کشاورزی شاهرگ حیاتی اقتصاد کردستان

دنیای اقتصاد - سنندج - اسرین مقصودی: نخستین و مهم‌ترین وظیفه بخش کشاورزی، تامین غذا و امنیت غذایی برای جامعه است که در کنار عرضه مواد خام مورد نیاز بخش صنعت، این وظیفه سنگین‌تر و حساس‌تر خواهد شد. در چارچوب برنامه چهارم توسعه بخش کشاورزی، چشم‌انداز تامین سلامت و امنیت غذایی، تامین فرصت‌های برابر، توزیع مناسب درآمد و بهره‌مندی از محیط زیست مطلوب و تعیین اهدافی در تحول بسترسازی برای رشد سریع اقتصادی، تعامل با اقتصاد جهانی، توسعه مبتنی بر دانایی و حفظ محیط زیست تعریف شده است.

استان کردستان با مساحتی بیش از ۷/۱ درصد از کل کشور، دارای ۵/۴۰ درصد جمعیت ساکن روستاست و اقتصاد کشاورزی، شاهرگ حیاتی این استان است، براساس حساب‌های منطقه‌ای، سهم ارزش افزوده بخش کشاورزی از تولید ناخالص داخلی در کشور ۸/۹ درصد است که این رقم در استان کردستان معادل ۳/۲۰ است.

این در حالی است که بسیاری از مشاغل موجود در استان، در بخش‌های صنعت و خدمات به فعالیت در بخش کشاورزی وابسته هستند و در برخی از سال‌ها با کاهش درآمد در بخش کشاورزی، رونق اقتصادی در استان با افول مواجه شده است.

رییس سازمان جهاد کشاورزی استان کردستان در این‌باره گفت: طی دوره استقرار نظام جمهوری اسلامی در ایران، بخش کشاورزی این استان نیز با گذر از شیوه دهقانی و سنتی به کشاورزی صنعتی روی آورده است که افزایش چشمگیر واحدهای صنعتی را در بخش‌های مختلف به دنبال داشته است.

مهندس محمدابراهیم حسن‌نژاد، در ارتباط با وضعیت موجود این بخش افزود: از جمعیت یک میلیون و ۴۵۲ هزار نفری این استان، بهره‌برداری از بخش کشاورزی را ۱۱۰ هزار و ۵۰۰ تن بر عهده دارند.

وی همچنین تعداد شاغلان بخش کشاورزی در این استان را ۱۱۳ هزار و ۴۰۰ تن اعلام کرد و افزود: بیشتر مردم ساکن روستاهای این استان در بخش کشاورزی مشغول فعالیت هستند.

وی مساحت مراتع این استان را یک میلیون و ۴۰۰ هزار هکتار، مساحت جنگل‌ها را ۳۲۰ هزار هکتار و مساحت اراضی کشاورزی استان را یک میلیون و ۱۱۰ هزار هکتار عنوان کرد و گفت: با وجود پنج حوزه آبخیز، این استان یکی از مناطق مطلوب برای کشت انواع محصولات کشاورزی محسوب می‌شود.

وی متوسط بارندگی در استان کردستان را ۵۱۷ میلیمتر، نوع اقلیم را کوهستانی سرد و معتدل، تعداد رودخانه‌های دائمی را ۵۰ مورد، تعداد چشمه‌ها را ۹ هزار و ۲۶۶ مورد، چاه‌های نیمه عمیق را یک هزار و ۷۶۹ مورد، چشمه‌های نیمه عمیق را هفت هزار و ۸۸۴ مورد و تعداد سدهای در حال بهره‌برداری را هشت سد اعلام کرد و گفت: با وجود این ظرفیت‌های موجود، زمینه‌های توسعه بخش کشاورزی در استان کردستان کاملا فراهم است.

وی در ادامه به استعدادهای کشاورزی استان کردستان اشاره کرد و گفت: سالانه در این استان ۵۸۵ هزار و ۶۴۰ هکتار از اراضی کشاورزی زیر کشت محصولات دیم و ۱۰۰ هزار و ۴۲۷ هکتار نیز زیر کشت محصولات آبی می‌رود.

وی سطح زیر کشت علوفه در این استان را ۴۰ هزار و ۱۵۲ هکتار، غلات را ۵۴۱ هزار و ۳۱۴ هکتار، دانه‌های روغنی را یک هزار و ۹۲۷ هکتار،سیب‌زمینی را ۹ هزار و ۷۰۵ هکتار، و توت فرنگی را دو هزار و ۴۵۷ هکتار ذکر کرد.

حسن‌نژاد تعداد واحدهای دامی استان کردستان را سه میلیون و ۵۰۰ هزار واحد و ظرفیت جوجه ریزی استان را نیز ۲۲ میلیون و ۸۰۰ هزار قطعه در سال اعلام کرد.

وی به مقایسه تولیدات بخش کشاورزی استان کردستان با کشور پرداخت و گفت: کل تولیدات بخش کشاورزی این استان، یک میلیون و ۸۸۵ هزار و ۶۶۰ تن است که ۸۸/۱ درصد از کل تولیدات کشور را شامل می‌شود.

وی تولیدات زراعی استان کردستان را نیز یک میلیون و ۴۸۰ هزار و ۵۹۲ هکتار اعلام کرد و افزود: این میزان تولید، برابر با ۰۲/۲ درصد از کل تولیدات بخش زراعی کشور است.

رییس سازمان جهاد کشاورزی استان کردستان، کل تولیدات باغی این استان را معادل ۲۶/۱ درصد کل تولیدات کشور دانست و گفت: سالانه از محل ۳۰ هزار هکتار باغ در استان ۱۸۰ هزار تن انواع میوه تولید می‌شود.

به گفته وی، این استان با تولید ۲۶۷ هزار و ۳۹۸ تن تولیدات دام، طیور و شیلات دو درصد از کل تولیدات کشور را در اختیار دارد.

وی به تولیدات شاخص استان کردستان در بخش کشاورزی اشاره کرد و گفت:این استان با میانگین تولید ۷۱۵ هزار و ۱۹۴ تن گندم، ۵/۴ درصد تولید کل کشور و با تولید ۲۷۳ هزار و ۹۷۹ تن علوفه، ۸/۱ درصد کل تولیدات کشور را به خود اختصاص داده است.

وی تولید سیب‌زمینی و توت فرنگی را نیز به ترتیب ۲۸۰ هزار و ۹۶۴ تن و ۳۱ هزار و ۹۸۲ تن ذکر کرد و گفت: هفت درصد سیب‌زمینی کشور و ۸۳ درصد کل توت فرنگی کشور در این استان تولید می‌شود.

وی همچنین به تولید گوشت قرمز و مرغ در استان اشاره کرد و افزود: با تولید ۲۳ هزار و ۷۰۰ تن گوشت قرمز و ۳۷ هزار و ۹۴۷ تن گوشت مرغ به ترتیب ۶/۲ گوشت قرمز کشور و ۶/۱ درصد گوشت مرغ در استان تولید می‌شود.

به گفته وی، در استان کردستان سالانه، ۱۹۸ هزار تن شیر، دو هزار و ۸۸۵ تن تخم مرغ، ۸۶۶ تن عسل، معادل ۱/۲ درصد تولید کشور و چهار هزار تن ماهی، معادل ۸/۱ کل تولیدات کشور تولید می‌شود.

وی به صنایع فعال بخش کشاورزی استان و میزان اشتغالزایی آن اشاره کرد و گفت:اکنون ۴۱ نوع صنایع در هشت بخش مرتبط با بخش کشاورزی در استان کردستان فعال است که از این محل برای ۴۷۱ نفر، اشتغال ایجاد شده است.

رییس سازمان جهاد کشاورزی کردستان در ادامه به فعالیت ۱۱ واحد صنایع خوراک آماده دام، طیور و آبزیان به ظرفیت سالانه ۱۲۰ هزار تن اشاره کرد و گفت: این صنعت برای ۱۱۴ نفر اشتغال ایجاد کرده است.

وی همچنین ۱۳ مورد صنایع فراورده‌های لبنی را مورد اشاره قرار داد و گفت: سالانه ۱۰ هزار تن انواع محصولات لبنی در این صنایع تولید می‌شود که برای ۱۲۵ نفر نیز اشتغال ایجاد شده است.

رییس سازمان جهاد کشاورزی استان کردستان در ادامه به اقدامات شاخص و موثر و پشتیبانی از تولید در سطح استان با استفاده از ظرفیت‌های بخش خصوصی و طرح‌های عمرانی اشاره کرد و گفت: اکنون پنج مجتمع گلخانه‌ای، ۹ مجتمع پرورش گاو شیری، سه مجتمع پرورش ماهیان سردابی و ۹ مجتمع کوچک دامپروری روستایی در این استان فعال است. مهندس حسن‌نژاد، همچنین تعداد طرح‌های تحقیقاتی به اتمام رسیده در این بخش را ۲۱۸ طرح و طرح‌های تحقیقاتی در دست اجرا را نیز ۸۸ طرح ذکر کرد. وی میزان آبیاری تحت فشار در استان را ۲۸ هزار هکتار و در دست اقدام را چهار هزار هکتار اعلام کرد و گفت: تاکنون ۲۱ ایستگاه پمپاژ با دو هزار و ۱۵۰ هکتار اراضی تحت پوشش به بهره‌برداری رسیده است.

به گفته وی، همچنین چهار ایستگاه پمپاژ با ۴۷۰ هکتار اراضی تحت پوشش در دست اقدام و ۱۱ ایستگاه نیز با یک هزار و ۱۰۰ هکتار اراضی در دست مطالعه است.

وی ایجاد ۱۵ طرح جاده دسترسی به مزارع به طول ۵/۵۷ کیلومتر، انجام دو طرح عملیات آب و خاک تعاونی‌های تولید با ۱۲۰ کیلومتر خط انتقال آب و ۵۱ کیلومتر جاده، بهسازی و نوسازی ۳۶۵ طرح کانال‌های آبیاری عمومی به طول ۵۳۲ کیلومتر با اراضی تحت پوشش ۱۱ هزار هکتار و احداث و مرمت ۱۶۱ پروژه قنوات به طول ۲۸ کیلومتر و اجرای یک پروژه شبکه پایاب شد به طول ۳۰ کیلومتر خط انتقال آب را از دیگر فعالیت‌های این سازمان اعلام کرد.

وی در ادامه تشریح عملکرد این سازمان به پوشش ۴۵۰ کیلومتری انهار عمومی از محل اعتبارات خشکسالی، ایجاد ۴۴ شرکت خدمات فنی و مهندسی با اشتغالزایی ۳۰۰ کارشناس، تشکیل ۱۴۵ شرکت تعاونی روستایی و ۲۵ شرکت تعاونی تولید و ۹۰ شرکت مکانیزاسیون اشاره کرد.

وی در مورد تعداد تعاونی‌های مرتبط با بخش کشاورزی نیز گفت:اکنون در بخش تعاونی مرتع‌داران، ۸۱ تعاونی فعال، تعاونی آبخیزداران، ۱۱ تعاونی و بخش تعاونی جنگل‌داران، ۶ تعاونی فعال است.

به گفته وی، در استان کردستان ۵۰ تعاونی و ۱۳ اتحادیه در بخش دامپروری فعال است.