طرح ملی سد «کمال صالح» اراک خوابیده است

مدیرعامل شرکت پیمانکار طرح: اگر مشکل مالی شرکت حل نشود، برای پرداخت حقوق کارگران دارو ندارمان را می‌فروشیم

اراک - خبرنگار دنیای اقتصاد: تامین آب شرب مورد نیاز شهرهای شازند و اراک در یک افق ۲۰ ساله، تغذیه زیرزمینی زمین‌های مجاور و کنترل جریان سطحی رودخانه‌های تیره و قلعه نو از اهداف مهم ساخت سد مخزنی کمال صالح در اراک بود تا سالانه ۶۵میلیون متر مکعب آب را برای انتقال به منطقه اراک تنظیم کند. به همین منظور عملیات اجرایی این طرح بر روی رودخانه تیره در ۴۶ کیلومتری جنوب شهر شازند و ۷۴ کیلومتری جنوب غربی اراک در محل روستایی به نام کمال صالح در سال ۷۲ آغاز شد. به‌این منظور مطالعات مرحله اول و دوم طرح توسط «مهندسین مشاور لار» انجام شد و در دی ماه سال ۸۰ به پایان رسید.

این طرح در سال ۸۱ به تصویب دولت رسید و با انجام مناقصه در شرکت آب منطقه‌ای، «شرکت پورنام» به عنوان پیمانکار طرح برنده مناقصه شد و عملیات مطالعه و اجرای طرح سد کمال صالح با اعتبار ۲۵۷میلیارد ریال به صورت تامین۱۵درصد هزینه سهم دولت واز منابع عمومی و ۸۵درصد از طریق بانک‌ها به عنوان فاینانس داخلی پیش‌بینی شد.‌این در شرایطی بود که دو سال بحث اجرای عملیات طرح به دلیل مشکل فاینانس به تعویق افتاد و در حد مطالعه باقی ماند. به همین دلیل کارفرما (شرکت آب منطقه‌ای) با برگزاری مناقصه دوم که در آن تمام اعتبار از درآمدهای دولت تامین می‌شد شرکت پیمانکار را انتخاب کرد.

این بار هم شرکت پورنام برنده مناقصه شد و طرح در سال ۸۴ برای اجرا به استان مرکزی انتقال داده شد. بر اساس ‌این گزارش، ‌این در حالی است که از زمان تحویل طرح تاکنون به گفته مدیر کل آب منطقه‌ای استان مرکزی درصد پیشرفت در ساختمان سد ۸۷درصد گزارش شده و در حالی که ۱۳درصد پیشرفت فیزیکی برای اتمام طرح ساخت سد باقی‌مانده به رغم وعده‌های دو ساله مسوولان در خصوص آبگیری تا آذرماه، اجرای‌این طرح بزرگ و ملی به دلیل مطالبات بیش از ۱۲میلیارد تومانی پیمانکار از ۵ دی‌ماه عملا خوابیده و متوقف شده است.

این در حالی است که آمار جمعیتی شهر اراک به دلیل صنعتی بودن و مهاجرپذیری هر ساله رو به افزایش است و تامین آب شرب ساکنان ‌این شهر با چاه‌های موجود پاسخگوی نیاز آنان نیست.

نبود منابع مالی رنجمان می‌دهد

در حالی که از توقف عملیات اجرایی طرح نزدیک به دو هفته می‌گذرد، شجاعی‌زاده، مدیر عامل شرکت آب منطقه‌ای استان مرکزی ضمن ابراز نگرانی از عدم پرداخت اعتبارات به خبرنگار ما گفت: با وجود آنکه ۱۳درصد بیشتر به پایان ساخت طرح سد کمال صالح باقی نمانده، اما آنچه‌این طرح را رنج می‌دهد نبود منابع مالی برای پرداخت به پیمانکار است به طوری که در حال حاضر پیمانکار بیش از ۱۲میلیارد تومان از شرکت آب منطقه‌ای استان مرکزی طلبکار است.

وی با بیان ‌اینکه تلاش زیادی برای حمایت طرح در بحث مالی شده و حتی در سال جاری وزیر نیرو قول صددرصدی تخصیص اعتبار‌ این طرح در سال ۸۷ را داده، افزود: با‌این حال فقط ۲۰میلیارد تومان در آبان ماه امسال دریافت کردیم. وی گفت: مشکل‌اینجاست که بدهی‌های شرکت پیمانکار در طرح، از گذشته است و جوابگوی تامین بدهی نیست.

وی در خصوص قول دولت در سفرهای استانی و مصوبه‌های سفر اول و دوم درباره ‌این طرح گفت: هیچ کدام از قول‌های سفر عملی نشده و به‌رغم تلاش‌های استاندار و امام جمعه و تاکید آنان بر تامین آب شهر اراک از طریق سد کمال صالح، مشکل پرداخت دیونات پیمانکار سر جای خود باقی است، به همین دلیل اکنون کارگاه به صورت کج دار و مریز کار می‌کند و نگرانی ما‌ این است که بحران‌های مالی، کارگاه را بخواباند.

شجاعی زاده با بیان‌ اینکه طرح برای ادامه اجرا به اعتبار نیاز دارد، گفت: با اصلاحیه بودجه امسال بعید است بتوانیم اعتباری بگیریم و با توجه به‌ اینکه بهترین زمان آبگیری از اسفند ماه تا اردیبهشت است اگر اعتبار دیرتر برسد حکم «نوشدارو بعد از مرگ سهراب» را دارد.

مدیر عامل شرکت آب منطقه‌ای استان مرکزی با اشاره به تلاش و فعالیت شبانه‌روزی شرکت‌های پیمانکار با مجموع ۱۵۰۰ کارگر در این طرح گفت: بدهی اصلی ما به شرکت پورنام است که حجم عمده کار بر دوش اوست. وی میزان مطالبات ۶ شرکت دیگر را خرد و قابل‌پرداخت دانست.

به صنایع آب نمی‌دهیم

وی گفت: آنچه برای شرکت پورنام پشتوانه ادامه کار شد قول دولت در دور اول سفر و تامین اعتبار ۲۵میلیارد تومانی در متمم بودجه سال ۸۶ بود که متاسفانه متمم بودجه اصلا در مجلس تصویب نشد و همین تصویب نشدن ‌این بلا را بر سر سد آورد تا بدهی سال ۸۵ به امروز منتقل شود.

شجاعی زاده با اشاره به بحث قدرالسهم شهرداری و صنایع برای پیشرفت طرح که از مصوبات استانی است نیز گفت: شهرداری اراک حدود ۳میلیارد تومان از بدهی خود را نداده است و از سهم ۶۳میلیارد تومان صنایع و شهرداری تاکنون تنها پالایشگاه اراک و شهرداری مجموعا ۲۸ میلیارد تومان پرداخت کرده‌اند.

وی تصریح کرد: با ‌این حساب اگر زمانی بحث مشکل سد حل شده و سد به بهره برداری برسد، آبی که قرار بود به صنایع بدهیم، نمی‌دهیم و آب را مستقیم به مردم شهر اراک و شازند می‌رسانیم.

شجاعی‌زاده با اشاره به مشکل مالی شرکت پورنام گفت:‌این شرکت با هر سختی با مشکلات دست و پنجه نرم می‌کند اما مدیرعامل شرکت اعلام کرده چون شرکت در مهم‌ترین بحث که پرداخت حقوق کارگران است باید تعجیل کند، اگر مشکل مالی‌اش حل نشود ناچار است برای پرداخت بدهی کارگران، ماشین‌های سنگین و تجهیزات خود را بفروشد.

اگر مجبور شویم دار و ندار خود را می‌فروشیم

بهمن‌دادمان، مدیرعامل شرکت پیمانکار (پورنام) نیز که نگاهی خوشبینانه‌تر در خصوص قول دولت و پرداخت اعتبارات دارد، به خبرنگار ما گفت: طرح قرار بود نیمه دوم شهریور ماه به بهره‌برداری برسد، اما همیشه شرایط طبق برنامه پیش نمی‌رود و اجرای طرحها با افت و خیزهایی همراه است. در طرح سد کمال صالح نیز به جز بحث مالی هیچ مشکل دیگری نداریم.

وی با بیان‌ اینکه‌ این طرح، بزرگ و پر هزینه است و ماهانه فقط حداقل ۵/۱میلیارد تومان هزینه‌های اولیه مربوط به حقوق و نیازهای کارگران و پرسنل را دارد، افزود: با‌این حال همیشه بحث همین نیست. مشکل‌ این است که در هنگام کمبود نقدینگی ناچاریم خرید مدت‌دار و نسیه کنیم که هزینه‌های اضافی به همراه دارد.

دادمان تصریح کرد: اگر وضعیت به‌این صورت پیش برود، به طور یقین با مشکل مواجه می‌شویم و با هماهنگی با کارفرما ناچار به فروش تجهیزات هستیم و اگر‌این شرایط‌ ایجاد شود به جای رفتن به زندان، داروندارمان را می‌فروشیم.

با مصرف بهینه قطعی آب نخواهیم داشت

در حالی که وعده‌های رییس‌جمهور به عنوان اولین پیام خود در سخنرانی‌های دو سفر هیات دولت به استان، بهره‌برداری از آب سد کمال صالح تا پایان سال ۸۶ بود و پس از آن قول افتتاح سد تا خرداد ۸۷ به نقل از وزیر نیرو مطرح شد، اما هنوز هم مسوولان شرکت آب و فاضلاب به آبگیری سد و سرازیر شدن آب سالم در لوله‌های شهری امیدوار نیستند و مردم را برای برخوردار بودن از آب در سال ۸۸ به مصرف بهینه دعوت می‌کنند.

مصطفی نظری، مسوول روابط‌عمومی شرکت آب و فاضلاب استان مرکزی با اشاره به روند رو به رشد جمعیت در شهر اراک گفت: ما مردم را به مصرف بهینه و رعایت الگوی مصرف با توجه به خشکسالی و کم بارانی سال جاری دعوت می‌کنیم و انتظار داریم شرکت آب منطقه‌ای ۶ حلقه چاهی را که قرار بود در مسیر سد کمال صالح در خرداد ماه فعال کند حداقل تا اسفند ماه که پیک مصرف بالا است وارد مدار کند.

بر اساس‌ این گزارش طرح عظیم و ملی سد کمال صالح که رگ حیاتی آب شرب سالم برای شهر صنعتی اراک است و وعده‌های مسوولان برای آبگیری در آذر ۸۶ و پس از آن در آذر ۸۷ و بعد هم افتتاح سد در خرداد ۸۸ به دلیل نبود اعتبارات به رویایی تبدیل شده، اما بسیاری از کارشناسان و مسوولان استانی حاضر نیستند در این باره مصاحبه کنند، اما هر چه هست‌این طرح بزرگ هم چون طرح حیاتی «کاهش آلودگی هوای اراک» روی هوا مانده است.