خوزستان اشباع از شکر

اهواز - خبرنگار دنیای اقتصاد‌‌: عدم فروش شکر، اشتغال کشت و صنعت‌‌های نیشکری استان خوزستان را با بحران جدی روبه‌رو ‏کرده است.

بر اساس این گزارش‌‌، در استان خوزستان سالانه بیش از۱۱‌‌میلیون تن محصولات زراعی تولید می‌‌‌شود و این نکته ‏که ۵۰ درصد از این آمار را نیشکر به خود اختصاص داده، جایگاه ‏بسیار مناسب نیشکر را در تولیدات داخلی استان نشان می‌‌‌دهد.‏

استان خوزستان در حال حاضر ۸ کارخانه شکر با ظرفیت بالا دارد که با این پتانسیل تولید شکر‌‌، استان خوزستان می‌تواند بیشترین ‏سهم تولید شکر در کشور را دارا باشد.‏

در این شرایط بزرگترین مشکل تولید‌‌کنندگان شکر در خوزستان انبار‌‌های پر از شکر این شرکت‌‌ها ‏است و عدم خرید شکرها تهدیدی برای صنعت شکر به شمار می‌رود‌‌، به طوری که در حال حاضرتنها در انبارهای شرکت توسعه ‏نیشکر و صنایع جانبی بیش از ۱۳۰ هزار تن شکر موجود است و این شرکت توان فروش آن را ‏ندارد‌‌، این در حالی است که اخیرا وزارت بازرگانی اعلام کرده ۲۰۰ هزار تن شکر تنها از تولید ‏کنندگان شکر چغندری خریداری می‌کند و از تولیدکنندگان نیشکری که در استان ‏خوزستان مستقر هستند، شکری نمی‌‌‌خرد‌‌. به نظر می‌رسد این تصمیم وزارت بازرگانی‌‌، با وعده خرید ۱۳۰ هزار ‏تن نیشکر از شرکت توسعه نیشکر که در دور دوم سفر ریاست‌جمهور داده شد، در تضاد قرار دارد.

‏انبار‌‌های پر از شکر

مدیرعامل توسعه نیشکر و صنایع جانبی خوزستان در این باره گفت‌‌: در حال حاضر به دلیل عدم فروش شکر، این ‏شرکت با مشکل نقدینگی روبه‌رو است. ‏

بذرافکن با بیان اینکه در دور دوم سفر دولت به استان خوزستان به منظور حمایت از صنعت داخلی و واحدهای ‏تولیدی، رییس‌جمهور وعده داد ۱۳۰ هزار تن شکر موجود در انبارهای شرکت توسعه نیشکر خریداری ‏شود تا بدین ترتیب بخشی از مشکلات نقدینگی این شرکت برطرف شود‌‌، تصریح کرد: در حال حاضر با گذشت بیش از دو ماه از سفر دولت به استان خوزستان و با توجه ‏به کمبود نقدینگی در این شرکت‌‌، ۱۵ هزار شاغل این شرکت همچنان در ‏انتظار تحقق وعده رییس‌جمهور هستند. ‏

وی با اشاره به پیگیری‌‌های انجام شده برای تحقق دستور رییس جمهور افزود‌‌: همچنان در حال ‏پیگیری دستور ریاست جمهوری هستیم و امیدواریم با تحقق این دستور ‏صنعت شکر و نیشکر در خوزستان جانی تازه بگیرد.‏

مدیرعامل توسعه نیشکر و صنایع جانبی خوزستان با اشاره به استعداد‌‌های صنعت شکر در خوزستان گفت‌‌: استان خوزستان توانایی تامین بخش اعظمی ‌‌‌از شکر کشور را دارد و باید با حمایت از این ‏بخش در توسعه این صنعت تلاش کنیم.‏

وی مصرف سرانه هر ایرانی در سال را حدود ۳۰ کیلوگرم شکر دانست و گفت‌‌: با این اوصاف ‏سالانه به ۲‌‌میلیون و ۱۰۰ هزار تن شکر نیاز داریم که قادریم در بخش نیشکر، مقدار قابل توجهی از آن ‏را تولید کنیم.‏

‏واردات بی رویه

بر اساس این گزارش‌‌، با وجود آنکه بهترین روش برای حمایت از صنایع داخلی اعمال نظام تعرفه‌‌ای مناسب برای ترغیب به ‏استفاده از تولیدات داخلی است و با این روش می‌‌‌توان از صنایع داخلی حمایت کرد‌‌، اما در ایران به دلیل نوسانات فراوان در تعیین تعرفه‌‌های واردات و صادرات‌‌، واردات لجام گسیخته نیز ‏مانعی در مقابل حمایت از تولید‌‌کننده داخلی شده است.

طبق آمار‌‌، دولت از سال ۱۳۸۵ نسبت به کاهش شدید تعرفه واردات شکر به کشور اقدام کرد، به ‏گونه‌‌ای که تعرفه ۱۵۰ درصدی واردات شکر را به صفر رسانید‌‌. این سیاست تعرفه‌‌ای دولت سبب ‏شده تا تولید شکر درکشور اقتصادی نباشد و میزان قراردادها با کشاورزان چغندر کار در سال ۸۷ نسبت ‏به سال ۸۵‌‌، حدود ۶۸ درصد و نسبت به سال ۸۶‌‌، حدود ۵۵ درصد کاهش یابد.‏

در این باره دبیر انجمن صنفی کارخانه‌های قند و شکر ایران با بیان اینکه امسال میزان قند و شکر تولیدی ‏از حدود یک‌‌میلیون و ۳۰۰ هزار تن در سال ۸۵ به حدود ۵۰۰ هزار تن کاهش یافته است که این رقم ‏نیز ۸۰۰ هزار تن کاهش نشان می‌دهد‌‌، افزود‌‌: این امر درحالی است که براساس برنامه و با توجه به ‏راه‌اندازی واحدهای طرح توسعه نیشکر، رقم تولید باید برای سال جاری در حد یک‌‌میلیون و۷۰۰ هزار ‏تن محقق شود.‏

بهمن دانایی تاکید کرد‌‌: ضریب خودکفایی شکر در سال ۸۵ به میزان ۶۸ درصد بود و این ضریب در ‏سال جاری به کمتر از ۲۵‌درصد کاهش یافته و به عبارتی وابستگی کشور را به این محصول چند برابر ‏کرده است، در حالی که براساس برنامه باید ضریب خودکفایی در سال جاری به رقم ۸۵ درصد بالغ شود.‏

وی با اشاره به سیاست‌‌های نظام تعرفه‌‌ای در کشور گفت‌‌: در آذر ماه سال گذشته شورای ‏اقتصاد مصوب کرد که از سال ۸۵ هیچ مابه‌التفاوتی به صنعت قند پرداخت نشود، درعین حال وزارت ‏بازرگانی را موظف کرد که تعرفه واردات شکر را به‌نحوی تعیین کند که قیمت شکر وارداتی با شکر ‏تولید داخل یکسان شود ولی متاسفانه نه تنها این اقدام صورت نگرفت بلکه عکس مصوبه عمل و ‏تعرفه‌ها صفر شد.‏

دانایی با تاکید بر اجرایی شدن هرچه سریع‌تر این بند مصوبه و عملی شدن یکسان‌سازی قیمت داخلی و ‏خارجی افزود‌‌: تا چند ماه گذشته در کشور به‌ازای دو بشکه نفت یک تن شکر خام وارد می‌شد، ولی ‏در حال حاضر با کاهش قیمت نفت باید ۱۰ بشکه نفت بدهیم تا یک تن شکرخام وارد کنیم و این در ‏حالی است که شکر در داخل کشور قابل تولید و حتی در حد خودکفایی بوده است و حتی با کمی‌‌‌‏تلاش می‌توانیم آن را صادر کنیم.‏

وی با بیان اینکه طی دو سال گذشته دولت از منافع تعرفه‌ای خود به نفع مصرف‌کننده ‏چشم پوشیده است‌‌، گفت‌‌: در این بین نه تنها مصرف‌کننده‌ای شکر را در داخل با قیمت پایین خریداری ‏نکرده است بلکه واردات بی‌حد و حصر نیز تولیدکنندگان را با مشکلات بسیاری روبه‌رو ساخته و تنها ‏سود سرشاری نصیب عده‌ای انگشت‌شمار دلال شده است.‏

وی با اشاره به مضرات وجود واسطه در بازار فروش تاکید کرد‌‌: دلال‌ها هیچ‌گونه مالیات بیمه‌ای ‏پرداخت نکرده و ایجاد اشتغالی هم نمی‌کنند و همین امر از بزرگترین مضرات وجود واسطه در بازار ‏فروش است.‏

دبیر انجمن صنفی کارخانه‌های قند و شکر ایران اضافه کرد‌‌: هر روزی که بالابردن تعرفه واردات ‏شکر به تاخیر بیافتد، این صنعت با چالش بیشتری مواجه می‌شود و به همین دلیل درخواست ما از ‏مسوولان این است که روی تعرفه‌ها تجدیدنظر کنند.

‏ ‏خشکسالی

‏در این میان خشکسالی نیز بر مشکلات تولیدکنندگان این صنف دامن زده و معضلات فراوانی را برای صنعت کشاورزی کشور به ویژه صنعت نیشکر به وجود آورده است‌‌.

مدیر عامل شرکت کشت و صنعت امام خمینی(ره) درباره میزان خسارت وارده در خشکسالی و ‏سرمازدگی به این صنعت گفت: در سال۸۶ بیش از۴۵ هزار تن شکر در اثر سرمازدگی از بین رفت که این امر ‏نشان می‌دهد بیمه نشدن محصولات موجب پدید آمدن مشکلات بسیاری برای کارخانه‌های تولید شکر ‏می‌شود.‏ وی با بیان اینکه قیمت بیمه هر هکتار مزارع نیشکر نیز از ۲۷ به ۱۳۵ هزار تومان افزایش یافته و در این شرایط قادر به بیمه کردن مزارع نیستیم‌‌، تاکید کرد‌‌: مشکل اساسی در بیمه نکردن محصولات کاهش شدید نقدینگی است که ‏به دلیل مشکلات فراوان در بخش فروش به وجود آمده است.‏

مدیر عامل شرکت کشت و صنعت دعبل خزایی نیز درباره اثرات خشکسالی بر مزارع نیشکر گفت‌‌: به ‏دلیل شوری بیش از حد آبی که از سوی رودخانه کارون به زمین‌های زراعی وارد ‌شد و همچنین کاهش ‏دبی آب رودخانه کارون و در نتیجه افزایش غلظت نمک‌ها در آب، شاهد افزایش بیش از حد مجاز نمک ‏محلول در آب تغذیه‌‌کننده مزارع نیشکر بوده ایم و این مشکلات فراوانی برای مزارع نیشکر به وجود ‏آورده است.‏

محمد امین روز بخش زاده تاکید می‌‌‌کند: شوری آب و ورود به مزارع زیر کشت خسارت زیادی را در ‏آینده به محصول نیشکر وارد می‌سازد و شوری زمین‌های زراعی یکی از عوامل کاهش تولید محصول در ‏هر هکتار به شمار می‌آید. ‏

‏‏صنایع جانبی بهترین راه حل

عضو کمیسیون مجلس شورای اسلامی ‌‌‌با بیان اینکه ساخت صنایع جانبی برای رفع مشکلات ‏کشت و صنعت‌‌ها از بهترین روش‌‌ها است که این امر باید به جد دنبال شود‌‌، گفت ‌‌: اگر شکر ‏هم خریداری نشود، ولی صنایع جانبی راه‌‌اندازی شود، مشکلی برای بقای صنعت شکر وجود ندارد.‏

وی با اشاره به مشکلات خشکسالی در کشور تاکید کرد‌‌: نیشکر محصولی۵ ساله است و چون ‏شرکت‌‌های نیشکر استخدام‌‌هایی انجام داده‌اند و به دلیل خشکسالی آب مورد نیاز را در اختیار ندارند ‏تا محصولات نابود نشود نمی‌‌‌توانند افراد استخدام شده را از کار اخراج کنند که پرداخت حقوق و ‏مزایای آنها باری سنگین بر دوش کشت و صنعت‌‌های بدون گردش مالی است.‏

وی تاکید کرد‌‌: در کشت و صنعت‌‌ها در حال حاضر مشکلات زیست محیطی وجود ندارد، زیرا قبلا ‏آب مورد استفاده قرار گرفته به تالاب شادگان وارد می‌‌‌شد و باعث تاثیر بر موجودات زنده تالاب می‌‌‌شد ‏ولی به دلیل خشکسالی موجود و عدم توانایی در تامین آب مورد نیاز تالاب از کشت و صنعت‌‌ها تقاضا ‏می‌‌‌شود که برای حفظ حیات تالاب زه آب‌های خود را که حال پس از گذشت چند سال شوری کمی ‌‌‏دارند، به تالاب بریزند که این امر نیز مشکل چندانی به تالاب وارد نمی‌‌‌کند.

بر اساس این گزارش، صنعت نیشکر در استان خوزستان با اشتغال بیش از ۲۵ هزار نفر و تاثیر گذاری بر بازار کشور و منطقه ‏نیازمند توجه بیشتر از طرف مسوولان است که امید است با تحقق تعهد‌‌های داده شده بیش از پیش ‏از صنعت داخلی حمایت شود.‏