی و مدیریت فضایی به این وسعت را نداشته و ندارد.
ظرفیت افزایش ۲۰۰۰ هکتار بدون در نظر گرفتن شهرهای سنجان و کرهرود
اما رییس کمیسیون فنی و عمران شورای شهر اراک معتقد است: شهر اراک حتی ظرفیت اضافه شدن ۲۰۰۰ هکتار به محدوده شهری بدون در نظر گرفتن شهرهای کرهرود و سنجان را نیز دارد.
رضا یوسفیتبار افزود: اگر برای مناطق حاشیهای که برخی از این نقاط هم عملا در محدوده شهری قرار دارند، طرح و برنامه کارشناسی شده نداشته باشیم، سرانجامی مانند حاشیهها و سکونتگاههای غیررسمی پیدا میکنند و مردم برای داشتن سرپناه و به دلیل عدم پاسخگویی شهرداری و سایر سازمانها مجبور به انجام ساخت و سازهای غیرمجاز خواهند شد.
ضابطهمند شدن ساخت و سازها دلیل اصلی افزایش محدوده خدماتی
اما معاون عمرانی استاندار در خصوص دلایل الحاق ۱۴۵۰ هکتار به محدوده شهری اراک با اشاره به بحث کلانشهر شدن اراک گفت: براساس پیشنهادی که در سفر دوم دولت مطرح شد و به تصویب هم رسید قرار بود حدود ۴۵۰ هکتار به محدوده خدماتی شهر اراک افزوده شود که بعد از آن با اضافه شدن مناطقی مانند قنات، ولیآباد، صالحآباد و کل مجموعه پردیس دانشگاه اراک به ۱۴۵۰ هکتار افزایش یافت تا جمعیت شهری اراک با احتساب کرهرود و سنجان به ۵۲۰ هزار نفر برسد که یکی از شرایط لازم برای کلانشهر شدن اراک بود و به آن نیاز داشتیم.
بازوند نهایی شدن این بحث را مرتبط با تایید شورای عالی شهرسازی و معماری عنوان کرد و گفت: یکی از دلایل اصلی این الحاق ضابطهمند شدن ساخت و سازهای حاشیهای و غیرمجاز اطراف شهر اراک مانند قنات، ولیآباد، صالحآباد یا ۹۰ هکتاری حدفاصل گردو و شهرک ولیعصر بود؛ چراکه معتقدیم اگر مدیریت شهری برای شهروندان برنامهریزی درست و اصولی نکند مردم اقداماتی انجام خواهند داد که در چارچوب ضوابط و مقررات ما نخواهد بود.
وی تصریح کرد: وضعیت فعلی مناطق حاشیهای و سکونت گاههای غیررسمی را باید نتیجه عدم تصمیمگیری و برنامهریزی به موقع مدیران وقت شهری دانست که در این شرایط باید برای حل مشکلات و ساماندهی آنها هزینههای هنگفتی را صرف کرد.
الحاق این فضا لازم بود
بازوند به این پرسش که دلیل طولانی شدن این موضوع چه بود و آیا تفکر و نگاه کارشناسی لازم برای این تصمیمگیری وجود داشته یا صرفا به واسطه کلانشهر شدن اراک مطرح شده، پاسخ داد: تصمیمگیری در این خصوص بیش از دو سال و نیم زمان برد.
وی افزود: بنده شخصا موافق با توسعه عرضی شهرها نیستم، اما افزایش محدوده خدماتی شهر اراک در این مورد، اجتنابپذیر و لازم بوده و باید برنامهریزی مناسبی صورت میگرفت.
وی گفت: با الحاق اراضی جدید، نگرانی در خصوص ایجاد کاربریهای مورد نیاز و ارائه خدمات وجود ندارد و فقط کافی است کاربریهای آموزشی و شبکه معابر توسط شهرداری پیشبینی و تعریف شود، اما سایر کاربریهای مورد نیاز با گذشت زمان با مشارکت مردم ایجاد میشود.
مشکل در ایجاد زیرساختها
معاون شهرسازی شهردار اراک نیز با بیان اینکه باید بپذیریم شهر اراک و مناطق اطراف آن از جمله سنجان و کرهرود در محدوده این شهر هستند و در نهایت به این شهر الحاق شده یا خواهند شد، افزود: با توجه به اینکه بسیاری از این مناطق در معرض خطر ساخت و سازهای غیرمجاز قرار داشتند باید برنامهریزی جدی صورت میگرفت، هر چند با الحاق این مناطق، بحث نظارت و کنترل و ایجاد زیرساختها و شبکه معابر توسط شهرداری با مشکلات متعددی روبهرو خواهد بود.
ستودهنیا وضعیت اغلب این اراضی را به شکل ریزدانه و با مالکیت خصوصی عنوان کرد و افزود: قطعا اضافه شدن این اراضی به محدوده خدماتی شهر اراک بار مالی و افزایش هزینهها را به دنبال دارد، اما از سوی دیگر به دلیل مشکلات فعلی که برای خدمات دهی در حاشیه و سکونت گاههای غیررسمی وجود دارد به ناچار باید ساخت و سازها در این مناطق ساماندهی و ضابطهمند میشدند.
براساس این گزارش با وجود همه اختلاف نظرهایی که به نظر میرسد در خصوص افزایش محدوده خدماتی شهر اراک در میان مدیران شهری و نهادهای تصمیمگیر وجود داشته و دارد، اکنون با مصوبه شورای توسعه و برنامهریزی استان باید مناطقی شامل شهرهای کرهرود و سنجان، اراضی شمال غرب میدان فراهان (ولیآباد و صالحآباد)، قنات ناصری، دانشگاه های علوم پزشکی و پردیس اراک و اراضی همجوار،منطقه ۹۰ هکتاری حدفاصل کوی رضوی و شهرک ولیعصر را نیز جزئی از شهر اراک دانست.
باید منتظر ماند و دید نگاه و تفکر کارشناسی مسوولان در اتخاذ این تصمیم چه سرانجامی را به همراه خواهد داشت، رشد و توسعه و عمران شهری یا گسترش معضل حاشیهنشینی؟!
ارسال نظر