ضرورت جمع‌آوری و انتقال فاضلاب در گیلان

دنیای اقتصاد - رشت - مجتبی عابدینی بی‌بالانی: بخش وسیعی از فاضلاب خانگی و صنعتی استان گیلان و به خصوص شهر رشت طی سال‌های گذشته وارد رودخانه‌ها و به دنبال آن تالاب و دریای خزر شده و از همه مهم‌تر منابع آب شرب را نیز با خطر جدی مواجه ساخته است.

در حال حاضر دو رودخانه مهم شهر رشت، یعنی گوهررود و زرجوب که روزگاری در آن ماهی صید می‌شد و محلی برای تفریح مردم بود و هم اکنون نیز در صورت بازگشت به جایگاه گذشته خود این پتانسیل را داراست، به محلی برای ورود فاضلاب تبدیل شده که بالطبع تالاب بین‌المللی انزلی و دریای خزر را نیز تهدید می‌کند. از طرفی سطح آب‌های زیرزمینی در استان نسبت به دیگر نقاط کشور بسیار بالا است و این موضوع نگرانی‌ها در خصوص تامین آب شرب سالم و بهداشتی مردم در سال‌های آتی را دوچندان می‌سازد.

هم اکنون بحث جمع‌آوری و انتقال فاضلاب شهر رشت و دیگر نقاط استان از اهمیت بالایی برخوردار است،از طرفی اجرای طرح‌های بزرگ طبعا با مشکلاتی همراه است که ترافیک شدید موجود، یک طرفه و مسدود بودن برخی از مسیرها، کند و کاری و عدم روکش مناسب پس از پایان کار و... از مهم‌ترین این مشکلات است که مردم شهر رشت در طول ۴-۳ سال گذشته با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. این در شرایطی است که مسوولان خواستار صبر و تحمل مردم در این خصوص هستند؛ به طوری که ضرورت اجرای این پروژه‌ها از سوی استاندار و مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان گیلان مورد تاکید قرار گرفته است.

استاندار گیلان بحث فاضلاب را مهم‌ترین بحث استان دانسته و بر ضرورت صبر و تحمل مردم در دوران انجام پروژه‌های مهم فاضلابی تاکید کرد.

روح‌اله قهرمانی چابک در مراسم آغاز عملیات اجرایی طرح ایستگاه پمپاژ خط انتقال فاضلاب منطقه شرقی رشت گفت: آب‌های زیرزمینی استان نسبت به سایر کشور از سطح بالاتری برخوردار بوده و از لحاظ زیست محیطی نیز موقعیت ویژه‌ای دارد، از طرفی استان گیلان بیشترین تراکم جمعیت را در کشور بعد از تهران بزرگ به خود اختصاص داده، بنابراین به دلیل اینکه طرح‌های فاضلابی مستقیما با سلامت مردم و زیبایی استان مرتبط است از اولین و مهم‌ترین پروژه‌های ما محسوب می‌شود.

وی با بیان این نکته که در صورت اجرای پروژه‌های فاضلابی استان، رودخانه‌های زرجوب و گوهر رود، تالاب انزلی و دریای خزر به مانند گذشته خواهد شد، افزود: برنامه‌های زیربنایی از سال ۷۸ برای دریافت وام بانک جهانی و بحث مهم جمع‌آوری و انتقال فاضلاب بنا گذاشته شد و تنها ۷ شهر کشور و از جمله ۲ شهر بندرانزلی و رشت در استان مشمول دریافت وام شدند.

استاندار گیلان گفت:۶۰ درصد از ۲۳۷ میلیون دلار اعتبار موجود در بخش آب و فاضلاب هزینه شده و هم اکنون خرید مصالح و پیش خرید لوله و انواع و اقسام تاسیسات مربوطه ضرورت دارد.

وی با بیان اینکه سهم خود را از بانک جهانی هزینه کرده‌ایم، افزود: هرچند که در سال‌های اولیه مقداری زمان را از دست دادیم؛ اما می‌توانیم جبران کنیم و این مهم با حمایت همه اعم از استانداری، شهرداری و شورای شهر رشت و شرکت آب و فاضلاب گیلان میسر خواهد شد.

قهرمانی با اعلام اینکه کاری که می‌بایست در ۴۰ یا ۵۰ سال گذشته انجام می‌شد طی ۳ سال به این مرحله رسیده و سال جاری و آینده مهم‌ترین زمان اجرای این پروژه‌ها است، گفت: در اجرای این طرح‌ها بالطبع با مشکلاتی از قبیل کند و کاری سطح شهر، ترافیک، تابلوهای ورود ممنوع و... مواجه می‌شویم که مردم باید این مهم را بپذیرند و با صبر و تحمل ما را همراهی کنند.

وی گفت: اگر بحث فاضلاب در استان انجام نشود طی چند سال آینده در بحث آب شرب مردم با مشکل مواجه خواهیم بود؛ زیرا فاضلابی که وارد زمین می‌شود به منابع آب شرب راه می‌یابد و سلامتی مردم با تهدید مواجه خواهد شد، از این رو در سال گذشته از آب زهکش‌ها برای مزارع استفاده نکردیم که در کیفیت برنج تولیدی استان بسیار حائز اهمیت بوده و برنج استان از سالم‌ترین برنج‌ها محسوب می‌شود.

استاندار گیلان با بیان این مطلب که انجام پروژه‌های این‌ چنینی با مشکلاتی همراه است، خاطرنشان کرد: فاضلاب باید به جای ورود به مزارع، باغات، رودخانه‌ها و به دنبال آن تالاب و دریا و همچنین آب شرب، به تصفیه خانه برود. این درحالی است که تصفیه خانه‌ها ساخته شده و اجرای پروژه‌های مهم فاضلابی با تحمل و شکیبایی مردم مشکلات ۱۰۰ سال آینده را مرتفع خواهد کرد. ناصر امینی، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان گیلان نیز در این مراسم گفت: با توجه به رشد جمعیت و توسعه شهر، ضرورت تامین آب شرب و همچنین جمع‌آوری، انتقال و تصفیه فاضلاب خانگی از وظایف مهم شرکت آب و فاضلاب در سراسر کشور است.

وی افزود: با توجه به بارش ۱۲۰۰ میلی‌متر باران در سال و بالا بودن سطح آب در استان از سنوات گذشته انتقال فاضلاب به طور سنتی و توسط لوله‌گذاری‌هایی در سطح شهر انجام و پس از آن وارد رودخانه و تالاب و دریای خزر می‌شد وبه تدریج ۲ رودخانه زرجوب و گوهررود با پتانسیل بالا به محلی برای تخلیه فاضلاب تبدیل شد و به بخش‌های دیگری مانند تالاب بین‌المللی و نادر انزلی و دریای خزر آسیب رسانید، اما وظیفه ما است که با ساخت تصفیه خانه و اجرای شبکه‌های فاضلاب از بروز مشکلات دیگری از قبیل بیماری ناشی از آن جلوگیری کنیم.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان گیلان ادامه داد: به موازات سرمایه‌گذاری از منابع ملی از سال ۸۵ و بعد از انعقاد قرارداد دولت با بانک جهانی که در سال ۸۴ انجام شده بود، تعهدات خود در قبال بانک جهانی را با مقوله ‌های مهم اصلاح و توسعه شبکه‌های آب شرب شهروندان رشت و انزلی، ساخت ۱۱۰ هزار مترمکعب مخزن، ساخت ۵/۱۲ کیلومتر خط انتقال، اجرای شبکه جمع‌آوری و انتقال فاضلاب در ۸ ناحیه شهر رشت آغاز کردیم.

ناصر امینی با اشاره به اینکه باید بیش از ۴۰۰ کیلومتر شبکه جمع‌آوری در خصوص تعهدات بانک جهانی را اجرا کنیم که بیش از ۲۰۰ کیلومتر آن تاکنون انجام شده است، افزود: نکته حائز اهمیت در این بحث، اختلاف ارتفاع بسیار جزئی در سطح شهر رشت و عدم امکان انتقال فاضلاب به صورت سقلی است که در این خصوص ساخت ۲۰ ایستگاه پمپاژ کوچک و بزرگ در دستور کار قرار گرفت. وی افزود: این ایستگاه پمپاژ از ایستگاه‌های مادر و بزرگ رشت است که در بخش شرقی شهر مساحتی ۴۸۰۰ هکتاری و جمعیت افق ۳۸۰ هزار نفر را تحت پوشش قرار داده و بخش وسیعی از فاضلاب این مناطق را که هم اکنون وارد رودخانه و انهار می‌شود، جمع‌آوری کرده و انتقال خواهد داد.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان گیلان در خصوص سایر تعهدات بانک جهانی گفت: در حال حاضر کار سازه‌ای ۸۰ هزار مترمکعب مخزن سازی در کنار مخازن هوایی به اتمام رسیده و هم اکنون در حال نصب الکترومکانیکال برای تکمیل فرآیند استفاده از برج‌های هوایی هستیم.

وی با بیان اینکه تا این مخازن ساخته نمی‌شد امکان ورود مخازن هوایی به مرحله بهره‌برداری وجود نداشت، اظهار امیدواری کرد سال آینده این مخازن نیز به بهره‌برداری برسد.

امینی از ساخت ایستگاه‌های پمپاژ دیگری در سال آینده خبر داد و اظهار کرد: در منطقه ترازکوه شهر رشت که هم اکنون فاضلاب آن به شکل بسیار ناگواری وارد انهار می‌شود و همچنین بخش وسیعی از شهر رشت در میدان جهاد و خط انتقال و جمع‌آوری بلوار شهید باهنر به سمت ایستگاه پمپاژ ترازکوه و نیز در منطقه پل بوسار ایستگاه‌های پمپاژ ساخته می‌شود. وی با اشاره به دستاوردی در بخش فاضلاب گفت: چندی پیش شاهد بهره‌برداری از اولین روش جمع‌آوری و انتقال فاضلاب به روش خلاء در انزلی بودیم که این مهم پس از تعویق ۲ ساله به دلیل تحریم کشورهای صاحب تکنولوژی با تکیه بر توان تخصصی داخل برای اولین بار در کشور اجرا شد و نوید حل بسیاری از مشکلات در این بخش را به همراه داشت.

امینی افزود: در تعهدات ما به بانک جهانی اجرای ۱۵۰۰ کیلومتر شبکه آب و فاضلاب بوده که تاکنون بیش از ۱۱۰۰ کیلومتر آن طی ۳ سال گذشته انجام شده است، تعهد ما ۵ ساله است و انتظار داریم در مدت زمان باقیمانده با همکاری همه مسوولان و تحمل مردم و وفاق موجود بین آب و فاضلاب و شورا و شهرداری این مهم به سرانجام برسد.

وی خاطرنشان کرد: ما و پیمانکاران آماده ایم تا ۳ شیفته کار کنیم و شانه‌هایمان را برای کشیدن این بار سنگین آماده کرده‌ایم تا این مشکل دیرینه با اراده جمعی حل شود.