دنیای اقتصاد - اهواز - کیوانه گرجی: کارشناسان اداره مهندسی عملیات مخازن شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب پس از ۲ سال مطالعه و بررسی، روابط تجربی جدیدی از فشار، حجم و دمای نفت مخازن ایران به دست آورده‌اند. این مطالعه توسط آقایان رضا حاجی‌هاشمی، بهرام سلطانی سولگانی و علیرضا بلوندارزاده روی اطلاعات موجود نفت خام مخازن آسماری و بنگستان ایران انجام شد و منجر به محاسبه روابط تجربی مناسبی برای خصوصیات نفت مخازن با کمترین خطا شد.

پس از اتمام این مطالعه، خصوصیات نمونه‌هایی از سیال مخازن کشف شده جدید با استفاده از این روابط بررسی شد که نتایج آن دقت بسیار بالای این روابط در پیش‌بینی خصوصیات نمونه‌های نفت جدید را نشان می‌دهد.

رییس اداره مهندسی عملیات مخازن شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب در این باره توضیح داد: اطلاعات فشار، حجم و دمای نفت که به اختصار PVT خوانده می‌شود یکی از اصلی‌ترین داده‌های ورودی در محاسبات مهندسی مخازن از جمله برآورد ذخیره هیدروکربن، چاه آزمایی، موازنه مواد و شبیه‌سازهای مخزن به منظور مدیریت و برداشت از مخازن است.رضا جعفری زاده افزود: تهیه اطلاعات PVT مستلزم نمونه‌گیری درون چاهی با صرف هزینه و وقت زیادی است، اما معمولا از داده‌های آزمایشگاهی سیال استفاده می‌شود.

وی گفت: با این وجود، در برخی مواقع به دلیل شرایط عملیاتی چاه‌ها نمونه‌گیری درون چاهی عملا غیرممکن می‌شود یا نتایج آزمایشگاهی ممکن است محاسبات را دچار خطا کند که در چنین مواردی از روابط تجربی برای محاسبه خصوصیات سیال نفت استفاده می‌شود.جعفری‌زاده با بیان این که تا کنون روابط تجربی بسیار زیادی برای خصوصیات سیال نفتی در دنیا ارائه شده است، افزود: تمام این روابط بومی آن مناطق بوده و فقط برای مخازن و نمونه نفت‌هایی جواب صحیح و قابل‌قبولی ارائه می‌دهند که بر اساس اطلاعات اولیه از آن نمونه نفت‌ها ساخته شده‌اند چون ترکیب‌درصد اجزای سازنده نفت و خصوصیات نفت‌های نواحی مختلف دنیا و رفتار آنها بسیار متفاوت است.رییس اداره مهندسی عملیات مخازن شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب افزود: بنابراین اگر محاسبات خصوصیات نفت مخازن ایران با استفاده از روابط موجود دنیا مورد ارزیابی قرار ‌گیرد نتیجه دارای خطای قابل‌ملاحظه ای است و به همین منظور به دست آوردن روابطی که بر اساس نمونه نفت‌های مخازن ایران و بومی مخازن کشور باشد در دستور کار کارشناسان این اداره قرار گرفت.جعفری زاده ادامه داد: به این منظور با جمع‌آوری حدود ۲۰۰ گزارش PVT از ۲۲ میدان نفتی در کشور و مطالعه و تجزیه و تحلیل آنها توسط کارشناسان این اداره، روابط تجربی جدیدی برای محاسبه فشار اشباع، ضریب حجمی نفت، نسبت گاز به نفت و تراکم‌پذیری سیال به دست آمد که محاسبه این خصوصیات نفت را با کمترین خطا ارائه می‌دهد.

وی افزود: به دلیل پیچیدگی و حجیم بودن این روابط و نیز سهولت به کار بردن روابط فوق نرم‌افزاری با عنوان I.O.C Iranian Oil Correlation طراحی و تکمیل شد که تمام این روابط را به طور ساده و آسان در اختیار کاربران قرار می‌دهد.جعفری‌زاده خاطر نشان کرد: پس از اتمام این مطالعه، خصوصیات نمونه‌هایی از مخازن کشف شده جدید با استفاده از این روابط بررسی شد که نتایج آن دقت بسیار بالای این روابط در پیش‌بینی خصوصیات نمونه‌های نفت جدید را نشان می‌دهد.

وی افزود: این مطالعه و روابط به دست آمده می‌تواند در شرایطی که امکان تهیه نمونه درون چاهی برای تعیین PVT نفت وجود نداشته باشد، به عنوان یک راه حل بسیار مناسب و ارزان برای محاسبات و مطالعات مخزن مورد استفاده قرار‌گیرد.